ΙΣΙΝΔΑ ΠΙΣΙΔΙΑΣ : ( Ισίονδα , Σίνδα Ιστανοζ Isinda , Isionda , Stenez (1840 ) Κιζλα – Γιαζιρ ) (Σταύρου Π. Καπλάνογλου Σπάρταλη εκ πατρός)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Ἴσινδα ήταν πόλη της αρχαίας Πισιδίας ου βρισκόταν στην θέση που σήμερα υπάρχει ο οικισμός Κουρκουτελί.
Πόλη με το ίδιο όνομα υπήρχε και στην Λυκία αρκετά χιλιόμετρα νοτιότερα από αυτή της Πισιδίας .Ήταν η Ισινδα της Λυκίας που βρισκόταν κοντά στο σημερινό Κας που βρίσκεται απέναντι από το Καστελόριζο κοντά στην αρχαία Αντίφελλο το Κας σήμερα ανήκει στην επαρχία της Αττάλειας
Πολύ πιθανόν η Ισινδα της Λυκίας στην αρχαιότητα να ήταν αποικία της πρώτης
.Δεν έχουμε σχετική επιβεβαίωση από βιβλιογραφικές πηγές αλλά στην περιοχή της Λυκίας σε έρευνες που πραγματοποιήσαμε , αντιμετωπίσαμε τέτοιες περιπτώσεις .
Ο Στράβων (xii. p.570), απαριθμώντας τις πόλεις της Πισιδίας, αναφέρει μια την οποία αποκαλεί Sinda, ένα όνομα που ορισμένοι εκδότες πιστεύουν ότι είναι μια παρεφθαρμένη ανάγνωση για την Isionda ;
αλλά, καθώς υπήρχε μια πόλη με το όνομα Σίντα κοντά στην Κίβυρα στην Πισιδική Φρυγία, θα ήταν ίσως λάθος να αποφασίσουμε οτιδήποτε. (Βλ. σημείωση Kramer για Strab. l.c.)
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ
Η Ισίντα βρισκόταν σε στρατηγική θέση δυτικά του περάσματος από την Παμφυλία προς την Πισιδία από την Τερμησσό
Συγκεκριμένα, το μέρος θεωρείται πλέον το χωριό Kişla, αν και παλαιότερα είχε εντοπιστεί το Yazır .
ΤΟ ΟΝΟΜΑ
– Ίσινδα
Το παλιό όνομα του Κορκουτέλη αναφέρεται ως Ισίντα στις πηγές. Είναι αποδεκτό ότι η πόλη Isinda, που βρίσκεται στην περιοχή της Πισιδίας,
Πολύ πιθανή το όνομα της πόλης να δόθηκε προς τιμήν της θεάς της Αιγύπτου αλλά και των Ελλήνων << Ίσις >>
Η Ίσις ή Ίσιδα (κυρ. η βασίλισσα του θρόνου), της οποίας το όνομα είναι θεά (από μετάφραση στα ελληνικά της αιγυπτιακής λέξης Εσέτ ή Έσε) είναι μία Αιγυπτιακή θεότητα που οι Έλληνες εξομοίωναν άλλοτε με τη Δήμητρα, άλλοτε με την Ήρα ή τη Σελήνη, ακόμη και με την Αφροδίτη, συγχέοντάς την με την Άθωρ.
Η λατρεία της θεάς σε αυτή την πόλη ήταν υπαρκτή και αυτό συνάγεται από τα νομίσματα που βρεθήκαν
Βρίσκεται εντός των ορίων του χωριού Yazır, 8 χλμ. νοτιοανατολικά της σημερινής συνοικίας Korkuteli. Στην πρώτη περίοδο του Tekeoğulları και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το όνομα του Korkuteli άλλαξε από την έκφραση Isinda
– Istanoz.
Στη Ρωμαϊκή περίοδο λεγόταν “Istanoz”.
– Korkuteli
Φαίνεται ότι οι Τούρκοι συνέχισαν ν τον ορισμό Istanoz μέχρι το 1915 και το άλλαξαν σε “Korkuteli” για να διατηρήσουν ζωντανή τη μνήμη του Şehzade Korkut με απόφαση που ελήφθη την ίδια ημερομηνία.
ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟ 1922
Στο κοντινό σημερινό “Korkuteli” το 1922 δεν είχε απομείνει Έλληνας λόγω των συνεχών εξισλαμισμών στην περιοχή.
ΙΣΤΟΡΙΑ
–Αποικία των Ιώνων
Ανασκαφές στην Ισίνδα δείχνουν ότι ήταν αποικία των Ιώνων
Σώζονται δείγματα της εκτεταμένης νομισματοκοπίας της Ισίντας, που μαρτυρούν ότι θεωρούσε τον εαυτό της ιωνική αποικία.
* Επτανήσιοι άποικοι
Υπάρχουν ενδείξεις ότι στην Ίσινδα ότι πέρα από τους Ίωνες πολύ νωρίς στην πόλη στην αρχαιότητα είχε εγκατασταθεί μεγάλος αριθμός ανθρώπων Επτανησιακής καταγωγής,
–Ρωμαίοι & ο Ρωμαίος Manlius Vulso*
Η Ισίντα βρισκόταν σε στρατηγική θέση στο δυτικό άκρο του περάσματος που οδηγεί από την Παμφυλία στην Πισιδία ,από την δίοδο της Τερμησσού.
Έτσι πολύ νωρίς το 189 π.Χ. θέλησαν να την καταλάβουν και έχοντας επι κεφαλής τον πρόξενο Gnaeus Manlius Vulso , θέλησαν να την καταλάβουν βρέθηκε όμως αντιμέτωπος με τους Τερμησιανούς τους οποίους τελικά νίκησε , πολιορκοντας και την πόλη τους που βρισκόταν ψηλότερα.
Οι Τερμησιανοί ζήτησαν ανακωχή και παύση της πολιορκίας .
Ο G. M. Vulso συμφώνησε επιβάλλοντας στους Τερμεσιανούς πρόστιμο 50 τάλαντα.
Μέτα από αυτή την μάχη οι Ρωμαίοι συνεχησαν την νικηφόρα πορεία του στη Μικρά Ασία το 189 π.Χ.,
Εκείνη την χρονιά η Ρωμαϊκή μονάδα υπό τη διοίκηση του Μάνλιου Βούλσου έφτασε στο Σαλιχλί (Σάρδες), στο Ντενιζλί (Λαοδικεία), στο Χορζούμ (Κίβυρα) και από την Ισίνδα, στην Αττάλεια, αναχωρώντας από τις ακτές του Αιγαίου.
*Ο Gnaeus Manlius Vulso (π. 189 π.Χ.) ήταν Ρωμαίος πρόξενος για το έτος 189 π.Χ., μαζί με τον Marcus Fulvius Nobilior . Οδήγησε μια νικηφόρα εκστρατεία κατά των Γαλατών Γαλατών της Μικράς Ασίας το 189 π.Χ. κατά τη διάρκεια του Γαλατικού πολέμου . Του απονεμήθηκε θρίαμβος το 187 π.Χ.
Ο Vulso ανήκε στο γένος πατρικίων Manlia , αλλά η σχέση του με τον πιο γνωστό κλάδο Torquatus είναι άγνωστη.
–Τετράπολις
Μαζί με τις πόλεις Απερλαί , την Απολλωνία και τη Σίμενα , η Ισινδα υπήρξε μέλος μιας τετραπόλεως, που ήταν μια ομοσπονδία τεσσάρων πόλεων της περιοχής .
– Eπαρχία της Παμφυλίας Σεκούντα
Η Ισίντα αργότερα ενσωματώθηκε στη ρωμαϊκή επαρχία της Παμφυλίας Σεκούντα
— Ίσαυροι
Το 404-406 μ.Χ., η Ισίντα υπέστη επίσης ζημιές από την πολιορκία των Ισαύρων για να καταλάβει την περιοχή της Πισιδίας.
– Λέοντας Α’
Στα έτη 471-472 η κυριαρχία των Ισαύρων στην περιοχή της Πισιδίας εξαλείφθηκε από τον βασιλιά Λέοντα Α’ και η περιοχή άρχισε να διοικείται από στρατιωτική επιτροπή.
–Αρμένιοι
Αργότερα, τον 7ο αι. Στην αρχή μεγάλο μέρος της Πισιδίας και της Φρυγίας καταλήφθηκε από Αρμένιους διοικητές.
– Άραβες
Το 647-648, η περιοχή ήταν εκτεθειμένη σε αραβικές επιδρομές.
Οι αραβικές επιδρομές συνεχίστηκαν στην περιοχή κατά την περίοδο των Ομαγιάδων και των Αββασιδών.
— Τούρκοι
11ος αιώνας Η έντονη Τουρκική παρουσία άρχισε να γίνεται αισθητή στην Μ. Ασίας από τον 19ο αιώνα και το 1076, οι Τούρκοι είχαν καταλάβει τα εδάφη της
Μ. Ασίας μέχρι την Νίκαια . Στο πλαίσιο αυτό κατελήφθησαν από τους Τούρκους και τα Πισιδικά εδάφη.
– Α’ Σταυροφορία
Αμέσως μετά, η Α’ Σταυροφορία, που οργάνωσαν οι Ευρωπαίοι το 1096, χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία την Ιερουσαλήμ, έκανε την περιοχή της Πισιδίας να βγει από την τουρκική κυριαρχία, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα.
– Βυζάντιο
Με συνθήκη που έγινε το 1118, η περιοχή της Πισιδίας αφέθηκε στο Βυζάντιο. Μετά από αυτή την περίοδο, οι Ενετοί κυριάρχησαν στην περιοχή για μικρό χρονικό διάστημα.
– Τούρκοι 1120
–Τα εδάφη της Πισιδίας και της Αττάλειας, τα οποία περιήλθαν ξανά στην τουρκική κυριαρχία το 1120,
– * Βυζάντιο
Οι Βυζαντινοί επανήλθαν με τους Κομνηνούς το 1158 μ.Χ. ,
* Τουρκμένιοι
Φαίνεται ότι από τον 13ο αιώνα, στην Αττάλεια και τα περίχωρά της εγκαταστάθηκαν οι Τουρκμενικές κοινότητες, οι οποίες αποτελούνται κυρίως από τρία βέλη. Τουρκμενική φυλή με επικεφαλής τον Hamid Bey.
Προτίμησε την περιοχή Πρόσταινας (Eğirdir,) Απολλωνία ( Uluborlu,) Αντιόχεια ( Yalvaç ). Παράλληλα με τους Σελτζούκους της Μικράς Ασίας Ανατολίας που άρχισαν να χάνουν την πολιτική τους εξουσία με την εισβολή των Μογγόλων, οι φυλές μπήκαν σε αγώνα με τις φυλές άλλων περιοχών αφού κατέλαβαν την κυριαρχία στις δικές τους περιοχές.
* Χαμιλογκουλαρί
Η φυλή Hamidogullari, που βρίσκεται στα βόρεια της περιοχής της Πισιδίας, χρονολογείται από τον 13ο αιώνα. Δήλωσε την κυριαρχία του παίρνοντας πρώτα το Απολλωνία (Uluborlu ) της Πισιδία και μετά την Προσταινα ( Eğirdir )από τα τέλη του αιώνα. Ο Μπέης του Πριγκιπάτου Χαμίντογλου, Ντουντάρ Μπέης, κατέλαβε την Αττάλεια μεταξύ 1308 και 1319 και διόρισε τον αδελφό του Γιουνούς Μπέη ως κλάδο του Πριγκιπάτου των Χαμίτ. Ενώ ο μεγαλύτερος γιος του Yunus Bey, Mahmud Bey, κυβερνούσε στην Αττάλεια, Ο άλλος γιος του, Sinaneddin Calis Hızır Bey, βασίλεψε επίσης στο Κορκουτέλι. Ολόκληρη η περιοχή, ειδικά η Αττάλεια, ήταν ένα μέρος που προτιμούσαν οι Τουρκμενικές φυλές. Οι φυλές αυτές απέκτησαν
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΠΙΣΤΕΥΩ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Στην Ίσινδα όπως και σε ολόκληρη την Μικρά Ασία η πίστη στους 12 θεούς του Ολύμπου ήταν δεδομένη αυτό αποτυπώνεται και σε νομίσματα που έχουν δημιουργηθεί
Έτσι από του 12 θεούς είδαμε :
Τον Δια και μάλιστα με το προσωνυμία Δίας Σολυμεύς (Σόλυμοι ήταν η πρόγονοι των Πισιδών
Την Άρτεμις μια θεά που λατρευόταν ιδιαίτερα και στην κοντινή Πέργη (Αρτέμης της Πέργας )
Τον Ερμή τον οποία το συναντούμε και μαζί με την θεά Τύχη
Επίσης από επιγραφή που βρέθηκε και αναφέρεται στον θεό Απόλλωνα συνάγεται η λατρεία του
Άλλα και από τους Ημίθεους είδαμε
Στην προαναφερθείσα επιγραφή αναφέρονται οι Διόσκουροι του; οποίους λάτρευαν τόσο στην μητροπολιτική Ελλάδα όσο και στην Μ. Ασία και την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία .
Διόσκουροι (> Διός+Κούροι), ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης, ήταν δίδυμα ετεροθαλή αδέρφια με τον Κάστορα να έχει πατέρα τον Τυνδάρεω και ο Πολυδεύκης τον Δία. Μητέρα τους ήταν η Λήδα και αδερφές τους η ωραία Ελένη και η Κλυταιμνήστρα. Ήταν θεοί του φωτός και προσωποποιούσαν για τους Έλληνες την εντιμότητα, τη γενναιοψυχία, την τόλμη, την ευγένεια και την αρετή. Ήταν προστάτες των καραβιών και των ναυτικών.
Οι Έλληνες τους λάτρευαν και τους τιμούσαν σαν θεούς, ενώ συχνά ζητούσαν από αυτούς συμπαράσταση και βοήθεια στις δύσκολες ώρες. Ήταν οι προστάτες και σωτήρες των θνητών όπως τους είχαν χαρακτηρίσει την εποχή εκείνη.
Στα νομίσματα εμφανίζονται η μητέρα των θεών Κυβέλη,,ο Ηρακλής όρθιος
,η Νίκη χωρίς φτερά. ,η θεά Τύχη κ.α .
Να σημειώσουμε και την παρουσία στα νομίσματα του Ποτάμιου θεόυ Ταύρος .
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία (και τη Θεογονία του Ησίοδου, πιο συγκεκριμένα) όλα τα ελληνικά ποτάμια ήταν θεοί:
Οι ελάχιστα γνωστοί πια Ποτάμιοι Θεοί, παιδιά του Ωκεανού και της Τηθύος –οι οποίοι με τη σειρά τους ήταν Τιτάνες, οι προκάτοχοι δηλαδή των ολύμπιων θεών.
Τα ονόματα που χρησιμοποιούμε σήμερα για τα ποτάμια της Ελλάδας είναι σχεδόν στο σύνολό τους αυτά των ποτάμιων θεών με τους οποίους αντιστοιχούσαν στην αρχαιότητα
Κάτι τέτοιο φυσικά γινόταν και στην Ελληνική τότε Μ. Ασία
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Στα πρώτα στάδια έγινε χριστιανική επισκοπή και σούφραγκος της μητροπολιτικής έδρας της Πέργης , της πρωτεύουσας της επαρχίας.
Από αυτούς τους επισκόπους ,
ο Κύριλλος παρακολούθησε την Α’ Σύνοδο της Νίκαιας το 325,
ο Εδέσιος στη Σύνοδο της Εφέσου το 431,
ο Μαρκελλίνος στη Σύνοδο της Χαλκηδόνας το 451,
ο Ταλλέλεος στη Β’ Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης το 553,
ο Ιγνάτιος στη Φωτιανή Σύνοδο του Κων/ νου 879) .
Η Ισίντα, η οποία δεν είναι πλέον οικιστική επισκοπή, καταγράφεται πλέον από την Καθολική Εκκλησία ως τίτλος, δηλαδή
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Στη δεκαετία του 1840, οι TAB Spratt και E. Forbes επισκέφτηκαν την Kişla, μια ώρα με το αυτοκίνητο από το Korkuteli (αναφέρεται ως Stenez), υπήρχαν ερείπια κτισμάτων με ημικατεστραμένους τείχους , και την αναγνώρισαν ως την πόλη Isinda, την οποία οι Ρωμαίοι
Τα υπολείμματα είναι λιγοστά.
Σε έναν ψηλό απόκρημνο λόφο, στη μία πλευρά μιας γλίνας, υπάρχουν κομμάτια βράχου και ένας τάφος που έχει λαξευθει σε βράχο χωρίς επιγραφή. στους χαμηλότερους λόφους στην περιοχή βρίσκονται τα ερείπια εκτεταμένων τοίχων από μαλακή πέτρα και καμένα τούβλα
– Επιγραφές
1η RegionsAsia MinorPisidia
I.Isinda 21 I.Isinda 20 I.Isinda 22
[ ] Pisid. — Isinda (Alaeddin Mahalessi, nr. Korkuteli-Istanoz): Korkuteli Area — 1st/2nd c. AD — BCH 26.1902.223,2 — Studies … A.S.Hall (1994) 67,21
<< Μαγας Ἀπολλωνίου Διοσκόροις εὐχήν. >>
2η . Μια άλλη επιγραφή στο χωριό Kişla αναφέρει ένα φεστιβάλ Clarian. (Γιορτή που γινόταν στο κατά την διάρκεια εκδηλώσεων λατρείας στο Μαντείο του Κλαριού )
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες πολλών Ελλήνων συγγραφέων (Θουκυδίδη, Παυσανία, Στράβωνα κ.ά.), στον Κλάρο βρισκόταν το περίφημο ιερό και μαντείο του Κλάριου Απόλλωνα, προστάτη όλης της Ιωνίας.
Το μαντείο του Κλάρου συμπεριλαμβανόταν στα κυριότερα μαντεία του Ελληνικού κόσμου που είχαν διεθνή ακτινοβολία , όπως αυτά που ήταν και τα αφιερωμένα στον Δία (Δωδώνη, Αίγυπτος) ή στον Απόλλωνα (Δελφοί, Δίδυμα Μιλήτος κ.ά.), με , και αυτό προ δηλωνόταν από τους θησαυρούς που αφιέρωναν σε αυτά ηγέτες ισχυρών δυνάμεων. Προς τιμήν του Κλαρίου Απόλλωνα διεξαγόταν ιππικοί αγώνες
Αυτό συμφωνεί με τον ισχυρισμό της Ισίντας, στα νομίσματά της, ότι είναι αποικία των Ιώνων.
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ
Ένα ευρύ φάσμα παραδειγμάτων[5] νομισμάτων από την Ισίντα αποδεικνύει ότι ήταν μια αυτοπροσδιοριζόμουν ιωνική αποικία.
Είναι ενδεικτική η αναγραφή της προέλευσης των Ισινδέων στα νομίσματα
ΙCΙΝΔЄΩΝ αλλά και ΙCΙΝΔЄΩΝ ЄΙΩΝΩΝ.
– Χαρακτηριστικά νομίσματα
*Χρονολογία . 36 π.Χ. 25-14 π.Χ. μ.Χ. 193-211
216-217 μ.Χ. Έτος 4 = 221-222 μ.Χ
* Περίοδος Ρωμαίων αυτοκρατόρων
Καρακάλα,Άννια Φαυστίνα ,Τζούλια Μαέσα ,Τραϊανός Δέκιος, Γαλλιενος
*Παραστάσεις σε νομίσματα εκτός των Αυτοκρατόρων
Δαφνοστεφανωνομένη κεφαλή Διός δεξιά
ISINDE κάτω από τον καβαλάρη που καλπάζει δεξιά, κρατώντας δόρυ,
κουλουριασμένο φίδι κάτω δεξιά, μεγάλο αντίσημο: κουλουριασμένο φίδι.
Δέλτα στο πάνω αριστερό πεδίο.Δαφνοστεφανωνομένη κεφαλή του Δία δεξιά.
ISIN κάτω από τον καβαλάρη που καλπάζει δεξιά, κρατώντας δόρυ,
Κεφαλή Αρτέμιδος δεξιά / IΣ-IN, Φαρέτρα
Κεφαλή Αρτέμιδος δεξιά, φαρέτρα πάνω / IΣ-IN, καλαμπόκι-στάχυ με δύο φύλλα.
Ελληνικά ΠΙΣΙΔΙΑ, Ισίντα (2ος-1ος αιώνας π.Χ. περίπου) ΑΕ Χάλκινο (15,8mm, 2,7g) Εμφάνιση: Κεφαλή Κυβέλης (  προς τα δεξιά, φορώντας κάλαθος. Αναθ.: IΣ-IN Σιτάρι.
Ακτινοβολούσα προτομή Τραϊανού Δεκίου δεξιά.
ICINΔΕΩΝ, Eubosia όρθια αριστερά κρατώντας patera στο δεξί χέρι και κερατοειδές που περιέχει το βρέφος Πλούτωνα. *
Καλή πολύ ωραία, χωμάτινη κατάθεση σε χωράφια.
* Ο Θεός του Κάτω Κόσμου Άδης ήταν σε κάποια περίοδο περισσότερο γνωστός ως Πλούτωνας και ο Άδης του Κάτω Κόσμου. Η ετυμολογία του Πλούτωνα είναι από το ελληνικό Πλούτος . Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κάτω από τη γη εξάγονται πλούτη, όπως χρυσός και ασήμι για να αναφέρουμε μόνο μερικά, επομένως είναι κατάλληλο ο Πλούτωνας να κάθεται σε ένα κέρας.
ICINΔEΩN, ακτινοβολώ και ντυμένο μπούστο δεξιά / ICINÎΔEΩN Η Ίσις κάθεται δεξιά, θηλάζει Ώρος. φίδι σχεδόν όρθιο στα δεξιά. Aulock ICINΔEΩN, Tyche Soterios στέκεται αριστερά, κρατώντας το πηδάλιο και τον κερατοειδή.
OΣ EΛ CE, ακτινοβολώ και ντυμένο μπούστο δεξιά / ICINÎΔEΩN Η Ίσις κάθεται δεξιά, θηλάζει Ώρος. φίδι σχεδόν όρθιο στα δεξιά
ICINÎΔEΩN, ο θεός του ποταμού Ταύρος ξαπλωμένος αριστερά, κρατώντας καλάμι και κερκότοπο, ακουμπισμένος σε όρθια λάρνακα. Έτος γράμμα Z στο κεντρικό πεδίο.
**Εθνικ’ον όνομα
.IC£INÎΔEΩN Δ, IΣIN , ICINÎΔEΩN,
Η ΙΣΙΝΔΑ ΣΗΜΕΡΑ
Η περιοχή έχει πληθυσμό 50430 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2010. Η ίδια η πόλη Korkuteli έχει 20.508 κατοίκους.
Το Korkuteli έχει 6 δήμους (Bozova1007, Büyükköy 1609 , Çomaklı 1161, Küçükköy 2683 Yelten 2301, και Yeşilyayla 1566 ) και 47 χωριά.