Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου
Με τη λήξη της τριπλής κατοχής (Γερμανίας, Ιταλίας, Βουλγαρίας) 1941-1944 και του αδελφοκτόνου πολέμου 1943 -1949 η χώρα μας υπέστη τα πάνδεινα. Πολλοί οικισμοί κατεστράφησαν, η παντός είδους παραγωγή γεωργική, βιομηχανική μειώθηκε αισθητά. Οι κάτοικοι πολλών οικισμών, κυρίως τα δύο τελευταία έτη του εμφυλίου πολέμου 1948-1949 εγκαταστάθηκαν στις μεγαλουπόλεις οι οποίοι επαναπατρίσθηκαν την Άνοιξη του 1950. Σπίτια ερειπωμένα, αροτριώντα ζώα απαραίτητα για την καλλιέργεια της γης ελλείπουν παντελώς. Πολλά εύρωστα οικονομικά κράτη της Ευρώπης και κυρίως της Αμερικής βοήθησαν τους κατοίκους σε ένδυση και τρόφιμα. Ο Καναδάς με τις πολλές φιλανθρωπικές οργανώσεις συνέβαλε τα μάλα στον επισιτισμό των κατοίκων.
Χαρακτηριστικό είναι το έγγραφο του Υπουργού κοινωνικής Προνοίας Φ.Ζαΐμη προς τη Νομαρχία Κοζάνης στις 28 Ιανουαρίου 1952. “ Το άλευρον 1000 σάκων προερχόμενο εκ της δωρεάς της Καναδικής Οργανώσεως «Γιουνιτάριαν» να διανεμηθεί δωρεάν άνευ διακρίσεως στους κατοίκους των χωρίων των περιφερειών Γρεβενών και Τσοτυλίου και ανά 8 οκάδες εις έκαστον κάτοικον. Σε περίπτωση που το άλευρο δεν επαρκέσει δια όλα τα χωρία το Νομαρχιακό Συμβούλιο Περιθάλψεως να επιλέξει τα πλέον ορεινά, άγονα και άπορα και διανεμηθεί το άλευρο ως ανωτέρω”.
Σε πολλούς οικισμούς η καναδική βοήθεια δεν έφτασε ποτέ, όπως στο Τρίκωμο, στην Πηγαδίτσα.
Η κοινότης Τρικώμου στις 15-2-1952 αναφέρει στο Νομάρχη Κοζάνης.
«Μολονότι η κοινότης Τρικώμου κατεστράφη καθ’ ολοκληρία λόγω των γεγονότων της τελευταίας δεκαετίας πυρποληθείσης δις και επί Γερμανών και επί ανταρτών, εν τούτοις δεν τυγχάνει της αυτής μεταχειρίσεως εν σχέσει με άλλας κοινότητας της επαρχίας μας. Συγκεκριμένως δεν ελάβομεν την χορηγουμένη Καναδική βοήθεια η οποία θα εθεράπευε τας στοιχειώδεις ανάγκας της κοινότητας. Αν ληφθεί υπόψιν ότι η κοινότης μας τυγχάνει ορεινή οι δε κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την αμπελουργία επί τρία συνεχή έτη ήτοι 1948-1951, ως διεπιστώθη τούτο υπό δύο επαρχιακών γεωπόνων και του ιδίου Επάρχου, υπέστη η παραγωγή της ολοκληρωτική καταστροφή.
Επειδή από οικονομικής απόψεως ευρισκόμεθα εις αθλία κατάσταση το δε 30% των κατοίκων μας στερούνται χωρίς υπερβολή και αυτόν του επιουσίου άρτου.
Δια ταύτα
Παρακαλούμε το διευθυντή της κοινωνικής προνοίας να χορηγήσει και στην κοινότητά μας την εν λόγω καναδική βοήθεια».
Η κοινότης Πηγαδίτσης στις 28-2-1952 προς το Νομάρχη Κοζάνης
«Η κοινότης Πηγαδίτσης κειμένη νοτίως της πόλεως Γρεβενών και έναντι του ποταμού Βενέτικος προς τα Θεσσαλικά σύνορα και αριθμούσα πλέον των 280 κατοίκων υπέστη μεγίστας ζημίας και καταστροφάς κατά τη διάρκεια της κατοχής και του ακολουθήσαντος συμμοριτοπόλεμου.
Οι κάτοικοι απασών των πέριξ κοινοτήτων της περιφερείας ταύτης ενισχύθηκαν σημαντικώς εις είδη τροφίμων κ.λ.π.
Η κοινότης όπως Πηγαδίτσης εξηρέθη της ενισχύσεως καίτοι ευρίσκεται εις την ιδία περιοχή και εις αυτήν την περιφέρειαν και εις την ιδίαν μοίραν.
Προς τι λοιπόν η εξαίρεσις αύτη κύριε Νομάρχα; μήπως και ημείς δεν αποτελούμε τμήμα της ελληνικής επικρατείας, διότι εξηρέθημεν της ενισχύσεως της βοηθείας ανά 5 κάδων αλεύρου κατ’ άτομον προερχομένη εκ Καναδικής βοηθείας.
Πολλάκις μετέβημεν παρά της υπηρεσίας Κοινωνικής Προνοίας και διεμαρτυρήθημεν δια την υπόθεσιν ταύτην πλην όμως οι διαμαρτυρίες δεν εισηκούσθησαν.
κ. Νομάρχα
Επειδή ως ανωτέρω εκθέτω υπέστημεν μεγίστας ζημίας και κατατροφάς και επειδή τυγχάνομε ελεεινοί και τρισάθλιοι μη έχοντες που την κεφαλήν κλίναι
Δια ταύτα
Παρακαλούμεν υμάς θερμώς όπως λάβητε υπόψει τα δίκαιά μας παράπονα, ενεργήσητε ότι δει και ενισχυθεί και η ημετέρα κοινότης εις άλευρα καναδικής βοηθείας και εις τας λοιπάς τοιαύτας της περιοχής μας».
Οι διαμαρτυρίες των κατοίκων γνωστοποιούνται στον πολιτικό Γρεβενών Θεόδωρο Σαράντη ο οποίος με τη σειρά του με επιστολή στο Νομάρχη Κοζάνης ζητά τη διευθέτηση του θέματος.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Κ.ΣΑΡΑΝΤΗΣ[1]
ΑΝΤ/ΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ Ε.Α
ΑΘΗΝΑΙ,ΒΙΚΤΩΡΟΣ ΟΥΓΚΩ 4
ΤΗΛ. ΓΡΑΦΕΙΟΥ 30-133 70-934
ΤΗΛ. ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ 593-630
“Εν Αθήναις 23 Μαρτίου 1952
Αγαπητέ κ. Νομάρχα
Από διάφορα χωριά των Γρεβενών ως λ.χ το Τρίκωμον μου έγραψαν παράπονα ότι εξηρέθησαν της προσφάτου διανομής αλεύρου δια λόγους κομματικούς δήθεν ηδικήθησαν κ.λ.π
Δεν έχω υπ’ όψιν μου το κριτήριον της γενομένης διανομής ίνα μορφώσω και σχετικήν γνώμην επί αυτών που μου γράφουν οι χωρικοί.
Πάντως επί τη ευκαιρία ταύτη σας παρακαλώ πολύ όπως μεριμνήσετε ναρθώσιν αι τυχόν παρεξηγήσεις και προτιμήσεις και αν υπάρχουν αποθέματα να διατάξητε να δοθούν και εις άλλα πτωχότερα χωριά. Το χωρίον Έλατος που δεν είναι ούτε πτωχόν ούτε ορεινόν και όμως επροτιμήθη εις την διανομήν”.
Μ’ αγάπη
