- Προπτυχιακός φοιτητής του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Σαν σήμερα, πριν 61 έτη, ο καθηγητής – γλωσσολόγος Μανόλης Τριανταφυλλίδης άφηνε την τελευταία του πνοή, επί των ημερών της διακυβέρνησης του ελληνικού κράτους από την κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή με την Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (Ε.Ρ.Ε.), αλλά ταυτόχρονα και ένα πλούσιο ακαδημαϊκό, ερευνητικό και συγγραφικό κληροδότημα στο κράτος.
Αρχικά, ας παρατεθεί ένα σύντομο βιογραφικό για αυτή την λαμπρή προσωπικότητα στην Ελλάδα. Γεννήθηκε το 1883. Ο πατέρας του καταγόταν από την Κοζάνη. Το 1900 εγγράφεται, ύστερα από πίεση του πατέρα του, στη Φυσικομαθηματική Σχολή. Με τη βοήθεια της μητέρας του, κατορθώνει να αφήσει τα μαθηματικά και να εγγραφεί στη Φιλοσοφική Σχολή, από όπου αποφοιτεί. Το 1905, φεύγει για το Μόναχο, όπου παραμένει ως σπουδαστής ένα εξάμηνο. Τον επόμενο χρόνο πηγαίνει στη Χαϊδελβέργη. Εκεί παρακολουθεί μαθήματα κατά το θερινό εξάμηνο. Γυρίζοντας στο Μόναχο συνεχίζει τις σπουδές του για τέσσερα εξάμηνα, έως το 1908, όταν και γίνεται διδάκτορας. Το 1911 η Αναθεωρητική Βουλή, ορίζει ως επίσημη γλώσσα του ελληνικού κράτους την καθαρεύουσα, κάτι που δεν βρίσκει σύμφωνο τον Τριανταφυλλίδη. Επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα το 1912.
Όσον αφορά τα σημαντικότερα γεγονότα στη ζωή του, το 1917 αναλαμβάνει τη θέση του ανώτερου επόπτη της δημοτικής εκπαίδευσης και αντιμετωπίζει αντιπάλους από δύο πλευρές: τους ριζοσπαστικότερους απ’ αυτόν δημοτικιστές από το ένα μέρος και τους καθαρευουσιάνους από το άλλο. Το 1926 γίνεται καθηγητής στο νεοσύστατο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Θα παραμείνει στην έδρα του, έως το 1935, οπότε και παραιτείται για να αφοσιωθεί αποκλειστικά στην ολοκλήρωση της Γραμματικής του για την ελληνική γλώσσα, που τόσο πολύ επιθυμούσε να συντάξει. Η λεγόμενη Μεγάλη ή Κρατική Νεοελληνική Γραμματική, τελικά συντάχθηκε από επιτροπή με Πρόεδρο και Εισηγητή τον ίδιο και μέλη τους Κ. Καρθαίο (Κλ. Λάκωνα), Θ. Σταύρου, Αχ. Τζάρτζανο, Β. Φάβη και Ν. Ανδριώτη και πρωτοεκδόθηκε το 1941 από τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων.
Ο Μανόλης Τριανταφυλλίδης, πριν φύγει από τον κόσμο, άφησε όλη του την περιουσία στο Α.Π.Θ, ώστε να δημιουργηθεί το «Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών» της Φιλοσοφικής Σχολής. Αργότερα, το ίδρυμα πήρε εις μνήμην του, την πρόσθετη προσωνυμία «Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη». Ο «μεγάλος αυτός γλωσσολόγος», όπως χαρακτηρίστηκε από τον καθηγητή κ. Ιωάννη Καζάζη, συνέβαλε τα μέγιστα στην διαμόρφωση της Νέας ελληνικής γλώσσας, μιας γλώσσας, με πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, που διαθέτει την αποδεδειγμένη γραπτή ιστορία 34 αιώνων. Αξίζει να επισημανθεί ότι η γλώσσα έχει επιπλέον ένα αξιοζήλευτο γλωσσικό χαρακτηριστικό παγκοσμίως. Παρότι αποτελεί ένα απειροελάχιστο ποσοστό στα 7,8 περίπου δισεκατομμύρια του παγκόσμιου πληθυσμού, διακρίνεται από μια εκτεταμένη γεωγραφική εξάπλωση. Ταξιδεύει, δηλαδή, σε διάφορες γωνιές της υφηλίου, ανάλογα με την ύπαρξη Ελλήνων μεταναστών, από το Μόντρεαλ του Καναδά ως την Μελβούρνη της Αυστραλίας, και από την Στοκχόλμη της Σουηδίας στο Κέιπ Τάουν της Νοτίου Αφρικής.
Καταλήγοντας, εκτιμάται ότι ο ήχος της ελληνικής γλώσσας με την μορφή της Νέας Ελληνικής, θα συνεχίσει να ακούγεται, μέσω της διατήρησης του ελληνικού πολιτισμού απ’ άκρη σ’ άκρη του πλανήτη, από την στιγμή που αυτή αποτελεί αναπόσπαστο συστατικό του στοιχείο και σ’ αυτό, κανείς δεν θα μπορεί να αμφιβάλλει πως συνέβαλε τα μέγιστα ο «φωτεινός διδάσκαλος» Μανόλης Τριανταφυλλίδης.
Πηγή βιογραφικών στοιχείων Μανόλη Τριανταφυλλίδη
Ιστοσελίδα του Σαν Σήμερα (https://www.sansimera.gr)
Πηγή φωτογραφίας Μανόλη Τριανταφυλλίδη
Ιστοσελίδα Βιβλιοθήκης Α.Π.Θ (https://www.lib.auth.gr)
Λοιπές πηγές
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών – Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (http://www.ins.web.auth.gr)