Πολύς θόρυβος γίνεται για το νομοσχέδιο της αστυνόμευσης των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ). Μου θυμίζει κάτι από το 1993, όταν είχα πρωτοανακαλύψει το ΓουέστΛο, ένα δικτυακό σύστημα νομικών δεδομένων και όχι μόνο στις ΗΠΑ, για το οποίο ιδιώτες πλήρωναν αδρά, αλλά τα εκεί ΑΕΙ μπορούσαν να παρέχουν σε φοιτητές με προνομιακούς όρους. Καθώς οι συμφοιτητές μου αγνοούσαν την αξία του και το χρησιμοποιούσαν ελάχιστα, τακτικά έβρισκα τον εαυτό μου κλεισμένο στο δωμάτιο με το “τερματικό” του για ώρες μελετώντας την γκρίζα οθόνη του με τις πράσινες κουκιδωτές ψηφίδες οτιδήποτε μπορούσαν να διαβάσουν τα μάτια μου.
Και ασφαλώς όταν μελετάς με τις ώρες, έχεις δικαίωμα να γείρεις την άβολη καρέκλα σου προς τα πίσω και να την εξισορροπήσεις με την γάμπα σου πάνω στο θρανίο με το τερματικό για να μην πάθει ζημιά η μέση σου, κάτι που έκανα τακτικά. Από έξω από την πόρτα του δωματίου του τερματικού υπήρχε επιγραφή να μην ενοχλούνται οι μαθητές που μελετούσαν εκεί μέσα. Κάποτε λοιπόν πέρασε ένας φρουρός ονόματι Μάλουσον που αυθαίρετα αποφάσισε να με διακόψει για να μου πει να κατεβάσω την γάμπα μου από το έδρανο μια και δεν είχε τίποτα καλύτερο να κάνει. Εξάλλου, αποτελούσα και εύκολο στόχο καθώς μου έριχνε ένα κεφάλι. Αναγκάστηκε βέβαια να μου κόψει κλήση για να δικαιολογηθεί για τον διαπληκτισμό που ακολούθησε, πως δήθεν με τσάκωσε να καταστρέφω πανεπιστημιακή περιουσία, με αποτέλεσμα να περάσουμε τις επόμενες δυο εβδομάδες με το πανεπιστήμιο να προσπαθεί να μου αποσπάσει το αντίτυπο της κλήσης επειδή προς απάντηση της είχα υποβάλει νομικό υπόμνημα για το πως ο Μάλουσον είχε παραβιάσει τα συνταγματικά δικαιώματα μου. Όπως είπα, μελετούσα νομικά συγγράμματα. Το πανεπιστήμιο είχε πρόβλημα με την προσβολή που μου είχε κάνει ο φρουρός και όχι εγώ με την συμπεριφορά μου.
Και εδώ βέβαια μπαίνουν πολλά ερωτηματικά για το πως ειδικοί φρουροί θα πρέπει να φέρονται σε πανεπιστημιακούς χώρους και κατά πόσο τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας είναι προετοιμασμένα για αυτή την εξέλιξη. Γενικά, στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν ποινικοί νόμοι περί “εξυβρίσεως,” “συκοφαντικής δυσφήμισης” και “βλαστήμιας.” Στην Ελλάδα, πως μπορεί να προστατευτεί το πανεπιστημιακό άσυλο αν εφαρμοστούν μέσω αστυνομικών αυτοί οι νόμοι στο περιβάλλον που υποτίθεται πως προωθεί την ελεύθερη σκέψη και έκφραση; Ή μήπως θα μπορεί ο καθηγητής, ή η καθηγήτρια που κινδυνεύει να εκτεθεί για ανάρμοστη “μη του” συμπεριφορά να καλέσει τους φρουρούς εναντίον φοιτητών που προτίθενται να υποβάλλουν αναφορά για κάτι που έχει συμβεί και να τους αποσιωποίησουν; Ή μήπως θα πρέπει ορισμένα αδικήματα να αγνοούνται σε πανεπιστημιακούς χώρους και άρα εδώ μιλάμε για άνιση και αντισυνταγματική εφαρμογή του Ποινικού Κώδικα; Όταν φοιτητής θα συλλαμβάνεται “επ’ αυτοφώρω,” γιατί αυτό ουσιαστικά προβλέπει το νομοσχέδιο ακόμη και με διαμόρφωση χώρων, επειδή κάποιος έκρινε την εργασία του υβριστική, θα πρέπει να κρατείται σε πανεπιστημιακό κρατητήριο, ή μαζί με τον γενικό πληθυσμό σε αστυνομικό τμήμα; Και υπάρχει τέτοιο θέμα μια και το σχέδιο μιλά για λογοκλοπή και η λογοκλοπή σχετίζεται με την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας που είναι και ποινικά κολάσιμη.
Ο πόροι για τους φύλακες των πανεπιστημίων θα διοχετεύονται μέσω του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη στην Αθήνα. Γιατί; Είναι οι ανάγκες για φύλαξη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας οι ίδιες με τις ανάγκες των ΑΕΙ των Αθηνών; Γιατί να μην δίνεται πλήρη αυτονομία στους τοπικούς δήμους όπως της Κοζάνης, διοχετεύοντας τους κατευθείαν πόρους για τις ανάγκες ασφάλειας του Πανεπιστημίου, όπως και στο ίδιο το ίδρυμα; Κι αν δεν χρειάζεται τουλάχιστον προς το παρόν παραπάνω φύλαξη το τοπικό πανεπιστήμιο, γιατί να σπαταληθούν εκεί πόροι και να μην μπορεί ο τοπικός δήμος να τους χρησιμοποιήσει για άλλο εκπαιδευτικό τομέα που έχει ανάγκη; Και ούτε η χρήση ένστολων της ΕΛΑΣ είναι συμβατή με ελεύθερη παιδεία. Άλλο η ΕΛΑΣ, άλλο οι πανεπιστημιακοί φρουροί. Τα πανεπιστήμια δεν αποτελούν στρατόπεδα αστυνόμευσης και συγκέντρωσης.
Επί πλέον, γιατί οι φρουροί να μην συμπεριλαμβάνουν μαθητές που έχουν την ανάγκη μερικής απασχόλησης για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους; Μήπως αυτή η προϋπόθεση δεν θα έκανε και πιο πιθανή την αποδοχή του νόμου από το ευρύ κοινό που τώρα του αντιτίθεται; Ή μήπως θα πρέπει αιωνίως οι φοιτητές να δουλεύουν ντελιβεράδες για να μην προσβάλλεται ο τουρκικός καφές εν Ελλάδι, δηλαδή τα εργασιακά κατεστημένα του οθωμανικού μεσαίωνα μας;
Και τέλος, γιατί να μην προβλέπεται επιτροπή μέσα από το ίδιο το πανεπιστήμιο που θα επιβλέπει τους φρουρούς για παραβιάσεις καθήκοντος και γιατί να μην συμπεριλαμβάνει φοιτητές ως μέλη της σε μεγάλο ποσοστό; Ούτε που αναφέρει πουθενά ο νόμος πως οι φοιτητές έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στην ασφάλεια των ΑΕΙ πέρα από ΕΝΑΝ αντιπρόσωπο τους που μάλιστα δεν απαιτείται η παρουσία ΤΗΣ (και βάζετε στοίχημα πως θα είναι γυναίκα ως επί το πλείστον;).
Αν σήμερα φοιτητής, όπως και άλλος κάτοικος της χώρας, υποβάλει γραπτό παράπονο στον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη για την αστυνομία, λαβαίνει προς απάντηση
1. Ένα καθυστερημένο γράμμα-φόρμα που τον πληροφορεί πως η αστυνομία αθώωσε τον εαυτό της μετά από έρευνα που έκανε στον εαυτό της (ω, τι έκπληξη!), και
2. Αν τολμήσει και γράψει προς Ευρωπαϊκές ή διεθνείς αρχές για παράβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τότε λαβαίνει κλήση για ανάκριση όπου αναγράφεται η απειλή πως αν την αγνοήσει, θα συλληφθεί. Αυτό στην χώρα όπου ακόμη και δικαστήριο μπορεί να μηνύσει κατηγορούμενο για κάποιο λεκτικό “έγκλημα.” Πουθενά αυτή η κλήση δεν αναφέρει το δικαιώματα του “κατήγορου” για δικηγόρο και πως θα του δοθεί από το κράτος αν δεν δύναται να τον προσλάβει. Θέλετε να δείτε δείγμα τέτοιων κλήσεων; Έχω μαζέψει μέχρι στιγμής δυο από αυτές. Την δεύτερη μόλις την αγνόησα για να δω αν πραγματικά θα με συλλάβουν, χώρια που παρουσιάζω και ελαφρά συμπτώματα Κορωνοϊού.
Δεν θα πρέπει το νομοσχέδιο να διασφαλίζει πως φοιτητές θα έχουν πρόσβαση σε νομικές υπηρεσίες αν τις χρειαστούν; ΟΜΩΣ, από που θα βρεθούν οι πόροι για αυτή την υποστήριξη; Το νομοσχέδιο που προβλέπει ενδελεχώς τους πόρους της αστυνόμευσης είναι μουγκό επί του θέματος και γνωρίζουμε πως πρόσφατα δικαστήριο αποφάνθηκε εναντίον του δημοσίου που καθυστερούσε να πληρώσει ιδιώτη δικηγόρο. Το δημόσιο δεν διαθέτει πόρους για δικηγόρους, ούτε προβλέπει για αυτούς πέρα από την συγκομιδή μεγαρόσημων (μόλις μάθατε γιατί σας τα χρεώνουν, ή υποτίθεται γιατί σας τα χρεώνουν στα δικαστήρια και πολλοί τα διεκδικούν, συμπεριλαμβανομένων και δικηγόρων που υπερασπίζονται πρόσφυγες και λαθρομετανάστες, οι οποίοι έχουν αντισυνταγματική προτεραιότητα λόγω κακών δημοσίων σχέσεων των Ελληνικών αρχών). Από ποιους πόρους θα παρέχονται δικηγόροι σε φοιτητές που θα αντιμετωπίζουν σοβαρές κυρώσεις όπως διαγραφή και που επιβάλλεται να τους δίνονται καθώς στην Ευρώπη το δικαίωμα στην ανώτατη παιδεία είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο;
Το νομοσχέδιο κιόλας βάλλεται από την Αρχή Προσωπικών Δεδομένων και την ακαδημαϊκή κοινότητα την οποία υποτίθεται πως προστατεύει. Η διαρκής παρουσία της αστυνομίας σε ΑΕΙ εναντιώνεται καθαυτό στην ιδέα της ελεύθερης παιδείας. Το νομοσχέδιο θα πρέπει να τροποποιηθεί με έμφαση στα δικαιώματα των φοιτητών. Θα πρέπει επίσης αυτό το σημείο του να αποσυνδεθεί από αλλά εκπαιδευτικά θέματα, όπως αναβάθμιση των ΑΕΙ, μια και υποβάλλονται όλα μαζί με την αιγίδα δυο υπουργών, Παιδείας και Αστυνόμευσης (για να απλοποιήσουμε τους τίτλους). Τι δουλεία έχει ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, των δακρυγόνων και των αλιγατόρων να ζητά την αναμόρφωση της ανώτατης παιδείας στην χώρα μας;
Ασφάλεια στα ΑΕΙ ναι. Αλλά όχι 24ωρη αστυνόμευση και υπαγωγή της παιδείας σε άσχετο υπουργείο. Η παιδεία είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη και εν μπορεί να φυλακιστεί ακόμη και σε πανεπιστημιακό κελί.