Το ζητούμενο: η δημιουργία θέσεων απασχόλησης και η ανάσχεση της προοδευτικά μειούμενης απασχόλησης στον ενεργειακό άξονα της Δυτικής Μακεδονίας.
Η ευκαιρία: η χρήση και αξιοποίηση των απαλλοτριωμένων εκτάσεων της ΔΕΗ, που ανέρχονται στην περιοχή μας στα 150.000 στρέμματα και προοδευτικά αποκαταστάθηκαν/αποκαθίστανται/θα αποκατασταθούν.
Το συγκριτικό μας πλεονέκτημα:
· Η μοναδική περιοχή στη χώρα μας με διαθέσιμη έκταση 150.000 στρεμμάτων και με δυνατότητα ενιαίας εκμετάλλευσης.
· Η μοναδική περιοχή στη χώρα μας με βιομηχανική κουλτούρα εξοικειωμένη με δραστηριότητες μεγάλης κλίμακας.
· Η ελκυστικότητα για καθετοποιημένες επενδύσεις χωρίς ατέρμονους γραφειοκρατικούς/περιβαλλοντικούς περιορισμούς.
Η πρόταση: η ίδρυση μιας Κοινής Εταιρείας/Φορέα μεταξύ της σημερινής ΔΕΗ και των φορέων του δημοσίου / αυτοδιοίκησης, την οποία ενδεικτικά θα την αποκαλούμε “Κοινή Εταιρεία Ανάπτυξης και Αξιοποίησης Εδαφών”[1].
Ο στόχος: να αποτυπώσει και να προκηρύξει τις εκτάσεις προς επιχειρηματική αξιοποίηση, με κυρίαρχο ζητούμενο τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.
Η αποτελεσματική και συνεκτική αξιοποίηση της προαναφερόμενης έκτασης, αποτελεί ίσως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη Δυτική Μακεδονία ειδικότερα αλλά και την Ελλάδα γενικότερα.
Τον πολίτη σήμερα, ιδιαίτερα μετά από τόσα χρόνια ύφεσης, δεν τον ενδιαφέρει ποιος είναι ο φορέας απασχόλησης, αλλά να υπάρχουν άμεσα σταθερές θέσεις εργασίας και με προοπτική για τις επόμενες γενιές. Τον πολίτη σήμερα τον ενδιαφέρει ο προγραμματισμός, η ορθή διαχείριση και ο αναπτυξιακός σχεδιασμός που θα συνεισφέρει σε ένα βιώσιμο μέλλον για την περιοχή.
Η Κυβέρνηση οφείλει να στηρίξει αυτήν την προσπάθεια και να θεσμοθετήσει φορολογικά κίνητρα (μειωμένους συντελεστές) και αυξημένα ποσοστά επιχορηγήσεων (αναπτυξιακός νόμος) για επενδύσεις, επικουρούμενα από το καλάθι των χρηματοδοτήσεων που οφείλει να προβλεφθεί για την περιοχή μας, σε εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών που αφορούν τις περιοχές με υψηλή εξάρτηση από τα στερεά ορυκτά καύσιμα.
Την τεκμηρίωση του «γιατί ειδικά εδώ» την έχουμε από τη μελέτη του ΤΕΕ/τμ. Δυτικής Μακεδονίας[2] , για το τι σημαίνει με αριθμούς για το περιφερειακό μας ΑΕΠ, η μείωση της απασχόλησης στον ενεργειακό άξονα τόσο στον τομέα των Ορυχείων όσο και της Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Προφανώς, θα απαιτηθεί τόσο η τροποποίηση της εγκεκριμένης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των Ορυχείων με τα όσα προβλέπονται για την αποκατάσταση των εδαφών, όσο και η εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδίου για την περιοχή[3]. Δυνητικές δραστηριότητες που έχουν ήδη κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο, όπως το πάρκο μηχανοκίνητου αθλητισμού, η αξιοποίηση της βιομηχανικής κληρονομιάς[4], οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες και η καλλιέργεια αρωματικών φυτών, μπορούν να προβλεφθούν πάντα τεκμηριωμένες με σχέσεις κόστους – οφέλους με βασικό κριτήριο την εξασφάλιση θέσεων απασχόλησης. Η προσέγγιση οφείλει να είναι ολοκληρωμένη και όχι αποσπασματική.
Σήμερα, επιβάλλεται περισσότερο από ποτέ η σύνθεση, η συνεργασία, η αξιοποίηση της υφιστάμενης εμπειρίας, μαθαίνοντας από τις παραλείψεις ή τις αστοχίες μας. Επιβάλλεται η ίδρυση της Kοινής Eταιρείας/Φορέα να γίνει άμεσα, πριν μας προλάβουν πάσης φύσεως εξελίξεις με όσα ανακοινώνονται την παρούσα χρονική περίοδο. Χωρίς μικροπολιτικές σκοπιμότητες αλλά με όραμα, συμφωνίες και κοινές δράσεις. Το τι θέλουμε το ξέρουμε. Το πώς είναι ζητούμενο. Και δεν μπορούμε να τα γνωρίζουμε όλοι όλα. Ούτε να το προσεγγίσουμε απολύτως μόνοι μας, αλλά με τη δέουσα τεχνοκρατική στήριξη όπως το οφείλουμε στον τόπο μας. Ας αξιοποιήσουμε τη γνώση και τις πρωτοβουλίες της αυτοδιοίκησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι σκόπιμο τα προτεινόμενα βήματα για ίδρυση και ανάπτυξη της προτεινόμενης Κοινής Εταιρείας να ανατεθεί σε εξειδικευμένη εταιρεία με διεθνή εμπειρία[5].
Στη Δυτική Μακεδονία διαθέτουμε δομές τεχνοκρατικής υποστήριξης: Τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, Εθνικό Ερευνητικό Φορέα, Αναπτυξιακές Εταιρείες, Ενιαίο Φορέα Διαχείρισης Απορριμμάτων, Περιφερειακό Κέντρο Περιβάλλοντος. Διαθέτουμε το επιστημονικό δυναμικό με τα Επιστημονικά Επιμελητήρια και την υποστήριξη των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών με τα Εμποροβιομηχανικά Επιμελητήρια.
Είναι δηλωμένη διαχρονικά η εκφρασμένη διάθεση και αγωνία για συνεισφορά όλων, Πολιτείας και Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού.
Ας τολμήσουμε. Η κλεψύδρα αδειάζει επικίνδυνα.
Δημήτρης Μαυροματίδης
[1] «Κοινή Εταιρεία Real Estate» εναλλακτικά
[2] «Ενδεικτική αποτύπωση δεσμεύσεων – υποχρεώσεων της ΔΕΗ Α.Ε. έναντι της κοινωνίας της Δυτικής Μακεδονίας, ως απόρροια των δραστηριοτήτων της στο μεγαλύτερο ενεργειακό κέντρο της Χώρας»
[3] Αποτυπωμένο στο παρελθόν ως master plan από πολλούς ομιλητές ως βεβαιωμένη ανάγκη και προτεραιότητα.
[4] Ανάλογη τοποθέτηση υπήρξε για Κοινό Φορέα Διαχείρισης στην εκδήλωση στο Διεθνές Επιστημονικό Συμπόσιο στην Πτολεμαϊδα: “Η Βιομηχανική κληρονομιά ως μοχλός Βιώσιμης Ανάπτυξης: Η περίπτωση της ΛΙΠΤΟΛ”.
[5] Αξιοποιώντας τα μέχρι σήμερα μελέτες/δεδομένα και παρεμβάσεις θα προταθεί το είδος του φορέα/εταιρείας, ο τρόπος συμμετοχής των φορέων και της ΔΕΗ, οι αναγκαίες προτεινόμενες πιθανά νομοτεχνικές παρεμβάσεις, το περιεχόμενο του επιχειρησιακού σχεδίου ανάπτυξης της και το είδος της προτεινόμενης πρόσκλησης για επενδύσεις με βάση τις διεθνείς καλές πρακτικές.