Στρατηγική

ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΝΔΙΑΝΟΥ ΣΑΡΑΝΤΙΔΗ

1. Γεωπολιτικές διαστάσεις

Κοιτάζοντας στον παγκόσμιο χάρτη όποιος έχει γνώσεις ιστορικές, βλέπει πολλά. Όποιος έχει και γνώσεις γεωπολιτικές βλέπει περισσότερα. Η διαφορά είναι περίπου όσο μιας δυσδιάστατης απεικόνισης με την τρισδιάστατη. Τις χωρίζει μία διάσταση και η διάσταση στα Μαθηματικά αλλάζει το πλαίσιο. Από κει και πέρα, η άχρωμη, άοσμη και άγευστη ουσία της Γεωπολιτικής που πατά πάνω στη Γεωγραφία και αποτελεί το σταθερό πλαίσιο, όταν προσλαμβάνει δεοντολογία, μετατρέπεται σε Γεωστρατηγική η οποία είναι εθνοκεντρική και μπορεί να είναι Απλή, Υψηλή, ή Χρονοστρατηγική.

2. Αποστασιοποίηση

Σε κάθε περίπτωση, μια σοβαρή μελέτη στα παραπάνω στοιχεία είναι Ψυχρή και αποστασιοποιημένη από τα γεγονότα. Το αντικειμενικό δεν είναι η σωστή λέξη. Η αποστασιοποίηση είναι η διαφορά που κάνει τη διαφορά και δεν πρόκειται για προσωπικές απόψεις και θεωρίες αλλά για επιστήμη. Δηλαδή παρατήρηση, εργαστηριακή επιβεβαίωση και εμπειρία. Κάτι που δεν τηρείται από κάποιους ιστορικούς που τελευταία μην έχοντας γνώσεις του αντικειμένου, γράφουν ανακρίβειες και σοφιστείες, επηρεάζοντας αναγνώστες γαργαλίζοντάς τους με ευκολόπευτες και λανθασμένες προσωπικές ερμηνείες και τοποθετήσεις. Αν ένας αντίλογος είναι οι παγκοσμιοποιητές με τις μασονικές τους Στοές που κινούν αθόρυβα τα νήματα, ας πληροφορηθούν ότι εκεί ακριβώς είναι που εφαρμόζεται στρατηγική και μάλιστα του σκότους. Τα πάντα γίνονται βάσει σχεδίου που περνά μέσα από γεωγραφικές συντεταγμένες και τους κανόνες που υπάρχουν.

3. Στρατηγικά επίπεδα

Η Στρατηγική στην ουσία της είναι τέχνη. Η τέχνη της άμεσης εκμετάλλευσης όλων των δεδομένων και παραμέτρων, της πολιτικής, στρατιωτικών, διπλωματίας και συντεταγμένων της Γεωγραφίας, της Ιστορίας και των Μαθηματικών, ως σταθερών, με παίγνιο συνήθως μέσα στο γήπεδο του αντιπάλου.

Με την ευελιξία της προσαρμοσμένης αλλαγής προς το μέγιστο αποτέλεσμα εμφανίζεται σχεδόν πάντοτε από φαινομενικά αδύνατους και ολιγάριθμους ενάντια σε συμπαγείς και ισχυρές ομάδες, χρησιμοποιώντας μαθηματικά νοητικά σχήματα σύνθεσης και την τακτική της ευελιξίας του χρόνου και των μέσων, με ενδεχόμενη προσωρινή απομάκρυνση από τον στόχο αλλά όχι την κατάργησή του. Τρόπος επιβίωσης ολιγάριθμων με μικρή ισχύ, έναντι πολυάριθμων ισχυρών. Βλέπε Περσικούς Πολέμους.

Η Στρατηγική ισχυρών δυνάμεων που παραμένει σταθερή έχοντας βάθος και τον Χρόνο ως καταλυτική κινητήρια δύναμη ανώτερου επιπέδου, λέγεται Χρονοστρατηγική. Με βαθύτητα χρόνου και άξονες που αλλάζουν πολύ δύσκολα.

Ευελιξία δηλαδή του διπλωματικού νου πατώντας στην ιστορική Παράδοση, να προσαρμόζει τη Γεωγραφία, τα Μαθηματικά, τον Χρόνο, το υπάρχον στρατιωτικό δυναμικό και το απαραίτητο υλικό όσες φορές κι αν χρειαστεί προς όσους στόχους είναι απαραίτητοι σε δεδομένη αλλαγή φάσης, με τα ελάχιστα μέσα. Με αυτά τα στοιχεία ομιλούμε για Γεωστρατηγική. Βαθιά μέσα στον χρόνο, ως Χρονοστρατηγική. Αυτό που κράτησε τον ολιγάριθμο Ελληνισμό πέντε χιλιετίες στον ίδιο χώρο μέσα στον χρόνο.

Η Στρατηγική εμφανίζεται και σε όλες τις εκφάνσεις του ανθρώπινου βίου ως νοητική λειτουργία. Στη διοίκηση, στην οικονομία, στη νομική, στη λειτουργία της οικογένειας… Απλά τότε, απουσιάζει το στρατιωτικό στοιχείο.

4. Τακτική

Τακτική είναι οι ελιγμοί αλλά και η απομάκρυνση από τον στόχο αλλά όχι η κατάργησή του για να αποκτηθεί το τακτικό πλεονέκτημα, επιθετικό ή αμυντικό και εξαρτάται άμεσα από τις κινήσεις του αντιπάλου. Μια στρατιωτική υποχώρηση για παράδειγμα. Είναι σαν να οδηγείς προς έναν προορισμό και απομακρύνεσαι από το τέρμα επειδή έχει ο δρόμος στροφές σε ένα βουνό κάνοντας κύκλο. Αυτό δεν σημαίνει ότι άλλαξε ο προορισμός. Η Τακτική έχει την ευελιξία του χρόνου και των μέσων.

Η Στρατηγική επιπλέον, έχει την ικανότητα της φαντασίας μέσα στον χρόνο. Της ανίχνευσης και αίσθησης λόγω νοημοσύνης των μελλοντικών κινήσεων του αντιπάλου και οργάνωση κινήσεων που διαχρονικά θα μπορέσουν να επιφέρουν το αποτέλεσμα που έχει αποφασιστεί και σχεδιαστεί. Αυτό που λεν όραμα αλλά στη Στρατηγική βλέπεις στο μέλλον τα συγκεκριμένα και όχι τα αόριστα. Τότε είναι που μπορεί να γίνει Χρονοστρατηγική. Η Στρατηγική έχει άμεση σχέση με τη νοημοσύνη. Η Τακτική με την αντίδραση.

5. Καθοριστικές διευκρινήσεις

Υπάρχει η Απλή Στρατηγική που έχουν όλα τα κράτη και η Υψηλή Στρατηγική που μπορεί να είναι και Χρονοστρατηγική και θα πάει με τους αιώνες. Υψηλή Στρατηγική είχε το λεγόμενο Βυζάντιο. Υψηλή Στρατηγική έχουν μόνο Μεγάλες Δυνάμεις που έχουν άφθονο ζωτικό χώρο και πόρους. Αν είναι και θαλάσσιος, τότε το παίγνιο γίνεται με όρους περισσότερο νοημοσύνης και πάμε στη Θεωρία Παιγνίων των Εφαρμοσμένων Μαθηματικών με καταστάσεις ανταγωνιστικής αλληλεξάρτησης και έμφαση στη διαδικασία λήψης αποφάσεων περισσοτέρων από ένα ληπτών απόφασης. Αντιπάλων σε ένα ανταγωνιστικό πεδίο που καταλήγει σε διαδικασίες λήψης στρατηγικών αποφάσεων. Δηλαδή Στρατηγική για πολλούς και Υψηλή Στρατηγική – Χρονοστρατηγική για τους μεγάλους. Το ζητούμενο είναι η εξισορρόπηση με το λιγότερο κόστος ακόμη και από παίκτη που είναι δυνατόν να αποκομίσει μεγάλα οφέλη χωρίς να χρειαστεί να κάνει κίνηση.

Διαφορετικά πάει πιο πολύ με την ισχύ. Διευκρινιστικά, βλέπε Γερμανία Α΄ και Β΄ Π.Π. και Ρωσία. Η πρώτη έχασε, η δεύτερη κερδίζει διότι είναι Μεγάλη Χερσαία Δύναμη με Υψηλή Στρατηγική. Η Κίνα είναι Δύναμη χερσαία και σε Ωκεανό αλλά αν δούμε στον χάρτη φτιάχνει τετράπλευρο με μόνο τη μία πλευρά στον Ειρηνικό και αυτή εγκλωβισμένη από Ταϊβάν, Νότια Κορέα, Φιλιππίνες και Ιαπωνία. Όλες ναυτικές δυνάμεις στο άρμα των Αγγλοσαξόνων πάνω στον ίδιο άξονα. Η απέναντι πλευρά συνορεύει με Μεγάλη Δύναμη. Για την ώρα, η Κίνα κερδίζει στην οικονομική στρατηγική.

6. Ελλάς

Πώς επιβίωσαν οι Έλληνες πέντε χιλιετίες διαιρεμένοι; Μόνο ο Μ. Αλέξανδρος εφάρμοσε τότε Υψηλή Στρατηγική. Είναι πολύ απλό: Οι Έλληνες ζουν σε Αρχιπέλαγος που είναι πλέγμα ζωτικού χώρου με νησιά θαλάσσια κάστρα, των οποίων οι πορθμοί από τη φύση τους είναι περάσματα. Πόροι. Με καράβια τα οποία είναι έδαφος που ταξιδεύει και μετά επιστρέφει. Και το σημαντικότερο, οι Έλληνες δεν είχαν, δεν έχουν και ευτυχώς δεν θα φτιάξουν κράτος ποτέ. Αυτό σώζει την κατάσταση διότι τα κράτη έχουν ημερομηνία λήξεως. Εμείς μόνο με αυτοκρατορία είχαμε πάρε – δώσε. Και με Στρατηγική λόγω νοημοσύνης.

7. Δόγματα

Οι στρατηγικές διέπονται από δόγματα, βασικά από τα οποία είναι:

1. 1. Ο ισχυρός επιβάλλει ό,τι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύνατος υποχωρεί όσο του το επιβάλλει η αδυναμία του (Θουκυδίδης).
2. 2. Οι μεγάλες στρατιωτικές μάχες να δίνονται όσο πιο μακριά από τα σύνορα και αν είναι δυνατόν με ξένες δυνάμεις.
3. Φιλίες, ηθική και δημοκρατία, δεν λαμβάνονται υπόψη παρά μόνο συμφέροντα.
4. Η Θεωρία Παιγνίων έχει εφαρμογή.
5. Οι βασικοί Ιστορικοί Άξονες ενισχύουν το παίγνιο.
6. Οι Χρονοστρατηγικοί Άξονες ενεργούν ως ενεργειακοί φορείς ισχύος.
7. Οι στρατιωτικές Συμμαχίες δεσμεύουν.
8. Παρέκκλιση από συμμαχικά δόγματα προς όφελος του έθνους χωρίς αιματηρούς κραδασμούς, απαιτούν στρατηγικό νου ενός ανδρός αρχή.
9. Δεν αρκεί η κατάκτηση ενός στόχου αλλά η διατήρησή του.
10. Η ολοκλήρωση μιας κατάκτησης ενισχύεται με την αλλαγή από τον κατακτητή ιστορικών ονομάτων ακόμη και πολύ πριν από στρατιωτική επιχείρηση.

8. Παραδείγματα

Ο Οριζόντιος Άξονας και η συμμαχία με θαλάσσιες δυνάμεις όπως αυτή που είμαστε, ως ναυτική χώρα. Δόγμα 6 (Δ6).

Μπορεί η Ελλάς να κάνει – και κάνει – περιστασιακά μια συνεργασία με π.χ. την Κίνα ή τη Ρωσία, χωρίς όμως να θίγονται τα βασικά συμμαχικά δόγματα. Δ7.

Στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, βλέπε π.χ. Κύπρο, η Στρατηγική είναι ο Ενιαίος ιστορικός και γεωγραφικός Χώρος, με το αντίστοιχο Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα (όσο απέμεινε). Η Τακτική θα ήταν μια πιθανή αναδιάταξη των δυνάμεων ή κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με την Αίγυπτο ακόμη και τα Αραβικά Εμιράτα, που γίνονται και που είναι εκτός ΕΕ και ΝΑΤΟ, αλλά φίλια προς αυτά. Ασκήσεις με Ρωσία και αγωγοί με Ρωσία και οπλικά συστήματα από τη Ρωσία, στον δεδομένο χρόνο είναι τακτική απερισκεψία. Η Συμμαχία (ΗΠΑ – ΝΑΤΟ) δεν θα το επιτρέψει και αν γίνει, έχουν τον τρόπο να εκβιάσουν με αποσταθεροποίηση. Οικονομική ή και στρατιωτική τρίτου κράτους. Ο νοών νοείτω. Εκτός αν στρατηγικά ο κ. Μητσοτάκης δεν ενεργεί ως Κυβερνήτης των ΗΠΑ σε Ελλαδιστάν, και τους πείσει – λέμε τώρα – ότι αυτό θα επιφέρει στο παίγνιο μεγαλύτερο όφελος υπέρ της Συμμαχίας. Δ7/Δ8.

Η Ρωσία είναι υποχρεωμένη τώρα σε τακτικό επίπεδο να χτυπήσει δυνατότερα την Ουκρανία πριν από τις αμερικανικές εκλογές. Για τη εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο δεν αντιδρά ακόμη α. επειδή η ίδια έχει κάνει εισβολή. β. για να μην ενισχύσει διπλωματικά το αντίπαλο στρατόπεδο του Τραμπ, τον οποίο προτιμά ως αντίπαλο. Η Στρατηγική όμως προς την Οδησσό δεν θα αλλάξει. Την Κριμαία την πήρε το 2014 αναίμακτα με τον τρόπο που γνωρίζουμε. Αυτό ήταν καθαρή Στρατηγική. Εκ προμελέτης, ας πούμε, νομικά. Δ3.

Ομοίως και η Τουρκία δεν αντιδρά για τον Λίβανο διότι έχει εισβάλει η ίδια στη Συρία και τρέμει το ενδεχόμενο Κουρδιστάν το οποίο ευνοεί το Ισραήλ. Δ3/Δ4/Δ5.

Ως πρώτη ναυτική δύναμη στον κόσμο η Ελλάς δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη στην επιχείρηση ελεύθερης διέλευσης της ναυσιπλοΐας στα στενά από Σουέζ και εντεύθεν, με μια Τουρκία να έχει στρατιωτική βάση στη Σομαλία. Δ2.

Το πρόβλημα δεν είναι η συμμετοχή εκτός συνόρων μας αλλά τα ανταλλάγματα. Δ4.

Αν δεν συμμετείχε ο Βενιζέλος στην εκστρατεία στην Ουκρανία στις αρχές του 1919 κατά των Μπολσεβίκων με προτροπή της Αντάντ διότι δεν είχε ακόμη εξασφαλισθεί η επικράτησή τους, τον Μάιο δεν θα είχε την άδεια των συμμάχων να κάνει απόβαση στη Σμύρνη και δεν θα κατοχυρώνονταν οριστικά τα νησιά του Αιγαίου με Σέβρες και Λωζάννη το 1923 στην Ελλάδα, που η αγγλική και ιταλική πολιτική ήθελε να τα δώσει στην Τουρκία. Η Συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913 δεν μας κάλυπτε μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους διότι το 1914 είχαμε τον Α’ Π.Π. Δ2/Δ1.

Τα περί του λόγου αυτού βοήθεια του Λένιν στον Κεμάλ, είναι ιστορικά μυθεύματα. Οι Σοβιετικοί συνέχισαν στη Μικρασία την ίδια πολιτική των Τσάρων που είναι η ίδια και σήμερα και δεν θέλει Έλληνες στην ξηρά εκεί διότι θεωρείται στρατηγικό τους βάθος αλλά ούτε και Τούρκους στο Αιγαίο για να μη γίνει η Τουρκία ναυτική δύναμη και κινδυνεύσει η μελλοντική ρωσική έξοδος στις θερμές θάλασσες. Η Γεωπολιτική δεν αλλάζει διότι στηρίζεται στη Γεωγραφία και εθνοκεντρικά μετατρέπεται σε Γεωστρατηγική. Δ3.

Η εγκατάλειψη της Βόρειας Ηπείρου από τον Βενιζέλο το 1912 για να προλάβει να πάρει τη Θεσσαλονίκη στην κοπή του νήματος πριν μπουν οι Βούλγαροι που είχαν φτάσει ως το Δερβένι, δεν ήταν προδοσία αλλά ευφυής στρατηγική κίνηση. Άλλωστε η αγγλική και κυρίως η ιταλική πολιτική δεν θα επέτρεπε παρουσία ελληνική στην Αδριατική και ας φανταστούμε Ελλάδα με Αγίους Σαράντα αλλά χωρίς Θεσσαλονίκη. Δ1/Δ4/Δ8.

Ούτε αυτό έχει αλλάξει από την εποχή πριν και μετά τις Σταυροφορίες για πάνω από 1000 χρόνια. Στρατηγικά και διαχρονικά ο μεγαλύτερος εχθρός του Ελληνισμού έρχεται από τη Δύση. Από το 323 μ.Χ. που μετακινήσαμε το κέντρο βάρους στα ανατολικά από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη – Πόλη. Δεν το ξέχασαν ποτέ και δεν το συγχώρησαν ποτέ. Και είχε δίκιο ο Μ. Κωνσταντίνος διότι το Δυτικό Ρωμαϊκό Κράτος κατέρρευσε από τα φράγκικα βαρβαρικά φύλλα το 476 και αλλοτριώθηκε ενώ το Ανατολικό έζησε άλλα 1130 χρόνια. Ως το 1453 πολιτικά και μέχρι και το 1922 πολιτιστικά με Παράδοση μοναδική. Δ4/Δ5/Δ6.

Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι διπλασίασαν την ελληνική επικράτεια και η Μικρασιατική Εκστρατεία επέφερε τη μεγαλύτερη στρατιωτική και πολιτιστική ήττα του Ελληνισμού. Δ3/Δ8/Δ9.

Τα Δωδεκάνησα το 1947 δόθηκαν στην Ελλάδα χάρη στον Στάλιν που «πάτησε πόδι» διότι πάγια Στρατηγική της Ρωσίας είναι η Τουρκία να μην έχει νησιά. Ο Τσώρτσιλ επέμενε να τα δωσει στην Τουρκία για να μην αποκτήσει η Ελλάδα στρατηγικό βάθος προς την Κύπρο. Δ3/Δ4.

Η λέξη «μακεδονικό έθνος» και «μακεδονική γλώσσα» δεν υπάρχουν ιστορικά μέχρι το 1944. Σλάβοι και Βαρντάσκα μόνο. – Η λέξη «Παλαιστίνη» και «Παλαιστίνιος» δεν υπάρχουν ούτε στην Παλαιά Διαθήκη ούτε στην Καινή ούτε και σε άλλο ιστορικό κείμενο μέχρι την αγγλική διπλωματία του τέλους του 19^ου αιώνα. Τεχνητός ρωμαϊκός σε ανάμνηση των ήδη εξαφανισθέντων Φιλισταίων όρος, για την ξερίζωση των Εβραίων. Ιουδαία και Άραβες έποικοι από τον 7^ο αιώνα το ορθόν. Δ10.

Τα ομοεθνή αραβικά κράτη δεν δέχονται στην επικράτειά τους, τούς λεγόμενους σήμερα Άραβες Παλαιστίνιους. Δ3.

Το ΝΑΤΟ ενισχύει στρατιωτικά την Ουκρανία κατά της Ρωσίας και στέλνει μισθοφόρους δικούς της και η Ρωσία πολεμά σε ιστορικό της χώρο. Δ2/Δ5/Δ7.

Ένα ανεκπαίδευτο και ανιστόρητο κυβερνητικό επιτελείο είναι υποχρεωμένο λόγω της ανεπάρκειάς του να δεθεί στο πολιτικό άρμα μεγάλης δύναμης για να επιβιώσει πολιτικά αλλά και για να ξεπεράσει την ανεπάρκειά του σε στρατηγικές κινήσεις τις οποίες υπαγορεύονται. Αυτός σημαίνει όφελος για το έθνος μόνο αν συμπίπτουν τα συμφέροντά του με της Δύναμης. Σε κάθε άλλη περίπτωση, καταστροφή. Δώστε μόνοι παράδειγμα. Δ7/Δ8.

9. Το πλαίσιο

Το πλαίσιο σε μια Γεωπολιτική και Γεωστρατηγική προσέγγιση μάς βοηθά πάρα πολύ διότι γνωρίζουμε από τη Χρονοστρατηγική ότι παραμένει σταθερό. Ως γεωπολιτικό πλαίσιο νοείται, οι ιστορικές, γεωγραφικές και ιστορικές δομικές συντεταγμένες του χώρου στον οποίο εφαρμόζονται διαχρονικά διαφορετικές τακτικές. Κυρίως το πλαίσιο έχει να κάνει με τη Γεωγραφία.

Το παράδειγμα ενός θεάτρου ή ενός μαγαζιού, είναι χαρακτηριστικά. Η βάση και η οροφή μαζί με τους δομικούς κίονες και τα υποστυλώματα, παραμένουν σταθερά. Από κει και πέρα, τα σκηνικά στο θέατρο ή το ντεκόρ και οι προσθήκες σε ένα κατάστημα, μαζί με τα χρώματα, μπορεί κάθε φορά να δίνουν την αίσθηση του εντελώς διαφορετικού και να αλλάζουν το τοπίο, ενώ στην πραγματικότητα το πλαίσιο παραμένει σταθερό.

10. Υπερδομή

Ένα ντεκόρ που δεν αλλάζει καθόλου το πλαίσιο, είναι και οι μιναρέδες της Αγίας Σοφίας και οι ερντογανικοί μπερντέδες εσωτερικά για να κρύψουν τις αγιογραφίες. Η αποκατάσταση της αλήθειας δεν απαιτεί παρά ένα μόνο φύσημα το οποίο κρύβεται μέσα στον χρόνο.

Ο χρόνος είναι πάντα με το μέρος του πλαισίου και η Χρονοστρατηγική ως Υπερδομή της Στρατηγικής πατά πάνω σε δεσμούς του παρελθόντος και κόμβους ανατρεπτικούς του μέλλοντος.