Αξιόλογη η πρωτοβουλία των μοναχών της Ιεράς Μονής Μικροκάστρου, οι οποίες πέραν των θρησκευτικών τους καθηκόντων, επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους και στην παραγωγή και συλλογή πρώτων υλών για την παρασκευή ειδών υγιεινής και περιποίησης των ανθρώπων και όλα αυτά, με την έγκριση του ΕΟΦ.
Στον βοτανόκηπο της Μονής καλλιεργούνται προϊόντα γι αυτόν ακριβώς το σκοπό, αλλά πηγή παραγωγής τους είναι και η πλούσια χλωρίδα της ευρύτερης ορεινής περιοχής, από την οποία συλλέγονται.
Οι πρώτες ύλες επεξεργάζονται στο εργαστήριο της Μονής, που είναι αδειοδοτημένο από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων και τα προϊόντα παρασκευάζονται με τη βοήθεια σύγχρονου τεχνολογικού εξοπλισμού.
Το συγκρότημα της Ιεράς Μονής της Παναγίας στο Μικρόκαστρο περιβάλλεται από πλούσια βλάστηση είτε αυτοφυή, είτε από αναδασώσεις των μοναχών, οι οποίες στην καθημερινή ζωή τους έρχονται σε άμεση σχέση μ’ αυτό το φυτικό πλούτο, που τις διεγείρει το ενδιαφέρον για έρευνα και συνετή διαχείρισή του.
Η στοιχειώδης αρχικά ενασχόλησή τους με τα φυτά και τα βότανα σύντομα εξελίχθηκε σε συστηματική καλλιέργεια ποικίλων φυτικών ειδών και η επιστημονική υποστήριξη του εγχειρήματος οδήγησε στη δημιουργία του «Βοτανόκηπου» της Μονής.
Επιπλέον, οι γεωπονικές, αλλά και οι εμπειρικές γνώσεις των αδελφών προώθησαν τον τομέα επιστημονικής καλλιέργειας και επεξεργασίας. Και με τη βοήθεια μάλιστα σύγχρονου τεχνολογικού εξοπλισμού πέτυχαν την παραγωγή ποικίλων προϊόντων προσωπικής υγιεινής και περιποίησης, γεγονός το οποίο έλαβε την έγκριση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ).
Η προσπάθεια αυτή δεν αποτελεί μόνον αναγκαία βιοποριστική δραστηριότητα των Μοναχών, αλλά παράλληλα είναι καρπός της πνευματικής τους δεοντολογίας, γιατί αποβλέπουν στον περιορισμό της αλόγιστης κατανάλωσης των βιομηχανοποιημένων προϊόντων, η γνησιότητα των οποίων σοβαρά αμφισβητείται. Λόγοι δηλαδή χριστιανικής ευσυνειδησίας υπαγορεύουν την καλλιέργεια επιλεγμένων φυτικών ειδών, την αποφυγή δηλητηριωδών λιπασμάτων και ραντισμάτων και τήρηση οικολογικών όρων και συνθηκών.
Ο δεύτερος στόχος αυτής της επιστημονικά ηλεγμένης και μεθοδικά οργανωμένης εργασίας των μοναχών είναι η αποστολή στο σύγχρονο κόσμο, και κυρίως στους νέους, του μηνύματος για επιστροφή και επανεκτίμηση του φυσικού κόσμου που μας περιβάλλει, απέναντι στον οποίο έχουμε ασεβήσει με την ασύστολη ρύπανση και ασυλλόγιστη κατάχρηση.
Μια νέα προσέγγιση στο φυσικό και φυτικό κόσμο θα μας αποκαλύψει τον ασύλληπτο ιαματικό θησαυρό, που η σοφία του Θεού έχει αποταμιεύσει και στο πλέον ταπεινό και άσημο φυτό και χόρτο, για την ωφέλεια και την κάλυψη των αναγκών του ανθρώπου, πέρα από την απερίγραπτη αισθητική απόλαυση του φυσικού κάλλους, που ούτε το βασιλικό ένδυμα μπορεί να μιμηθεί, και πέρα από την απέραντη ποικιλία των ειδών, που ανθρώπινος νους αδυνατεί να συλλάβει.
Οι μοναχές βέβαια δεν θεωρούν ότι πρωτοτυπούν. Ακολουθούν απλά την Μοναχική Παράδοση και διακηρύττουν, καλλιεργώντας τον βοτανόκηπό τους ότι ο Δημιουργός Θεός εποίησε τα πάντα «καλά λίαν» και τα έθεσε «τῇ δουλείᾳ» δηλαδή «στην υπηρεσία» του ανθρώπου.