Σαν σήμερα απαγχονίστηκε ο 19χρονος θρυλικός Κύπριος αγωνιστής Ευαγόρας Παλληκαρίδης και πέρασε στο πάνθεον των ηρώων. “Αγωνίζομαι για την ελευθερία της Κύπρου και για την ένωση με την Ελλάδα”
«Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη λευτεριά.
Θ’ αφήσω αδέρφια, συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα
μες στα λαγκάδια πέρα και τις βουνοπλαγιές.
Ψάχνοντας για τη λευτεριά, θα ’χω παρέα μόνη
κατάλευκο το χιόνι, βουνά και ρεματιές.
Τώρα κι αν είναι χειμωνιά, θα ’ρθει το καλοκαίρι
τη λευτεριά να φέρει σε πόλεις και χωριά.
Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη λευτεριά».
Για τον Βαγορή – Ευαγόρα γράφουμε στη μνήμη του, τον μαθητή γυμνασίου, συλληφθέντα ανήλικο πρωτοπόρο της Αλκίμου Νεολαίας ΕΟΚΑ που τελικά απαγχονίστηκε στις 14 Μαρτίου 1957. Ο τάφος του βρίσκεται στα «Φυλακισμένα Μνήματα», οδοδείκτης θα στέκει εκεί γενεών Ελλήνων, που θα θυμούνται την ημέρα θυσίας του ως προαιώνιο συλλαλητήριο. Για να μην ξεχνάμε ότι η μισή Κύπρος βρίσκεται υπό κατοχή, των Τούρκων αυτή τη φορά.
Ο Ευαγόρας, μαθητής στα χρόνια του αγώνα της ΕΟΚΑ για την ελευθερία της Κύπρου, μπολιάστηκε με τα ιδανικά της ελευθερίας της Κύπρου και της ένωσής της με την Ελλάδα. Δικό του το ποίημα «Θα πάρω μιαν ανηφοριά…» και έτσι αποχαιρέτησε τους συμμαθητές και τους γονείς του ο Βαγορής (Ευαγόρας)!
Κατηγορήθηκε, ως τρομοκράτης, ότι στις 18-12-1956 μετέφερε οπλοπολυβόλο μπρεν και τρεις γεμιστήρες από τη Λυσό στη Λευκωσία.
Στη δίκη του, όταν τον ρώτησε ο δικαστής «έχεις να είπης τι, διατί να μην σου επιβληθεί ποινή;», ο Βαγορής παραδέχτηκε την ενοχή του λέγοντας «γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε. Ό,τι έκαμα, το έκαμα ως Έλλην Κύπριος, όστις ζητεί την ελευθερία του. Τίποτα άλλο»!
Βίντεο ποίημα εις μνήμην
Παλικαρίσιες κουβέντες στους δικαστές, οι οποίοι εκτελώντας εντολές των Άγγλων κατακτητών, με υπογραφή της βασίλισσας Ελισάβετ, έβγαλαν χωρίς ελαφρυντικό της εφηβικής λεβεντιάς, την ετυμηγορία τους! «Εις θάνατον με απαγχονισμό»!!
Εννέα δευτερόλεπτα μέχρι το θάνατο. Τόσος χρόνος χρειάστηκε ώσπου να ξεψυχήσει στην αγχόνη ο ήρωας Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Πριν την εκτέλεση της ποινής, οι μαθητές του γυμνασίου Πάφου απείχαν από τα μαθήματά τους σε ένδειξη διαμαρτυρίας και έστειλαν τηλεγράφημα στο στρατηγό Χάρντινγκ, ζητώντας απονομή χάριτος στο συμμαθητή τους. Τηλεγραφήματα εντός και εκτός Ελλάδας, απλοί πολίτες, ακόμα και Άγγλοι βουλευτές, προσπαθούν να ματαιώσου την εκτέλεση. Ο δήμιος της Κύπρου σερ Χάρντινγκ και η βασίλισσα απορρίπτουν το αίτημα απονομής χάριτος!
Το απόγευμα της 13-3-1957, ο Ευαγόρας γράφει σ’ ένα κομμάτι χαρτί «θ’ ακολουθήσω με θάρρος τη μοίρα μου. Ίσως αυτό να ’ναι το τελευταίο μου γράμμα, μα πάλι δεν πειράζει. Δεν λυπάμαι για τίποτα. Ας χάσω το κάθε τι. Μια φορά κανείς πεθαίνει. Θα βαδίσω χαρούμενος στην τελευταία μου κατοικία. Τι σήμερα τι αύριο; Όλοι πεθαίνουμε μια μέρα. Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα. Ώρα 7.30. Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου. Η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί»!
Ακριβώς τα μεσάνυχτα, αφού μεταλάβει, καλούν τη μητέρα του για τελευταία φορά και αυτός την παρηγορεί: «Μη θρηνείς μάνα, πεθαίνω για την Ελλάδα».
Η μάνα του είπε αργότερα «μου έλεγε αστεία για να με παρηγορήσει…».!
Δεν ήταν ούτε 20 χρονών ο Ευαγόρας, χωρίς να βγάλει δάκρυ και ενταφιάστηκε μέσα στη φυλακή, για να μη γίνει ο τάφος του λαϊκό προσκύνημα. Είναι τα περήφανα «Φυλακισμένα Μνήματα» στη Λευκωσία.
ΑΘΑΝΑΤΟΣ…
Ευαγόρας Παλληκαρίδης – Ο μικρότερος ηλικιακά ήρωας της ΕΟΚΑ (φωτό του στην αρχική)
Διαμαντής Θ. Βαχτσιαβάνος