Σύμφωνα με την κοσμοθεωρία των αρχαίων προγόνων μας, όταν κάποιος, υπερεκτιμώντας τις ικανότητες και τη δύναμή του (πολιτική, στρατιωτική ή οικονομική), συμπεριφερόταν με βίαιο, αλαζονικό και προσβλητικό τρόπο απέναντι στους άλλους, στους νόμους της πολιτείας και κυρίως απέναντι στον άγραφο θεϊκό νόμο -που επιβάλλουν όρια στην ανθρώπινη δράση-, εθεωρείτο ότι διαπράττει «ὕβριν», δηλ. παρουσίαζε συμπεριφορά με την οποία επιχειρούσε να υπερβεί τη θνητή φύση του και να εξομοιωθεί με τους Θεούς, με συνέπεια την προσβολή και τον εξοργισμό τους.
Μια «ὕβρις» προκαλούσε την επέμβαση των θεών, και κυρίως του Δία, που έστελνε στον υβριστή την «ἄτην», δηλαδή το θόλωμα, την τύφλωση του νου. Αυτή με τη σειρά της οδηγούσε τον υβριστή σε νέες ύβρεις, ώσπου να διαπράξει μια πολύ μεγάλη α-νοησία, να υποπέσει σε ένα πολύ σοβαρό σφάλμα, το οποίο προκαλούσε την «νέμεσιν», την οργή και εκδίκηση δηλαδή των θεών, που επέφερε την «τίσιν», δηλ. την τιμωρία και τη συντριβή/καταστροφή του.
Ύβρις! Μια καθημερινή πράξη της καθεστηκυίας πολιτικής τάξης! Παρουσιάζεται ως βασική αντίληψη της κοσμοθεωρίας των αρχαίων Ελλήνων, με τις συνέπειές της, στο σχήμα: ὓβρις→ἂτη→νέμεσις→τίσις
Χαρισμένο στους κυβερνώντες που κατέχοντας την εξουσία φέρονται στο λαό με βίαιο, εκβιαστικό, αλαζονικό και προσβλητικό τρόπο!
10