Πετροσέλινο ή μαϊντανός το βότανο από την κήπο του Ιπποκράτη

Μάρθα Στ. Καπλάνογλου Γεωπόνος – Ιστορικός Ελληνικού πολιτισμού.

Το βότανο που χρησιμοποιούσε ο Ιπποκράτης για την διούρηση αλλά και για κάποιες γυναικολογικές ασθένειες και το καλλιεργούσε στον κήπο του, είχε την αρχαία Ελληνική ονομασία ” πετροσέλινο” και δεν είναι άλλο από τον γνωστό μας μαϊδανό, το Πετροσέλινον το ούλον (Petroselinum crispum) στην επιστημονική ορολογία.

Στα αρχαία ελληνικά λέγεται πετροσέλινον, από την “πέτρα” + “σέλινον”. Η πρώτη βεβαιωμένη μορφή της λέξης σέλινο είναι στα Μυκηναϊκά Ελληνικά με το «σε-ρι-νο», σε Γραμμική Β.

ΑΛΛΑ ΟΝΟΜΑΤΑ

Άλλες ονομασίες σε διάφορα μέρη της Ελλάδας είναι περσέμολο, περσίμουλο, μαντανός, μανδανός και μακεδονήσι.

Το “μαϊντανός” είναι αντιδάνειο από τα τουρκικά, και τη λέξη “maydanoz”, που και αυτή η λέξη είχε Ελληνική ρίζα από την εποχή του Μακεδονία Μεγάλου Αλεξάνδρου εξ’ ου και “Μακεδονίσιον”, το οποίο πήραν οι Άραβες , το έκαναν maḳdanus ή maˁdanus που με τη σειρά τους πήραν και οι Τούρκοι

. Στα Αγγλικά, η λέξη για τον μαϊντανό είναι “parsley”.

ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ

Είναι είδος ανθοφόρου φυτού που ανήκει στο γένος Πετροσέλινον (Petroselinum), στην οικογένεια των Απιίδων (Apiaceae),

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ

Αυτοφύεται στην κεντρική Μεσόγειο (νότια Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία, Μάλτα, Μαρόκο, Αλγερία και Τυνησία).

Έχει εγκλιματιστεί στην Ευρώπη και καλλιεργείται ευρέως ως βότανο, μπαχαρικό και λαχανικό.

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ

Ο μαϊντανός είναι πηγή φλαβονοειδών και αντιοξειδωτικών, ειδικά λουτεολίνη, απιγενίνη, φολικό οξύ, βιταμίνη Κ, βιταμίνη C βιταμίνη Β2 και βιταμίνη Α. Μισή κουταλιά της σούπας (ένα γραμμάριο) αποξηραμένου μαϊντανού περιέχει περίπου 6,0 µg λυκοπενίου και 10,7 µg άλφα καροτίνης, καθώς 82,9 μg λουτεΐνη+ζεαξανθίνη και 80,7 μg β-καροτένιο.

Είναι πολύ πλούσιος σε μεταλλικά άλατα (κάλιο, νάτριο, σίδηρο κ.ά.)

ΙΣΤΟΡΙΑ

Ήταν γνωστός στην Αρχαία Ελλάδα, όπου χρησιμοποιείτο τόσο ως αρωματικό βότανο, όσο και ως φάρμακο σε διάφορες παθήσεις.

Στα Νέμεα, οι νικητές των αγώνων ετιμώντο με στεφάνια φτιαγμένα από μαϊντανό.

Οι στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου ξεψειριάζονταν τρίβοντας τούφες μαϊντανού στα σημεία, όπου η φαγούρα ήταν ανυπόφορη.

Στην Αρχαία Ρώμη, και επειδή το φυτό περιέχει πολλές αμφεταμίνες, οι μονομάχοι ντοπάρονταν με αυτόν, πριν εξέλθουν στην αρένα.

Οι Ρωμαίοι γενικώς όχι μόνο τον μασούσαν, αλλά και τον φορούσαν στο κεφάλι τους (σαν στεφάνι), για να απορροφά τις αναθυμιάσεις του αλκοόλ και κατά συνέπεια να μη μεθούν τόσο σύντομα.

ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

Ο Μαιντανός είναι καταπληκτικό φυτό, γι’ αυτό δίκαια ονομάστηκε «Φυτό της υγείας» γιατί οι βιταμίνες πού περιέχει και άφθονες είναι και εξαιρετικά δραστικές, εφ’ όσον όμως χρησιμοποιείται φρέσκο τό φυτό, πού είναι πλούσιο σε βιταμίνη C και περιέχει ακόμη βιταμίνες Α και Β.

Έχει αντιβακτηριδιακή της δράση, αποτρέπει των πολλαπλασιασμό των βλαβερών βακτηριδίων για τον οργανισμό.

Είναι εξαιρετικά διουρητικός.

Μέσω της χλωροφύλλης που περιέχει, ο μαϊντανός βοηθά στην καταπολέμηση της χρόνιας κακοσμίας του στόματος. Τα αιθέρια έλαια (π.χ λιμονένιο, ευγενόλη) που περιέχονται στον μαϊντανό, είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, ενώ ταυτόχρονα έχουν σημαντική αντικαρκινική δράση. Καταναλώνοντας, μειώνουμε ή σταθεροποιούμε τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης, αποτρέποντας την εμφάνιση υπέρτασης.

Είναι εξαιρετικό διουρητικός, συμβάλλοντας στην καλύτερη λειτουργία του νεφρού.

Η χρήση, του ελαίου, βοηθά στην γρήγορη θεραπεία κατά της τριχόπτωσης και στην ενυδάτωση του δέρματος.

Επιπλέον, χρησιμοποιείται, για την αντιμετώπιση λοιμώξεων στην περιοχή του αυτιού.

Το τσάι από μαϊντανό, ενεργοποιεί την διαδικασία πέψης του λίπους και των πρωτεϊνών, ενώ παράλληλα ενισχύει σημαντικά την απορροφητικότητα του εντέρου, συμβάλλοντας κατά της διάρροιας.

Είναι ένα ανακουφιστικό ρόφημα, όταν υποφέρουμε από κρυολόγημα, ενώ γιατρεύει και τον βήχα.

Ορμονικές διαταραχές που σχετίζονται με το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο, την εμμηνόπαυση ή την καθυστερημένη εμμηνόρροια, καταπραΰνονται με την βοήθεια του,ενώ βοηθά επίσης,για τις κράμπες, και στην αποβολή των τοξινών από τον οργανισμό, γι’ αυτό και συνιστάται σε αρρώστιες που σχετίζονται με το ήπαρ.

Ο μαϊντανός βοηθά στην καταπολέμηση της αναιμίας και της κόπωσης. στο σχηματισμό των αιμοφόρων αγγείων, καθώς και στην καλύτερη λειτουργία τους.

Η βιταμίνη C, με την σειρά της ενισχύει την απορροφητικότητα του σιδήρου, ενώ μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο αρθρίτιδας και οστεοαρθρίτιδας.

Ο χυμός είναι καταπραϋντικός και θεραπευτικός σε μολύνσεις των ματιών, σε περίπτωση επιπεφυκίτιδας ή και βλεφαρίτιδας.

Επιπλέον, έχει εξαιρετικές αντισηπτικές ιδιότητες, τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και ενδείκνυται σε περίπτωση απουσίας της όρεξης, κατάθλιψης, ανορεξίας και γενικότερα σε παθήσεις του πεπτικού συστήματος.

Οι λαγοί, τα κουνέλια και τα πρόβατα τρελαίνονται.

Τα πρόβατα μάλιστα προστατεύονται από την παρωνυχία, που είναι μεταδοτική ασθένεια προβάτων

ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ

Συνιστάται προσοχή σχετικά με τη χρήση αυτού του φυτού, ειδικά το αιθέριο έλαιο..

Προσοχή χρειάζεται με τη χρησιμοποιούμενη ποσότητα, ώστε να μην έχουμε ανεπιθύμητες παρενέργειες. Τα πολύ συχνά αφεψήματα σπόρων ή φύλλων μπορεί να προκαλέσουν εντερορραγίες, ιλίγγους, ελάττωση των παλμών της καρδιάς

Καλό είναι να το πίνετε τρεις ημέρες και να σταματάτε μία.

ΟΧΙ άνθρωποι που παίρνουν αντιπηκτικά και εκείνοι που υποφέρουν από προβλήματα στα νεφρά ή τη χολή τους, καθώς περιέχει οξαλικό κάλιο. Θεωρείται πως έχει εμμηναγωγές ιδιότητες, που σημαίνει πως μπορεί να διεγείρει τη μήτρα και δυνητικά να οδηγήσει σε συσπάσεις της και αποβολή σε εγκυμοσύνη.

Το ρόφημα δεν πρέπει να το καταναλώνουμε κατά τη περίοδο εγκυμοσύνης και θηλασμού

Οι κότες, οι παπαγάλοι, οι πάπιες και οι φασιανοί δεν τρώνε μαϊντανό

ΠΡΟΣΟΧΗ

Οι πληροφορίες που δίδονται για τα βότανα και τις ιδιότητες τους έχουν αντληθεί από βιβλία, συγγράμματα βοτανολογίας και έρευνες.

Η συμβουλή ειδικού κρίνεται απαραίτητη πριν από την χρήση του φυτού. Μην χρησιμοποιείτε βότανα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης,

σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς τη γνώμη κάποιου ειδικού .