Στη Χειμάρρα ο Έλληνας εκλεγμένος δήμαρχος Φρέντυ Μπελέρης παραμένει φυλακισμένος, ενώ την 1.6.2023 αποφασίσθηκε η αποφυλάκιση του συνεργάτη του Παντελή Κοκκαβέση που έχει σοβαρό πρόβλημα υγείας. Η πολιτική του Έντι Ράμα συνεχίζει να είναι επιθετική κατά των Χειμαρριωτών. Τα δύο μεγάλα αλβανικά κόμματα, Δημοκρατικό και Σοσιαλιστικό, έχουν εκλέξει βουλευτές από την ομάδα των φανατικών Τσάμηδων, οι οποίοι διεκδικούν τη Θεσπρωτία. Παραλλήλως στο βόρειο Κόσσοβο οι αλβανικές αρχές αρνούνται τα συμφωνηθέντα δικαιώματα του σερβικού πληθυσμού και επιχειρούν να επιβάλουν δημάρχους ψηφισμένους από το 4% των πολιτών.
Αυτά και άλλα πείθουν ότι στο μυαλό των Αλβανών ηγετών στα Τίρανα και στη Πρίστινα κυριαρχεί η εθνικιστική ιδεολογία. Η Ελλάς επιθυμεί την αρμονική συνύπαρξη και τις φιλικές σχέσεις με όλα τα γειτονικά κράτη, αλλά μπορεί και πρέπει να λάβει επιπρόσθετα μέτρα για την προστασία των Βορειοηπειρωτών και για τη σταθερότητα στα Βαλκάνια. Ήδη έχει ανακοινωθεί -και ορθώς -ότι η προσέγγιση της Αλβανίας προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς εξαρτάται από τον σεβασμό των δικαιωμάτων των Ελλήνων. Προτείνω επίσης τις ακόλουθες κινήσεις:
Να παραμείνουμε σταθεροί στη θέση μας ότι δεν αναγνωρίζουμε το Κόσσοβο ως ανεξάρτητο κράτος. Aν αλλάξει τώρα αυτή η θέση θα δοθεί η εντύπωση ότι επιβραβεύουμε την ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας.
Να δραστηριοποιηθεί πάλι ως αυτόνομος πόλος στην πολιτική ζωή της Αλβανίας το Κόμμα της Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΚΕΑΔ), το οποίο εκφράζει την Ελληνική Μειονότητα. Η σύμπραξή του με τα δύο μεγάλα αλβανικά κόμματα δοκιμάσθηκε και δεν επέτυχε. Πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός και η παρέμβαση των βουλευτών που προέρχονται από τη μειονότητα.
Να προσεγγισθούν όλοι οι Βλαχόφωνοι Έλληνες των περιοχών Αυλώνος, Κορυτσάς κ.α. και να αισθανθούν το ενδιαφέρον της Ελληνικής Κυβερνήσεως. Να ενταχθούν οι εκπρόσωποί τους στο ΚΕΑΔ και στις δραστηριότητες του εκεί Ελληνισμού. Οι Έλληνες Βλάχοι της Βορείου Ηπείρου είναι πολυάριθμοι και έχουν προσφέρει τα μέγιστα στο Έθνος. Η Μοσχόπολη, κοντά στην Κορυτσά, υπήρξε προπύργιο της Ελληνικής Παιδείας επί Τουρκοκρατίας. Κι όμως σήμερα τους Βλάχους της Αλβανίας προσπαθούν να προσεταιρισθούν άλλες βαλκανικές χώρες.
Να ληφθούν από τώρα όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε η απογραφή πληθυσμού που θα γίνει τον Σεπτέμβριο στην Αλβανία να καταγράψει δίκαια και αντικειμενικά την εθνική καταγωγή και το θρήσκευμα όλων των Αλβανών υπηκόων. Θυμίζω ότι πριν από δέκα χρόνια η απογραφή ήταν διαβλητή. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας δεν την αποδέχθηκε. Η ΟΜΟΝΟΙΑ, η επίσημη οργάνωση της Ελληνικής Μειονότητας, την κατήγγειλε ως παραχάραξη των πραγματικών στοιχείων. Πρέπει και στην Αθήνα και στα Τίρανα να γίνει γνωστός ο ακριβής αριθμός των Αλβανών υπηκόων που δηλώνουν ελληνική εθνική καταγωγή.
Να έχουμε πάντα κατά νου τους στενούς δεσμούς του Αλβανού Πρωθυπουργού Ράμα με τον επανεκλεγέντα Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν. Να είμαστε προετοιμασμένοι μήπως αυτοί οι δεσμοί εμποδίσουν και πάλι (όπως έγινε με τη συμφωνία Κώστα Καραμανλή- Σαλί Μπερίσα) τη ρύθμιση των θαλασσίων οικονομικών ζωνών μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας.
Η Αλβανία διεκδικεί τα πάντα για τις εκτός συνόρων αλβανικές μειονότητες, αλλά αρνείται τα στοιχειώδη δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. Έχουμε υποχρέωση να στηρίξουμε τον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό με κάθε νόμιμο και αποτελεσματικό τρόπο.