«Ενημέρωση για τον Οργανισμό καραντίνας Xylella fastidiosa»
Σχετ.: 1. τα υπ’ αριθμ. 68861/5426/20-04-2018, 127562/120119/10-07-2018
182000/16224/09-10-2018, 232426/21236/17-12-2018, 7087/466/16-01-2019,
144607/11-09-2019 & 149870/19-09-2019 Δελτία Τύπου της Υπηρεσίας μας.
2. το υπ’ αριθμ. 10115/245399/01-10-2019 έγγραφο του ΥπΑΑΤ.
Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Κοζάνης ενημερώνει τους υπόχρεους (φυτώρια, σημεία πώλησης καλλωπιστικών φυτών και πολλαπλασιαστικού υλικού, εταιρειών διεθνών μεταφορών, παραγωγών, συνεταιρισμών, γεωπόνων του δημοσίου και ιδιωτών, τελωνιακών, Δήμων και Εργολάβων δημοσίων κηποτεχνικών έργων) για τα νέα δεδομένα σχετικά με τoν επιβλαβή οργανισμό καραντίνας Xylella fastidiosa:
α) Τροποποίηση της προσβεβλημένης περιοχής από τον επιβλαβή οργανισμό καραντίνας Xylella fastidiosa στην Επαρχία του Αλικάντε της Ισπανίας διότι βρέθηκαν 181 νέα θετικά δείγματα,
β) απαγόρευση της διακίνησης εκτός της οριοθετημένης ζώνης συγκεκριμένων φυτών ξενιστών σε πέντε νέα φυτώρια που βρίσκονται εντός της οριοθετημένης ζώνης.
γ) ένα νέο είδος, (Lavantula latifolia) το οποίο αποτελεί νέο ξενιστή του φυτοπαθογόνου βακτηρίου σε επίπεδο Ε.Ε..
Επιπροσθέτως, σας ενημερώνουμε κατά το χρονικό διάστημα από 1 Απριλίου έως 9 Απριλίου του 2019 η Επιτροπή της Ε.Ε. πραγματοποίησε έλεγχο στην Ισπανία με σκοπό την αξιολόγηση της κατάστασης και επίσημων μέτρων για τον έλεγχο του βακτηρίου.
Σύμφωνα με την δημοσιευμένη έκθεση ελέγχου στην ιστοσελίδα της Ε.Ε. (http://ec.europa.eu/food/audits-analysis/audit_reports/details.cfm?rep_id=4177 ) προκύπτουν τα εξής:
η πλήρης έκταση της εξάπλωσης του παθογόνου βακτηρίου και το πλήρες εύρος των φυτών ξενιστών στην οριοθετημένη περιοχή της Βαλένθιας είναι ακόμη άγνωστα, παρότι γίνονται σημαντικές προσπάθειες.
οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή των μέτρων εξάλειψης και συγκεκριμένα την άμεση απομάκρυνση όλων των προσβεβλημένων φυτών και των φυτών ξενιστών σε ακτίνα 100m από αυτά, δημιουργούν κίνδυνο περαιτέρω εξάπλωσης.
το σύστημα των επίσημων ελέγχων που πραγματοποιείται σε συγκεκριμένα φυτά που
διακινούνται εκτός των οριοθετημένων ζωνών και συγκεκριμένα στα φυτώρια δεν είναι επαρκές.
Τονίζεται ότι, όπως έχουμε ενημερώσει σε προηγούμενα Δελτία Τύπου, στη Ελλάδα δεν έχει διαπιστωθεί μέχρι σήμερα η παρουσία του παθογόνου Xylella fastidiosa, όμως η διαπίστωση της παρουσίας του σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό χώρων της Ε.Ε. οδηγεί τις φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες της Χώρας σε αυξημένη ετοιμότητα για να αποτραπεί ο κίνδυνος της εισαγωγής και εξάπλωσής του. Συνεπώς η διατήρηση της Χώρας απαλλαγμένης από το επικίνδυνο βακτήριο είναι θέμα Εθνικής Σημασίας και Ύψιστου Δημόσιου Συμφέροντος.
Υπενθυμίζουμε ότι η Xylella fastidiosa κατατάσσεται στην κατηγορία των επιβλαβών οργανισμών μέγιστου ρίσκου για την Ελλάδα, που αν εγκατασταθεί θα έχει δυσβάσταχτες οικονομικές συνέπειες και τεράστιες επιπτώσεις στο αγροτικό οικοσύστημα και στον τουρισμό.
Ο αριθμός των φυτικών ειδών που είναι ευπαθή στην Xylella fastidiosa είναι πολύ μεγάλος, ενώ η σχετική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνεχώς επικαιροποιείται με την είσοδο νέων ειδών. Ευπαθή φυτά, σημαντικά για την χώρα μας, είναι η ελιά, το αμπέλι, είδη της οικογένειας των πυρηνοκάρπων (κερασιά, δαμασκηνιά, αμυγδαλιά), όπως επίσης πολλά αρωματικά, καλλωπιστικά και δασικά είδη (λεβάντα, πικροδάφνη, δενδρολίβανο, ακακία, δρυς).
Τα συμπτώματα που προκαλούνται από το βακτήριο ποικίλλουν ανάλογα με το φυτό ξενιστή. Γενικά, καθώς το βακτήριο προσβάλλει τα αγγεία του ξύλου και εμποδίζει τη μεταφορά νερού και ανόργανων θρεπτικών στοιχείων, τα ασθενή φυτά εκδηλώνουν συμπτώματα μαρασμού, νέκρωσης (καψαλίσματος) και ξήρανσης του φυλλώματος, ακολουθούμενα τελικά από την πλήρη νέκρωση του φυτού. Σημειώνεται ότι μεγάλος αριθμός φυτών είναι δυνατόν να προσβληθούν χωρίς να εμφανίσουν συμπτώματα.
Περισσότερες Πληροφορίες για τα συμπτώματα καθώς επίσης και πλούσιο φωτογραφικό υλικό περιλαμβάνει το έντυπο που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου: www.bpi.gr > ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ > Επισκοπήσεις > Κατευθυντήριες Οδηγίες Μακροσκοπικών Ελέγχων > Βακτήρια/Φυτοπλάσματα > ΟΔΗΓΙΕΣ Xylella fastidiosa
Η Υπηρεσία μας έχει αναρτήσει συνημμένα επικαιροποιημένο (ενημέρωση/update 15-02-2018) κατάλογο των φυτών ξενιστών του οργανισμού στην ιστοσελίδα της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης http://kozani.pdm.gov.gr/katalogos-fyton-xeniston-eypathi-ston-epivlavi-organismo-karantinas-xyllela-fastidiosa-enimerosi-update-15-02-2018/
Λόγω της σοβαρότητας του παθογόνου και της σημασίας της καλλιέργειας των φυτών ξενιστών στη χώρα μας, παρακαλούμε τους υπόχρεους να ενημερώνουν την Υπηρεσία μας:
1. Κατά την εισαγωγή φυτών προς φύτευση στη χώρα μας, από χώρες στις οποίες έχει γνωστοποιηθεί η παρουσία του, προκειμένου να διενεργηθούν οι επίσημοι έλεγχοι.
2. Στην περίπτωση που διαπιστώσουν ύποπτα συμπτώματα (σε φυτά προς φύτευση στα φυτώρια και κατά τη διακίνησή τους, καθώς επίσης και στους οπωρώνες) όπως αναφέρθηκαν παραπάνω.
Σύμφωνα με την ισχύουσα φυτοϋγειονομική νομοθεσία (Π.Δ.365/2002-ΦΕΚ 307 Α) οι υπόχρεοι οφείλουν να γνωστοποιούν στην αρμόδια αρχή (Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής) οποιαδήποτε ασυνήθιστη εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών ή συμπτωμάτων ή κάθε άλλη ανωμαλία που αφορά τα φυτά.
Οι ενδιαφερόμενοι για οποιαδήποτε πληροφορία μπορούν να απευθύνονται στην Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Κοζάνης, Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου.
Ο Διευθυντής
Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής α.α.
Γαρούφος Παναγιώτης
