ΠΙΚΡΑΓΓΟΥΡΙΑ – ECHALLIUM ELATERIUM
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η πικραγγουριά (Ecballium elaterium, Εκβάλλιον το ελατήριο) είναι φυτό της οικογένειας των κολοκυνθοειδών, συγγενικό φυτό με την κολοκυθιά, την αγγουριά και την καρπουζιά.
Είναι έρπον ετήσιο φυτό, το οποίο είναι αυτοφυές στη Μεσόγειο.
– Φυτό πολύ γνωστό από την αρχαιότητα.
Στην αρχαιότητα το θεωρούσαν πανφάρμακο, για όλες τις αρρώστιες και το καλλιεργούσαν στους κήπους για ιατρική χρήση ,για τις καθαρτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες τους.
Η πικραγγουριά έχει χρησιμοποιηθεί από τη λαϊκή ιατρική, για παθήσεις, όπως ο καρκίνος και η ιγμορίτιδα, με ρινικές εισπνοές Το φυτό είναι δηλητηριώδες, όμως χρησιμοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς από την αρχαιότητα.
Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείτο ο χυμός των καρπών και η ρίζα.
Το ελατήριο, είναι το κατακάθι που συγκεντρώνεται στον πάτο του δοχείο, όταν στύψουμε τους καρπούς (λίγο πριν ωριμάσουν) και αφήσουμε τον χυμό τους, για αρκετή ώρα
–Ο Ιπποκράτης το συνιστούσε για καρκίνους του πεπτικού συστήματος: «καρκίνου γενομένου ..διδόναι πίνειν ελατήριον», σημειώνοντας ότι ο ασθενής έπρεπε να είναι σε καλή φυσική κατάσταση για να το πιει, αφού το ρόφημα είναι ισχυρό καθαρτικό. –
–Ο Θεόφραστος αναφέρει τις ρίζες της για την θεραπεία σε ψωρίαση των ζώων
— Ο Πλίνιος αναφέρει ότι από τη πικραγγουριά παρασκευάζεται το «ελατήριον», ο αποξηραμένος στον ήλιο, χυμός του καρπού, που θεωρούσε ότι βοηθά για πολλές αρρώστιες των ματιών, των δοντιών, των όγκων των αυτιών, την κώφωση, την ψώρα και άλλα
– – Ο Διοσκουρίδης την αποκαλεί «ελατήριο» και την χαρακτηρίζει ως ισχυρό καθαρτικό.
– – Οι Άραβες χρησιμοποιούσαν το φυτό ,κατά του ίκτερου.
Εντυπωσιάζει για το τρόπο διασποράς των σπόρων της !!!
Οι ώριμοι καρποί γεμίζουν με υγρό υπό πίεση, και όταν ερεθίζονται μηχανικά, είτε από τον άνεμο, είτε από κάποιο ζώο ή άνθρωπο που περνά και τους αγγίζει, εκρήγνυνται, εκτινάσσοντας τους σπόρους.
Το συναντούμε στις άκρες των δρόμων, σε κατολισθήσεις, σε χέρσα εδάφη, σε χαμηλό και μέσο υψόμετρο, επίσης έχει προσαρμοστεί και σε άλλες περιοχές στις οποίες εισήχθη ως καλλωπιστικό.
ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Η πικραγγουριά χρησιμοποιείται όπως είδαμε από την αρχαιότητα ως φάρμακο. Χρησιμοποιείται ως φαρμακευτικό φυτό για πάνω από 2.000 χρόνια, αν και έχει πολύ βίαιη επίδραση στο σώμα και προς το παρόν έχει μικρή χρήση στην σύγχρονη βοτανολογία
— Ο χυμός του καρπού είναι αντιμικροβιακός, αντιφλεγμονώδης, αντιοξειδωτικός, αντιρευματικός, καρδιακός, κυτταροτοξικός και καθαριστικός.
— Στην λαϊκή ιατρική, οι ρίζες και οι καρποί χρησιμοποιούνται ως καθαρτικά, αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη. Χρησιμοποιήθηκε για τις νευραλγίες και τις αιμορροΐδες.
– Μελέτες δείχνουν ότι έχει διάφορα ευεργετικά αποτελέσματα, όπως ότι αντιμετωπίζει τον τραυματισμό των πνευμόνων, που προκαλείται από σήψη.
— Η ουσία Cucurbitacin E που περιέχει διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας για την πιθανή αντικαρκινική δραστηριότητα
– Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία οιδήματος, που σχετίζεται με παθήσεις των νεφρών, ρευματισμούς, καρδιακά προβλήματα, έρπητα ζωστήρα και παράλυση.
– Ως καθαρτικό, προκαλεί εκκένωση υγρών από τα έντερα
— Το φυτό χρησιμοποιείται, επίσης, παραδοσιακά, ως θεραπεία για ωτίτιδα,, ελονοσία, πονοκεφάλους και ρευματισμούς .
– Αντιμετωπίζει ιγμορίτιδα, οίδημα, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
Χρησιμοποιείται το εξωτερικά, για επώδυνες αρθρώσεις και ιγμορίτιδα.Στην περιοχή της Μεσογείου, εκχύλισμα από το καρπό της πικραγγουριάς έχει χρησιμοποιηθεί για την θεραπεία της ρινοκολπίτιδας, την κίρρωση του ήπατος, τα πιο καλοήθη αποτελέσματα θεραπεύουν ρευματισμούς, παράλυση και καρδιακές παθήσεις.
— Η ρίζα λέγεται,ότι είναι ένα αναλγητικό και τοπικά, χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία του έρπητα ζωστήρα, και των επώδυνων αρθρώσεων.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Ο χυμός φρούτων θεωρείται τοξικός, επηρεάζοντας το αναπνευστικό, καρδιακό και γαστρικό σύστημα συν τυχόν βλεννογόνους, με τους οποίους έρχεται σε επαφή
–Διάρροια
Οι κίνδυνοι προέρχονται από τους καρπούς του. Οι καρποί περιέχουν ,τη δηλητηριώδη ουσία ελατηρίνη.
Όταν λαμβάνεται από το στόμα έχει ισχυρή καυστική δράση και προκαλεί την έντονη διάρροια.
– Όχι εισπνοή
Η εισπνοή προκαλεί έντονη φλεγμονή στη μύτη και βλάβες, ακόμη και στα νεφρά.
Με τον τρόπο αυτό έχουν προκληθεί θάνατοι στο παρελθόν.
– Μπορεί να προκαλέσει αιμορραγίες, εμετό και ναυτία.
Σε μικρές δόσεις, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως αιμορραγίες, και τραυματισμούς στα νεφρά. Σε μεγάλες δόσεις, προκαλεί εμετό και ναυτία.
–Επικίνδυνη η υπερβολική χρήση .
Όταν χρησιμοποιείται σε υπερβολικές ποσότητες, προκαλεί γαστρεντερίτιδα και ακόμη και θάνατο.
–Ερεθίζει το δέρμα .
Όταν ωριμάζουν σπάνε και τινάζουν με ορμή ένα υγρό γεμάτο σπόρους, το οποίο είναι πολύ ερεθιστικό για το δέρμα.
– Έγκυες.
Το εκχύλισμα δεν πρέπει να χορηγείται σε έγκυες, γιατί μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρά προβλήματα.
– Προσοχή στη συλλογή
Η συλλογή φυτών από τις άκρες των δρομέων, από περιοχές κοντά σε μολυσμένα νερά, σε σκουπιδότοπους, καθώς και η συλλογή φυτών ψεκασμένων με φυτοφάρμακα μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα.
Προσοχή – Προσοχή .
Προσοχή το βότανο αυτό πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή και μόνο μετά από συμβουλή ιατρού ή έμπειρου βότανοθεραπευτή, επειδή είναι πολύ επικίνδυνη .
Η σωστή δόση είναι που κάνει το βότανο ή το φυτό θεραπευτικό”,Τα φυτά είναι πηγή υγιεινής ζωής, αλλά όχι πανάκεια”.
