Τιμητική πρόσκληση στην οικογένεια του Σταύρου Καπλάνογλου από το δήμαρχο Σπάρτης της Μικράς Ασίας
Τα βιβλία μας στο γραφείο του δημάρχου της πατρίδας του πατέρα μας στη Σπάρτη της Μικράς Ασίας & η τιμητική πρόσκληση της οικογένειας μας στο φεστιβάλ τριαντάφυλλου.
(Σταύρου Π. Καπλάνογλου Ιστορικού ερευνητή — Σπάρταλη εκ πατρός)
Έφθασαν στα χέρια του δημάρχου της Σπάρτης (Isparta ) τη Μικράς Ασίας κ. Şükrü Başdeğirmen 4 από τα 7 βιβλία που γράψαμε και για αυτά συζητά με τον αρθρογράφο κ. Bayran Aygun του μεγαλύτερου εκδοτικού συγκροτήματος της πόλης son32 .
Στο κολάζ φωτογραφιών που παραθέτουμε διακρίνονται εκτός από τους 2 κυρίους τα βιβλία που αφορούν
1. Την Σπάρτη Πισιδίας .
2. Τις πόλεις και τα πολίσματα της Πισιδίας
3. Την Τύρισσα η πόλη που βρισκόταν την προϊστορική εποχή στην θέση της Κοζάνης και
4 . Πόλεις και τα πολίσματα από την Β.Δ. Μικράς Ασίας .
Συγχρόνως έφτασε για δεύτερη φορά, επίσημη πρόσκληση από τον κ. δήμαρχο για να παραστώ στις εορταστικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στη Σπάρτη, την πρωτεύουσα του κόσμου, στην παραγωγή ροδέλαιου από την καλλιέργεια της ποικιλίας Roza Damaskena.
Αυτή τη φορά, η πρόσκληση είναι για όλη την οικογένεια και όλα τα έξοδα θα καλυφθούν από τον Δήμο.
Παρά τη μεγάλη επιθυμία μου και της οικογένειάς μου να παρευρεθεί κάποιος από εμάς στην εκδήλωση, είμαστε υποχρεωμένοι εκ των πραγμάτων να αρνηθούμε την τιμητική αυτή πρόσκληση.
Δυστυχώς, η ηλικία μου και ο φόρτος εργασίας των μελών της οικογένειας μου την εποχή που γίνεται του Φεστιβάλ (από 29/5 έως 1/6) δεν βοηθούν στην αποδοχή της πρόσκλησης.
Έτσι, θα ζητήσω για άλλη μια φορά δημόσια συγγνώμη από τον κ. Şükrü Başdeğirmen, όπως έκανα και πέρυσι, και αυτή τη φορά δημόσια, με τις ευχές μας για κάθε επιτυχία στην εκδήλωση, η οποία αναμφίβολα θυμίζει την οικονομική δραστηριότητα των Ελλήνων και τη συμβολή τους στην επεξεργασία και προώθηση του πολύτιμου προϊόντος που παρήγαγαν οι ιδιοκτήτες της γης, που ήταν οι Μουσουλμάνοι.
— Η Σπάρτη τότε και τώρα .
Η Σπάρτη της Πισιδία στην Μ. Ασία ήταν μέχρι το 1922 η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής είχε 35000 κατοίκους από τους οποίους οι 8000 ήταν Ελληνορθόδοξοι Χριστιανοί .
Ήταν έδρα της Μητρόπολης τη Πισιδία και οι Έλληνες διέπρεψαν σε όλους τους τομείς της οικονομίας της επιστήμης, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού.
Η οικονομία της είχε απογειωθεί το ροδέλαιο της Σπάρτης και τα χάλια ήταν ξακουστά από τότε σε όλο τον κόσμο.
Τον Οκτώβριο του 1922, ήρθε η εντολή για την απομάκρυνση όλων των Ελλήνων μέσω του Κουσάντασι, που βρίσκεται στις Μικρασιατικές ακτές του Αιγαίου Πελάγους.
Η εντολή αναστάτωσε τον ιερατικό εκπρόσωπο της Μητρόπολης, Παπαϊωακείμ Πεσματζόγλου, ο οποίος ήταν και επικεφαλής της χριστιανικής κοινότητας, Επειδή η Σμύρνη είχε ήδη καεί ,η γύρω περιοχή ήταν εμπόλεμη ζώνη και ζωή των γυναικόπαιδων που αποτελούσαν πια τον πληθυσμό πια των Ελλήνων κινδύνευε άμεσα.
Απευθύνθηκε στις θρησκευτικές και πολιτικές αρχές της Σπάρτης και ζήτησε αλλαγή του τόπου αναχώρησης για την Ελλάδα και να φύγουν μεσώ Αττάλειας. Όλοι οι συμπατριώτες τους Μουσουλμάνοι κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες και απευθύνθηκαν στην Άγκυρα για να γίνει δεκτή η αλλαγή του τόπου αναχώρησης τους
Τελικά, εισακούστηκαν και όλοι οι Έλληνες έφυγαν από την Αττάλεια .
Η διαδρομή Σπάρτη-Αττάλεια είχε μήκος περίπου 145 χλμ. και παρά την μεγάλη ταλαιπωρία έφτασαν στην Ελλάδα με ασφάλεια σώοι και αβλαβείς.
Ανάμεσα σε αυτούς βρισκόταν ο 12χρονος πατέρας μου και η χήρα μητέρα του.
Σήμερα, η Σπάρτη εξακολουθεί να είναι η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής με 460.000 κατοίκους και η πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας (περιφέρειας). Με ανεπτυγμένη βιομηχανία και εμπόριο, με πλήρεις υπηρεσίες υγείας και ένα πανεπιστήμιο υψηλού επιπέδου.
— Βιογραφικό του δημάρχου Şükrü Başdeğirmen
Ο κ. Sukru Başdeğirmen είναι δήμαρχος της Σπάρτης (Ισπαρτα ) από το 2019 επανεξελέγη με μεγάλη πλειοψηφία το 2024.
Γεννήθηκε sτιο 1962 στην Σπάρτη. σπούδασε στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του δίπλωμα στη Δημόσια Διοίκηση στο Πανεπιστήμιο Süleyman Demirel.
Ασχολήθηκε επαγγελματικά με τις κατασκευές και το εμπόριο δομικών υλικών εδώ και 30 χρόνια.
Παράλληλα, συνέχισε τις εμπορικές του δραστηριότητες στους τομείς των τροφίμων, της κτηνοτροφίας και της ενέργειας.
Διετέλεσε μέλος του δημοτικού συμβουλίου για ένα διάστημα.
Και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου από το 2013.
Παράλληλα, διετέλεσα Μέλος του Συμβουλίου της Ένωσης Επιμελητηρίων και Χρηματιστηρίων Εμπορευμάτων της Τουρκίας, του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου,
Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Τουρκικής Εθνικής Επιτροπής του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (ICC), του μεγαλύτερου επιχειρηματικού οργανισμού στον κόσμο, Μέλος της Ευρωπαϊκής Επιχειρηματικής Συνέλευσης και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Ανάπτυξης της Δυτικής Μεσογείου.
Ανέλαβε ενεργό ρόλο σε πολλά κοινωνικά έργα που είναι σημαντικά για την Ισπάρτα, ειδικά σε οργανισμούς βοήθειας, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κατασκευή πολλών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με τη βοήθεια φιλάνθρωπων.
–Έργα και όχι λόγια που δείχνουν σεβασμό στην ιστορία.
Έχει προσφέρει πολλά στην πόλη του με αποτέλεσμα οι συμπατριώτες του τον επανεξέλεξαν ικανοποιημενοι για την δουλειά του.
Εκείνο που τον χαρακτηρίζει την σχέση του με τους Έλληνες και τους Αρμένιους που ζούσαν εκεί είναι ότι δεν ξεχνά την προσφορά τους στην πόλη.
Τα έργα του και όχι τα λόγια συμβάλουν αποφασιστικά στην διατήρηση της μνήμης των παλιών συμπατριωτών .
Μερικά από αυτά είναι :
*Η αναστήλωση των 2 Ελληνορθόδοξων εκκλησιών με απόλυτο σεβασμό στην προηγούμενη χρήση τους
*Η αναστήλωση των Ελληνικών σπιτιών
Στην Σπάρτη είχαν αναστηλωθεί και διασωθεί λίγα σπίτια στην Ελληνικές γειτονίες .Η παρούσα δημοτική αρχή έκανε πιο οργανωμένο σχέδιο και διέσωσε πιο πολλά σπίτια
* Η δημιουργία του πάρκο Bezirgan Antik και η λειτουργική αποκατάσταση του καταρράκτη Kanlikoz .
Ενός χώρου που θυμίζει τους Έλληνες και Αρμένιους άλλα και την συμβολή τους στην προώθηση των αρωματικών φυτών την εποχή που βρίσκονταν εκεί .
Οι αρχές είχαν απαγορεύσει τις συναλλαγές με τους Εβραίους μέσα στην πόλη που όμως ήταν αυτοί που κρατήσουν το εμπόριο πολλών ειδών που παρήγαγαν οι Σπαρταληδες .
Βρήκαν αυτό τον χώρο λίγα χλμ μακριά έξω από την πόλη στο βουνό στην θέση Dere και ξεπέρασαν το πρόβλημα. Είναι ο χώρος που έχει δημιουργηθεί το νέο πάρκο.
* Όμως ήταν και ο τόπος με ισχυρό συμβολισμό μια και έκρυβε την ιστορία αγάπης 2 νέων παιδιών επιβεβαιώνοντας ότι η αγάπη δεν έχει όρια και δεν λογαριάζει από θρησκείες ή εθνικότητες .
Όταν τα δυο παιδιά ο Μουσταφά (Τούρκος )και η Σοφία (Ρωμιά ) το 1913 έμαθαν ότι απαγορεύεται να παντρευτούν ν ανεβήκαν στην κορυφή του καταρράκτη και αυτοκτόνησαν.
Σε περίοπτη θέση στο πάρκο τοποθετήθηκε επιγραφή με την αληθινή αυτή ιστορία από τον δήμο.
Η ιστορία έγινε γνωστή μετά από παράλληλη έρευνα που κάναμε ο κ. Bayram Aygun και εγώ και δόθηκε στον κ. Δήμαρχο. Ο ίδιος έδωσε την εντολή να γίνει η επιγραφή και τοποθετηθεί μπροστά από τον καταρράκτη. Πως και έγινε .
Είναι ιδιαίτερο τιμητικό το γεγονός ότι ο δήμαρχος είχε την ευγενή καλοσύνη να δώσει και την εντολή για την αναγραφή των ονομάτων μας στο τέλος της επιγραφής τοποθετήσει τα ονόματα μας .
Όπως πληροφορήθηκα πρόσφατα αυτή η ιστορία , έχει αντίκτυπο και στα νέα παιδιά ,ερωτευμένα ζευγάρια , συγκινημένα φωτογραφίζονται μπροστά στην επιγραφή ,που με φόντο τους καταρράκτες που έχασαν την ζωή τους οι 2 νέοι δίνοντας όρκους αγάπης και πίστης.
.
* Ο ονοματοθεσία σε δρόμους της πόλης ονόματα Ελλήνων που προσέφεραν στο παρελθόν στην οικονομία της .
–Η γνωριμία μου με τον αρθρογράφο και ιστορικό ερευνητή Bayram Aygun
Όταν αποφάσισα να γράψω για την πατρίδα του πατέρα μου, αναζήτησα πληροφορίες στην βιβλιογραφία .
Υπήρχαν μόνον τα γραπτά του Β. Βογιατζόγλου, τα απομνημονεύματα του Παπαϊωκειμ Πεσματζογλου Κάπουα συγγράμματα του αείμνηστου προέδρου του συλλόγου της Σπάρτης της Μικράς Ασίας. που εδρεύει στην Νέα Ιωνία Χάρη Σαπουντζάκη και τεύχη του συλλόγου .
Αυτές οι πληροφορίες δεν ήταν αρκετές για να καλύψουν πλήρως την εικόνα μιας πόλης και της γύρω περιοχής, αφού είχαν περάσει σχεδόν 100 χρόνια από τότε που ο λαός μας αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει. Έτσι κατέφυγα σε ξενόγλωσσες εκδόσεις, κυρίως από ανθρώπους που έζησαν ή έγραψαν για τη συγκεκριμένη περιοχή
Στη σημερινή εποχή, έχουμε ένα καλό εργαλείο που λέγεται διαδίκτυο. αναζητώντας την Σπάρτη και την περιοχή της αρχαίας Πισιδίας, έπεσα πάνω σε πολλές δημοσιεύσεις αρθρογράφου του ομίλου Son32, ο οποίος διαθέτει τηλεοπτικό σταθμό και εκδίδει επίσης εφημερίδα με μεγάλη κυκλοφορία. Ο αρθρογράφος ήταν ο Bayram Aygun, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, ο οποίος καταγόταν και ζούσε στη Σπάρτη.
Δεν μπορούσα να συμφωνήσω με τα άρθρα του σε όλα όσα γράφει, αλλά μιλούσε χωρίς εμπάθεια για τους Έλληνες και τους Αρμένιους που ζούσαν στη Σπάρτη μέχρι το 1922.
Αναγνώριζε τη διαχρονική τους συμβολή στην οικονομία, την τέχνη και τον πολιτισμό, η οποία εκείνη την εποχή συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάπτυξη της οικονομίας, η οποία σήμερα, ομολογουμένως, οφείλεται στην εργασία αυτών των ανθρώπων. Και σε όλα τα γραπτά του, η προσπάθειά του να είναι αντικειμενικός και κοντά στην αλήθεια και αυτό ήταν εμφανές .
Συγκέντρωνα τα άρθρα του που περιείχαν πληροφορίες για την ζωή των Ελλήνων στη Σπάρτη, τα διασταύρωνα με όσα είχε γράψει γι’ αυτήν,και ειδικά τα γεγονότα των τελευταίων ετών ο Παπαιωακείμ Πεσματζόγλου στα << Απομνημονεύματα του >> με την πρόθεση να τα συμπεριλάβω στο βιβλίο μου.
Επειδή όμως η δεοντολογία ή απαιτεί την άδεια του ατόμου που τα δημοσίευσε , τον αναζήτησα, αλλά δυστυχώς δεν τον βρήκα, οπότε προχώρησα στη χρησιμοποίηση τους , χωρίς να αναφερθώ στο όνομα του .
Πίστεψα ότι η κοινή αγάπη που φαινόταν ότι είχαμε και οι δύο για τον τόπο όπου γεννήθηκε ο πατέρας μου, την Σπάρτη της Μικράς Ασίας, θα έλυνε οποιοδήποτε πρόβλημα θα μπορούσε να προκύψει.
Η συνεχεία έδειξε ότι και ο κ. Bayram Aygun με αναζητούσε και αυτός . Είχε δει τις δημοσιεύσεις μου σε ιστοσελίδες που εδώ και πολύ καιρό που αφορούσαν την Σπάρτη και θέλησε να ανταλλάξουμε απόψεις .
Μάλιστα όπως είδα πρόσφατα, είχε παρέμβει και εξέφρασε τις αντιρρήσεις για τις απόψεις μου ,για την προέλευση του ονόματος της Σπάρτης της Μικράς Ασίας και με παρέπεμπε στα γραπτά του τελευταίου Μητροπολίτη Πισιδίας Γεράσιμου Τανταλίδη, ο οποίος συμφωνούσε με την δίκη του εκδοχή. Λίγο μετά την έκδοση του βιβλίου, βρήκε την επαγγελματική σελίδα των Φυτωρίων Καπλάνογλου και αρχίσαμε να ανταλλάσσουμε μηνύματα που στέλνουμε μέσω email, τα οποία μεταφράσαμε χρησιμοποιώντας το Google Translate.
Ο κ . Bayram Aygun έχει επισκεφθεί την Έλλάδα και συνάντησε προσφυγές από την περιοχή της Πισιδίας και κατέγραψε τις μνήμες των ανθρώπων πρώτης και δεύτερης γενιάς που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα .
Έχει επισκεφθεί και έχει ανταλλάξει απόψεις τον Σύλλογο της Σπάρτης της Ανατολής στην Νέα Ιωνία στην Αθηνά.
Καμιά δυσαρέσκεια δεν εξέφρασε για την χρησιμοποίηση πληροφοριών από τα άρθρα του. Γίναμε φίλοι και φυσικά όταν με ζήτησε άδεια να χρησιμοποιεί από τα δικά άρθρα , μέρος το κείμενων και των φωτογραφείων , όπως ήταν φυσικό
το επέτρεψα χωρίς κανένα περιορισμό , πολλά από τα άρθρα του και κολάζ από το 2023 εμπεριέχουν και ένα μέρος από την δική μας δουλειά.
Η συνεργασία μας έχει προχωρήσει μέχρι το σημείο της έκδοσης ενός κοινού βιβλίου στα τουρκικά, στην πρώτη έκδοση του οποίου θα αφορά την προφορική ιστορία της Σπάρτης, περιγράφοντας από την πλευρά μου τη ζωή της οικογένειας Παντελή Καπλάνογλου από το 1865, τη χρονιά που γεννήθηκε ο παππούς. μου Σταύρος, μέχρι το 1977, όταν ο πατέρας μου έφυγε από τη ζωή .
