Αλληλεγγύη! “Ε, πουλί μ’! σην ζωήν’ ατ καμίαν που κι επόνεσεν, μη περμέντς τον άλλον να πονεί….”

Αλληλεγγύη!
“Ε, πουλί μ’! σην ζωήν’ ατ καμίαν που κι επόνεσεν, μη περμέντς τον άλλον να πονεί….” Παρ’ ότι δε χρειάζεται, κατά τη γνώμη μου, μετάφραση, το αποδίδω σε κοινό νεοελληνικό λόγο: Πουλάκι μου, όποιος δεν πόνεσε ποτέ στη ζωή του, μην περιμένεις να δείξει συμπόνοια για τον άλλον…
Την ως άνω ρήση την άκουσα για πρώτη φορά από τον παππού μου, τον Στέφανο (Ποέρτς το παρατσούκλι του)..
Μας δίνει ξεκάθαρα την ελληνική αντίληψη της Αλληλεγγύης, που κινείται σε εντελώς, σχεδόν, διαφορετική διάσταση από το περιεχόμενο της λατινικής έννοιας: Solidarismus – Solidaritaet στα Γερμανικά. Η λατινική λέξη, όπως εμφανίζεται σήμερα και στις λατινογενείς γλώσσες, κινείται στη διάσταση της συντροφικότητας στον πόλεμο. Δείχνω πνεύμα συντροφικότητας, συμμαχίας στον πόλεμο εναντίον ενός κάποιου εχθρού..Η ελληνική αντίληψη της αλληλεγγύης κινείται αποκλειστικά στη διάσταση της καθημερινότητας. Εγκλείει στο περιεχόμενό της τη συναδέλφωση, τη χριστιανική Οικουμενικότητα, την Αγάπη, τη συμπόνοια για τον άλλον. Δεν έχει ουδέτερη ούτε μονιστική σημασία. Είναι ένα είδος κοινής αντίληψης περί πόνου. Για να καταλάβεις τον άλλον, πρέπει πρώτα να έχεις νιώσει αυτό που νιώθει και αυτός. Κάτι σαν το “από δικό μου πόνεμα πονώ τους πονεμένους”..
Κάτι ανάλογο προς τους στίχους του Δροσίνη στο ποίημα: Οι δυο φτωχοί:
«- Σοῦ εὔχετ’ ἡ φτωχὴ καρδιά μου
Τιμές καὶ δόξες, ἄρχοντά μου!»
Εἶπεν ἐκεῖνος, ἐπειδή
Τυφλὸς ποὺ ἦτον, δὲν ‘μποροῦσε
Μὲ δάκρυα χαρᾶς νὰ ‘δῇ
Πώς ‘σπλαγχνικὰ τὸν ἐλεοῦσε
Ὁ γέρος-ἐλεῶντας πάλι
Καθὼς τὸν ἐλεῆσαν ἄλλοι”…

Η αλληλεγγύη, λοιπόν, είναι ένα είδος συμπόνοιας, ευσπλαχνίας, που έχει τις πηγές της στην αλληλοκατανόηση…

Θεόδωρος Κωνσταντινίδης