ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ (Μιχ. Ανθόπουλου, Ειδ. Παθολόγου Ογκολόγου)

Η κυηση σημαινει δημιουργια και συνεχεια ζωης, ενώ καρκινος σημαινει διακοπη, κινδυνος για την ζωη. Είναι δυο αντιστροφες καταστασεις που ευτυχως δεν συμβαινουν και οι δυο μαζι συχνα.
Η επιπτωση του καρκινου κατά την διαρκεια της κυησης είναι 1/1000, 1/10000, 1/100000, αναλογα με τον τυπο του καρκινου. Το μεγαλυτερο ποσοστο των περιπτωσεων συμβαινει στις κυησεις της μεγαλυτερης αναπαραγωγικης ηλικιας.
Εκτος από την περιπτωση που αν μια γυναικα τεκνοποιηση >35( αποτελει παραγοντα κινδυνου για εμφανιση καρκινου μαστου μεταγενεστερα, όχι κατά την διαρκεια της κυησης), γενικα μεχρι σημερα δεν εχει αποδειχθει ότι η κυηση και ο τοκετος αποτελουν εκλυτικοι παραγοντες ουτε παραγοντες κινδυνου για την εμφανιση αλλων καρκινων. Επισης η κυηση δεν αλλαζει την βιολογικη συμπεριφορα και την προγνωση του καρκινου και δεν προδιαθετει σε υποτροπη κακοηθειων που εχουν αντιμετωπισθει. Οι μεταστασεις στον πλακουντα και στο εμβρυο είναι πολύ σπανιες και αφορουν συνηθως ασθενεις με μελανωμα.
Κατα σειρα οι πιο συχνες κακοηθειες που μπορει να εμφανισθουν συγχρονως με την κυηση είναι το λεμφωμα, ο καρκινος του τραχηλου της μητρας, του μαστου, των ωοθηκων, του παχεος εντερου και λευχαιμιες.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ

Πρεπει να αποφευγονται σπινθηρογραφηματα, ελεγχος του γαστρεντερικου και των ουροφορων οδων με σκιαγραφικο, η αξονικη θωρακος και κοιλιας και οι ακτινογραφιες πυελου και οσφυοιερας μοιρας σπονδυλικης στηλης. Πρεπει να διενεργηθουν μονο αν κριθουν πολύ σημαντικες για τις θεραπευτικες αποφασεις.
Το σπινθηρογραφημα οστων εχει σχετικη αντενδειξη αναλογα με την υπαρξη κλινικων ενδειξεων, ενώ η ακτινογραφια θωρακος είναι ασφαλης με την χρηση προστατευτικων ασπιδων κοιλιας. Η μαγνητικη τομογραφια, παρολο που δεν αναφερονται κινδυνοι για το εμβρυο πρεπει να αποφευγεται στο πρωτο τριμινο της κυησης.
Η υπερηχογραφια, η απεικονιση φρουρου λεμφαδενα και η βιοψια είναι ασφαλεις εξετασεις.
Η μαστογραφια εχει πολύ περιορισμενη διαγνωστικη αξια.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Η σημασια της αντισυλληψης πρεπει να τονιζεται σε ολες τις γυναικες που βρισκονται στην αναπαραγωγικη ηλικια και πασχουν από καρκινο, χωρις να αγνοουνται οι προσωπικοι στοχοι ζωης της ασθσνους. Ολες οι διαθεσιμες επιλογες ακομη και ο τερματισμος της κυησης πρεπει να συζητουνται.
Ο ακριβης προσδιορισμος της ηλικιας της κυησης είναι απαραιτητος πριν την εναρξη της διαγνωστικης διερευνησης και του σχεδιασμου της θεραπειας.
Στις περιπτωσεις που η πληρης ιαση μιας εγκυμονουσης με καρκινο θεωρειται εφικτη και οποιαδηποτε καθυστερηση θα μπορουσε να είναι επιζημια, επιβαλλεται εναρξη της θεραπειας το συντομοτερο δυνατο.Η χορηγηση της χημειοθεραπειας θε πρεπει να αναβαλλεται μεχρι το 2ο , 3ο τριμηνο, ακομη και μεχρι την ολοκληρωση της κυησης, όταν αυτό είναι εφικτο.
Η θεραπευτικη αποξεση μπορει να διενεργηθει μεχρι την 24 εβδομαδα. Εχει σαφη ενδειξη στις κακοηθειες για τις οποιες η χορηγηση θεραπειας εχει στοχο την πληρη ιαση και δεν μπορει να αναβληθει οσο συνεχιζεται η κυηση. Επισης η αποξεση επιβαλλεται όταν η χορηγηση της θεραπειας είναι απαραιτητη στο πρωτο τριμινο της κυησης. Η θεραπευτικη αποξεση δεν είναι απαραιτητη όταν η θεραπεια απαιτει μονο χειρουργικους χειρισμους και όταν η κακοηθεια είναι ανθεκτικη και δεν αναμενεται να υπαρχει οφελος από την χημειοθεραπεια και την ακτινοβολια.
Οι χειρουργικες επεμβασεις συνοδευονται από πολύ μικροτερους κινδυνους για την κυηση σε σχεση με την χημειοθεραπεια κσι την ακτινοβαλια. Η τερατογενεση ως επιπλοκη της ολικης αναισθησιας είναι ασυνηθης.
Η συνολικη χορηγηση 10 cGy ακτινοβολιας κατά την διαρκεια του πρωτου τριμηνου συνοδευεται από σημαντικο κινδυνο προκλησης βλαβων. Με την χορηγηση <5cGy σε οποιαδηποτε σταδιο της κυησης δεν εχει παρατηρηθει αυξηση του κινδυνου αυτοματης αποβολης, επιβραδυνσης της αναπτυξης και συγγενων ανωμαλιων. Οι βλαβες που παρατηρουνται συνηθεστερα είναι η μικροκεφαλια, η επιβραδυνση της αναπτυξης και οι οφθαλμικες ανωμαλιες. Μακροπροθεσμη συνεπεια της εκθεσης σε ακτινοβολια κατατο πρωτο τριμινο της κυησης είναι η αυξηση του κινδυνου εμφανισης καρκινου του θυρεοειδους και της λευχαιμιας.
Τα περισσοτερα αντινεοπλασματικα φαρμακα διαπερνουν τον πλακουντα. Η χορηγηση χημειοθεραπειας στο 1ο τριμινο της κυησης συνηθως προκαλει μορφολογικες ανωμαλιες η΄αυτοματη αποβολη. Κατά το 2ο , 3ο τριμινο συχνοτερα προκαλει επιβραδυνση της ενδομητριας αναπτυξης, μικροκεφαλια και αναπτυξιακη καθυστερηση που συνοδευεται από τον κινδυνο νοητικης υστερησης και μαθησιακων δυσκολιων.
ΠΡΟΣΟΧΗ ολες οι γυναικες που λαμβανουν χημειοθεραπεια δεν πρεπει να θηλασουν επειδη τα χημειοθεραπευτικα φαρμακα παιρνουν στο μητρικο γαλα και υπαρχει κινδυνος καταστολης του μυελου των οστων του βρεφους.

Ο Μιχ. Ανθόπουλος ζει και εργαζεται στην Πτολεμαϊδα