Τα λόγια, τα χαμένα… Πάσχος Μανδραβέλης
Εκ πρώτης όψεως ήταν καλή η ομιλία του κ. Αλέξη Τσίπρα, στην παρουσίαση του βιβλίου του (4.12.2025). Είχε τις λέξεις («βάλτος», «έντιμες, καθαρές και δίκαιες λύσεις»), είχε τα συνθήματα («Παραιτήθηκα από τη Βουλή, αλλά όχι από τη βούληση να αγωνιστούμε μαζί…»), είχε όλα τα στοιχεία που κάνουν καλή μια πολιτική ομιλία.
Είχε όμως και την αναπηρία της ασάφειας, που επισήμανε ο κ. Κωστής Καρπόζηλος, ήτοι η «αδυναμία διατύπωσης του συγκεκριμένου συγκαλύπτεται από την παράθεση πολλών λέξεων» («Καθημερινή», 7.12.2025). Διότι καλό ακούγεται αυτό που είπε ο κ. Τσίπρας, ότι «ο μεγάλος πλούτος πρέπει να στηρίξει την οικοδόμηση του αύριο της πατρίδας μας, με μια πατριωτική εισφορά για τα πολύ υψηλά εισοδήματα, τόσο ατομικά όσο και εταιρικά, που θα κατευθύνεται αποκλειστικά σε έναν ειδικό κλειστό λογαριασμό για τη στήριξη των νέων γενεών και κυρίως της νεανικής στέγης». Αλλά, όπως αναρωτήθηκε ο κ. Καρπόζηλος, «ποια είναι τα πρόσωπα του μεγάλου πλούτου; Πού δραστηριοποιούνται; Πόσο έχουν αυξήσει τη δύναμή τους τα τελευταία χρόνια; Ποια είναι η πρόταση για τη φορολόγησή τους, που θα στοιχίσει δυνάμεις υπέρ και κατά αυτής;».
Ετσι προκύπτει το εξής παράδοξο. Ενώ το ΠΑΣΟΚ επεξεργάζεται θέσεις επί παντός δείχνει να μην έχει αφήγημα, ο κ. Τσίπρας χωρίς επεξεργασία θέσεων μοιάζει να έχει αφήγημα. Το πάλαι ποτέ κραταιό κίνημα μοιάζει με εκείνους τους υπαλλήλους που τα κάνουν όλα σωστά (διοργανώνει περιφερειακές συνδιασκέψεις, επισημαίνει με κοινοβουλευτικές ερωτήσεις κινδύνους, π.χ. ΟΠΕΚΕΠΕ κ.λπ.), όμως κάποιος άλλος παίρνει, με «τον αέρα του», την προαγωγή. Ή έστω –επειδή είναι νωρίς ακόμη– όλοι έχουν στραμμένη την προσοχή τους στον άλλον.
Αυτό, βεβαίως, έχει να κάνει με το γεγονός ότι τα ελληνικά ΜΜΕ –και κατ’ αντανάκλαση τα κοινωνικά δίκτυα– ψάχνουν να προβάλλουν «αιχμές», «καβγάδες» και «μπηχτές» και ουχί θέσεις. Αυτές είναι πολύπλοκες στην εξήγηση, στην ανάλυση και, τέλος, στην αντίθεση. Εχει να κάνει και με τον θηριώδη επικοινωνιακό μηχανισμό της κυβέρνησης, που κάνει τριχιά κάθε τρίχα που θα ξεφύγει από τα στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης· αν και ο μηχανισμός μπορεί να αλλάξει προτεραιότητες στην περίπτωση που ο κ. Τσίπρας αποκτήσει δυναμική.
Ολα τα παραπάνω, ωστόσο, είναι περιφερειακά και απλώς παροξύνουν το εγγενές πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ, το οποίο είναι πρωτίστως η αδυναμία του να συναρθρώσει τις ομολογουμένως ενδιαφέρουσες προγραμματικές ψηφίδες σε μία κεντρική ιδέα. Ας μην ξεχνάμε ότι στις εκλογές του 2023 το ΠΑΣΟΚ παρουσίασε το πιο λεπτομερές πρόγραμμα –180 σελίδες!– αλλά, ελλείψει κεντρικής ιδέας, ουδείς το αντελήφθη.
