Το γέλιο θεραπεύει! (Διαμαντής Θ. Βαχτσιαβάνος)
Οι άνθρωποι του καιρού μας έχουν ονομάσει κάποιες ημέρες «παγκόσμιες», για να τιμήσουν κάποιο γεγονός. Π.χ. έχουμε παγκόσμιες ημέρες κατά του καπνίσματος, κατά των ναρκωτικών, ημέρα της μητέρας, κλπ.
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα των «παγκόσμιων ημερών» έχουμε και την «παγκόσμια ημέρα γέλιου», η οποία ξεκίνησε το 1998 στην Ινδία, λόγω της θεραπευτικής ιδιότητας του γέλιου. Αυτή η ημέρα γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή κάθε Μαϊου.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες του γέλιου όμως δεν ανακαλύφτηκαν στη νεότερη εποχή και ούτε οι Ινδοί ανακάλυψαν το γεγονός. Είναι οι Αρχαίοι Έλληνες που ανέλυσαν με σοβαρότητα το «αστείο», διότι αυτό αποτελεί γεγονός της ζωής!
Το γέλιο – ο Γέλως – λατρευόταν στην Αρχαία Ελλάδα και πρώτος ο Λυκούργος ανήγειρε άγαλμα της θεότητας του Γέλωτος στη Σπάρτη και διεξήγοντο προς τιμήν αυτού του θεού και δημόσιοι αγώνες!
Λέει ο λαός μας «αν δεν γελάσεις το πρωί, μην καρτεράς το βράδυ». Ειδικά τώρα με τα μνημονιακά βάσανα που έφεραν πολλή παγωμάρα στους ανθρώπους, αν ξεχάσουμε και την αστεία πλευρά της ζωής… πολύ απλά «την βάψαμε»!
Οι Έλληνες από την αρχαιότητα, όπως είπαμε, όχι μόνον λάτρευαν την θεότητα του Γέλωτος και ανήγειραν αγάλματα, αλλά είχαν ιδρύσει και «εταιρείες φιλαστείων». Αυτές διοργάνωναν διαγωνισμούς για την ανάδειξη των αστειοτέρων και κατά την παράδοση, ο Γέλως ήταν δώρο της θεάς Αφροδίτης στους ανθρώπους, μαζί με τον πόθο και την ηδονή! Ούτε είναι τυχαίο πως οι γελωτοποιοί πρωτοεμφανίστηκαν στην Αρχαία Ελλάδα!
Οι Έλληνες εφεύραν και το λογοπαίγνιο, δηλαδή έδιναν στην ίδια λέξη διαφορετική σημασία. Π.χ. ο οφθαλμίατρος Διδύμων που ήταν γνωστός γυναικάς της αρχαιότητας, την ώρα που εξέταζε τους οφθαλμούς κάποιας ωραίας γυναίκας, ο Διογένης ο Κυνικός που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή στο ιατρείο του, του είπε: «πρόσεχε Διδύμων μήπως εξετάζων τον οφθαλμόν πειράξης την κόρην»!
Άρα το γέλιο δεν είναι μόνον διασκέδαση και χαβαλές, αλλά και πηγή ζωής. Όπως λέει και μια ελληνική παροιμία «χαρά στο νιο που νοιάζεται, το γέρο που γελάει».
Μέσα στα μαύρα σύννεφα της μνημονιακής θολούρας και της κάθε λογής μετεκλογικής κολοτούμπας, το γέλιο είναι πάντα πηγή ζωής!
Ανέκδοτα και ευφυολογήματα…
Κάποιος νέος γνώρισε γυναίκα που της άρεσαν οι άνδρες πολύ. Μετά τη βόλτα που πήγαν στην πόλη τη συνόδευσε στο σπίτι της και αυτή του είπε να μείνει και λίγο για παρέα!
Ο νεαρός πήρε θάρρος από τον χαρακτήρα της και της είπε «τι θέλεις, να πάρουμε κάτι να φάμε ή να κάνουμε έρωτα;» και εκείνη του είπε «όπως θέλεις εσύ. Πάντως φαγητό δεν υπάρχει».
Ο Αλέξανδρος έλεγε σε όλους ότι αγαπούσε και θαύμαζε τον Αριστοτέλη όχι λιγότερο από τον πατέρα του, διότι στον έναν όφειλε το «ζην» και στον άλλον το «ευ ζην».
Ο Αριστοτέλης του έμαθε τόσα πολλά, που του έγιναν τρόπος ζωής. Έτσι, πριν αναχωρήσει για την εκστρατεία στην Περσία, μοίρασε όλη του την περιουσία στους φίλους. Ο στρατηγός Περδίκκας τότε τον ρώτησε: «Τι κράτησες για τον εαυτό σου;». «Την ελπίδα» του απάντησε ο Αλέξανδρος!
Ο Διογένης ο Κυνικός ήταν γνωστός για το χιούμορ του.
Μια ημέρα ο Διογένης έτρωγε ξερά σύκα, την ώρα που περνούσε ο Πλάτων, τον οποίο και κάλεσε να προσφέρει μερικά από τα σύκα του. Ο Πλάτωνας τα έφαγε όλα, καθότι καλοφαγάς, οπότε ο Διογένης του είπε «μετασχείν είπον ού καταγαγείν».
- Όταν πάλι ο Διογένης μια ημέρα φώναξε «άνθρωποι, άνθρωποι πού είστε;» κάποιοι έτρεξαν κοντά του κι αυτός βλέποντάς τους είπε, χτυπώντας τους με το ραβδί του «ανθρώπους κάλεσα, όχι καθάρματα».
- Όταν κάποια φορά είδε τους υπευθύνους του δημοσίου ταμείου να έχουν συλλάβει κάποιον που έκλεψε κάτι για να φάει και τον πήγαιναν στη φυλακή, είπε «οι μεγάλοι κλέπται, τον μικρόν άγουσι».
- Έλεγε ο Δημόκριτος «όποιος επέτυχε καλόν γαμπρόν, εύρε υιόν και όποιος απέτυχε εις τον γαμπρόν έχασε και την κόρην»!
- Ο νομοθέτης Λυκούργος για την σημασία του τρόπου ανατροφής… Γύρω στα 800 π.Χ ο Λυκούργος ασχολούνταν με την επιρροή και που ασκούν οι συνήθειες και αποδίδει μεγάλη σημασία στον τρόπο ανατροφής («Βίων αγωγαί»). Για να αποδείξει αυτά που έλεγε, πήρε δύο σκυλάκια από τους ίδιους γονείς και τα εκπαίδευσε διαφορετικά!
Το ένα το έμαθε να κυνηγά και να βρίσκει μοναχό την τροφή του και το άλλο το έκανε λαίμαργο στην έτοιμη τροφή. Σε μία συνάθροιση των Σπαρτιατών έφερε τα σκυλιά και τα παρουσίασε ένα δοχείο με έτοιμο φαγητό και έναν λαγό, που τον έλυσε αμέσως να φύγει. Το ένα σκυλάκι όρμησε να πιάσει το λαγό, ενώ το άλλο όρμησε στο έτοιμο φαγητό (Πλούταρχος «περί παίδων αγωγής»).
Έτσι έδειξε σε όλους τη σημασία του τρόπου ανατροφής, που συνδυαζόμενο με κάποια άλλα πράγματα (π.χ. ευγένεια), δημιουργεί τον τέλειο άνθρωπο.
- Ο Λουκιανός για τον Πύρρο: Ο Πύρρος ουδέποτε ζητούσε προσευχόμενος στους θεούς νίκες, δόξα και πλούτη, παρά μόνον υγεία («ηύχετο υγιαίνειν») και εάν είχεν υγείαν, όλα τα άλλα θα τα πετύχαινε…!
- Ο Αντισθένης για τον γάμο και την γυναίκα του Σωκράτη. Ο Αντισθένης ήταν ο ιδρυτής της κυνικής φιλοσοφίας και ως εκ τούτου ωμός στις εκφράσεις του. Κάποτε τον ρώτησαν, τι είναι καλύτερο, να παντρευτεί κάποιος ωραία ή άσχημη γυναίκα και απάντησε: «Αν πάρεις ωραία έχεις κοινήν, αν πάρεις άσχημον έχεις ποινήν».
- Είχε πει ο Αντισθένης για την Ξανθίππη, την γυναίκα του Σωκράτη, ότι είναι η πλέον δύστροπος από τις γυναίκες που υπάρχουν, που υπήρξαν και θα υπάρξουν!
Στον Αντισθένη απάντησε ο Σωκράτης, λέγοντας πως όσοι θέλουν να γίνουν καλοί ιππείς δε χρησιμοποιούν ήμερα άλογα, αλλά δύστροπα τα οποία αν δαμάσουν, θα μπορέσουν ύστερα να εξουσιάσουν όλα τα άλογα. Έτσι κι εγώ επιθυμών να συναναστρέφομαι ανθρώπους έλαβα αυτήν την δύστροπον γυναίκα, διότι γνωρίζω ότι εάν αυτήν υποφέρω, τότε ευκόλως θα συναναστρέφομαι όλους τους άλλους ανθρώπους.
- Περί βίας και νόμου… Σε συνομιλία του Περικλή με τον Αλκιβιάδη, ειπώθηκε πως «όσα κάποιος εξαναγκάζει τους άλλους να κάνουν, δίχως πριν να τους πείσει, είναι βία και όχι νόμος».
- Έχουν πείσει και πόσους οι πολιτικοί μας πως τα μνημόνια είναι δίκαια και αναγκαία; Αν όχι, τότε είναι βία, όχι νόμος και εάν είναι βία, γιατί συνεχίζουν να υπάρχουν; Εάν πάλι η πλειοψηφία των βουλευτών ψηφίζει παράνομους νόμους, άρα εφαρμόζει βία, μήπως πρέπει να διωχθούν ως τρομοκράτες
Μέσα από τα λίγα αυτά ανέκδοτα και αποφθέγματα της αρχαιότητας, βλέπουμε το πνεύμα των Αρχαίων Ελλήνων που χάριζε γέλιο με ηθικά νοήματα και διδάγματα. Αυτός ήταν ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός, με ποιότητα και τον θεό του Γέλωτος να χαρίζει ζωή!