Η απόλυτη αλήθεια είναι το «οιονεί» ζητούμενο

–      Το ερώτημα που έθεσε ο άνθρωπος από τότε που άρχισε να σκέφτεται, δεν απαντιέται μόνο με κάποια περιγραφή του τρόπου της εμφάνισης της ζωής, αλλά περισσότερο πειστική είναι η απάντηση εκείνη που συμπεριλαμβάνει και τα αίτια που την προκάλεσαν. Έτσι, αν υποθέσουμε πως έχουμε Θεό – Δημιουργό, γιατί να μην έχουμε και  δημιουργό «Τύχη» ή και δημιουργό «Αυτοκίνηση της ύλης».

Αν πάλι θέλεις να κατηγοριοποιήσουμε την εμφάνιση της ζωής σε δύο κατηγορίες με τις απόψεις των θεϊστών και των αθεϊστών, τότε για τη διευκόλυνση του διαλόγου θα λέγαμε πως από τη μια έχουμε το αποτέλεσμα της θέλησης και της ενέργειας του Θεού και από την άλλη το αποτέλεσμα ενός πρωταρχικού αιτίου, της αυτόματης γένεσης ή οιουδήποτε άλλου τρόπου. Όλα αυτά βέβαια μέχρι τις αρχές του 19^ου αιώνα, γιατί από τότε και μέχρι σήμερα παραμερίστηκαν οι υποθέσεις, οι εικασίες και τα παραμύθια από την ορμή των επιστημονικών ανακαλύψεων. Οι ανακαλύψεις αυτές για την ποιοτική μετατροπή της ενέργειας, το ζωντανό κύτταρο και η εξέλιξη των ειδών οδήγησαν όχι μόνον τους επιστήμονες, αλλά και πολλούς άλλους σκεπτόμενους ανθρώπους στην παραδοχή πως η Τορά δεν μπορεί πλέον να σταθεί.

Όσο δε, εξελίσσεται η επιστήμη, τόσο έρχονται στο φως καινούργια στοιχεία και δεδομένα, που φωτίζουν όλο και περισσότερο το μυστήριο της δημιουργίας και αμφισβητούν την οιασδήποτε μορφής παρέμβαση ενός υπερφυσικού όντος.

Αυτή είναι η δική μου άποψη και νομίζω είναι πιο κοντά στην αλήθεια. Πάντα, όμως, είναι ευπρόσδεκτη η διαφορετική δική σου γνώμη και ομολογώ πως σε κάποιες άλλες περιπτώσεις ανέτρεψε τη δική μου. Εξάλλου η απόλυτη αλήθεια είναι το «οιονεί» ζητούμενο. Έτσι δεν είναι;

–      Χειμαρρώδης ο λόγος σου φίλε και σύντροφε, αλλά  όχι και απροκατάληπτος. Έτσι όπως εμφανίζεις την πραγματικότητα για τη δημιουργία του κόσμου, κάποιος που σε ακούει θα σχηματίσει την εντύπωση πως πλέον δεν υπάρχουν χριστιανοί επιστήμονες γιατί οι αποκαλύψεις και τα επιτεύγματα της επιστήμης εξανέμισαν την όποια πίστη είχαν στο Θεό.

Εδώ ακριβώς έχω την ένστασή μου, αφού στις μελέτες και τα αναγνώσματά μου συναντώ πολλούς και μάλιστα των θετικών επιστημών που ομολογούν την πίστη τους, δίχως φυσικά να αρνούνται την υλική αιτιώδη σύνδεση των φαινομένων, την οποία και υπερτονίζουν. Όλους αυτούς δεν τους εμποδίζει και δεν τους αποτρέπει η εξέλιξη και η πρόοδος των επιστημών σε όλα τα πεδία να χαρούν διπλά τα όποια επιτεύγματα, αφού επιβεβαιώνεται πως πίσω από κάθε αιτιώδη σχέση αποκαλύπτεται το μυστήριο της σκοπιμότητας που υπηρετεί το σχέδιο της θείας δημιουργίας.

Αγνοείς παντελώς τα συγγράμματα των μεγάλων πατέρων της Εκκλησίας που ασχολούνται με την ερμηνεία της Αγίας Γραφής, γι αυτό και είναι τόσο απόλυτος στις θέσεις που διατυπώνει.

Θα σου συνιστούσα, λοιπόν, να διαβάσεις τα όσα έγραψε ο Μέγας Βασίλειος για την προέλευση της ζωής, ερμηνεύοντας το κείμενο της «Γένεσης». Ο μεγάλος αυτός πατέρας της Εκκλησίας μας, θεωρούσε πως όλα τα είδη των ζώων πάνω στη γη εμφανίστηκαν με τις σπερματικές καταβολές που τοποθέτησε ο δημιουργός Θεός σε ξηρά και θάλασσα. Από αυτές συντελέστηκε μια πραγματική κυοφορία στη θάλασσα, στη λάσπη και στα χώματα και διευκρινίζει πως αυτός ο πολλαπλασιασμός έγινε με δύο τρόπους: με τη διαδοχή από τα ήδη προϋπάρχοντα ζώα (κατά τον γνωστό τρόπο του πολλαπλασιασμού) καθώς και με την παραγωγή απ΄ ευθείας από τη γη (όπως γίνεται με τα χέλια). Κατά τον Μεγάλο Βασίλειο, λοιπόν, η γη είναι κι αυτή προικισμένη με ζωογονητική δύναμη. Αλλά για να συνεχίσω με τους πατέρες, θα έλεγα πως ακόμα πιο εντυπωσιακά αναλυτικός είναι ο αδελφός του, ο Γρηγόριος Νύσσης, ο οποίος περιγράφοντας την εμφάνιση της ζωής στον πλανήτη μας λέει, πως ο Θεός κατέλαβε συγκεντρωτικά και ακαριαία όλων των όντων τις «αφορμές», τις αιτίες και τις δυνάμεις.

Από τις καταβολές αυτές προχώρησε και ολοκληρώθηκε η δημιουργία του κόσμου. Η άποψη του Γρηγορίου μοιάζει, εξωτερικά τουλάχιστον, με τη βασισμένη στη μοριακή Βιολογία θεωρία για τον γενετικό κώδικα των γονοτύπων που κάνουν τους φαινότυπους. Για τον άγιο Πατέρα της Εκκλησίας μας, ο άνθρωπος πρώτα φυτεύτηκε ως σπερματική καταβολή, γι αυτό μας λέγει ότι αρχικά έγινε ο καθόλου άνθρωπος, δίχως γένος, που περιείχε όλο το πλήρωμα της ανθρωπότητας και μετά ακολούθησε το συγκεκριμένο ζευγάρι του Αδάμ και της Εύας. Κάποιοι από τους παλιότερους, αλλά και τους σύγχρονους μελετητές των πατερικών κειμένων δείχνουν αιφνιδιασμένοι, γιατί ανακάλυψαν σε αυτά ομοιότητες με τους υποστηρικτές της αυτόματης γένεσης, αλλά αυτός ο αιφνιδιασμός τους είναι ένα μόνο δείγμα  της όλης σύγχυσης που διαχέεται μέχρι και τη σύγχρονη εποχή. Προσωπικά πιστεύω πως αυτή η άποψη περί δημιουργίας εκφράζει τις κυρίαρχες για εκείνη την εποχή αντιλήψεις και οι οποίες κατά βάση απηχούσαν τις αριστοτελικές πεποιθήσεις, αλλά το ό,τι υιοθετήθηκαν από τους πατέρες της Εκκλησίας  σημαίνει πως δεν αντιβαίνουν στο πνεύμα της βιβλικής περιγραφής και ιδίως στο κείμενο της «Γένεσης», στο οποίο έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχουν λεπτομέρειες για το πώς εμφανίστηκε και εξελίχθηκε η ζωή πάνω στον πλανήτη μας.

Ας μην οδηγούμαστε, λοιπόν, σε εύκολα συμπεράσματα, τη στιγμή που έχουμε μια αμυδρή μόνον εικόνα από τη βιβλική  περιγραφή της δημιουργίας, γιατί έτσι καταλήγουμε  στο να χαρακτηρίζουμε τα θεία γράμματα παραμύθια.

Ηλίας Μάρκου