Το πλέον θαυμαστό χαρακτηριστικό του λαϊκισμού είναι ότι συμπυκνώνει σε εύληπτα, απλοϊκά και συνεπώς απατηλά διλήμματα σύνθετες επιλογές άσκησης της πολιτικής. Είναι το σχήμα «ή-ή» που απαντάται σε πολλές μορφές. Παραδείγματος χάριν: «ή εμείς ή αυτοί»· και τρέχα γύρευε τώρα ποιοι είμαστε εμείς και ποιοι είναι αυτοί.
Μια εκδοχή αυτού του απατηλού σχήματος είναι η ρήση που έκανε διάσημη ο υπουργός Προπαγάνδας των ναζί Γιόσεφ Γκέμπελς, όταν σε ομιλία του το 1936 ανέφερε: «Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς βούτυρο, αλλά παρά την αγάπη μας για την ειρήνη, δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς όπλα. Ουδείς μπορεί να πυροβολήσει με βούτυρο, παρά μόνο με όπλο». Στο δίλημμα «βούτυρο ή κανόνια», απάντησε αργότερα ο Χέρμαν Γκέρινγκ: «Κανόνια, διότι θα μας κάνουν ισχυρούς, ενώ το βούτυρο θα μας κάνει χοντρούς». Το σημειώνουμε αυτό, διότι εκτός «από την αγάπη για την ειρήνη», που είχε ο Γκέμπελς, ο Γκέρινγκ –που ήθελε κανόνια διότι το βούτυρο παχαίνει– ζύγιζε 120 με 135 κιλά.
Την επομένη της κατάθεσης του νομοσχεδίου για τα ΑΕΙ, το κομματικό όργανο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν γεμάτο διλήμματα του ιδίου τύπου. «Φοιτητές ή αστυνομικοί;» στην πρώτη σελίδα, «αστυνομικοί ή γιατροί;» στην τελευταία: «αντί προσλήψεων στο ΕΣΥ, Χρυσοχοΐδης και Κεραμέως ανακοίνωσαν από κοινού την πρόσληψη ακόμα 1.000 ενστόλων – ρουσφετιών, που θα αναλάβουν την αστυνόμευση των πανεπιστημίων, αποκαλύπτοντας έτσι την ιεράρχηση των κυβερνητικών προτεραιοτήτων, εν μέσω μάλιστα μιας πολύπλευρης και πολυδιάστατης κρίσης. Ισως αύριο προσλάβουν και αστυνομικούς να κυνηγάνε τον κορωνοϊό…», έγραφε το χρονογράφημα του οπισθόφυλλου. «Κόβουν φοιτητές, προσλαμβάνουν αστυνομικούς», έλεγε το πρωτοσέλιδο («Αυγή» 14.1.2021).
Από την άλλη, βεβαίως, θα μπορούσαμε να αναφωνήσουμε ότι επιτέλους η Αριστερά άρχισε να καταλαβαίνει τους δημοσιονομικούς περιορισμούς. Από την εποχή των 100.000 προσλήψεων περάσαμε στην γκρίνια για τις χίλιες. Υπάρχει ένα ζήτημα διόγκωσης του αριθμού των υπαλλήλων του κράτους και της κατανομής τους, όπως επεσήμανε ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Γιώργος Κύρτσος: «Οχι άλλες προσλήψεις αστυνομικών για θέσεις ειδικών φρουρών, ΑΕΙ κ.λπ. Εχουμε ρεκόρ αστυνομικών σε σχέση με τον πληθυσμό. Είναι θέμα οργάνωσης. Χρειαζόμαστε χιλιάδες προσλήψεις νέων επιστημόνων και ειδικών σε ΑΕΙ, εφορία, κοινωνική ασφάλιση. Μεταρρύθμιση, ανάπτυξη θέλουν ειδικούς» (Twitter 14.1.2021).
Η αλήθεια είναι πως η Ελλάδα έχει τον δεύτερο (μετά την Κύπρο) μεγαλύτερο αριθμό αστυνομικών ανά 100.000 πολίτες και υπερτριπλάσιους από τη Φινλανδία (Eurostat, «Police officers, EU-27, average 2016-2018»). Αλλά πάλι μόνο στην Ελλάδα χρειάζεται 24ωρη αστυνομική προστασία ακόμη και το υπουργείο Πολιτισμού. Η διάχυτη ανομία έχει και σοβαρό οικονομικό κόστος.