ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τλώς ήταν αρχαία πόλη της Λυκίας σε στενό δεσμό με την Ρόδο. Ένας από τους δήμους της λυκιακής πόλης Τλως ονομαζόταν Βελλεροφόντειος. Στα ερείπια της Τλω βρέθηκε μια τοιχογραφία της μάχης του Βελλεροφόντη.
Η Τλως ήταν από τις σημαντικότερες πόλεις της Λυκίας και δέσποζε πάνω από τα εμπορικά περάσματα της περιοχής. Σήμερα βρίσκεται σχετικά απομονωμένη, εκτός των τουριστικών προγραμμάτων.
Από τα σημαντικότερα μνημεία της είναι τα λουτρά, το στάδιο, η νεκρόπολη και το θέατρο που έπαθε μεγάλες ζημιές από σεισμούς. Είναι κατασκευασμένο από ντόπια πέτρα και διατηρούνται σε καλή κατάσταση, τμήματα από τα ανάγλυφα της σκηνής του.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ
Ο Τλός βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Ξάνθου στην βραχώδη κορυφή του λόφου, στην ακρόπολη κοντά στην πόλη του Καλκάν. Είναι ένας από τους παλαιότερους και μεγαλύτερους οικισμούς που είναι γνωστοί από τους Λύκες, ενώ η Ξάνθος έχει περάσει από τα χέρια των Ρωμαίων, των Βυζαντινών και των Οθωμανών.
Για να φτάσετε στα ερείπια του Τλού, βγείτε από τον αυτοκινητόδρομο Fethiye-Kas στη μικρή πόλη του Κεμέρ (Kemer ) και απενεργοποιείτε το χωριό Καλεάσαρ, (Kaleasar) ,όπου βρίσκονται τα ερείπια.
Κοντά στο χωριό Ντέλβερ, (Dilver,) 24 χλμ. Β της Ξάνθου στην ανατολική πλευρά του ποταμού Ξάνθου.
Η ακριβής θέση της είναι: Πλησίον Ξάνθου Ποταμού
• Καράβολα 55 χλμ ,Μύρα 58 χλμ ,Αρχαία Λιμύρα 70 χλμ ,Φασηλίς 100 χλμ
ΤΟ ΟΝΟΜΑ
– Τλάβα – – Τλάβε,
Το όνομα εμφανίζεται στη γλώσσα της Λυκίας ως Τλάβα ή Τλάβε, σε οκτώ ή δέκα επιγραφές που βρέθηκαν στα ερείπια της Τλω της Λυκίας.
– Τλως
Η ονομασία “Τλως” σχετίζεται ετυμολογικά με τις λέξεις “Τάλως” & “Τήλος” & “Λητώ” & “Δήλος” και ίσως Σόλοι.
Στηνν Ελληνική Μυθολογία ο Τλως ήταν γιος του Τρέμιλου ή Τρεμίλη και της Πραξιδίκης
– Βελλεροφόντειος.
Το όνομα δόθηκε για μικρο χρονικό διάστημα λόγω της ύπαρξης ενός βασιλικου ταφου που θεωρείται ότι είναι ο τάφος του Βελλερεφοντη
– Kaleasar
Στην Τουρκική γλώσσα σημαίνει ‘’Κρεμασμένο κάστρο “ είναι το χωρίο που βρίσκεται στην θέση των ερειπίων της αρχαίας Ελληνικής πόλης Τλω ,που βρισκόταν σε μια βραχώδη απόκρημνη κορυφή ενός λόφου,
ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
– Ο Τλως γιος του Τρεμιλλα και της Πραξιδικης
Ο Πανιάσης αναφέρει τον Τλου ως έναν από τους γιους του Τρεμίλια,ή Τρίμιλα ή Τρεμίλι
Σύμφωνα με τον Στέφανο τον Βυζάντιο, μια κόρη του Ωγύγη ( Ο Ωγύγος ή Ωγύγης, ήταν κατά την Ελληνική Μυθολογία , ένας από τους αρχέγονους ηγέτες στην Ελλάδα, και μάλιστα της Βοιωτίας. Κατά μία άλλη εκδοχή ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Αττικής . ) με το όνομα Πραξιδίκη έγινε σύζυγος του Τρέμιλου ή Τρεμίλη, με τον οποίο έκανε τέσσερις υιούς:τον Τλω, τον Ξάνθο, τον Πίναρο και τον Κράγο.
Ο Τλως ίδρυσε μια πόλη στη Λυκία και της έδωσε το όνομά του.Τα ονόματα τους έδωσαν και οι άλλοι 3 γιοι της σε αντίστοιχες πόλεις
– Αναφορά στην Ιλιάδα του Ομήρου
Αναφορά στη Λυκία γίνεται στην Ιλιάδα, όταν ο Πάτροκλος σκοτώνει τον εξέχοντα ήρωα της, τον Σαρπηδόνα. Εκεί επεμβαίνει ο Δίας (στίχοι Π 663-683)[3] και δίνει εντολή στον Απόλλωνα για την ανάληψη του νεκρού Σαρπηδόνα από το πεδίο της μάχης και τη μεταφορά του στην πατρική Λυκία.
Ο Tλως της Λυκίαςι υπήρχε στη 2η χιλιετία, όταν ονομαζόταν «Talava», ενώ ένα τσεκούρι βρέθηκε από σύμπτωση στα ερείπια της πόλης Tlos που χρονολογείται από αυτήν την περίοδο.
–Η σχέση της αρχαίας πόλης και του Βελλεροφόντη*.
« Με τους Λυκίους συνδέεται ο μύθος του Βελλεροφόντη,
Στην Τλω υπάρχει ένας βασιλικός τάφος που λένε ότι είναι ο τάφος του Βελλεροφόντη
Ένας τάφος εντυπωσιακός , όπου το φτερωτό άλογο Πήγασος απεικονίζεται να πολεμά με το τέμπλο Χίμαιρα a με τρία κεφάλια.
Υπάρχουν δύο κίονες στην είσοδο, ένας τρισδιάστατος τοίχος, μια πόρτα διακοσμημένη στη μέση, οι πόρτες που οδηγούν στον θάλαμο ταφής και στις δύο πλευρές
– Ποιος ήταν ο Βελλερεφόντης,*
Ο Βελλερεφόντης, ή Βελλερεφών,ήταν σπουδαίος ήρωας της Ελληνικής Μυθολογιας , γιος του βασιλιά της Κορίνθου Γλαύκου και της Ευρυμέδης.
Κάποτε σκότωσε άθελά του τον αδελφό του και γι’ αυτό εξορίστηκε στην αυλή του βασιλιά του Άργους Προίτου.
Αλλά η γυναίκα του Προίτου που ονομαζόταν Άντεια ή Σθενέβοια, ερωτεύτηκε με πάθος το Βελλεροφόντη.
Επειδή όμως ο ήρωας δε θέλησε να προδώσει την εμπιστοσύνη του Προίτου, δεν ανταποκρίθηκε στο αίσθημά της.
Τότε αυτή θύμωσε και τον συκοφάντησε στον άντρα της, ότι τάχα θέλησε να την κακοποιήσει. Ο βασιλιάς θύμωσε πολύ, αλλά δεν θέλησε να τον σκοτώσει ο ίδιος. Σκέφτηκε λοιπόν και τον έστειλε στον πεθερό του Ιοβάτη, βασιλιά της Λυκίας, ,μ’ ένα γράμμα σφραγισμένο, όπου ζητούσε το θάνατό του.
Ο βασιλέας Ιοβάτης του αναθέτει 3 επικίνδυνες αποστολές μη θέλοντας να βάψει τα χέρια του με αίμα: Στην πρώτη έπρεπε να εξοντώσει μια επικίνδυνη φυλή για το βασίλειο του τους
Σόλυμους ,Στην δεύτερη να αντιμετωπίσει τις Αμαζόνες και στην τρίτη την Χίμαιρα που ήταν ένα τρικέφαλο τέρας με κεφάλια λιονταριού και τράγου και ουρά που κατέληγε σε κεφαλή δράκοντα. Και η 3 αποστολές στέφθηκαν με επιτυχία και μετά από αυτό ο Ιαβατης προσπάθησε να τον εμποδίσει να επιστρέψει στέλνοντας στρατιώτες του να τον σκοτώσουν ,τελικά εξόντωσε και όλη την ομάδα που τον επιτέθηκε .
Όταν επέστρεψε θριαμβευτής στην Λυκία ο βασιλιάς αναγκάστηκε να του προσφέρει τη θυγατέρα του Αμφίκλεια (ή Φιλονόη) ως σύζυγο καθώς και τη διαδοχή του βασιλείου.
Ο Βελλερεφόντης μετά από όλα αυτά πίστεψε ότι μπορεί να τα βάλει και με τους θεούς
Έτσι αποφασίζει με το φτερωτό άλογό του τον Πήγασο να ανέβει στον ουρανό και να ανακαλύψει την κατοικία των θεών.
Τότε ο Δίας, εξοργισμένος από το θράσος του, του έριξε κεραυνό με αποτέλεσμα ο Βελλερεφόντης να πέσει από το άλογό του σε έναν ακανθώνα και να μείνει τυφλός και χωλός, χάνοντας τόσο τη βασιλική αρχή όσο και τον Πήγασο .
*Περισσότερες πληροφορίες για τον Βελλεροφόντη (τον μύθο , και τα κατορθώματα του , στην επόμενη δημοσίευση που θα έχει αναφορά στην γειτονική την πόλη του Ξάνθου που ήταν και η μεγαλύτερη πόλη της Λυκίας και πιθανόν έδρα του βασιλείου της Λυκίας.
. –ΙΔΡΥΣΗ
Η κατοίκηση της Λυκίας ξεκινά από την προϊστορική εποχή.
Τα παλαιότερα ευρήματα είναι ο οικισμός του Kataras-Semahoyuk που ανάγετε στην πρώιμη εποχή του χαλκού (2700-2300 π.Χ.) και ο οικισμός του Bagbazi της χαλκολιθικής περιόδου. Στις μεσογειακές ακτές της έχουν βρεθεί ίχνη Μυκηναϊκής παρουσίας. Κάποιοι ερευνητές ταυτίζουν τους αρχαίου Λύκιους με τους Lukka – Lukki των χετταιϊκών κειμένων και τους ‘’Λαούς της Θάλασσας ‘’
Σύμφωνα με αυτά τα κείμενα οι Λύκιοι σαν σύμμαχοι των Χετταίων πήραν μέρος στη μάχη του Καντές.
— Τον 7ο αιώνα Ρόδιοι αποίκησαν τις ακτές της Λυκίας και ίδρυσαν τη Φασηλίδα τη Ροδιάπολιν και τα Κορύδαλλα, που δεν βρίσκονται μακρυά από την αρχαία Τλω
–Βασιλιάς Κροίσος
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο η πόλη της Τλω στην περίοδο που βασιλιάς που ήταν ο Κροίσος το 560-546 π.Χ. η περιοχή βρισκόταν στην εξουσία του .
– Πέρσες
Οι ιστορικές πηγές για τη Λυκία ξεκινούν όταν ο στρατός του Κύρου την κατακτά το 540 π.Χ..
Το 546 π.Χ. εισβάλουν στη Λυκία οι Πέρσες με τον στρατηγό Άρπαγο,
– Η αντίσταση στους Πέρσες στην γειτονική πόλη Ξάνθος
Όπως μας αναφέρει ο Ηρόδοτος οι κάτοικοι της Ξάνθου ήταν οι μόνοι που αντιστάθηκαν και έδειξαν μεγάλο ηρωισμό κατά τη διάρκεια της πολιορκίας.
Τέλος όταν είδαν ότι η πόλη θα πέσει στους Πέρσες, μάζεψαν όλα τα γυναικόπαιδα στην ακρόπολη και έβαλαν φωτιά, οι ίδιοι πραγματοποίησαν έξοδο πέφτοντας όλοι στο πεδίο της μάχης. Οι Λύκιοι συμμετείχαν και στην εκστρατεία του Ξέρξη με 50 πλοία με αρχηγό τον Κυβερνίσκο γιος του Σίκα.
– Αθηναίοι στην Λυκία
Με το τέλος των περσικών πολέμων ο Κίμων κατέστρεψε την Ξάνθο και κατέλαβε τη Φασηλίδα. Όταν οι πόλεις της Λυκίας έγιναν ανεξάρτητες από τους Πέρσες προσχώρησαν στην Αθηναϊκή συμμαχία
– Οι Πέρσες επανέρχονται
Στην συνέχεια οι Πέρσες επανήλθαν για να φύγουν οριστικά με την έλευση του Μ. Αλεξάνδρου
Μ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Ο Μ. Αλεξάνδρου, κατέκτησε ολόκληρη την Νοτιοδυτική Μ. Ασία μαζί με την Παμφυλία εξουδετερώνοντας όλη τη δύναμη του Περσικού ναυτικού, αφού κυριάρχησε στα παράλια. Αφού κατέβαλε με επίθεση τα Ύπαρνα, ανέθεσε τη διοίκησή της στον παιδικό του φίλο Νέαρχο, τον οποίο όρισε ως σατράπη.
ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
. Όταν ο Μ. Αλέξανδρος πέθανε οι στρατηγοί του χώρισαν την αυτοκρατορία, η Παμφυλία, η Λυκία παραχωρήθηκαν στον Αντιγόνο).
Ωστόσο, όταν δεν δέχτηκε το μερίδιό του, ηττήθηκε στον πόλεμο μεταξύ άλλων στρατηγών που διεκδίκησαν την περιοχή και έφυγε στην Ελλάδα και ο πόλεμος μεταξύ αυτών των στρατηγών συνεχίστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τέλος το 307, ο Αντίγονος νίκησε τον Ομέδη, ο οποίος κατείχε επίσης την Παμφίλια, και κατέκτησε την περιοχή.
Κατάκτησε και τη Συρία, αλλά στο τέλος του ασταμάτητου πολέμου των στρατηγών Πέθανε το 301 σε ηλικία 84 ετών
Μετά τον θάνατο του πέρασε από την κυριαρχία του Αντίγονου στην κυριαρχία των Πτολεμαίων.
Ο Αντίοχος Γ΄ την προσάρτησε στο βασίλειο του και τέλος στους Ρωμαίους.
ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΤΩΝ ΛΥΚΙΩΝ
Ο Τλώς ήταν μια από τις έξι πόλεις που αρχικά συγκρότησαν τη Λυκιακή Ομοσπονδία, ενώ άλλες ήταν η Ξάνθος, η Πάταρα, ο Όλυμπος, τα Μύρα και η Πιναρά.
Κατά τον Αρτεμίδωρο, η Τλώς ήταν μία από τις έξι μεγαλύτερες πόλεις της Λυκίας (Στράβ. 14.3.3)
Οι Λυκιακές πόλεις είχαν δημιουργήσει το κοινό των Λυκίων που ήταν μια ομοσπονδία των πόλεων της Λυκίας. Από αυτές 23 πόλεις είχαν δικαίωμα ψήφου και αποφάσιζαν από κοινού σε περιπτώσεις πολέμων και συμμαχιών. Το κοινό υπήρχε από τον 3ο αιώνα π.Χ. και διατηρήθηκε και στα ρωμαϊκά χρόνια
ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ
Η Τλως υπέστη ζημίες από σεισμούς που είναι συχνοί στην περιοχή.
Δύο πλούσιοι φιλάνθρωποι ήταν υπεύθυνοι για μεγάλο μέρος της οικοδομικής ανοικοδόμησης της πόλης τον 2(Rhodiapolis,)νώ ο άλλος ήταν ο Licinnius Langurd της Οενοανδα (Oenoanda. )Ο τελευταίος βοήθησε ακόμη και τον Τλώ με ένα ποσό 50.000 ντενάρ.
*Ο Opramoas ήταν ένας σημαντικός ευεργέτης των πολιτών τον 2ο αιώνα μ.Χ. Είναι το πιο γνωστός αρχαίος ευεργέτης . Ήταν μεγαλοπρεπής από τη μικρή πόλη της Ροδιάπολης της Λυκίας . Οι δραστηριότητές του καταγράφονται σε εκτενείς ελληνικές επιγραφές στους τοίχους του μαυσωλείου του στη Ροδιαπόπολη.
**
ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Στη Βυζαντινή αυτοκρατορία η Λυκία αρχικά ήταν ανεξάρτητη επαρχία και αργότερα ανήκε στο θέμα των Κυβιραιωτών.
ΑΡΑΒΕΣ ΠΕΙΡΑΤΕΣ
Από τον 7ο έως τον 9ο αιώνα οι ακτές της Λυκίας δέχτηκαν επιδρομές Αράβων πειρατών με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη των παραλιακών περιοχών της.
Η πόλη επέζησε και κατοικήθηκε ακόμη κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο Βυζαντινή περίοδο. και είναι μια από τις λίγες αρχαίες πόλεις που μπόρεσαν να διατηρήσουν σημαντική κατάσταση στην περιοχή μέχρι τον 19ο αιώνα. ***
Χριστιανικοί χρόνοι
Δεν είναι γνωστό πότε εκχριστιανίστηκε η Λυκία, τα Μύρα αποτελούσαν μητρόπολη με πάνω από 30 επισκοπές. Από εδώ πέρασε 3 φορές ο Απόστολος Παύλος ενώ Λύκιος ήταν και ο Άγιος Νικόλαος επίσκοπος Μύρων, όπως και ο Νίκανδρος πρώτος επίσκοπος Μύρων. Το γνωστότερο μοναστήρι της Λυκίας ήταν αυτό της Σιών, γνωστός είναι και ο «Θησαυρός της Σιών» που βρέθηκε το 1963 και αποτελείται από 71 αργυρά σκεύη της μονής.
ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ
*Ανδρέας, στη Χαλκηδόνα, 451 (υπογράφηκε το 458 η επιστολή των επισκόπων των Λυκίων προς τον αυτοκράτορα Λέοντα)
* Ο Ευστάθιος στην Κωνσταντινούπολη, υπό τον πατριάρχη Μίνας, 536
*Ιωάννης στο Συμβούλιο Εν Τρούλω της Κων/πολης το 692.
* Κωνσταντίνος, στη Νίκαια, 787;
* Κωνσταντίνος, στην Κωνσταντινούπολη, 879.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΤΑΛΟΙΠΑ
– Τα τείχη – Ακρόπολη
Περίπου 500 στρέμματα απότομων πλαγιών και ο φυσικά προστατευμένος λόφος της ακρόπολης οχυρώθηκαν με τείχη.
Τα πρόωρα τείχη της πόλης και οι βραχώδεις τάφοι στη βορειοανατολική κατεύθυνση της ακρόπολης είναι παραδείγματα του πολιτισμού της Λυκίας.
Τα τείχη της πόλης, τα οποία παρατηρούνται κυρίως στα ανατολικά και νοτιοανατολικά μέρη, χτίστηκαν κατά τη ρωμαϊκή περίοδο.
Είναι γνωστό ότι έχουν επισκευαστεί κατά τη Βυζαντινή περίοδο. Σε αυτήν την επισκευή, χρησιμοποιήθηκαν διάφορα υπολείμματα κτιρίων και πέτρες σαρκοφάγων. Το όψιμο συγκρότημα κατασκευασμένο από επαναχρησιμοποιούμενους λίθους κατά οθωμανική περίοδο .στην κορυφή είναι τα ερείπια του οικισμού Αλί Αγά ο οποίος κυριάρχησε στην περιοχή τον 19ο αιώνα.
Στους πρόποδες της ακρόπολης βρίσκονται τα ερείπια σταδίων, λουτρών, θεάτρων και εκκλησιών, όπου απομένουν μόνο μερικές σειρές καθισμάτων
.
– Θέατρο
Το θέατρο, έξω από την πόλη στα ανατολικά, είναι πολύ ωραίο ρωμαϊκό έργο που διατηρείται άριστα, αλλά επί του παρόντος άσχημα κατάφυτη.
Είναι μεγάλο και αμιγώς ρωμαϊκού τύπου, στέκεται σε σχεδόν επίπεδο επίπεδο με έναν περιμετρικό τοίχο τοιχοποιίας.
Η κοίλα είναι ένας ακριβής ημικύκλιος, εκτός του ότι τα άκρα του τοιχώματος συγκράτησης είναι ευθεία για μερικά μέτρα.
Μεγάλο μέρος του κτιρίου της σκηνής σώζεται.
– Στάδιο
Σχεδόν όλα τα κύρια κτίρια της πόλης βρίσκονται έξω από τα τείχη, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου. Αυτό το κτίριο, το οποίο στηριζόταν από τους τοίχους, περιείχε 14 σειρές καθισμάτων
– Βασιλική
Το κτήριο που βρίσκεται απέναντι από το στάδιο, το οποίο έχει πύλη εισόδου ύψους 4 μέτρων, χωρίζεται σε τρία τμήματα και στεμμένη με καμάρα, πρέπει να ήταν βασιλική.
– Υδραγωγείο
. Παρατηρούμε ότι το τελευταίο τμήμα του θρήνου στα ανατολικά αυτού του κτηρίου είχε χρησιμοποιηθεί ως υδραγωγείο.
—- Νεκρόπολη – Τάφοι
Πολυάριθμοι τάφοι από Λύκια, τύπου σπιτιού και ναού, κόβονται στις Β και Ν όψεις του λόφου στον οποίο βρίσκεται η πόλη. ο πιο αξιοσημείωτος είναι ένας τάφος ναού που φέρει διάφορα ανάγλυφα, ένα εκ των οποίων αντιπροσωπεύει τον Βελλεροφόντη .
Στα ανατολικά και βόρεια της ακρόπολης βρίσκονται οι βράχοι, οι οποίοι σχηματίζουν εντυπωσιακή θέα από απόσταση. Η νεκρόπολη του Τλω εμπεριέχεται στα ρωμαϊκά τείχη, ενώ εδώ υπάρχουν επιγραφές με Λυκικούς σαρκοφάγους.
Η ακρόπολη στην είσοδο της αρχαίας πόλης, η οποία καταγράφεται ως Ντάλβα στα Χετταικά έγγραφα του 14ου αιώνα π.Χ. και Τλάβα στις επιγραφές της Λυκίας, εντυπωσιάζει πολύ αυτούς που την βλέπουν με την κυρίαρχη θέα της φύσης.
Η περίμετρος του λόφου της ακρόπολης, που είναι φυσικά προστατευμένη με τις απότομες πλαγιές ύψους περίπου 500 μέτρων, έχει οχυρωθεί με τείχη της πόλης σε σημεία.
Κατά την αναρρίχηση στο κάστρο του Τλού, οι τάφοι του ναού σκαλισμένοι στους βράχους στην πλαγιά προσελκύουν την προσοχή.
θάλαμο ταφής και στις δύο πλευρές αυξάνουν περαιτέρω το ενδιαφέρον για το κτίριο.
Στους πρόποδες της ακρόπολης υπάρχουν πολλές σειρές καθισμάτων, σταδίων, λουτρών, θεάτρων και λειψάνων εκκλησιών.
Στο νοτιότερο τμήμα των ερειπίων βρίσκονται τα ερείπια της Παλαίστρας και του γυμναστηρίου, κοντά στα λουτρά.
Σε πολλές ρωμαϊκές τοποθεσίες? αυτά τα τρία κτίρια βρίσκονται δίπλα-δίπλα.
Δίπλα στα λουτρά αυτής της ομάδας υπάρχει ένα άλλο λουτρό που διαθέτει κυκλική βεράντα. Αυτό είναι ένα ιδιαίτερα υπέροχο κτίριο.
Ανατολικά του γυμναστηρίου είναι μια μεγάλη βυζαντινή εκκλησία.
Οι σωροί ερειπίων μεταξύ της εκκλησίας και των λουτρών υποδηλώνουν πιθανότατα την ύπαρξη ναού σε αυτό το σημείο. Η μεγάλη βεράντα στα ανατολικά ήταν η τοποθεσία της αγοράς του Τλω.
Ένα μονοπάτι που οδηγεί ανατολικά από το καφενείο του χωριού μας οδηγεί στο θέατρο.
Η σκηνή αυτού του θεάτρου ήταν πολύ διακοσμημένη και το θέατρο στο σύνολό του έχει επιβιώσει καλά.
Χτίστηκε από τον Οπράμοα (Opramoas) τον 2ο αιώνα π.Χ..
Σήμερα, ένα κομμάτι της επιγραφής του θεάτρου κάτω από το τείχος του βόρειου αναλύματος μαζί με ένα θραύσμα του μνημείου της Ίζραρα, που χρονολογείται από εκείνη την περίοδο της Λυκίας, .
Το πραγματικό μνημείο έχει μεταφερθεί στο Μουσείο της Μακρης (Fethiye.) Σε αυτό απεικονίζονται πολύ δραματικές σκηνές μάχης σε ανάγλυφο, συμπεριλαμβανομένης της τοποθετημένης Ιζράρα που ασχολείται με τη μάχη με έναν στρατιώτη, ο στρατιωτικός που πολεμάει έναν Οπλίτη, τη μάχη των Οπλίτων και την πολιορκία του φρουρίου. Το φρούριο που απεικονίζεται στα ανάγλυφα ίσως ήταν το Κάστρο του Τλού. Ένας μεγάλος ρωμαϊκός πύργος, ο οποίος έχει επιζήσει ανέπαφο μέχρι σήμερα, μπορεί να δει στα βόρεια της πλατείας .
Υπάρχουν ακόμη αρκετοί σαρκοφάγοι διάσπαρτοι βόρεια του θεάτρου που χρονολογούνται από διάφορες περιόδους.
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
Tlos, Lycia, 425-360 π.Χ. Λιοντάρι που βλέπει στο τριχωτό της κεφαλής / Λύκος θρύλος που μοιάζει με TΛΡFE, νικητής, ντυμένη προτομή του Απόλλωνα.
Tlos (BC 400) Hemiobol. Αβέβαιη δυναστεία, περίπου 400 π.Χ. AR Hemiobol (0,31g). Κράνος με κεφαλή της Αθηνάς δεξιά / Λιοντάρι που κάθεται δεξιά, σηκωμένο πόδι, μέσα σε διάστικτο κυκλικό περίγραμμα. Βισμάρα -; B
Tlos, Λυκίαο νόμισμα, τύπου Τύπου, ξεκινά μετά το 168 π.Χ. Το αυτοκρατορικό νόμισμα, όπως και αλλού στη Λυκία, περιορίζεται στον Γορδιανό Γ ‘
Tlos, Λυκία. AE18, 14-37 μ.Χ. ΛY, κεφαλή Laureate του Απόλλωνα δεξιά / TΛ Ντυμένη προτομή της Άρτεμις δεξιά, φορώντας στεφάνη, τρέμουλο πίσω από τον ώμο
81 π.Χ. – 43 μ.Χ. Δαφνοστεφανωμένηκεφαλή του Απόλλωνα δεξιά / ΛYKIΩN, Διασχίζοντας τόξο και ρίγη, T-Λ σε χωράφια.
Tlos, Λυκία. ΑΕ11, 88-30 π.Χ. Δαφνοστεφανωμένη κεφαλή του Απόλλωνα δεξιά / ΛYKIΩN πάνω, T-Λ σε χωράφια, διασταυρούμενη πλώρη και ρίγη, όλα μέσα σε τετράγωνο εγχύσεων.
Tlos, Λυκία. 238-244 μ.Χ.. AYT KAI M ANT ΓOΡΔΙΑΝΟΚ CE, ακτινοβολεί, ντυμένη και κυρτή προτομή δεξιά / TΛωEωN, T
ΓΟΡΔΙΑΝΙΑ III BMC 9 Gordian III, AE34 of Tlos, Λυκία. 238-244 μ.Χ. 20,97 γρ. AYT KAI M ANT ΓOΡΔΙΑΝΟΚ CEB, βραβείο, ντυμένο και κυρτό μπούστο δεξιά / TΛΩEΩN,
Η ΤΛΩΣ ΣΗΜΕΡΑ
Σήμερα εκεί που βρίσκονται τα ερείπια της Τλω ,υπάρχει ένας μικρός οικισμός το Kaleasar. στο χωριό Yaka του Seydikemer 35χλμ. από την Μάκρη
Τλως – Βελλεροφόντειος.- Τλάβα – Τλάβε,- Tlos- Kaleasar. Σταύρου Π. Καπλάνογλου.
83