Το φθινοπωρινό αντάμωμα των Βοιωτών της Κοζάνης θα γινει φέτος στην πλατεία της Μόρφης την Κυριακή ,
10 Νοεμβρίου, με την αναβίωση τους εθίμου της ¨γουρουνοχαράς¨ που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη των χρόνων.
Ο Συλλογος των Βοιωτών Κοζάνης “Αγία Παρασκέυή” οργανωνει αυτή την εκδήλωση για τέταρτη χρονία και κάθε
φορά επιλέγει για την πραγματοποιηση της, ένα διαφορετικό χωρίο του Βοίου, σε μιά προσπάθεια να ζωντανέψει έστω και λίγες ωρες τα ερημωμένα χωρία της περιοχής μας και να δώσει μιά νότα χαρά στους λιγοστούς υπέρηλικες κατοικους τους
Η γουρουνοχαρά για το Βόιο είχε ουσιαστικό χαρακτήρα καθώς εξασφάλιζε το κρέας της οικογένειας για μεγάλο χρονικό διάστημα.
«Γουρνοχαρά» ή «Γουρουνοχαρά» ήταν παλαιότερα το μεγάλο εποχιακό γεγονός, καθώς σφάζονταν τα γουρούνια, τα οποία οι χωρικοί είχαν εκθρέψει επιμελώς για ένα χρόνο.Το γουρούνι ήταν για τους Βοιώτες ο “κάδος ανακύκλωσης” του νοικοκυριού τους, καθώς εκεί κατέληγαν τα υπολείμματα των τροφών, του μπαξέ αλλά και της παραγωγής (σιτάρι, καλαμπόκι κ.ά.) και αυτό με τη σειρά του τούς απέδιδε το νοστιμότατο κρέας και τα παράγωγά του. Ένα πολύ καλό παράδειγμα αγροτικής οικιακής οικονομίας!
Στη σφαγή συμμετείχε όλη η οικογένεια. Το σφάξιμο και το τεμάχισμα ήταν δουλειά των αρσενικών, ενώ στο βράσιμο συμμετείχαν τα θηλυκά μέλη της οικογένειας. Γύρω δε από κάθε γουρούνι συγκεντρώνονταν συγγενείς και φίλοι, έψηναν και γλεντούσαν. Με το κρέας που περίσσευε έφτιαχναν λουκάνικα, τσιγαρίδες (κομμάτια χοιρινού με λίπος, τσιγαρισμένα), πλευραμές (πλευρά χοιρινού στο αλάτι) και παστό (κομμάτια λίπους στο αλάτι).
Επικράτησε να λέγεται γουρουνοχαρά γιατί ήταν κάτι που όλοι περιμένανε με μεγάλη χαρά αφού εκτός από το κρέας και το λίπος που εξασφάλιζε η οικογένεια για το υπόλοιπο της χρονιάς εξασφάλιζε το παιχνίδι για τα παιδιά [κάνανε το στομάχι μπάλα] καθώς και τσαρούχια για όλους από το δέρμα του γουρουνιού. Μιλάμε για οικιακή οικονομία σε όλο της το μεγαλείο αφού τίποτα δεν πάει χαμένο.
Φέτος το έθιμο αυτό θα αναβιώσει στην Μόρφη τών 15 κατοίκων του χειμώνα. Στην πλατεία του χωριου από νωρίς
θα στηθούν τα καζάνια για τίς τσιγαρίδες και στίς 12 το μεσημέρι θα αρχίσει να κελαιδάει το κλαρίνο τους Αγγελου
Τσακνάκη. Οι βοιώτες της Κοζάνης καλούν μικρούς και μεγάλους σε ένα ξέφρενο φαγοπότι, σε μία ξεχωριστή ημέρα διασκέδασης. Αρωγοί στην προσπάθεια αυτή είναι ο Δημου Βοιου, η τοπική κοινότητα και ο Πολιτιστικός Συλλογος Μόρφης.
Βασίλης Παπαδημούλης
ΣΑΒΒΙΔΟΥ ΒΕΤΤΑ