Επτά Κορίτσια της γειτονιάς Ιωάννη Γκατζογιάννη (νυν οδός Πλακωπίτη) και συμμαθήτριες στο Γυμνάσιο κάθονται στην αυλή του σπιτιού και πλέκουν εσώρουχα, φανέλες, πουλόβερ κάλτσες, γάντια, όλα μάλλινα, για τους μαχητές στα Ελληνο-Αλβανικά σύνορα, που μαχόμενοι αποκρούουν τους φασίστες του Μουσολίνι, τους οποίους και έτρεψαν σε φυγή, ελευθερώνοντας την Κορυτσά και άλλες πόλεις και χωριά της Βορείου Ηπείρου. Πολεμούσαν μη επηρεαζόμενοι από τον βαρύ χειμώνα και τα δύσβατα βουνά της Αλβανίας. Οι γυναίκες του Βοΐου και της Πίνδου, όπως είναι γνωστόν, μετέφεραν τότε πυρομαχικά στην πλάτη τους, στην πρώτη γραμμή του μετώπου, ενώ οι γυναίκες των πόλεων έπλεκαν ρούχα ζεστά για τους ηρωϊκούς υπερασπιστές της χώρας μας, τα φανταράκια μας.
Τη φωτογραφία μου έδωσε η γιαγιά Ζολή-Θεοδώρα Γκατζογιάννη-Κυρατσού, 98 ετών , πρώην ορειβάτισσα, που πάτησε όλα τα βουνά της Ελλάδος και βέβαια και τον Όλυμπο. Ο σύζυγός της Λάζαρος Κυρατσούς ήταν από τα ιδρυτικά μέλη μαζί με τη γυναίκα του. Ο σύλλογος ιδρύθηκε επί χούντας ·ήταν μία διέξοδος των πολιτών Και κατά την λαϊκή λαλιά, «πάηναν στα β’να». Ο αείμνηστος Λάζαρος διετέλεσε και πρόεδρος των Ορειβατών Κοζάνης. Η Ζολή έκανε και τα δύο εμβόλια, ενώ η μνήμη της δουλεύει άριστα. Να προέρχεται από τη ορειβασία η πολύ καλή υγεία της; Μάλλον, άλλωστε και ο σύζυγός της Λάζαρος ο ορειβάτης απέθανε το 2017,100 ετών. Η Ζολή, όταν έπλεκε για τα φανταράκια, πού να φανταστεί ότι και ο μέλλων σύζυγός της ήταν στο μέτωπο του πολέμου και μάλιστα στο τάγμα του Κοζανίτη ταγματάρχη Δημ. Σιακαβάρα, το οποίο απελευθέρωσε την Κορυτσά. Η αιωνόβιος Ζολή έχει δύο κόρες, πέντε εγγόνια επιστήμονες και ένα κοριτσάκι δισέγγονο .Γράφουμε τα ονόματα της φωτογραφίας
Από αριστερά: 1. Θεοδώρα (Ζολή) κατζογιάννη-Κυρατσού. 2. Μαρούλα Κουπαρούσου, κόρη του φαρμακοποιού Ν. Κουπαρούσου και πρώην βουλευτή των Φιλελευθέρων ,παντρεμένη με τον γιατρό Κομινάτο (διέμειναν στην Αθήνα).3. Τασίτσα Καρακάση, αδερφή του ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού Κοζάνης Τάκη Καρακάση-Παχώμη .Με τον άνδρα της συμμετείχαν στην Εθνική αντίσταση. Έμειναν στο εξωτερικό. Να σημειώσω ότι τον Παχώμη τον θυμάμαι ως ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού. Έπαιζε στην πεντάδα και είχε την ευχέρεια να βάζει γκολ.4. Φίκα (Τιτίκα) Γεωργιάδη από τη Χαραυγή. Ο άνδρας της Σαμαράς ήταν υπάλληλος της αγρονομίας από Ποντοκώμη.5.Ισμήνη Γκατζογιάννη, αδερφή της Ζολής, παντρεμένη με τον Γ. Κωτσόπουλο, υπάλληλο της Αγροτικής Τράπεζας. Διέμειναν στην Αθήνα αλλά, όταν απεβίωσε, ετάφη στην Κοζάνη. Κατόπιν επιθυμία της, τα παιδιά της μετέφεραν το σκήνωμα στην Κοζάνη.6. Καίτη Αποστολίδου από Θεσσαλονίκη, επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη.7.Φίκα, αδερφή της Τιτίκας, παντρεμένη με τον Βασιλειάδη Διομήδη, τον οποίο σκότωσαν οι ναζί το Φεβρουάριο του 1944 στο χωριό Λιβερά Κοζάνης. Το όνομά του σημειώνουμε σήμερα, αναγράφεται και στο μνημείο που έχει ανεγερθεί στη μνήμη δολοφονηθέντων αγωνιστών .
Τα παραπάνω μου αφηγήθηκε η αιωνόβιος Ζολή και μου έδωσε την ευκαιρία να τα παρουσιάσω. Μοιάζει με «παλιά Μαμάνα», όπως έλεγαν παλιά, όταν κάποια γιαγιά έλεγε άγνωστα γεγονότα της παλιάς κοινωνίας της Κοζάνης, με πλήρη όμως πνευματική διαύγεια. Τέτοια ήταν και η γιαγιά μου Μαριγώ Νάνου Κορκά, που πέθανε σε ηλικία 100 ετὠν (1869-1969).Προ της αναχώρησής της τραγούδησε δημοτικό τραγούδι για τον αγωνιστή Σαλταπίδα, που τον έκτισε ζωντανό ο Αλή Πασάς. Ήταν εξάδελφος του πατέρα της Γ. Πλιάκη, από το Σούλι της Ηπείρου.
Ευχόμαστε στη γιαγιά Ζολή ή Ζιώλια, για τη γιορτή της που ήταν το Σάββατο 20.3.2021, να έχει πλήρη υγεία και κάθε άλλη ευτυχία στην οικογένειά της, και να καμαρώνει τα εγγόνια της με τις επιτυχημένες σπουδές τους.
