”Η Πιρπιρούνα και ου Μάκους”. Μάρθα Στ. Καπλάνογλου Γεωπόνος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Οι παπαρούνες είναι ποώδη φυτά ,αυτοφυή στους αγρούς, αλλά και που καλλιεργούνται συχνά για τα πολύχρωμα άνθη τους.
Το πιο γνωστό είδος παπαρούνας είναι η κοινή κατακόκκινη παπαρούνα (Μήκων η ροϊάς ή Papaver rhoeas}, η οποία, από τα μέσα Απριλίου έως το τέλος της άνοιξης, κατακοκκίνιζε τους αγρούς δίνοντας πανέμορφες εικόνες .
Αυτές οι εικόνες περιορίστηκαν, καθώς η αλόγιστη χρήση των ζιζανιοκτόνων, στα χωράφια, άρχισε να τις εξαφανίζει, αφού θεωρούνταν σοβαρά ζιζάνια που περιορίζουν την παραγωγή των σιτηρών.
Εξακολουθεί να φυτρώνει σε χωράφια, κυρίως ακαλλιέργητα , δίπλα σε δρόμους και σε λιβάδια. Το είδος Papaver rhoeas είναι αυτοφυές είδος στην Ελλάδα και σε όλες τις παραμεσόγειες χώρες, με πολύ μεγάλη περιοχή κατανομής,από την Αφρική έως την εύκρατη και τροπική Ασία και την Ευρώπη.
Στην Κοζάνη, τις αποκαλούσαν ΠΙΡΠΙΡΟΥΝΕΣ και δεν αποκλείεται αυτό το όνομα με μικρή παραφθορά να δινόταν σε αντιδιαστολή με τον ”Πέρπιρα” που ήταν μια μεγάλη πεταλούδα με κιτρινόμαυρα μεγάλα φτερά.
Η αντιδιαστολή βρισκόταν στο μεγάλο μέγεθος των κόκκινων πετάλων της παπαρούνας .
Μια άλλη παπαρούνα που την έλεγαν ΜΑΚΟ (Papaver semniferum ) και βρισκόταν σε πολλές αύλες, ήταν το είδος της παπαρούνας που έβγαινε το όπιο, αποτελώντας, παράλληλα, το φάρμακο για πολλές χρήσεις.
Μέχρι τα μέσα του προηγουμένου αιώνα, την χρησιμοποιούσαν ως παυσίπονο και ηρεμιστικό και αγνοώντας τους κινδύνους της , την έδιναν μεταξύ των άλλων και σε παιδιά, για να κοιμηθούν, με αποτέλεσμα να προκαλούν, ακόμη και θανάτους βρεφών.
Το όπιο είναι από τα πρώτα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν,από τους αρχαίους ακόμα πολιτισμούς .
Η ιστορία της συγκεκριμένης χρησιμοποίησης της παπαρούνας φθάνει πίσω στο 3000 π.Χ. .
Το όπιο είναι το αποξηραμένο υγρό που βγαίνει κυρίως, μετά από τομή,πάνω στην άγουρη κάψα (καρπό )του φυτού «Μήκων η Υπνοφόρος» (Papaver Somniferum).
Αν και υπάρχουν παπαρούνες σε πολλά χρώματα (λευκή, ροζ, κόκκινη, μοβ, μπλε) και όλες περιέχουν σε κάποιο βαθμό ποσότητα του ναρκωτικού, η υπνοφόρος παπαρούνα είναι αυτή με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα, της οποίας η συχνή χρήση προκαλεί εθισμό με απρόβλεπτες και δραματικές συνέπειες.
Οι σπόροι της υπνοφόρου παπαρούνας δεν περιέχουν αλκαλοειδή, άρα δεν έχουν ναρκωτικές ουσίες.
Χρησιμοποιούνται τόσο για βρώση (μαγειρική, ζαχαροπλαστική, αρτοποιία, ως βρώσιμο έλαιο) ,όσο και στη ζωγραφική και στην φαρμακοβιομηχανία.
Σήμερα, υπάρχουν, σε όλη τη γη, φυτείες, είτε είναι νόμιμες (υπό τον έλεγχο των κυβερνήσεων), είτε παράνομες.
Οι νόμιμες βρίσκονται στην Ινδία, την Τουρκία, την Τασμανία και την Αυστραλία, Στην Ινδία, στο κέντρο “Central Institute of Medicaland Aromatic Plants”, γίνεται μια διεθνής ερευνητική προσπάθεια, με στόχο την «αδρανοποίηση» των ναρκωτικών ιδιοτήτων της υπνοφόρου παπαρούνας.
Ο σκοπός είναι η δημιουργία μιας ποικιλίας παπαρούνας, η οποία θα διατηρεί τις φαρμακευτικές (αναλγητικές) της ιδιότητες και τη δυνατότητα παραγωγής σπόρων, με μεγάλη θρεπτική αξία, αλλά δεν θα παράγει αλκαλοειδή και latex(γάλα).
Έχει, μάλιστα, δημιουργηθεί,ήδη, η ποικιλία Papaver somniferum var. sujata, που δίνει ελπίδες επίλυσης του προβλήματος, αλλά η καλλιέργεια της βρίσκεται, ακόμη, σε πειραματικό στάδιο .
ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
H παπαρούνα είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο, ποώδες φυτό, το οποίο ανήκει στην Τάξη των Μηκωνωδών (Papaverales)
Συστηματική ταξινόμηση
Σύστημα: κατά CRONQUIST, 1981
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη: Μηκωνώδη (Papaverales)
Οικογένεια: Μηκωνοειδή (Papaveraceae)
Γένος: Μήκων (Papaver L.)
Είδος : Μήκων ροϊάς ( (Papaver rhoeas )
Άλλα είδη : Papaver commutatum Fisch.,
Papaver rhoeas var. strigosum Boenn.
Papaver rhoeas subsp. strigosum Simonk.
Papaver roubiaei Vig.
Papaver strigosum Schur
Papaver tenuissimum Fedde
Papaver trilobum Wallr.
Papaver tumidulum Klokov
ΒΟΤΑΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
–Φυτό :
Φθάνει σε ύψος περίπου 70 εκατοστών
–Φύλλα:
Έχει φύλλα που αναπτύσσονται, μέσα σε λοβό, είτε είναι κομμένα σε διάφορα μέρη διασκορπισμένα
— Άνθη
Στο βόρειο ημισφαίριο, γενικά, ανθίζει στα τέλη της άνοιξης .
Τα στελέχη κρατούν μεμονωμένα λουλούδια, που είναι μεγάλα και επιδεικτικά, 5-10 εκ., με τέσσερα πέταλα που είναι έντονα κόκκινα, συνήθως με μια μαύρη κηλίδα στη βάση τους.
Τα πέταλα αλληλεπικαλύπτονται, ελαφρώς, μεταξύ τους.
Το φυτό μπορεί να παράγει έως και 400 άνθη σε μια ζεστή εποχή, που διαρκούν μόνο μία μέρα.Δεν έχουν όλες οι παπαρούνες, που διατίθενται στο εμπόριο, κόκκινα λουλούδια.
Η επιλεκτική αναπαραγωγή οδήγησε σε ποικιλίες σε κίτρινο, πορτοκαλί, ροζ και λευκό.
— Βλαστοί
Το στέλεχος του λουλουδιού καλύπτεται, συνήθως, με χονδροειδείς τρίχες, που συγκρατούνται σε ορθή γωνία προς την επιφάνεια.
Άλλο χαρακτηριστικό του βλαστού είναι η ύπαρξη ενός γαλακτώδους υγρού στο βλαστό –
-Καρποί
Ο καρπός της παπαρούνας είναι πολύσπερμη κάψα.
Οι κάψες είναι πράσινες, άτριχες, ωοειδείς (σε σχήμα αυγού), και ονομάζονται κωδίες, έχοντας, στο επάνω μέρος τους, μία μορφή καπακιού, με οπές, περιμετρικά, από όπου βγαίνουν, όταν ωριμάσει και ξεραθεί εκατοντάδες μικροσκοπικά σποράκια.
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΦΥΤΟΥ
–Έδαφος
Κατάλληλα για καλλιέργεια παπαρούνας είναι ελαφρά (αμμώδη), μεσαία (αργιλώδη) και βαριά (πηλό) εδάφη και προτιμά τα καλά στραγγιζόμενα εδάφη. Κατάλληλο pH: όξινα, ουδέτερα και αλκαλικά εδάφη.
Αποδίδει σε γόνιμα εδάφη .Εάν το έδαφος είναι φτωχό, πρέπει να ενσωματωθεί κομπόστ ή κοπριά, πριν από τη φύτευση. Προτιμά υγρό έδαφος.
— Κλίμα Θέλει ήπια κλίματα (ζώνη (ΗΒ) 5).Είναι ανθεκτικό στο εύκρατο κλίμα, χωρίς εμφάνιση όψιμων παγετών .
— Ηλιοφάνεια Οι κόκκινες παπαρούνες ευδοκιμούν σε πλήρη ηλιακή ακτινοβολία.Δεν μπορεί να αναπτυχθούν στη σκιά .
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΟΚΚΙΝΗΣ ΠΑΠΑΡΟΥΝΑΣ
Υπάρχουν πολλά είδη παπαρούνας (100 περίπου) που, είτε είναι αυτοφυή λουλούδια των αγρών, είτε καλλιεργούνται.
Στην Ελλάδα απαντούν ως αυτοφυή περί τα δώδεκα (12) είδη, τα οποία είναι γνωστά με το κοινό όνομα παπαρούνα.
Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται και τα εξής:
α) Μήκων η ροϊάς (Papaver-Rhoea) γνωστή με το κοινό όνομα: παπαρούνα, κόκκινη παπαρούνα, κουτσουνάδα (Κρήτη). Η ονομασία “ροιάς” οφείλεται στο γεγονός ότι φυλλορροούν και πέφτουν πολύ εύκολα, τα πέταλα του άνθους.
β) Μήκων η υπνοφόρος (Papaver-somniferum), γνωστή με τα κοινά ονόματα: αφιόνι, μπλε ή πορφυρόχρωμη παπαρούνα, από την οποία παράγεται η μορφίνη (Morphium)
γ) Μήκων το σμηριγγοφόρον (Papaver setigerum), πιθανώς, πρόγονος της Μήκονος της υπνοφόρου.
δ) Γλαύκιων φλάβιου (Glaucium Flavium) ή Μήκων η Κερατίτις (Papaver corneum), γνωστή με το κοινό όνομα: κίτρινη παπαρούνα ή παράλιος παπαρούνα, επειδή συχνά απαντά στις παραλίες.
Σε αυτό το κείμενο θα επικεντρωθούμε,ως προς την καλλιέργεια, στην κόκκινη παπαρούνα ή όπως την λέγανε οι Κοζανίτες στην Πιρπιρούνα.
Η καλλιέργεια του “Μάκου” ούτως ή άλλως είναι απαγορευμένη, λόγω της υψηλής επικινδυνότητάς και σε χώρες, όπου επιτρέπεται, όπως η Τουρκία είναι αυστηρώς ελεγχόμενη.
–Φύτευση
Η φύτευση των σπόρων γίνεται στα τέλη του φθινοπώρου ή στις αρχές της άνοιξης,όταν οι θερμοκρασίες του εδάφους κυμαίνονται μεταξύ 15-23 °C.
Αν κανείς θελήσει, μπορεί να καλλιεργήσει παπαρούνα, σπέρνοντας την, κατά το φθινόπωρο ή αργότερα, σε γραμμές που θα απέχουν μεταξύ τους 20 περίπου εκ. Επειδή ο σπόρος είναι πολύ μικρός δεν χρειάζεται σκέπασμα, η βροχή ή ένα πότισμα με ποτιστήρι, θα τον σκεπάσει με αρκετό χώμα
. — Άρδευση
Άρδευση γίνεται μόνον, όταν το πάνω μέρος του εδάφους, στις παπαρούνες είναι ξηρό.
Το πότισμα να είναι καλό και με άφθονο νερό, που θα καλύψει καλά η ριζική ζώνη σε βάθος, καθώς τα ρηχά ποτίσματα προάγουν ένα ρηχό ριζικό σύστημα
. Το καλύτερο σύστημα άρδευσης είναι η σταγόνα, αφού διατηρεί το φύλλωμα όσο το δυνατόν πιο στεγνό , και δεν έχουμε εμφάνιση μυκητολογικών ασθενειών. Εάν η άρδευση γίνεται με καταιονισμό, να γίνεται νωρίς την ημέρα, ώστε το φύλλωμα να έχει χρόνο να στεγνώσει έως το βράδυ.
–Λίπανση
Εφαρμόζουμε ένα ισορροπημένο υγρό ή κοκκώδες λίπασμα, εάν το καινούργια φύλλα έχουν κιτρινωπή εμφάνιση.
Χρησιμοποιήστε το λίπασμα ,σύμφωνα με τις οδηγίες της ετικέτας. Κατά γενικό κανόνα, οι παπαρούνες δεν απαιτούν συμπληρωματική λίπανση, εάν τα κοκκώδη λιπάσματα ενσωματώνονται στο έδαφος, κατά το χρόνο φύτευσης.
— Κάλυψη του εδάφους γύρω από την ρίζα.
Απλώνουμε σάπια φύλλα γύρω από τα φυτά, την άνοιξη ή κομμάτια ξηρού χόρτου ή ροκανίδια , διατηρώντας έτσι τις ρίζες δροσερές, μη επιτρέπωντας την ανάπτυξη ζιζανίων
–Αφαίρεση λουλουδιών, που μαράθηκαν.
Κόβουμε τα λουλούδια,μόλις αρχίσουν να μαραίνονται . Αυτή η διαδικασία, , εμποδίζει τα φυτά να βάλουν σπόρους, πολύ νωρίς. Αφαιρούμε το λουλούδι μαζί με το στέλεχος, μέχρι το επόμενο φύλλο.
— Επικονίαση
Το είδος είναι ερμαφρόδιτο (έχει αρσενικά και θηλυκά όργανα) και επικονιάζεται από μέλισσες, μύγες, σκαθάρια. Το φυτό είναι αυτο-γόνιμο.
–Συγκομιδή ανθέων -φύλλων -σπόρων
Η συλλογή των λουλουδιών για αποξήρανση και φύλλων και βλαστών για σαλάτες και χορτόπιτες γίνεται όταν είναι φρέσκοι. Είναι ανθισμένες έως τον Αύγουστο και οι σπόροι ωριμάζουν από τον Αύγουστο έως τον Σεπτέμβριο.
— Τελευταίες περιποιήσεις
Αφαιρούμε όλες τις κάψες στο τέλος της σεζόν, εάν δεν θέλουμε οι παπαρούνες να ξαναβλαστήουν στον ίδιο χώρο. Αν θέλετε παπαρούνες την επόμενη άνοιξη, αφήστε μερικές κάψες, να παραμείνουν στα φυτά. — Συντήρηση Σπόρων
Οι σπόροι αλλοιώνονται εύκολα, για αυτό, καλό είναι, να φυλάσσονται στο ψυγείο ή σε πολύ δροσερό μέρος και να μην αγοράζονται σε μεγάλες ποσότητες.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΟΦΕΛΗ ΤΟΥ ΣΠΟΡΟΥ
Οι παπαρουνόσποροι δεν έχουν μόνο μια ήπια γεύση που τους καθιστά μια ευπρόσδεκτη προσθήκη σε μια ποικιλία πιάτων, αλλά προσφέρουν και πολλά θρεπτικά συστατικά στον οργανισμό.
Συχνά, πασπαλίζονται πάνω από σπιτικά στρόγγυλα ψωμάκια,, ψωμιά και κουλούρια, προσθέτοντας μια νόστιμη και τραγανή νότα.
Αυτοί οι σπόροι προέρχονται από το λουλούδι της οπιούχας παπαρούνας (που ανήκει στην οικογένεια Papaveraceae), το ίδιο λουλούδι που χρησιμοποιείται για την παραγωγή μορφίνης.
Οι παπαρουνόσποροι, όμως, εξάγονται από τα λοβό και είναι εντελώς ακίνδυνοι.
Οι ρίζες τους εντοπίζονται στην αρχαία Αίγυπτο, αλλά,μέσω των Αράβων εμπόρων, οι σπόροι έγιναν δημοφιλείς στην Περσία και την Ινδία και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν σε χώρες της Ευρώπης, όπως τη Γερμανία, την Τουρκία, τη Γαλλία κ.α.
Αυτό που είναι ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι οι σπόροι της παπαρούνας δεν έχουν μόνο λευκό χρώμα, όπως είναι αυτοί που βρίσκουμε στην Ινδία, αλλά μπορεί να είναι γκρίζοι, μαύροι,ακόμη και μπλε απόχρωσης και τους συναντάμε πλέον σε πολλές κουζίνες σε όλο τον κόσμο.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
-Η κόκκινη παπαρούνα είναι καταπραϋντική και μαλακτική, κατευναστική, ελαφρά ναρκωτική και εφιδρωτική.
Τα λουλούδια και τα πέταλα είναι αναλγητικά, μαλακτικά, εμμηναγωγά, αποχρεμπτικά, υπνωτικά, ελαφρώς ναρκωτικά και ηρεμιστικά.
Σε αντίθεση με τη συγγενική παπαρούνας του οπίου (P. somniferum) δεν προκαλεί εθισμό, ωστόσο το φυτό περιέχει αλκαλοειδή, τα οποία είναι ακόμη υπό διερεύνηση, και έτσι θα πρέπει να χρησιμοποιείται, μόνο υπό την επίβλεψη ενός έμπειρου βοτανολόγου, για φαρμακευτικούς σκοπούς .
Κυρίως, χρησιμοποιείται ως ήπιο παυσίπονο , βοηθά επίσης στο να μειώσει τη νευρική υπερδιέργεση και υπερδραστηριότητα, αλλά και τη γενική ευερεθιστικότητα.
Το έγχυμα των ανθέων της, αλλά και το δραστικότερο σιρόπι τους πίνεται ως αντιβηχικό, ενώ μπορεί να καταπολεμήσει και το κρυολόγημα.
Ένα εκχύλισμα τους άνθους λαμβάνεται, εσωτερικά, για τη θεραπεία των βρογχικών παθήσεων και του έντονου βήχα, για τη καταπολέμηση της αϋπνίας, της κακής πέψης, σε νευρικές διαταραχές του πεπτικού συστήματος και σε εντερικούς κολικούς των παιδιών.
Επίσης,τα λουλούδια χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του ίκτερου. κατά του πνευμονικού κατάρρου, του βήχα του κοκκίτη, των εξανθηματικών πυρετών και των ασθματικών κρίσεων.
Τα φύλλα και οι σπόροι είναι τονωτικά και χρήσιμα στην θεραπεία του χαμηλού πυρετού.
-Συστήνονται κατά των εντερικών κολικών των παιδιών.
Στην παραδοσιακή λαϊκή ιατρική , χρησιμοποιήθηκε για ουρική αρθρίτιδα. Τα άνθη της έχουν μια μακρά ιστορία στη θεραπευτική ιατρική, ειδικά στους ηλικιωμένους ασθένειες και σε παιδιά.
Τα πέταλα χρησιμοποιήθηκαν, για να δημιουργήσουν ένα σιρόπι που ταΐζονταν στα παιδιά, για να τους βοηθήσουν να κοιμηθούν, ενώ ακόμη χρησιμοποιήθηκε για διαταραχές της αναπνοής, για αϋπνία, βήχας και πόνο.
Το γαλακτώδες υγρό από τις σπερματοθήκες του φυτού είναι ναρκωτικό και ελαφρώς ηρεμιστικό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολύ μικρές ποσότητες και υπό την επίβλεψη ειδικών, ως υπνωτικό φάρμακο.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Σχεδόν,όλα τα μέρη της παπαρούνας είναι δηλητηριώδη, με διαφορετικό επίπεδο τοξικότητας.
Ιδιαίτερα, οι πρώτοι πράσινοι σπόροι της είναι οι πιο τοξικοί.
Τα αποξηραμένα λουλούδια παπαρούνας για τους περισσότερους ενήλικες όταν λαμβάνονται από το στόμα ως φάρμακο σε κατάλληλες ποσότητες θεωρούνται σχετικά ασφαλή.
Παραδοσιακά, το τσάι που παρασκευάζεται με 2 κουταλάκια του γλυκού (περίπου 16 γραμμάρια) αποξηραμένου λουλουδιού παπαρούνας φαίνεται να είναι ασφαλές, όταν λαμβάνεται 2-3 φορές την ημέρα. Ωστόσο, όταν χρησιμοποιείται σε μεγάλες ποσότητες υπάρχουν κίνδυνοι Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων λουλουδιού παπαρούνας μπορεί να προκαλέσουν ναυτία, εμετό, επιληπτικές κρίσεις, αλλαγές στον καρδιακό παλμό και ακόμη και απώλεια συνείδησης.
ΠΡΟΣΟΧΗ στην χρησιμοποίηση στα παιδιά :
Τα φρέσκα φύλλα και άνθη μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως εμετό και πόνο στο στομάχι, όταν τρώγονται. Είναι καλύτερο να αποφεύγετε τη χρήση.
ΠΡΟΣΟΧΗ στην χρησιμοποίηση από εγκυμονούσες η θηλάζουσες μητέρες.
Δεν υπάρχουν αρκετές αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια της λήψης λουλουδιών της κόκκινης παπαρούνας.
Εάν είστε έγκυος ή θηλάζετε,είναι καλύτερο να αποφεύγετε τη χρήση τους .
ΠΡΟΣΟΧΗ . Το παραπάνω άρθρο έχει ενημερωτικό σκοπό.
Πριν χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε συνταγή ή πριν αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες, ζητήστε τη γνώμη του κατάλληλου επαγγελματία υγείας ή διατροφολόγου.
Εάν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν αλληλεπιδράσεις.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
— Μαγειρική φύλλων και βλαστών
Η Μήκων η ροιάς ή παπαρούνα ή κουτσουνάδα, λαχανεύεται· οι νεαροί και τρυφεροί βλαστοί της και τα φύλλα μαγειρεύονται.
Γίνονται λαδερά, μόνα ή με άλλα και χρησιμοποιούνται για την παρασκευή χορτόπιτας.
Η κοινή παπαρούνα ( Papaver rhoeas ) συλλέγεται, όταν οι βλαστοί είναι φρέσκοι και τα πέταλα χρησιμοποιούνται σε σαλάτες ( η παπαρούνα συνδυάζεται με διάφορα χόρτα, όπως σπανάκι, πράσα, λάπαθο και μάραθο. ) και χορτόπιτες ( τα πράσινα ευωδιαστά φρέσκα φύλλα της παπαρούνας νοστιμίζουν και αρωματίζουν τις χορτόπιτες.)
— Σπόροι.
Οι μαύροι σπόροι είναι βρώσιμοι και μπορούν να καταναλωθούν, είτε μόνοι τους είτε ως συστατικό του ψωμιού.
Τα σπέρματα του φυτού χρησιμοποιούνται σε αρτοσκευάσματα και γλυκά, αντί σησαμιού και είναι πολύ αρωματικά .
Με τους σπόρους της, που έχουν επίσης χαρακτηριστική γεύση, μπορείτε να φτιάξετε νόστιμα κέικ, και να αρτύσετε παξιμάδια και ψωμιά. Οι σπόροι χρησιμοποιούνται και ως μπαχαρικό και ζωοτροφή
— Πέταλα άνθους για κόκκινη βαφή
Τα πέταλα περιέχουν μια κόκκινη βαφή που χρησιμοποιείται σε ορισμένα φάρμακα και κρασιά , ενώ τα αποξηραμένα πέταλα χρησιμοποιούνται περιστασιακά,για να δώσουν χρώμα σε potpourri (ένα μείγμα αποξηραμένων πετάλων και μπαχαρικών που τοποθετούνται σε ένα μπολ ή ένα μικρό σάκο για αρώματα ρούχων ή δωμάτιο.)
— Άνθη -Μελισσοκομία
Οι μέλισσες χρησιμοποιούν παπαρούνες ως πηγή γύρης . Η γύρη της ανατολικής παπαρούνας, Papaver orientale , είναι σκούρη μπλε, εκείνη του αγρού ή της κοινής παπαρούνας ( Papaver rhoeas ) είναι γκρι έως σκούρο πράσινο
–Έλαιο σπόρων
Οι σπόροι παπαρούνας είναι πλούσιοι σε λάδι, υδατάνθρακες, ασβέστιο και πρωτεΐνες.
Το λάδι παπαρούνας χρησιμοποιείται, συχνά, ως μαγειρικό λάδι, λάδι σαλάτας ή σε προϊόντα όπως η μαργαρίνη.
Το λάδι παπαρούνας μπορεί,επίσης, να προστεθεί σε μπαχαρικά για κέικ ή ψωμιά
–Προϊόντα παπαρούνας
Τα προϊόντα παπαρούνας χρησιμοποιούνται επίσης σε διάφορα χρώματα, βερνίκια και ορισμένα καλλυντικά
–Κηποτεχνία
Τα άνθη των περισσότερων ειδών παπαρούνας είναι ελκυστικά και καλλιεργούνται, ευρέως,ως ετήσια ή πολυετή διακοσμητικά φυτά
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια σειρά από εμπορικά σημαντικές ποικιλίες, όπως η παπαρούνα Shirley, Ημι-διπλές ή διπλές (flore plena).
Μια ποικιλία από Papaver rhoeas Ανατολικής παπαρούνα Papaver orientale Eschscholzia – Eschscholzia californica Meconopsis – Meconopsis napaulensis Glaucium corniculatum Stylophorum – παπαρούνα celandine Glaucium flavum Romneya – matilija κ.α.