Προγονική Εστία των Κοζανιτών με ξεχωριστή σημασία. Το κατοικούμενο κάστρο του Κτενίου της Κοζάνης

Προγονική Εστία των Κοζανιτών με ξεχωριστή σημασία. Το κατοικούμενο κάστρο του Κτενίου της Κοζάνης

ΠΡΟΓΟΝΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΤΩΝ ΚΟΖΑΝΙΤΩΝ ΜΕ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ
ΤΟ ΚΑΤΟΙΚΟΥΜΕΝΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΚΤΕΝΙΟΥ ΤΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ (VIDEO )
Ιστορία της Κοζάνης (20ο )
ΣΤΑΥΡΟΥ Π ΚΑΠΛΑΝΟΓΛΟΥ Συγγραφέα – Ιστορικοί ερευνητή.
Σε προηγούμενες δημοσιεύσεις μας, γράφοντας για τις πατρογονικές εστίες των Κοζανιτών, έχουμε αναφέρει κατοικημένα κάστρα της περιοχής , που μετά την κατάκτηση της από τους Οθωμανούς , ισοπεδώθηκαν και οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να αναζητούσαν ένα μέρος για να μείνουν που θα τους παρείχε ηρεμία και την δυνατότητα να ζουν και ασκούν την εργασία που έκαναν, η οποία συνήθως ήταν η εκτροφή μικρών ζώων (αιγοπροβάτων).

Αυτές τις δυνατότητες παρείχε τότε η μικρή Κόσδιανη και έτσι οι κάτοικοι από το φρούριο των Σταρειδώλων (Άγιος Δημήτριος Κοζάνης) και από το φρούριο Δρεπάνου ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στον μικρό οικισμό της .
Έποικοι έφτασαν επίσης από ένα άλλο κάστρο της περιοχής, όχι όμως επειδή η καστροπολιτεία τους καταστράφηκε , αλλά επειδή αυτός ο οικισμός με το κάστρο του
εξυπηρετούσε τις ανάγκες των κατακτητών και την κάνουν έδρα δήμου της περιοχής .

Όπως ήταν φυσικό οι επιδρομείς δυσκόλεψαν τη ζωή των γηγενών κατοίκων των Σερβίων και πολλοί από αυτούς ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην Κόζιανη.

Ωστόσο, υπήρχε και ένα τέταρτο κατοικημένο κάστρο με περίπου 300 έως 400 κατοίκους *, κυρίως κτηνοτρόφους, οι οποίοι δεν τους ενοχλούσαν και τους άφηναν να μείνουν σε αυτό, και αυτό ήταν το κάστρο του Κτενίου.

*Η εκτίμηση του πληθυσμού βασίζεται στην οθωμανική απογραφή του 1528 μ.Χ. και του 1550, η οποία σε έναν χάρτη που περιήλθε στην κατοχή μας και αντιπροσωπεύει τον πληθυσμό του οικισμού με πορτοκαλί χρώμα με εικονικούς κύκλους.
Βλέπουμε ότι ο πληθυσμός της τότε καστροπολιτείας Κτενίου έχει το ίδιο μέγεθος κύκλου με την Κασάρεια, την Κέρσια, ενώ ο κύκλος που αφορά την Καλιανή (Αιανή), τη Βάντσα και τα Σέρβια, είναι πολλαπλάσιος (μπορείτε να δείτε ένα απόσπασμα αυτού του χάρτη στο κολάζ φωτογραφιών που παραθέτουμε)
Το κάστρο του Κτενίου δέχτηκε επίθεση το 1649 μ.Χ . από ληστρικές ομάδες Τουρκαλβανών.
Αντιστάθηκαν για 3 μήνες , έχοντας ξεμείνει όμως από τρόφιμα και νερό ( γιατί ανακάλυψαν οι επιτεθειμένοι της πηγές του νερού ) και απέκοψαν την παροχή, αναγκάσθηκαν να φύγουν εγκαταλείποντας το κάστρο.

* Το Κτένι τώρα και τότε

Τ9 Κτένι βρίσκεται ανατολικά της λίμνης Πολυφύτου, 20 χιλιόμετρα Νοτιοδυτικά
της Κοζάνης και 4 χλμ Βορειοδυτικά της Αιανής.
Χτισμένο στην ανατολική πλαγιά ενός λόφου, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται μια σχετικώς επίπεδη επιφάνεια 450 στρεμμάτων, όπου βρίσκονται σήμερα τα ερείπια του αρχαίου κάστρου.
Ο λόφος και ο σημερινός οικισμός βρίσκονται στους πρόποδες και την μεσημβρινή πλευρά τους όρους Μπούρινος.
Το υψόμετρο του χωριού είναι 680 μέτρα.
Στο κάστρο υπήρχε συνεχής παρουσία ανθρώπινης δραστηριότητας από την προϊστορική ως την πρώιμη Οθωμανική περίοδο.
Όπως δείχνουν τα ερείπια (τείχη,δρόμοι, θεμέλια σπιτιών, δεξαμενών, υδραγωγείων και άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων, τα οποία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής, αρκετά χρόνια πριν, το Κτένι ήταν μία πλούσια πόλη και αποτελούσε το κρησφύγετο της επαρχίας.
Ήταν χωρισμένο σε τρία διαμερίσματα, για την καλύτερη άμυνα και διοίκηση.
Περιμετρικά υπήρχαν ψηλά και γερά τείχη.
Επίσης υπήρχαν τρεις μεγάλες πύλες για την είσοδο στο Κάστρο και πολλοί υπόγειοι διάδρομοι.
Έξω από την πόλη βρίσκονταν οι στάνες για τα χιλιάδες αιγοπρόβατα

* Ο Π. Λίουφης γράφει στην Ιστορία της Κοζάνης για τον εποικισμο της Κοζανης από Κτενίωτες :
<< Τρία χρόνια μετά την κάθοδο του ιερέως Παπαγκίκα και του γιου του Γεωργίου μαζί με τους ενορίτες του , το 1649 έχοντας καταστρέφει το χωρίο Κτένι και το Καστρί από τους Αλβανούς υπήρχαν γύρω στις 88 οικογένειες κάτω από την αρχηγία του προεστού τους Ιωάννη Τράντα η Τραντόγιαννη έφτασαν στην κωμόπολη της Κοζάνης και εγκαταστάθηκαν στην αρχή γύρω από τους λόφους του Αγίου Δημητρίου, και του Αγίου Γεωργίου και ακόμη πιο πέρα μένοντας σε καλύβες . Ο δε πρόκριτος Ιωάννης Τράντας πλούσιος όντας και έχοντας 12000 κατσίκες και πρόβατα ήλθε με 120 οικογένειες έξω από την Κοζάνη στην θέση Κρεββατάκια οποί υπήρχε δάσος με φλαμουριές και οξιές ,έκτισε καλύβες και κατοικούσε με τους συγχωριανούς του.>>
* Ο Χαρίσης Τράντας (Μπασιάς)

Ο Χαρίσης Τράντας (Μπασιάς) γεννήθηκε στο Κτένι, ήταν γιος του Γιάννη Τράντα ή Τραντογιάννη, που είχε αδερφό που είχε φύγει στην Ρωσία και είχε ενταχθεί στο Ρωσικό στρατό φθάνοντας στα ανώτατα αξιώματα .
Έχοντας καταστραφεί το Κάστρο ή ενδεχόμενα λίγο πιο μπροστά ο Γιάννης Τραντας τον στέλνει κοντά του, να ζήσει μαζί του, να μορφωθεί και να γνωρίσει τον κόσμο .
Ζει μαζί του 12 χρόνια ,μέχρι που έφυγε από την ζωή αφήνοντας μια πολύ μεγάλη κληρονομιά στον ανεψιό του.

Έχοντας φύγει από την ζωή ο θείος του ο Χαρίσης δεν είχε κανένα λόγο να μείνει εκεί , νοστάλγησε την πατρίδα του και σκεφτόταν τους δικούς του που ζούσαν σε καλύβες στα Κρεββατάκια ανατολικά της Κόζιανης και αποφάσισε να επιτρέψει.
Επιστρέφοντας σκέφθηκε να αναμορφώσει την καινούργια του πατρίδα την Κόζιανη μια και το Χτένι δεν υπήρχε πια.

Από ότι φάνηκε είχε μελετήσει τις κινήσεις του, και γνώριζε καλά τι έπρεπε να κάνει. Ήξερε ότι αυτό που συνέβη στην πατρίδα του μπορούσε να επαναληφθεί, δηλαδή κάποια ομάδα που θα έβαζε στο στόχαστρο το μέρος που ζούσαν οι δικοί του,
Έπρεπε να εξασφαλίσει την ασυλία κάποιου από την ανώτατη αρχή των Οθωμανών, που προφανώς ήταν ο Σουλτάνος και ο κύκλος του.
Έτσι ξεκινά από την Ρωσία με πρώτο προορισμό την Κωνσταντινούπολη που ήταν η έδρα των Οθωμανών για να εξασφαλίσει προνομία για την πόλη που θα έμενε αυτος και οι δικοι του , που κανείς δεν θα τολμούσε να τους ενοχλήσει ,
και όπως θα δούμε στην συνέχεια τα καταφέρνει. Από εκεί και πέρα όλα ήταν πιο εύκολα.

Στη σημερινή πρώτη δημοσίευση για το Κτένι θα επικεντρωθούμε στην ιστορία του κάστρου και στα χαρακτηριστικά του.
Στην επόμενη δημοσίευση θα δώσουμε πληροφορίες για τον Χάρη Τράντα και θα προσπαθήσουμε να δούμε τον τρόπο με τον οποίο εξασφάλισε τα προνόμια για την πόλη που ανοικοδόμησε και σίγουρα στην τελευταία δημοσίευση θα περιγράψουμε το έργο που έκανε στην Κοζάνη.

1. Το Καστρί του Κτενιού από την αρχαιότητα έως το 1649 μ.Χ.
Σε λόφο δυτικά από το χωριό Κτένι της Κοζάνης υπάρχουν τα ερείπια πολύ παλιού κάστρου. Ο λόφος σαν τοποθεσία έχει κάποια αμυντικά πλεονεκτήματα. Το μόνο που διακρίνεται από το κάστρο σήμερα είναι λιθοσωροί.
Η χρονολογία κατασκευής του κάστρου δεν είναι γνωστή.
Δεν σώζεται κανένα κτίσμα ούτε καν θεμέλια κάποιου οικοδομήματος. Σώζεται μια υδατοδεξαμενή με επίχρισμα στην κορυφή, κάποια κούγκια για τη μεταφορά νερού και μερικοί υπόγειοι χώροι.
Τα τείχη είναι κατασκευασμένα από ξερολιθιά χωρίς καμιά ιδιαίτερη τεχνική στην κατασκευή και στη διάταξή τους.
Η σημερινή εικόνα του κάστρου και η έλλειψη ιστορικών μαρτυριών, μας κάνει να υποθέσουμε τα εξής:
Στο λόφο υπήρχε κάστρο και οικισμός από πολύ παλιά ίσως πριν την εποχή που η Μακεδονία έγινε υπερδύναμη, το οποίο όμως δεν αξιοποιήθηκε κατά τους Βυζαντινούς χρόνους (αλλιώς θα υπήρχαν μέσα λείψανο εκκλησιών). Το κάστρο πρέπει να χρησίμευε τους επόμενους αιώνες περιστασιακά σαν καταφύγιο του πληθυσμού σε περίπτωση κινδύνου. Σε αυτές της περιόδους ίσως γινόταν και πρόχειρη ενίσχυση της οχύρωσης.
ΤΟ ΚΤΕΝΙ ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ
Το Κτένι είναι χτισμένο στην ανατολική πλευρά του όρους Μπούρινο, που φέρνει την ονομασία “Κάστρο”, στην επίπεδη κορυφή όπου σώζονται τα ερείπια αρχαίου κάστρου. Μέσα σε αυτό ήταν χτισμένος ο παλιός οικισμός.
Η ιστορία του χωριού και του Κάστρου, που βρίσκεται πάνω από αυτό, ξεκινά από πολύ παλιά, θα μπορούσα να πω από τους προϊστορικούς χρόνους.
Στην έρευνα μου συνάντησα:
1ον. Άποψη για το τελευταίο, ότι είναι Κάστρο των Βυζαντινών, όμως
2ον.Τα αρχαιολογικά ευρήματα δίνουν άλλες ημερομηνίες, πολλές πιο παλιές και οι αρχαιολόγοι το τοποθετούν σε αρχαιότερους χρόνους.
Κατά την ταπεινή μου άποψη, το γεγονός της ύπαρξης του Σκύλου στην εισόδο του ΚΑΣΤΡΟΥ, με την μορφή αγάλματος,- που υπήρχε και μέχρι την απελευθέρωση,σχεδόν,του 1912, έχοντας μεταφερθεί σε εκκλησία του χωριού και που κατέστρεψαν οι αρχαιοκάπηλοι για να βρουν τον θησαυρό που πιθανόν να έκρυβε μέσα του- αποκλείει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, γιατί, κατά την περίοδο του Βυζαντίου και της ορθόδοξης πίστης,τα αγάλματα δεν ήταν αντικείμενο αποδοχής.
3ον.Ορθόδοξη Εκκλησιά στο Κάστρο
Μέσα στο κάστρο δεν υπήρχε εκκλησιά χριστιανική, όπως π.χ., στο Κάστρο των Σερβίων.
(Δεν υπάρχουν τουλάχιστον μέχρι σήμερα ενδείξεις).
4οΝ. Οι Βασιλείς τής Ελίμειας και ο Βασιλιάς Κτέναρος
Ακόμη, και αν υπήρξε ο βασιλιάς ΚΤΕΝΑΣ ή ΚΤΕΝΑΡΟΣ ,την ύπαρξη πρέπει να την αναζητήσουμε, πριν αυτήν της Ελίμειας και την ενοποίηση με την Μακεδονία του Φιλίππου, που έγινε με τελευταίο βασιλεία της Ελίμειας τον Δέρδα Γ΄ (περ.360-355 πχ), ο οποίος ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της, ενώ αργότερα ήταν ευγενής στην αυλή του Φιλίππου Β’.
Ακόμη, και πριν από την ύπαρξη του γνωστού βασιλιά της μέσης αρχαϊκής εποχής(530-575 πχ), της Ελίμειας, τον Αριδαίο (πριν το 513 πχ.), καθώς θα ήταν λίγο δύσκολο να συνυπάρχουν τόσο κοντά άλλο βασίλειο και βασιλιάς.
Σύμφωνα με όσα δέχονται νεότεροι ερευνητές, η Ελιμιώτις απλωνόταν στη σημερινή περιφέρεια των Νομών Γρεβενών και Κοζάνης. Πρωτεύουσά της ήταν η η Ελίμεια πόλη που δεν έχει βρεθεί μέχρι στιγμής ή για άλλους η άλλη σημαντική πόλη η Λιανή.
Πληροφορίες βρίσκονται στα γραπτά του Ηρόδοτου, του Θουκυδίδη, του Ξενοφώντα, του Στράβωνα, του Τίτου Λίβιου και του Αρριανού, χωρίς καμία αναφορά στο Κτένη ή το Κτένάρο. Πιθανότατα υπήρχε κατά την Τυρρηνική εποχή, στους προϊστορικούς χρόνους.
ΠΙΘΑΝΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ
Την ονομασία Χτένι (Κτένι]Κτένι)1,
Κατά μία εκδοχή την πήρε, επειδή από την κορυφή του βουνού ο παρατηρητής “χτενίζει” με το μάτι του κυριολεκτικά όλη την κοιλάδα του ποταμού Αλιάκμονα και την περιοχή της Κοζάνης.
Κτένι)2.
Σύμφωνα με την παράδοση στο Κάστρο είχε το βασίλειό του ο βασιλιάς Κτέναρος ή Κτενάς ο οποίος το οχύρωσε για προστασία από τις επιδρομές. Οι υπήκοοι κατέβαιναν κάθε μέρα από το λόφο για τις καθημερινές τους δραστηριότητες και κυρίως για την καλλιέργεια της γης.
Κτένι)3,
Το όνομα Κτένι το χρωστά στη διαμόρφωση του εδάφους που παρουσιάζει εσοχές και εξοχές και μοιάζει κτένι κτενίσματος.
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΚΤΕΝΙΟΥ
Το “Κάστρο του Κτενίου” σύμφωνα με την άποψη των αρχαιολόγων είναι το μεγαλοπρεπέστερο Κάστρο των αρχαίων Μακεδόνων και η μία από τις τρείς ακροπόλεις της περιοχής (Μεγάλη Ράχη Λιανής και Παλιόκαστρο Καισαρείας οι άλλες δύο).
Το Κάστρο ήταν αρκετά μεγάλο και καλά οχυρωμένο, με τείχη, πάχους 2,50 μέτρων, με διαστάσεις 1000 χ 450 μέτρα, κατείχε έκταση 450 περίπου στρεμμάτων.
Το Κάστρο, εκτός από τα εξωτερικά τείχη, διέθετε για την άμυνα του και εσωτερικά τειχίσματα τα οποία και σχημάτιζαν τρία εσωτερικά διαμερίσματα Το κυριότερο από αυτά είχε σχήμα τριγώνου, ήταν στο ψηλότερο σημείο του κάστρου και κατείχε την θέση της Ακρόπολης .Ήταν έτσι χωρισμένο για να εξυπηρετεί καλύτερα την άμυνα του και σύγχρονα την διοίκηση του. Περιμετρικά, υπήρχαν ψηλά και γερά τείχη. Επίσης, υπήρχαν τρεις μεγάλες Πύλες για την είσοδο στο Κάστρο και πολλοί υπόγειοι διάδρομοι.
Σε μια από τις πύλες υπήρχε ένα άγαλμα ενός ελληνικού ποιμενικού σκύλου για να φυλά τα αμέτρητα γιδοπρόβατα, που έτρεφαν οι Κτενιώτες. Στην άλλη πύλη υπήρχε ανάγλυφο πάνω από αυτή με το ΗΣΙΟΔΙΟ άροτρο και την ΜΑΝΝΑ ΓΗ .
Σύμφωνα με την παράδοση, στο Κάστρο είχε το βασίλειό του ο βασιλιάς Κτέναρος ή Κτενάς ο οποίος το οχύρωσε για προστασία από τις επιδρομές. Οι υπήκοοι κατεβαίναν κάθε μέρα από το λόφο για τις καθημερινές τους δραστηριότητες και κυρίως για την καλλιέργεια της γης. Νερό στην κορυφή του βουνού δεν υπήρχε και έφτανε με υδροσωλήνες τα λεγόμενα “κιούγκια” από την περιοχή “Καρούτια”, όπου υπήρχε άφθονο νερό.
Το Κάστρο βρισκόταν δυτικά του σημερινού χωριού πάνω στο βουνό, όπου φαίνονται τα απομεινάρια μιας παλιάς και πλούσιας πόλης. Όπως δείχνουν τα ερείπια που σώζονται (τείχη, δρόμοι, θεμέλια σπιτιών, δεξαμενών, υδραγωγείων και άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων, αρκετά χρόνια πριν, ήταν μία πλούσια πόλη το Κάστρο και το κρησφύγετο της επαρχίας. . Έξω από την πόλη βρίσκονταν οι στάνες για τα χιλιάδες αιγοπρόβατα.
Το σημείο είναι τόσο απρόσιτο που προστάτεψε την απολίθωση του τόπου από τις οικοδομικές ανάγκες των νέων κατοίκων που εγκαταστάθηκαν σε αυτήν περιοχή μετά την καταστροφή του 1649.
Το τι κρύβεται, σήμερα, στα σπλάχνα του Κάστρου, ελπίζουμε κάποτε να δεήσει η πολιτεία και να χρηματοδοτήσει την ανασκαφή του και αν αυτό καταστεί δυνατόν, την αναστύλωση του.
Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ
To 10ο αιώνα στην περιοχή, και όχι μόνο, κατέφθασαν και κατέλαβαν τα υπάρχοντα κάστρα οι ορδές του Βουλγάρου Τσάρου Σαμουήλ και έγιναν τα ορμητήρια για τις επιδρομές, όταν στην συνέχεια ο Αυτοκράτωρ του Βυζαντίου Βασίλειος ο Β’ ο Βουλγαροκτόνος, τον έδιωξε από την περιοχή διέταξε και κατεδαφίστηκαν τα κάστρα των Σερβίων και του Σώσκω.
[Φρουρίου] και κατά πάσα πιθανότητα της Αιανής και της Καισαρειάς. Το Κάστρο, όμως, του Κτενίου όντας σε δυσπρόσιτο μέρος ήταν δύσκολο να καταληφθεί και θεωρήθηκε, ότι δεν κινδυνεύει από εχθρούς και έτσι, δεν κατεδαφίστηκε.
Το φθινόπωρο όμως του 1649 μπήκε στο μάτι των Αλβανών , που τελικά το κυρίευσαν . Τρεις μήνες πολεμούσαν για να το καταλάβουν. Οι εχθροί βρήκαν τις πηγές και έκοψαν την ύδρευση. Τα ζώα και οι άνθρωποι υπέφεραν από την έλλειψη νερού.Τότε, ο Διοικητής της πόλης διέταξε να ετοιμαστούν όλοι και σε ανύποπτο χρόνο να εγκαταλείψουν την πόλη. Έδωσε εντολή να βγάλουν τα πέταλα από όλα τα ζώα και να τα γυρίσουν ανάποδα. Επίσης, όλοι οι άνθρωποι έβαλαν ανάποδα τα παπούτσια τους. Το βράδυ που είχε παγετό και σκοτάδι βγήκαν όλοι σιγά-σιγά έξω από ένα κρυφό μονοπάτι. Με το ξημέρωμα οι εχθροί που είδαν τα πατήματα πάνω στο χιόνι νόμισαν ότι ήρθαν ενισχύσεις – έτσι δεν πλησίασαν στα τείχη του Κάστρου για τρεις μέρες. Την τέταρτη μέρα μπήκαν στην πόλη και αφού τη λεηλάτησαν, την έκαψαν. Οι κάτοικοι που έφυγαν βρήκαν καταφύγιο στα διπλανά χωριά και φρούρια.
Οι περισσότεροι μεταφέρθηκαν στην Κοζάνη. Η Ιστορία αναφέρει ότι ο Ιωάννης Τράντας με 122 οικογένειες, πολύ πλούσιος με 12.000 γίδια, εγκαταστάθηκε στην Κοζάνη στη θέση “Κρεββατάκια”, στην αρχή σε σκηνές και αργότερα σε σπίτια που τα έκτισαν μόνοι τους, κόβοντας ξύλα από το δάσος του Αγίου Νικολάου. Όλα αυτά γίνονται το 1649.
Το 1649, όταν οι Αλβανοί κυρίευσαν το Κάστρο και ανάγκασαν τους κατοίκους να το εγκαταλείψουν μερικοί κτηνοτρόφοι, δεν έφυγαν αλλά έμειναν στις στάνες που υπήρχαν στις πλαγιές του Κάστρου και ζούσαν με τα γιδοπρόβατα που διέσωσαν από τα χέρια των Αλβανών. Οι κτηνοτρόφοι αυτοί ήταν και οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού. Αργότερα, ήρθαν και άλλοι κάτοικοι από τα γύρω χωριά όπως και από ένα χωριό από το Μπούρινο, ερείπια του σώζονται μέχρι σήμερα, στην θέση που δημιουργήθηκε το μουσείο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ.
Κατά την παράδοση υπάρχει αμύθητος θησαυρός στο Κάστρο, γι αυτό κατά καιρούς διάφοροι χρυσοθήρες σκάβουν κρυφά τις νύχτες για να βρουν τον κρυμμένο θησαυρό.
Συνεχίζεται ……..

Ένα μέρος του κείμενου αυτού ,όπως και των 2 άλλων τουλάχιστον δημοσιεύσεων που θα γίνουν για τους εποίκους της Κοζάνης από το Κτένι αποτέλεσε ,αντικείμενο συζήτησης σε ημερίδα που έγινε στις 25 Μάιου 2017 , στο Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης με την φροντίδα του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών για την ιστορία της δημιουργίας της πόλης της Κοζάνης και το μεγάλο έργο του Χαρίση Τράντα ,που οργάνωσε ο Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Π.Ε. Κοζάνης με βασικούς εισηγητές ,
1. Τον Σταύρο Π. Καπλάνογλου Με θέμα: Κάστρο Κτενίου, Γιάννης και Χαρίσης Τράντας και η δημιουργία της νεώτερης Κοζάνης και
2. Τον Πολυνείκη Αγγέλη Με θέμα:Τα σωζόμενα ξυλόγλυπτα της οικίας του Χαρίση Τράντα στο Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης
Αξιόλογες οι παρεμβάσεις ήταν του αείμνηστου Στρατηγού Γιάννη Γερούση εκ των απογόνων της οικογενείας Τράντα και του Γιάννη Τσιάμη τέως Προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Κτενιού

Στην ημερίδα παρουσιάστηκε και ένα video που γυρίστηκε με drown από τον κ. Γεώργιο Πολυνείκη Αγγέλη , το οποίο και σας παρουσιάζουμε και σήμερα.
Έχοντας τότε αναρτήσει στο προσωπικό μας κανάλι FYKA TV του youtube,

TO VIDEO :
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΚΤΕΝΙΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ
https://www.youtube.com/watch?v=_QiFgHQwXaU