Για να μην πάω αμέσως στην άλλη πλευρά, θα απευθυνθώ στη δική μας. Θέλω να πιστεύω ότι αυτό δεν θα γίνει, τουλάχιστον σύντομα, όμως θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε κάθε ενδεχόμενο. Οι πολέμιοι της εκκλησίας δεν θα πρέπει εύκολα και αμέσως να χαρακτηρίζονται εχθροί της. Είναι και αυτά παιδιά της, ζωηρά, ατίθασα, ανυπάκουα, αλλά πάντως παιδιά της. Ίσως δεν ένοιωσαν ποτέ την αγάπη της μητέρας εκκλησίας, ίσως δεν γνώρισαν την ουσία και το βάθος της. Ίσως έμειναν σε σκάνδαλα και αστοχίες λαθεμένων εκφραστών της.
Όπως και να είναι, ο ιεροκήρυκας δεν επιτρέπεται με πάθος, θυμό και οργή, και μάλιστα μέσα στη μυσταγωγία της θείας λειτουργίας, να καταφέρεται κατά των όποιων εχθρών της εκκλησίας. Ο λειτουργικός χώρος και χρόνος δεν ευνοούν καθόλου τέτοιες επιθετικές ενέργειες. Το θείο κήρυγμα ας νουθετεί, κατηχεί, ενισχύει και παραμυθεί τούς εντός της εκκλησίας, που καλούνται να συνδεθούν με την πηγή της αλήθειας, της αγάπης και της ζωής, τον ειρηνοδότη και ειρηνοποιό Χριστό.
Όσους μερικές φορές θεωρούμε ασεβείς και άθεους δεν είναι πάντοτε. Υπάρχουν διαφορές και σύγχυση σε αυτούς. Πιστεύουν στο Θεό αλλά όχι στους αγίους και στα μυστήρια της εκκλησίας. Είναι μια μορφή προτεσταντισμού αυτή. Οι διαφωτιστές, που ήταν αγνωστικιστές, δεν ήταν ακριβώς άθεοι, αλλά δεν πίστευαν στον τριαδικό Θεό, όπως πιστεύουμε όλοι εμείς.
Ας μη δυσκολευτούμε όμως να πούμε πως, κατά τη διδασκαλία των αγίων πατέρων της εκκλησίας μας, μορφή αθέων υπάρχει και εντός της εκκλησίας. Πρόκειται για εκείνους που δεν έχουν εμπειρία, προσωπική γνώση του ζώντος Θεού, δεν τους μίλησε ο Θεός στη ζωή τους. Επίσης δεν θα πρέπει να λησμονάμε ότι άθεοι μπορούν να βρίσκονται σε όλα τα κόμματα, όπως και πιστοί βέβαια. Κανένα κόμμα δεν μονοπωλεί την πίστη ούτε η εκκλησία επιτρέπεται ποτέ να ταυτίζεται με κόμματα. Δεν έχουμε θεοκρατία. Απόλυτα χριστιανικό δεν θα μπορούσε να είναι κανένα κράτος.
Ακόμη θα πρέπει να πούμε πως ένας σήμερα “εχθρός” της εκκλησίας μπορεί αύριο να είναι άγιος. Άπειρα τα παραδείγματα διωκτών της εκκλησίας που μετανόησαν και μάλιστα άγιασαν. Ο απόστολος Παύλος, ο όσιος Μωυσής ο Αιθίοπας, ο ιερός Αυγουστίνος και πολλοί άλλοι. Οι σφοδρές επιθέσεις κατά “εχθρών” και “αθέων” είναι, νομίζουμε, εύκολες αλλά όχι αποδοτικές. Δεν χρειάζεται να δημιουργήσουμε μίσος και εμπαθή αντιπαράθεση. Μπορούμε να ανεχόμαστε την αθεΐα των “αθέων” και αν μην τους τοποθετούμε στο στρατόπεδο των “εχθρών”. Μπορούν όμως και εκείνοι να σέβονται και να μην ειρωνεύονται την πίστη μας. Δεν αποκλείεται με την αγάπη μας και με μια διακριτική ποιμαντική “άθεοι” και “εχθροί” να γίνουν πιο πιστοί και από εμάς. Θαύματα πάντοτε γίνονται. Είναι κρίμα όμως με τόσο φοβερό πάθος, που να καταντά στα όρια της μανίας, να κτυπιέται η εκκλησία, που μόνο καλό έκανε και μόνο το καλό διδάσκει. Για τα όποια λάθη κάποιων εκφραστών της δεν ευθύνεται ούτε η εκκλησία ούτε ο Χριστός. Ας χαμηλώσουν οι τόνοι και ας επικρατήσει ψυχραιμία και νηφαλιότητα σε όλες τις πλευρές. Η εκκλησία δεν εχθρεύεται κανένα, την εχθρεύονται όμως πολλοί. Μ. Μωυσής (2008)
iliaskmarkou@gmail.com