Η κατηγορία πρόσωπο νοείται εδώ με τη δυναμική διαμορφωτική της πορεία ως εξέλιξη του ατόμου σε προσωπικότητα «πρόσωπον γίγνεσθαι». Υπό την έννοια αυτή μπορεί και η εξελικτική αυτή διαδικασία να θεωρηθεί ως προϊόν φυσικών και κοινωνικών προδιαγραφών. Το απελευθερωτικό αίτημα του Διαφωτισμού, όμως, να παραμένεις και να είσαι πάντα ο εαυτός σου ως το πιο βασικό δικαίωμα, «sich selbst zu sein gehört zu den Grundrechten des Menschen», αντίθετα προς την αντίληψη αυτή, σημαίνει ότι ο άνθρωπος δημιουργεί ο ίδιος και φτάνει στο δικό του τόπο, με τη μορφή του Προσώπου -Υποκειμένου και όχι του Αντικειμένου. Ή, όπως πιο ξεκάθαρα το διατύπωσε ο Marx, ο άνθρωπος είναι προϊόν των κοινωνικών του σχέσεων, τις οποίες δημιουργεί ο ίδιος. «Υποκείμενον γίγνεσθαι», σημαίνει επί του προκειμένου ότι ο άνθρωπος προσδιορίζεται, βέβαια, σε σημαντικό βαθμό από προδεδομένα: καταγωγή, τύπους και ικανότητα αντίληψης, γλώσσα και ικανότητα σκέψης, έχει, όμως, ταυτόχρονα στη διάθεσή του και πλατιά όρια ελεύθερης δράσης και αντίδρασης προς όλα αυτά. Υπό την ειδική αυτή οπτική γωνία όρισε και ο Διαφωτισμός το άτομο ως «εαυτό ον», μοναδική και ανεπανάληπτη, δηλαδή, ύπαρξη, που ταυτίζεται αποκλειστικά με τον εαυτό του και πρέπει να αναδείξει τον Ανθρωπισμό του βγάζοντάς τον από τα κλειστά όρια της παιδικότητας. Στην ίδια κατεύθυνση, περίπου κινείται και η κλασική ρήση: «ως χαρίεν άνθρωπος, όταν Άνθρωπος η!». Πρόκειται στην ουσία για το αίτημα της ωρίμανσης και αυτοπραγμάτωσης. Αυτό το αίτημα, ακριβώς, εκφράζει και ο Kant: «sapere aude», φρονείν αυτός τόλμησον, έχε το θάρρος της σκέψης και γνώμης σου. Το άνοιγμα της κοινωνίας του Διαφωτισμού έγινε, έτσι, για το άτομο οδός αυτοπραγμάτωσης – προσωποποίησης.
Η πορεία προς την “προσωποποίηση” του ανθρώπου, όμως, είναι “μια μακρά οδός παθών, σταύρωσης και Ανάστασης – Σωτηρίας”. Τα χνάρια της σωτήριας αυτής οδού τα χάραξε ο Κύριος μέσω των Αγίων Παθών Του, της Σταύρωσης και Ανάστασής του. Σε μας εναπόκειται να ακολουθήσουμε απλώς το δικό Του παράδειγμα, προκειμένου να οδηγηθεί ο καθένας μας στη δική του Ανάσταση – Σωτηρία.
Καλό αγώνα, φίλοι/ες, Καλή αναστάσιμη προσωποποίηση!