Δεν ξέρουμε αν σας αρέσουν οι ιστορίες ή προτιμάτε τα παραμύθια, αλλά η ιστορία που θα πούμε, συνέβη πριν πολλά χρόνια και είναι αληθινή!
Ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο χωροφύλακας της οικίας Μεταξά στην Κηφισιά ξυπνάει τον Έλληνα πρωθυπουργό, λέγοντάς του ότι θέλει να τον δει ο Γάλλος πρέσβης, καθώς μέσα στο σκοτάδι μπερδεύει τις σημαίες στο αυτοκίνητο του Γκράτσι. Ας δούμε πως περιγράφει την ιστορία ο ίδιος ο Γκράτσι, στα απομνημονεύματά του: “Έχω εντολή κ. πρωθυπουργέ να σας κάνω μια ανακοίνωση και του έδωσα το έγγραφο. Παρακολούθησα την συγκίνηση εις τα χέρια και εις τα μάτια του. Με σταθερή φωνή και βλέποντάς με κατάματα ο Μεταξάς, μου είπε: αυτό σημαίνει πόλεμο. Του είπα, ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μου απάντησε ΟΧΙ. Του πρόσθεσα, ότι αν ο στρατηγός Παπάγος…, ο Μεταξάς με διέκοψε και μου είπε: ΟΧΙ! Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως”.
Αν ζούσε ακόμα ο Γκράτσι, θα άκουγε πως κάποιοι λένε, πως το ΟΧΙ το είπε ο ελληνικός λαός και όχι ο τότε πρωθυπουργός!!!
Τι είπε για το ΟΧΙ ο Μίκης Θεοδωράκης σε μια αποκλειστική του συνέντευξη στην Έλενα Ακρίτα, χωρίς να μασάει λόγια, αναφερόμενος στην 28η Οκτωβρίου 1940: “Διψούσα τότε για να πάω να πολεμήσω εναντίον των Ιταλών. Ο Μεταξάς είπε ΟΧΙ, η κυβέρνηση είπε ΟΧΙ. Μαζί κι εγώ”!
Με αυτό το ΟΧΙ άρχισε να γράφεται το Έπος του 1940. Ξεχάσαμε όμως με τα χρόνια τις μορφές εκείνης της εποχής. Τον Αλέξανδρο Παπάγο, που αργότερα οδηγήθηκε κρατούμενος στο Νταχάου, αφού αρνήθηκε να ακολουθήσει την κυβέρνηση και τον βασιλιά στο Κάιρο. Τον στρατηγό Χαράλαμπο Κατσιμήτρο, διοικητή της 8ης Μεραρχίας Ιωαννίνων, που ξεκίνησε πρώτος την αντεπίθεση στους Ιταλούς. Τον Πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κορυζή, διάδοχο του Μεταξά – λέγεται ότι ο Μεταξάς δολοφονήθηκε από τους Εγγλέζους -, ο οποίος αυτοκτόνησε την Μεγάλη Παρασκευή, 18 Απριλίου 1941. Λέγεται ότι και αυτός δολοφονήθηκε, όπως και ο Μεταξάς, από τους ίδιους δολοπλόκους Εγγλέζους!
Τον Αρχιεπίσκοπο Χρύσανθο, ο οποίος αρνήθηκε να ορκίσει την πρώτη κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου και αντικαταστάθηκε από τους Γερμανούς. Την Πηνελόπη Δέλτα, που αυτοκτόνησε την ημέρα που οι Γερμανοί έμπαιναν στην Αθήνα!
Λήθη και σκοτάδι σκεπάζει, όχι τυχαία, τα ονόματα της Ελληνικής ηγεσίας του 1940!
Ίσως είναι η μοναδική περίπτωση Έθνους, που στην κορυφαία του στιγμή, κάποιοι θέλουν να μην έχει ηγεσία!!!
Πώς γίνεται να τιμάται η 28η Οκτωβρίου και να μην τιμώνται οι άνθρωποι που την δημιούργησαν;
Το ΟΧΙ εκείνο που είπε ο πρωθυπουργός, είχε εκφράσει το ελληνικό λαϊκό συναίσθημα, την άρνηση της υποταγής και αυτή η άρνηση πέρασε στον τότε ελληνικό “Τύπο”, με την λέξη ΟΧΙ!
Για πρώτη φορά το ΟΧΙ παρουσιάστηκε ως κύριος τίτλος στο κύριο άρθρο της εφημερίδας “Ελληνικόν Μέλλον», του Ν. Π. Ευστρατίου, στις 30 Οκτωβρίου του 1940!
ΠΟΤΕ ΓΙΟΡΤΑΣΤΗΚΕ ΟΜΩΣ ΤΟ “ΟΧΙ” για πρώτη φορά;
Η επέτειος του ΟΧΙ γιορτάστηκε για πρώτη φορά στα χρόνια της κατοχής. Στο κεντρικό κτίριο και στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών, πραγματοποιήθηκε ο πρώτος εορτασμός στις 28 Οκτωβρίου 1941. Έγιναν ομιλίες από φοιτητές, ενώ μίλησε για την Επέτειο την παραμονή και ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσάτσος (ο μετέπειτα πρόεδρος της Δημοκρατίας), ο οποίος αρνήθηκε να κάνει μάθημα εκείνη την ημέρα της Επετείου, με αποτέλεσμα να απολυθεί από το Πανεπιστήμιο!
Στην 2η Επέτειο, 28/10/42, ο εορτασμός έγινε στην Πλατεία Συντάγματος με πρωτοβουλία των οργανώσεων ΕΠΟΝ και ΠΕΑΝ. Οι ιταλικές δυνάμεις κατοχής δεν παρενέβησαν, παρ’ ότι παρακολουθούσαν την εκδήλωση από κάποια απόσταση!
Για τις 28 Οκτωβρίου 1943, ο Ηλία Βενέζης αναφέρει ότι γιορτάστηκε στο κτίριο Της Εθνικής Τράπεζας στην Πλατεία Κοτζιά. Ο Ηλ. Βενέζης ήταν υπάλληλος της Εθνικής! Την συγκέντρωση όμως διέλυσαν οι Γερμανοί και υποχρέωσαν όσους ήταν εκεί να σταθούν με τα χέρια ψηλά ως το βράδυ, ενώ κάποιους, περίπου 20, τους έστειλαν αιχμαλώτους στην Γερμανία! Κάποιοι δεν επέστρεψαν!
Επίσημα η επέτειος γιορτάστηκε με την απελευθέρωση στις 28 Οκτωβρίου 1944, με παρέλαση ενώπιον του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου!
Η ιστορία δεν έχει κομματικό χρώμα και δεν αλλάζει σύμφωνα με τις κομματικές επιταγές. Τιμούμε την ιστορία και τα πρόσωπα που την δημιούργησαν. Όπως τιμούμε και τους αγώνες του λαού, που χωρίς την δική του συμμετοχή, δεν θα υπήρχε το Έπος του ’40!
Διαμαντής Θ. Βαχτσιαβάνος
