Είχα δημοσιεύσει προ ημερών , ότ,ι την 17 Ιουλίου παρουσιάζεται το βιβλίο του κ. Τάμη που είναι καθηγητής και ερευνητής σε πανεπιστήμιο της Αυστραλίας «The Aegisof HELLAS: The Continuing Vigourof Phihellenism (624 σελίδες), έκδοση τα Βουλής των Ελλήνων, στον κήπο του Νομισματικού Μουσείο στην Αθήνα, με εξέχοντες ομιλητές. Το Βιβλίο αναφέρεται σε πρόσωπα και ιδρύματα μη Ελληνικής καταγωγής που ασπάσθηκαν τις αξίες του Ελληνικού Πολιτισμού και συνέβαλαν στην προώθηση της διαχρονικής ιστορίας των Ελλήνων.
Φωτογραφία με τον Τάσο Τάμη τον Απρίλιο του 1993 ( προ τριάντα ετών )
Εξερχόμενοι από το Πανεπιστήμιο ΛΑ ΤΡΟΠ της Μελβούρνης με τον καθηγητή Τάσο Τάμη , το οποίο είχα επισκεφθεί κατόπιν πρόσκλησης του καθηγητού .
Παραθέτω σήμερα μέρος των ομιλητών που αναφέρονται στην αξία του Ελληνικού Πολιτισμού.
Παρουσία της Αυστραλίδος Πρέσβειρας στην Ελλάδα, H. E. AlisonDuncan, της υπηρεσιακής λειτουργού Διπλωματίας της Αυστραλιανής Πρεσβείας κ. LousiKalfagian, του Γ. Προξένου της Ελλάδας και π. Κυβερνήτη στη Βόρεια Επικράτεια Αυστραλίας, κ. Ιωάννη Ανοικτομάτη, ΑΜ και της κυρίας Ανοικτομάτη, του Γεν. Γραμματέα του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων, Καθηγητή Ευάνθη Χατζηβασιλείου και της συζύγου του, βουλευτών, του Γενικού Διευθυντή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», νομικού και συγγραφέα, κ. Ν. Παπαδάκη-Παπαδή, του π. Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, Καθηγητή κ. Γεωργίου Μπαμπινιώτη και της συζύγου του κ. Ροδάνθη, του π. Πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου, Καθηγητή Γεωργίου Κοντογιώργη και της καλλιτέχνιδος συζύγου του, καθηγητών ελληνικών και αμερικανικών Πανεπιστημίων, συμπεριλαμβανομένων των Καθηγητών Ιακώβου Μιχαηλίδη και Ιωάννη Μουρέλου και του Καθηγητή Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Prof. GusHatzidimitriou, της αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διοίκησης, Βιβλιοθήκης και Εκδόσεων της Βουλής των Ελλήνων, Δρ. Μαρίας Καμηλάκη, συνεργατών και λειτουργών του Ιδρύματος της Βουλής, συγγραφέων και ποιητών, μεγάλου αριθμού Ελληνο-Αυστραλών ηγετών και παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του «χρυσού Έλληνα», Γιάννη Κούρου, Γεωργίου Πολάλη, Γεωργίου Πάγκαλου, Φ. Καπετόπουλου, έλαβε χώρα η παρουσίαση του βιβλίου THEAEGISOFHELLAS: ContinuingvigourofPhilhellenism, του Αναστασίου Μ. Τάμη.
Ήταν μια ιστορική Ημέρα για τον Απόδημο Ελληνισμό και την Ελληνική Διασπορά, διότι «στο πρόσωπο του Καθηγητή Τάμη και με τη εκτύπωση και κυκλοφορία του σημαντικότατου βιβλίου του για τον σύγχρονο φιλελληνισμό, ουσιαστικά τιμούμε τους αγώνες και την προσφορά του εκπατρισμένου Ελληνισμού», τόνισε στο χαιρετισμό του ο Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων, διαπρεπής Καθηγητής με ευρύτατο έργο στη μελέτη της νεότερης ιστορίας της Ελλάδας, κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου.
Ο κ. Χατζηβασιλείου κάλεσε στη συνέχεια της Αυστραλίδα Πρέσβειρα στην Ελλάδα, Εξοχωτάτη H. E. AlisonDuncan, η οποία χαιρέτισε την ομήγυρη αρχικά στην Ελληνική. Η κ.AlisonDuncan αναφέρθηκε στους κοινούς αγώνες Ελλάδας και Αυστραλίας στη διάρκεια των δύο Παγκοσμίων Πολέμων και ιδιαίτερα στη Μάχη της Κρήτης, στις θυσίες των Ελλήνων να υπερασπισθούν και να διασώσουν εκατοντάδες Αυστραλούς από τους Γερμανούς και τόνισε την τεράστια συμβολή των Αυστραλών ελληνικής καταγωγής στην ανέλιξη της οικονομίας και του πολιτισμού της σύγχρονης Αυστραλίας. Η κ. Duncan μίλησε με ενθουσιασμό για το βιβλίο του Καθηγητή Τάμη και τόνισε αρχικά τη μεγάλη συμβολή του συγγραφέα στην καταγραφή και ανάδειξη της ιστορίας των Ελλήνων στην Αυστραλία και γενικότερο στο Ανατολική Ημισφαίριο, αναφέρθηκε στην προσφορά Αυστραλών Φιλελλήνων από τον κόσμο της πολιτικής, της Εκκλησίας και του πνεύματος που αναφέρονται στο έργο του κ. Τάμη και τόνισε τη σπουδαιότητα να διαβαστεί το βιβλίου από μεγάλο αριθμό αναγνωστών.
Στη συνέχεια ο λόγος δόθηκε στο διαπρεπέστερο Έλληνα λεξικογράφο και ιεροφάντη της γλωσσολογίας, και π. Πρύτανη και Υπουργό Εθνικής Παιδείας, Καθηγητή Γεώργιο Μπαμπινιώτη, ο οποίος αναφέρθηκε στην ακαδημαϊκή κι εθνική προσφορά του Α. Μ. Τάμη, «το έργο του οποίου παρακολουθώ εκ του σύνεγγυς τα τελευταία σαράντα χρόνια και μας συνδέει δημιουργική φιλία», διασαφήνισε ο έγκριτος γλωσσολόγος μας (το πλήρες περιεχόμενο της ομιλίας του κ. Μπαμπινιώτη δημοσιεύεται ξεχωριστά)
Ο κ. Μπαμπινιώτης περιέγραψε αδρομερώς την εξέλιξη των σπουδών του κ. Τάμη στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, «ένα από τα είκοσι πλέον σημαντικά και καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου», στη συνέχεια αναφέρθηκε διαχρονικά στη διδασκαλία του ως Λέκτορα και αργότερα Καθηγητή στα Πανεπιστήμια Μελβούρνης, Monash, LaTrobe και NotreDame, ξεκινώντας τις συστηματικές τριτοβάθμιες σπουδές του, στη Σχολή Δημοσιογραφίας του Βασιλικού Πολυτεχνείου (RMIT) στο διάστημα 1972-1974. «Επρόκειτο για μία Σχολή με υψηλές απαιτήσεις: καθημερινές γλωσσικές ασκήσεις στην τάξη για τη σύνταξη και ανάλυση τής είδησης με διαφορετική θεματολογία και για διαφορετικά είδη δημοσιογραφίας. Η άσκηση στην σύνταξη τής είδησης σε μικρό χρονικό διάστημα και μάλιστα η διαμόρφωση τής περίληψής της απετέλεσε πολύτιμη προετοιμασία για όλη την μετέπειτα συγγραφική δραστηριότητα. Τον Φεβρουάριο τού 1975 ενεγράφη στο Πανεπιστήμιο Μελβούρνης όπου συνέχισε τις σπουδές του μέχρι και το 1986. Ακολούθησε κλασικές σπουδές (Αρχαία Ελληνικά, Φιλοσοφία και Ιστορία), δίπλα σε μεγάλους Ελληνιστές, (Ομηριστές και Καθηγητές της Επιγραφικής και τής Φιλοσοφίας), καθώς και Νεοελληνικές σπουδές.», τόνισε ο διαπρεπής Γλωσσολόγος και Λεξικογράφος
Στη συνέχεια ο Καθηγητής Μπαμπινιώτης αναφέρθηκε στις σημαντικότερες φάσεις της εξέλιξής του Καθηγητή Τάμη, στον πανεπιστημιακό και συγγραφικό του ρόλο, και μίλησε συνοπτικά για την ίδρυση και λειτουργία του ΕΚΕΜΕ: «Tον Ιούλιο του 1997, αναγορεύεται Καθηγητής και ιδρύει το Εθνικό Κέντρο Ελληνικών Μελετών και Έρευνας (ΕΚΕΜΕ). Πρόκειται για ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα έρευνας και σπουδών, που λειτουργεί εντατικά και γίνεται διεθνώς γνωστό. Το Πανεπιστήμιο εκχωρεί έξι κτήριά του, για τα επόμενα 99 χρόνια. Το Κέντρο επιτυγχάνει και σημαντική αυτοχρηματοδότηση. Μεταφέρονται εκεί τα Αρχεία της Ελληνικής Διασποράς και μετονομάζονται σε Αρχεία Δαρδάλη τής Ελληνικής Διασποράς. Ένα επιτελείο από 12 ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Α. Τάμη αναλαμβάνει την ψηφιοποίηση των εκατομμυρίων πρωτότυπων και σπάνιων εγγράφων τα οποία άρχισε ο ίδιος να συγκεντρώνει, προσθέτοντας αργότερα πλούσιο υλικό από τον κόσμο τού Ανατολικού Ημισφαιρίου. Πρωτότυπα έγγραφα Ελλήνων διπλωματών, έγγραφα τού Ωνάση, τού Κονιαλίδη, Ελλήνων Βασιλέων και Πρωθυπουργών, Προέδρων τής Ελληνικής Δημοκρατίας, πολιτικών και σημαινουσών προσωπικοτήτων, αναλύονται σε λέξεις-κλειδιά και γίνονται προσβάσιμα σε ολόκληρο τον κόσμο, με την σύμπραξη αμερικανικών και αυστραλιανών ηλεκτρονικών εταιρειών, καθώς και μια πενταετή συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ώστε να δημιουργηθεί μηχανισμός Ευρετηρίου και πάνω από 300.000 έγγραφα να μπορέσουν να αποθηκευτούν και να είναι προσβάσιμα διεθνώς στους εξυπηρετητές (servers) τού ΕΚΕΜΕ» για να καταλήξει:
«Η τριακονταετία 1993-2023 οριοθετεί την θαυμαστή ερευνητική, συγγραφική και εκδοτική δραστηριότητα τού Καθηγητή Αναστασίου Τάμη, πολύ σημαντική σε έκταση, βάθος και ποιότητα για τα θέματα τής Ελληνική Διασποράς. Εκτός από τον οικείο στον Τάμη χώρο τής Αυστραλίας και τής Νέας Ζηλανδίας, συστηματικά και μεθοδευμένα οργανώνει επίσης ερευνητικά προγράμματα που έχουν σχέση με την γλώσσα, την ταυτότητα και την ιστορία τού Ελληνισμού και στο Ανατολικό Ημισφαίριο. Πρόκειται για πρωτότυπες έρευνες πεδίου, για βιβλία αναφοράς σε χώρες της Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής, Ειρηνικού, Φιλιππινών, Ανατολικής και Νότιας Ασίας, συμπεριλαμβανομένων τής Κίνας, Ιαπωνίας και τής Κορέας. Οι τριάντα μονογραφίες του, αλλά και οι οκτώ συλλογικοί τόμοι που επιμελήθηκε, καθώς και οι δεκάδες των κεφαλαίων και άρθρων του σε επιστημονικά περιοδικά εστιάζουν στον εκπατρισμένο Ελληνισμό, στην συμβολή του, στην εθνογλωσσική και θρησκευτική του ταυτότητα, στις σχέσεις του με τις άλλες συνοικούσες εθνικότητες και στην μείζονα κοινωνία των χωρών υποδοχής», επισήμανε ο κ. Μπαμπινιώτης
Ακολούθησε η παρουσίαση του βιβλίου από τον Καθηγητή της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας της Ελλάδας, Καθηγητή Ιάκωβο Μιχαηλίδη, ο οποίος προέβη σε μια ενδελεχή ανάλυση του έργου ανά κεφάλαιο, οικοδομώντας τους βασικούς θεματικούς πυλώνες του έργου . Ο κ. Μιχαηλίδης αναφέρθηκε στη σημασία του φιλελληνισμού και στη σημαντικότητα της μελέτης να αναδείξει τον σύγχρονο Φιλελληνισμό, έργο πρωτοποριακό και άκρως σημαντικό για τη βιβλιογραφία, αλλά και για τη δυναμική της σχέσης του Ελληνισμού με την παγκόσμια Διασπορά. Τόνισε τις αρετές του βιβλίου και την καινοτομία του, επαίνεσε τη διεξοδική ανάλυση των ποικίλων εκφάνσεων του φιλελληνισμού όπως αυτές εκφράστηκαν μέσα στα πρώτα δύο κεφάλαια και έθιξε τη μοναδικότητα των επόμενων τεσσάρων κεφαλαίων στα οποία ο Α. Τάμης ανέπτυξε και ανέδειξε τις διάφορες μορφές, αλλά και τα πρόσωπα και τα ιδρύματα που συνθέτουν και οικοδομούν το φάσμα του Σύγχρονου Φιλελληνισμού. «Ο μεγάλος αριθμός των πληροφορητών, το τεράστιο εύρος της μελέτης, η επαρκέστατη τεκμηρίωση, η παρουσία και ο ρόλος της Ελληνικής Διασποράς, με τα θεσμικά της όργανα και ιδρύματα, ο οργανωμένος φιλελληνισμός που εκφράστηκε μέσα από τον αγώνα για την επανασύνδεση των μαρμάρων του Παρθενώνα και ο οποίος έλαβε παγκόσμιες διαστάσεις, έχοντας ως αφετηρία του την Αυστραλία, ο αγώνας του εκπατρισμένου Ελληνισμού να κερδίζει συνεχώς οπαδούς και λάτρες του ελληνικού τρόπου ζωής μέσα στις χώρες υποδοχής του, η ανιδιοτελής προσφορά της Ομογένειας συγκαιρινά να γεννά καινούριους φίλους στην Ωκεανία, Ασία και Αμερικές, η αναβίωση της κλασικής Ελλάδας από αλλογενείς και αλλόγλωσσους φιλέλληνες, αποτελούν διαδικασίες και θέματα που αναδεικνύονται και οικοδομούνται τεκμηριωμένα μέσα στο έργο αυτό πνοής του Καθηγητή Α. Τάμη».
Στη συνέχεια αφού έκανε μια γενική εποικοδομητική κριτική του βιβλίου, εκ νέου ο Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής, Καθηγητής Ευάνθης Χατζηβασιλείου, ως συντονιστής της εκδήλωσης επισημαίνοντας τους κύριους θεματικούς άξονες του βιβλίου και τις περιοχές γνώσης που προσθέτει η μελέτη.
«Πρόκειται για μία καταγραφή και ανάλυση πολλαπλών μορφών ενδιαφέροντος για τον ελληνικό πολιτισμό-από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα- σε όλον τον κόσμο. Το βιβλίο εξετάζει όχι μόνον την ελληνική Διασπορά, αλλά επίσης τα διάφορα πολιτιστικά δίκτυα που συγκροτήθηκαν από ανθρώπους οι οποίοι μελετούν τον ελληνικό πολιτισμό ως ένα πνευματικό σημείο αναφοράς. Ασφαλώς, το εύρος αυτής της ερευνητικής προσπάθειας είναι τεράστιο. Είναι μια μαρτυρία για την αντοχή , τη δύναμη, τον σύγχρονο χαρακτήρα, την ακτινοβολία του ελληνικού πολιτισμού και των κοινοτήτων της ελληνικής Διασποράς. Από την άλλη πλευρά εξετάζει αυτήν την ακτινοβολία ως ένα από τους πολλούς παράγοντες που διαμορφώνουν τον σύγχρονο κόσμο και επιζητεί να θέσει την επιρροή της παγκόσμιας ελληνικής κουλτούρας και κληρονομιάς στα προσήκοντα πλαίσιά τους, χρονικά, γεωγραφικά και ιστορικά.» τόνισε ο Καθηγητής Χατζηβασιλείου.
Τελευταίο μίλησε ο συγγραφέας, κ. Τάμης, ο οποίος αφού ευχαρίστησε όλους όσοι συνέργησαν στην έκδοση του βιβλίου, χορηγούς και ερευνητές, πληροφορητές, ακολούθως αναφέρθηκε σύντομα στα δύο είδη του φιλελληνισμού, δηλαδή τον Κλασσικό Φιλελληνισμό και τον Σύγχρονο Φιλελληνισμό, αναλύοντας επιγραμματικά τις διαφορές τους.
«Εντοπίζω τις δύο αυτές βασικές εκφάνσεις και σημειώνω ότι μερικές φορές μπορεί να υπάρχει αλληλοεπικάλυψη αλλά και απόκλιση μεταξύ των αντίστοιχων στόχων τους. Με τον όρο Κλασικός Φιλελληνισμός εννοώ τη μελέτη και την εκτίμηση της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας – της ιστορίας, της λογοτεχνίας, της τέχνης και της φιλοσοφίας της. Ο κλασικός Φιλελληνισμός έχει όμως και την διάσταση ότι η αρχαία Ελλάς παραμένει διαχρονικά επίκαιρη και πηγή άντλησης ιδεών και αξιών ενός παρελθόντος που συνεχίζει να εμπνέει, να επηρεάζει και να καθοδηγεί.»
Ο κ. Τάμης τόνισε ότι υπάρχει, φυσικά, ένα ευρύτερο πρόβλημα για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, διότι οι κυβερνήσεις απαξιώνουν και ευτελίζουν όλο και περισσότερο τις Τέχνες και τις Κλασικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες, επιμένοντας ότι τα πανεπιστήμια πρέπει να συντονιστούν πολύ περισσότερο με τις ανάγκες της οικονομίας και του εργατικού δυναμικού και να αφιερώσουν πολύ περισσότερο χρόνο στη διδασκαλία (χωρίς μάθηση παιδείας, χωρίς τον άνθρωπο), και την κατάρτιση – και αυτό έχει ήδη επιφέρει την κατάργηση ή την περιθωριοποίηση πολλών παλαιών τομέων σπουδών (Σχολές αισθητικής της Τέχνης, Τμήματα Αγωγής, Μουσικής, Θεολογίας, Γλώσσας και Γλωσσολογίας, Φιλοσοφίας), που μας πληροφορούν για τα θεμέλια και την ιστορία του δυτικού πολιτισμού. Επιτρέψτε μου να προσθέσω ότι η ΜΑΘΗΣΗ κι όχι η διδασκαλία θα πρέπει σίγουρα να είναι το πρωταρχικό χαρακτηριστικό ενός πανεπιστημίου, και η διδασκαλία θα πρέπει να είναι μόνο ένα στοιχείο αυτού, μια απλή διαδικασία, όχι ο αντικαταστάτης της μάθησης, διότι η γνώση είναι αυτή που οδηγεί στην παιδεία και στον άνθρωπο. Κοινωνίες χωρίς μάθηση, κοινωνίες με κατάρτιση τεχνοκρατών αλλά χωρίς εκπαίδευση είναι κοινωνίες χωρίς ευαίσθητους πολίτες, χωρίς συμμετέχοντες πολίτες, κοινωνίες με καταρτισμένους ιδιώτες που θα είναι οι πρώτοι που θα ισοπεδωθούν από τον επερχόμενο λαίλαπα της ρομποτικής.
