«ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΟ ΜΟΥ ΠΟΥΛΙ…….»
Το ελληνικό δημοτικό τραγούδι είναι αυτό που εκφράζει την ανάγκη που έχει κάθε άτομο και γενικότερα κάθε λαός, να εξωτερικεύσει τα συναισθηματικά του και τα ψυχικά φορτία , τα ιδανικά του, τους πόνους και τις χαρές του, ακόμη τις εντυπώσεις και τις σκέψεις του.
Χαρακτηριστικά του Δημοτικού μας Τραγουδιού:
- Η ανωνυμία του δημιουργού.
- Η απροσδιοριστία του ακριβούς τόπου προέλευσης.
- Η απροσδιοριστία του ακριβούς χρόνου σύνθεσης.
- Η λαϊκή έκφραση ακολουθώντας τοπικά ιδιώματα.
- Η απόδοση σε τραγούδι και όχι σε απαγγελία.
- Το ζωντανό ύφος και η ρεαλιστική περιγραφή
Ανάλογα με το θέμα του διακρίνεται σε:
- Ακριτικό
- Κλέφτικο
- Ιστορικό
- Θρησκευτικό
- Παραλογή
- Νανούρισμα
- Ερωτικό
- Γαμήλιο
- ΞΕΝΙΤΙΑΣ
- Εορταστικό
- Μοιρολόγι
- Γνωμικό
- Σατιρικό
ΞΕΝΙΤΙΑΣ “ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ….”
Από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας (το βλέπω τριγύρω μου εξάλλου) ο τόπος αυτός δεν μπορεί να θρέψει τους κατοίκους του. Η μοναδική λύση δεν είναι άλλη από την ξενιτιά. Από τις πρώτες αποικίες του α’ ελληνικού αποικισμού ως τους μετανάστες των δεκαετιών του ’50, ’60, αλλά και ως τις μέρες μας με τους ξενιτεμένους νέους, ο πόνος του ξεριζωμού είναι ο ίδιος και απαράλλαχτος.
Αυτός ο πόνος εκφράστηκε στο κύριο μέσο έκφρασης του λαϊκού πολιτισμού, το τραγούδι. Τραγούδια γεμάτα πόνο γι’ αυτούς που έφευγαν μακριά αλλά και γι’ αυτούς που έμεναν και καρτερούν υπομονετικά την επιστροφή. Χαρακτηριστικό τραγούδι το οποίο κάνουν χρήση πολλές μας ομάδες(Θρακιώτες, Ηπειρώτες, νησιώτες κτλ) είναι το ευρέως διαδεδομένο «Ξενιτεμένο μου πουλί..»
Ξενιτεμένο μου πουλί και παραπονεμένο Μωρέ ξένε μου Και παραπονεμένο.
Η ξενιτιά σε χαί- σε χαίρεται κι εγώ έχω τον καημό σου Μωρέ ξένε μου Κι εγώ έχω τον καημό σου.
Τι να σου στείλω ξένε μου αυτού στα ξένα που είσαι Μωρέ ξένε μου Αυτού στα ξένα που είσαι.
Σου στέλνω μήλο, σέπεται, κυδώνι μαραγκιάζει Μωρέ ξένε μου Κυδώνι μαραγκιάζει.
Σου στέλνω μοσχοστάφυλο, στο δρόμο σταφιδιάζει Μωρέ ξένε μου Στο δρόμο σταφιδιάζει.
Σου στέλνω και το δά- το δάκρυ μου σ’ ένα φτενό μαντίλι Μωρέ ξένε μου Σ’ ένα φτενό μαντίλι.
Το δάκρυ μου είναι καφτερό και καίει το μαντίλι Μωρέ ξένε μου Και καίει το μαντίλι.
Η γυναίκα του ξενιτεμένου εκφράζει τη θλίψη της, εξαιτίας του αποχωρισμού από τον άντρα της. Εκφράζει τον καημό της για την αδυναμία να έρθει σε επαφή μαζί του και να του αποκαλύψει όλα τα συναισθήματά της. Νιώθει εγκατάλειψη και μοναξιά, καθώς βλέπει τις άλλες γυναίκες να ζουν με τους συζύγους και τα παιδιά τους. Αδυνατεί να επικοινωνήσει με τον αγαπημένο της και να του προσφέρει δείγματα της αγάπης της, εξαιτίας της απόστασης φυσικά. Γι αυτό είναι θλιμμένη. Παρ όλα αυτά μέσω του τραγουδιού «μιλά» με τον ξενιτεμένο και εκφράζεται. Η σχέση αυτή θα μπορούσε να μεταφραστεί είτε στην σχέση μητέρας-υιού είτε σχέση συζύγων. Περιγράφονται να αναλυτικά συναισθήματα της , η οποία βιώνει την απόλυτη μοναξιά και στερείται τις χαρές της ζωής που απολαμβάνουν οι υπόλοιπες γυναίκες. Μπαίνοντας στο σπίτι της, ξεσπά χωρίς αναστολές και αφήνει να φανεί ο πόνος και η θλίψη της.
*Ο Βασίλειος Κορσαβίδης είναι χοροδιδάσκαλος- Απόφοιτος Τ.Ε.Φ.Α.Α. Κομοτηνής, με ειδικότητα “Παραδοσιακοί Χοροί”
https://www.adeti.gr/ (Χοροδιδάσκαλοι, Κορσαβίδης Βασίλειος)