ΤΑ ΚΛΕΙΔΙΑ. Γεννήθηκα σε ένα σπίτι χωρίς κλειδαριές. Ματίνας Τσικριτζή Μόμτσιου

Γεννήθηκα σε ένα σπίτι χωρίς κλειδαριές.
Υπήρχαν δυο ξύλινες πόρτες στις δυο άκρες μιας αυλής που φάνταζε τεράστια. Άνοιγαν νωρίς το πρωί, ένδειξη πως οι νοικοκυραίοι είχαν ξυπνήσει – όσο πιο νωρίς τόσο πιο νοικοκυραίοι. Και έκλειναν όταν μαζεύονταν τα παιδιά απ’ το σοκάκι, οι γυναίκες απ’ το χουρατά κι οι άντρες απ’ το καφενείο. Το δικό μας σπίτι όπως και πολλά άλλα ήταν και «πέρασμα», μπορούσαν δηλαδή εντελώς φυσικά οι άνθρωποι να περάσουν από τη μια μεριά και να βγουν από την άλλη, για να κόψουν δρόμο.
Κλειδιά δεν υπήρχαν. Έμπαινε ένας σύρτης στην εσωτερική πόρτα, και το «σίδερο» στις ξύλινες θύρες της αυλής, ένα είδος λοξής σιδερένιας αμπάρας.
Αυτά τα αμπαρώματα δεν προφύλαγαν φυσικά από επίδοξους επιδρομείς – ο καθένας μπορούσε να ριχτεί απ’ το ντβάρι. Δήλωναν απλά πότε άνοιγε το σπίτι προς την κοινωνία.
Αργότερα οι μεγάλες αυλές έγιναν δρόμοι. Ακόμα θυμάμαι τη φράση «του πήριν ου δρόμους» που έλεγαν οι τρανοί, περιγράφοντας την απώλεια του μεγαλύτερου μέρους της κατοικίας, και τον περιορισμό της σε κάτι μικρούς καγκελόφρακτους εξωτερικούς χώρους και σε δίπατα σπίτια με «πλάκα» μεταξύ των ορόφων. Και χαμηλά ταβάνια.
Τότε μπήκαν καινούργιες πόρτες που κλείδωναν με κλειδί, ένα και μοναδικό, το οποίο φυσικά στην αρχή έμενε πάντα απ’ όξω. Και εκεί το ξεχνούσαμε ακόμα κι όταν ήμασταν φευγάτοι όλοι από το σπίτι. Φώναζιν η μάνα μ! «Θα ρθούμι κι θα τουν βρούμι μέσα τουν κλέφτη! Χίλις φουρές σας είπα να κλειδώντι κι να του βάντι του κλειδί κάτ απ’ του πατάκ΄!». Φοβερή κρυψώνα! Και πρωτότυπη!
Ο μπαμπάς μας πάλι (με τουν Αργύρη πουλύ άρρουστον εκείνα τα χρόνια) είχε άλλη προσέγγιση. «Δεν βαριέσι! Άφκετι την ξικλείδουτη… Θάρρουμ μπαίνει κάνας κλέφτς κι τουν πέφτει τίπουτα!»
Κι ύστερα ήρθε η αντιπαροχή. Και μαζί της κατέφθασαν και τα «σοβαρά» τα κλειδιά, ένα για κάθε ένοικο, που τα έπαιρναν πλέον ακόμα και τα παιδιά στις τσέπες από τα μπουφάν. Και φυσικά τα έχαναν σε τακτά διαστήματα. Ποτέ δεν χάθηκαν τόσα κλειδιά στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Η εξέλιξη υπήρξε ραγδαία. Απ’ τα τρανά τα σιδερένια τα κλειδιά, στα μικρότερα τα χρυσαφί, μετά στα ασφαλείας, στις αλυσσίδες, ύστερα στους συναγερμούς, στις κάμερες…
Κι όλα αυτά για να μη μας πατήσν οι κλέφτις…
Τζάμπα κόπος, παιδιά.
Οι κλέφτες είναι ήδη μέσα στα σπίτια.
Δεν έχουν ανάγκη να μας τα διαρρήξουν.
Μας κλέβουν τα εισοδήματά μας κατευθείαν από τους χώρους όπου τα καταθέτουμε για να τα προστατεύσουμε.
Μας κλέβουν τον προσωπικό μας χρόνο ή τον κάνουν ανυπόφορο.
Μας κλέβουν την ηρεμία μας και την λίγη ελπίδα που μας είχε απομείνει για ένα βιώσιμο μέλλον.
Μας κλέβουν τις ζωές μας.
Κι εμείς κλειδώνουμε την πόρτα…