Είναι η ιστορική μνήμη, συνυφασμένη με τις τοπικές ανάγκες, που ζει ζει στην αναμονή και καρτερεί να ακούσει το σφύριγμα του πολυπόθητου τρένου. Μια ιστορική μνήμη, χωρίς ταλαντεύσεις, κάθετη, εμπρόθετη, μετωπική, να ξεπερνάει τα στοιβαγμένα χρόνια, να μπαίνει στις ράγες του τρένου που δε σφύριξε ποτέ και να διασχίζει τον πιο υπανάπτυκτο νομό της ευρωπαϊκής επικράτειας , το νομό Γρεβενών και να φτάνει στην περιφερειακή πρωτεύουσα της τελευταίας σε ανάπτυξη περιφέρειας στην Ευρώπη, την Κοζάνη. Ένας νομός και μια περιφέρεια που ζούνε καθημερινά τον εφιάλτη της απο-επένδυσης , της ανεργίας, της εγκατάλειψης, της πληθυσμιακής αφαίμαξης, της ερήμωσης! Τα χωριά, όλης της Γρεβενιώτικης περιφερειακής ενότητας, έχουν ερημώσει και η πόλη, με τις μετρήσεις των ειδικών, έχασε πάνω από 3.000 κατοίκους την τελευταία τετραετία.
Πέρασαν γενιές και γενιές απο το 1928, όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος δημοπράτησε το έργο της σιδηροδρομικής σύνδεσης Καλαμπάκας-Κοζάνης, με το ποσό των 7.000.000 δραχμών. Η βελγική εταιρεία που ανέλαβε την υλοποίηση του έργου έφτασε στο 69% της κατασκευής του, το 1932, ξέμεινε οικονομικά και ζήτησε την αποπληρωμή των 3.000.000 δραχμώνπου όφειλε το κράτος στην εταιρεία. Μα, για κακή τύχη των Δυτικομακεδόνων, την κυβερνητική ευθύνη, από το Νοέμβριο του 1932, την είχε ο Παναγής Τσαλδάρης, ο οποίος δια στόματος Ιωάννου Ράλλη, υπουργού εξωτερικών, αρνήθηκε την αποπληρωμή των οφειλομένων στον Γάλλο, κύριο Ρενάρ, διευθυντή της εταιρείας κατασκευής. Έτσι στη διαδρομή της σύνδεσης μας έμειναν οι γαλαρίες, τα γεφύρια και τα οικήματα των σταθμών να ερειπώνονται και να χάσκουν, ως κατοικίες των “κακών μαγισσών” που ήθελαν να κρατούν τον τόπο μας στην ομηρεία της φτώχειας και του παραγωγικού περιθωρίου. Πέρασαν χρόνια δίσεκτα, χρόνια κατατρεγμένα, αλλά η μνήμη δεν αποξεχάστηκε. Έμεινε να καρτερεί το σφύριγμα της αμαξοστοιχίας!!!
Και ξανάρθε η επίτοκος ευκαιρία. Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου μεταφορών & επικοινωνιών, Γιάννης Κωνσταντινίδης, βουλευτής Γρεβενών, μαζί με τον υπουργό, Χρήστο Βερελή, το 2003, με επιμονή και τεκμηριωμένη τριετή προσπάθεια, έβαλαν ξανά τις ράγες του συρμού στα ευρωπαϊκά προγράμματα. Είχαν την επιτυχή και ευτυχή κατάληξη να εντάξουν το μεγαλεπήβολο έργο στον ”Κατάλογο του Έσσεν”, δηλαδή στα υπό κατασκευή έργα του διευρωπαϊκού δικτύου, τη σιδηροδρομική Εγνατία, όπως την ονόμασε ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, ήτοι και το κομμάτι Κοζάνη-Γρεβενά-Καλαμπάκα.
Μάλιστα, το Δεκέμβρη του 2003, προκηρύχθηκαν και οι σχετικοί διαγωνιοσμοί για την ανάδειξη μελετητών και την προετοιμασία του έργου, προκειμένου να ενταχθούν στο πλαίσιο της Δ’ προγραμματικής περιόδου. Αλλά για κακή τύχη των Δυτικομακεδόνων, μας προέκυψε η κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή και δια των αναβλητικών χειρισμών του υπουργού της, Μιχάλη Λιάπη, οδήγησαν το έργο στην απένταξη του από τα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Ωδίνε γρεβενιώτικη γη και γη των πολύμοχθων Κοζανιτών, όσο κι αν προσπαθείτε, το κόστος μεταφοράς των προϊόντων σας θα είναι διπλάσιο και κάτι περισσότερο από των άλλων περιφερειών της χώρας. Όσο κι αν προσπαθείτε, ο τόπος μας θα είναι αθέλγητρος για τους ιδιώτες επενδυτές, γιατί θα πληρώνουν διπλάσια για τη μεταφορά της παραγωγής τους στις μεγάλες αγορές. Αφού τα προϊόντα μας δεν προεξοφλούν το χαμηλό κόστος για να είναι ανταγωνιστικά, είναι καλύτερα να ακολουθήσουμε τους δρόμους των παππούδων και των πατεράδων μας, τους δρόμους του μισεμού και μάλιστα με πολύ χαμηλό εισιτήριο,γιατί όπου αλλού κι αν πάμε, θα ακούσουμε τα τρένα να σφυρίζουν.
Τέσσερα ολάκερα χρόνια, τέσσερα χρόνια, χωρίς να ιδρώσει το αυτί τους, τέσσερα χρόνια χωρίς καμιά αναφορά στο τεράστιο θέμα της σιδηροδρομικής μας σύνδεσης με την υπόλοιπη Ελλάδα, από τους αιρετούς της περιφερειακής αυτοδιοίκησης! Κουμπωμένοι στην ατομική τους επιβεβαίωση, ως κύκνοι στην επιφάνεια των προβλημάτων, αυτοθαυμάζονται, για την αίγλη που τους παρέχει η περιφερειακή διοικητική θέση, χωρίς να αναρωτηθούν γιατί το τρένο δεν σφύριξε ακόμα στα Γρεβενά, στη Σιάτιστα και την Κοζάνη.
Η ιστορική μνήμη, συνυφασμένη με τις ανάγκες του τόπου, θα συνεχίσει να αποτυπώνει και να αναπαράγεται, έως ότου σφυρίξει το τρένο, που θα μειώσει το κόστος μεταφοράς των προϊόντων μας, που θα προσδώσει δυναμική στην οικονομία μας και που θα μας φέρει πιο κοντά και πιο φθηνά στην υπόλοιπη Ελλάδα και στην ανεπτυγμένη Ευρώπη!
Σίμος Ζαγκανίκας.
