Θοδωρής Τσελίδης – Γιώργος Ποζίδης – Ηλίας Ηλιάδης – Μπάμπης Χολίδης. Γράφει ο Ευστάθιος Λαμπριανίδης 

Ο  αρχαίος Έλλην ποιητής Όμηρος, ο μεγαλύτερος ποιητής της αρχαιότητος,  στην Ιλιάδα και δη στην ραψωδία Ψ αναφέρει πως οι άνδρες του Αχιλλέα μπροστά στο νεκρό σώμα του Πατρόκλου, φονευθέντος υπό του Έκτορος, διοργάνωσαν αγώνες πάλης τιμώντας τον μαχητή Πάτροκλο, φίλο του Αχιλλέα και συμπολεμιστή τους.

Στον αρχαίο ελληνικό ιωνικό Πόντο οι Ίωνες Πόντιοι από την αρχαιότητα διοργάνωναν αθλητικούς αγώνες με δεσπόζον άθλημα την πάλη. Έλληνες Ίωνες εκ του Πόντου κατά την αρχαιότητα συμμετείχαν στους αθλητικούς αγώνες της αρχαίας Ελλάδας, ήτοι στους Ολυμπιακούς Αγώνες (Ο.Α.) στην Ολυμπία (Αρχαία Ολυμπία), στους Ίσθμιους Αγώνες (στα Ίσθμια, στον Ισθμό),  στους Δελφικούς Αγώνες, (στα Πύθια, στους Δελφούς),  και στους Νέμεους Αγώνες (στα Νέμεα, στη Νεμέα).

Εξέχων ολυμπιονίκης με πολλές διακρίσεις  στους ανωτέρω Αγώνες υπήρξε ο Ίων Πόντιος εκ Πόντου Δαμάστρατος. Ο ίδιος υπήρξε έξι (6) φορές νικητής στα Ίσθμια. Άλλοι διακριθέντες αθλητές της αρχαιότητος είναι ο Ίων Πόντιος εκ Σινώπης Πόντου Ρούφος, και ο επίσης Ίων Πόντιος εκ Σινώπης Πόντου Βαλέριος. Παραπέμπω στο ανηρτημένο άρθρο μου με τίτλο : Οι Πόντιοι είναι Αθηναίοι – Η αρχαία ιστορία των Ποντίων.

Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε το άθλημα της Ορθίας Πάλης και της  Κάτω Πάλης. Η Κάτω Πάλη γινόταν σε υγρό έδαφος επί εδάφους. Η λάσπη στο σώμα εμπόδιζε τις λαβές και καθιστούσε δυσχερεστέρα την πάλη. Η δύναμη, η δεξιοτεχνία στις λαβές και η γρήγορη σκέψη αναδείκνυαν τον νικητή.

Οι Πόντιοι είχαν και συνεχίζουν να έχουν ιδιαίτερη ροπή  στο αρχαιοελληνικό  άθλημα της πάλης. Είναι ιδιαίτερα ευεπίφοροι στο επίμαχο άθλημα. Το άθλημα της πάλης απαιτεί σωματική ρώμη, την οποία διαθέτουν οι Πόντιοι, και τεχνική, την οποία εύκολα αποκτούν λόγω της ιδιοσυγκρασίας τους.

Το άθλημα του τζούντο,  πάλι, συντίθεται εκ πολλών χαρακτηριστικών του αρχαίου αθλήματος της πάλης.

Εξαιρετικοί αθλητές Πόντιοι με διακρίσεις στην πάλη και το τζούντο υπήρξαν οι εξής :

Ο  αείμνηστος Μπάμπης Χολίδης, στην ελληνορωμαϊκή πάλη, στα 57 κιλά, με χάλκινο μετάλλιο στους Ο.Α. στο Λος Άντζελες το 1984 και επίσης χάλκινο μετάλλιο στους Ο.Α. της Σεούλ το 1988.

Ο αείμνηστος Γιώργος Ποζίδης ορμώμενος-καταγόμενος εκ της κώμης Μαυροπηγής του Δήμου Εορδαίας του Νομού Κοζάνης, ο οποίος  αγωνίστηκε α) στους Ο.Α. της Μόσχας το 1980 καταταγείς 8^ος ολυμπιονίκης και β) στους Ο.Α. στο Λος Άντζελες  καταταγείς 6^ος ολυμπιονίκης.  Προσέτι ο ίδιος κατέκτησε δύο χάλκινα μετάλλια, ένα στο πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 1981 και ένα στο πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 1984. Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα το 1983 κατετάγη 4^ος.  Επίσης ο ίδιος κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στους Μεσογειακούς Αγώνες του 1979.  Επιπρόσθετα με τα χρώματα της εθνικής κατέκτησε δύο μετάλλια, ένα χρυσό και ένα αργυρό, σε Παγκόσμια πρωταθλήματα Σωμάτων Ασφαλείας, υπηρετήσας στην Ελληνική Αστυνομία. «Τίμιο γίγαντα» τον αποκαλούσαν, όπως τον Αργύρη Καμπούρη στο Ευρωμπάσκετ του 1987.

      Ο Ηλίας Ηλιάδης, ο οποίος θεωρείται ο καλύτερος Έλληνας αθλητής στο τζούντο όλων των εποχών με 13 μετάλλια (8 χρυσά, 2 ασημένια, 3 χάλκινα) σε Ολυμπιακούς Αγώνες, Παγκόσμια κύπελλα, Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα και Μεσογειακούς Αγώνες. Με χρυσό μετάλλιο στους Ο.Α. στην Αθήνα στα 81 κιλά και χάλκινο μετάλλιο στους Ο.Α. στο Λονδίνο στα 90 κιλά.

Ο Θοδωρής Τσελίδης, ο οποίος, τώρα το 2024 στους Ο.Α. στο Παρίσι, κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο, χάρισε το πρώτο μετάλλιο στη χώρα μας και άνοιξε το δρόμο  για τα υπόλοιπα μετάλλια που ακολούθησαν και για αυτά που έπονται.

Πέραν αυτών :

Ο Γιώργος Χατζηϊωαννίδης, ο οποίος  συμμετείχε στους Ο.Α. στη Μόσχα, το 1980,   και κατέκτησε  το χάλκινο μετάλλιο στο στυλ της ελευθέρας πάλης.

Ο  Γιώργος Ποικιλίδης, ο οποίος α) στους Ο.Α. της Μόσχας το 1980  κατέλαβε την 5^η θέση  στην κατηγορία των 100 κιλών,  β) στους Ο.Α. του Λος Άντζελες το 1984  κατέλαβε την 4^η θέση στην ίδια κατηγορία και γ) στους ίδιους Ο.Α., το 1984   κατέλαβε την 6^η  θέση στην ελευθέρα πάλη, κατηγορίας 100 κιλών. Συν τοις άλλοις στους Ο.Α. το 1988 στη Σεούλ  κατέλαβε  την 8^η θέση στην ελληνορωμαϊκή πάλη. Επίσης κατετάγη 4^ος και 6^ος αντίστοιχα στα παγκόσμια  πρωταθλήματα του 1983 και 1981. Κατέλαβε, δε, α) την 5^η θέση  στα ευρωπαϊκά  πρωταθλήματα του 1983 και 1986  και β) την 6^η  θέση στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα  του 1988 και 1990.  Προσέτι στους Μεσογειακούς Αγώνες κατετάγη: 1^ος  το 1987, 2^ος το 1983 και 3^ος  το 1979.

Ο αείμνηστος  αδελφός του Παναγιώτης Ποικιλίδης,  με συμμετοχή σε τέσσερις Ο.Α.  και σε ισάριθμα παγκόσμια πρωταθλήματα. Στους Ο.Α. του Λος Άντζελες το 1984  κατέλαβε την 4^η θέση στην ελληνορωμαϊκή πάλη, στην κατηγορία  των βαρέων βαρών  και την 8^η  θέση  στην ίδια κατηγορία στην ελευθέρα πάλη. Στους Ο.Α. το 1992 στην Βαρκελώνη  ήταν 8^ος στην κατηγορία των 130 κιλών στην ελληνορωμαϊκή  πάλη. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στους Ο.Α. της Ατλάντα, το 1996, κατετάγη 5^ος στο ίδιο στυλ και στην ίδια κατηγορία. Έλαβε μέρος σε τέσσερα παγκόσμια πρωταθλήματα  από το 1986 μέχρι το 1991. Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1986 στην κατηγορία των 100 κιλών κατετάγη 6^ος. Επίσης ήταν δύο φορές 4^ος στα πανευρωπαϊκά πρωταθλήματα του 1991 και του 1994. Το 1983 στο παγκόσμιο πρωτάθλημα εφήβων κέρδισε το χρυσό μετάλλιο τόσο στην ελληνορωμαϊκή όσο και στην ελευθέρα πάλη. Την ίδια χρονιά, 1983,  ήταν  4^ος  και στα δύο  στυλ πάλης, στους Μεσογειακούς Αγώνες.

Ο Όθων Μοσχίδης, αθλητής της ελληνορωμαϊκής πάλης, ο οποίος στα 57 κιλά, αγωνίστηκε  στους Ο.Α.  το 1968 και κατέλαβε  την 4^η θέση. Επίσης αγωνίστηκε  στο παγκόσμιο πρωτάθλημα το 1971 και κατέλαβε την 6^η θέση, ενώ στο  ευρωπαϊκό πρωτάθλημα το 1968  και πάλι στην ελληνορωμαϊκή πάλη κατέλαβε την 5^η θέση.

Ο Ηρακλής Δεσκουλίδης, ο οποίος  στην ελευθέρα πάλη  στους Ο.Α. στο Λος Άντζελες το 1984 κατετάγη 7^ος  ολυμπιονίκης  και το 1988 στους Ο.Α. στη Σεούλ  στην κατηγορία των 79 κιλών κατετάγη και πάλι στην 7^η θέση. Είχε ολυμπιακή εμπειρία  από τέσσερις Ο.Α. : ως αθλητής στους Ο.Α. 1984, 1988, 1992, και ως προπονητής  στους Ο.Α. το 2000.  Ηρακλής Δεσκουλίδης :  ο αθλητής με την λαμπρή καριέρα  στην ελευθέρα πάλη  και την άσβεστη αγάπη του για τον Πόντο.

Ο Αφταντίλ Ξανθόπουλος, 5^ος ολυμπιονίκης  της πάλης στους Ο.Α. στο Σίδνεϊ το 2000. Δύο φορές κατετάγη 4^ος στις βαριές κατηγορίες: τόσο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1999 όσο και στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα  του 2000.  Κατέκτησε : α) το χρυσό μετάλλιο  το 2001 στους Μεσογειακούς Αγώνες, β) την 4^η θέση  στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ελευθέρας πάλης στην Τεχεράνη και γ) το χάλκινο μετάλλιο στους Μεσογειακούς Αγώνες το 2005. Μετά την επιτυχία του στο Σίδνεϊ έγινε σημαιοφόρος του Πολεμικού μας Ναυτικού.

Ο  Νίκος Καρυπίδης, ο οποίος κατά την 19^η  Ολυμπιάδα, στους Ο.Α.  στην πόλη του Μεξικού το 1968  στο αγώνισμα της ελευθέρας πάλης, στην κατηγορία των 63 κιλών, κατέλαβε την 4^η θέση ανάμεσα σε  23 αθλητές. Στους Μεσογειακούς Αγώνες της  Τύνιδος το 1967 κατέκτησε  το χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία των 63 κιλών της ελευθέρας πάλης. Στους Μεσογειακούς αγώνες της Σμύρνης κατέλαβε πάλι το χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία των 68 κιλών της ελευθέρας πάλης.  Από το 1983 μέχρι το 1979 διετέλεσε Ομοσπονδιακός μας Προπονητής.

Ο Αλέξανδρος Καρντάνοφ, ομογενής μας που γεννήθηκε στον Καύκασο, στο Βλαντικαυκάσ΄ και συμμετείχε στους Ο.Α.  στο Σίδνεϊ το 2000, όπου κατέκτησε το  χάλκινο μετάλλιο στον μικρό τελικό της ελευθέρας πάλης, στην κατηγορία των 54 κιλών. Επίσης αγωνίστηκε στους Ο.Α. το 1996 και στους Ο.Α. στην Αθήνα το 2004.

Ο  Αρτιόμ Κιουρεγκιάν,  ομογενής μας από την Αρμενία, με μητέρα Ελληνίδα Ποντία. Αγωνίστηκε στους Ο.Α. στη Αθήνα το 2004 και  έλαβε το χάλκινο μετάλλιο  της ελληνορωμαϊκής πάλης στα 55 κιλά. Το ίδιο έτος είχε κατακτήσει το αργυρό μετάλλιο στο πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα  ελληνορωμαϊκής  πάλης στη Σουηδία.

Ο Πέτρος Ασλανίδης, ο οποίος συμμετείχε στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 2001.

Ο Μιχάλης  Ζαμπίδης,  παγκόσμιος πρωταθλητής  στο κικ μποξ. Το κικ μποξ είναι ένα σύγχρονο άθλημα που συνδυάζει πάλη, λάκτισμα και πυγμαχία. Ο Μιχάλης Ζαμπίδης είναι κάτοχος 18 παγκοσμίων τίτλων στο κικ μποξ, έχει στο ενεργητικό του 180 αγώνες και εξ αυτών  μετράει 158 νίκες και 87 νοκ άουτ. Δικαίως φέρει το προσωνύμιο «Σιδερένιος Μιχάλης».

Ο Χρήστος Χριστοφορίδης, ο οποίος εσχάτως, προ δέκα (10) ημερών,  σε αγώνες πάλης στην άμμο κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα πάλης άμμου (πάλης σε άμμο) και με τρόπο ξεχωριστό εξεδήλωσε την αγάπη του προς την Ελλάδα και τον Πόντο.

Σίγουρα υπάρχουν κι άλλοι αθλητές Πόντιοι στα αθλήματα της πάλης και του τζούντο, τους οποίους αυτήν την στιγμή δεν μπορώ να θυμηθώ.

Θερμά συγχαρητήρια στους ως άνω αθλητές μας και στους προπονητές τους.

Ο προπονητής των Ηλία Ηλιάδη και Θοδωρή Τσελίδη Νίκος Ηλιάδης «βγάζει» Ελλάδα μέσα από κάθε λέξη που εκστομίζει. «Είμαι περήφανος που μπόρεσα να προσφέρω ένα ακόμη μετάλλιο στην Ελλάδα» ήσαν τα πρώτα λόγια του μετά τη χάλκινη νίκη του  Θοδωρή Τσελίδη.

       Όλους τους ως άνω αθλητές μας δύο στοιχεία τους χαρακτηρίζουν : η σεμνότητα και  η αγάπη προς την πατρίδα τους, την Ελλάδα. Η πρώτη φράση που είπε ο ομογενής μας Θοδωρής Τσελίδης μετά την κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου στο τζούντο προ ολίγων ημερών, στους νυν Ο.Α. στο Παρίσι,  ήταν : «Πατρίδα μου: η Ελλάδα. Αγαπώ την Ελλάδα».

Προς όλους : Μπράβο!

Ο Χρήστος Σιδηρόπουλος είναι πτυχιούχος του Πανεπιστημίου Αθηνών και Καθηγητής Φυσικής Αγωγής. Ασχολείται με το άθλημα της πάλης  από το  1984, λίγο μετά τους Ο.Α.  του Λος Άντζελες. Υπήρξε πρώην ομοσπονδιακός προπονητής πάλης και από κοινού με τους ετέρους ομοσπονδιακούς προπονητές Χαράλαμπο Χασουφίδη και Καρντάνοφ δίδαξαν την πάλη στους ταλαντούχους αθλητές Γιώργο Πιλίδη, Γιάννη Αρζουμανίδη, Τιμόθεο Ξενίδη, Γιώργο Σαββουλίδη και τις αθλήτριες  Αναστασία Χαφουσίδου και Ευαγγελία Ευκαρπίδου. Η ποντιακή οικογένεια των παππούδων του Χρήστου Σιδηρόπουλου από Τραπεζούντα κατέφυγε στον Καύκασο  το 1916, την περίοδο της Γενοκτονίας. Οι γονείς του  με τα παιδιά τους ήρθαν στην Ελλάδα από την ΕΣΣΔ τις δεκαετίες του 1950 και 1960 μετά την εξορία τους στο Καζακστάν από το σταλινικό καθεστώς.

Το  δύο αθλήματα, ήτοι αυτό της αρχαιοελληνικής πάλης και αυτό του τζούντο, είναι εδώ…       5-8-2024