Ιστορικά ψήγματα για τους Εβραίους

Στο τέλος της δεύτερης χιλιετηρίδας π.χ χρονολογείται η δημιουργία για πρώτη φορά ισχυρού και ενωμένου βασιλείου των Εβραίων.
Τρεις υπήρξαν οι σημαντικότερες μορφές της σχετικά σύντομης ζωής του ενωμένου αυτού βασιλείου: ο Σαούλ, ο Δαβίδ και ο Σολομώντας. Γιος του Δαβίδ ο Σολομώντας (970 – 930 π.Χ) έδωσε βαρύτητα στην εσωτερική οργάνωση του κράτους και η βασιλεία του χαρακτηρίζεται γενικά ως περίοδος ειρήνης και προσπάθεια διοικητικής και οικονομικής αναδιαρθρώσεως του κράτους σε δώδεκα γεωγραφικά διαμερίσματα, ανάλογα με τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Με το θάνατο του Σολομώντα και την άνοδο στο θρόνο του γιου του Ροβοάμ τερματίζεται οριστικά και η ύπαρξη ενός ισχυρού και ενωμένου εβραϊκού βασιλείου. Επικρατεί αναρχία και το βασίλειο χωρίζεται στα δυο. Το βόρειο τμήμα του αποτελεί το βασίλειο του Ισραήλ με πρωτεύουσα αρχικά τη Συχέμ και μετά τη Σαμάρεια, ενώ το νότιο αποτέλεσε το βασίλειο του Ιούδα με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ. Ποτέ πια τα δύο αποχωρισμένα βασίλεια δεν μπόρεσαν να ασκήσουν στην περιοχή της Παλαιστίνης την επιρροή του παρελθόντος. Πολλές φορές τα δύο βασίλεια αντιμάχονταν το ένα το άλλο και έρχονταν σε εμφύλιες συγκρούσεις. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την εξασθένηση τους και τελικά το βόρειο υπέκυψε στους Ασσύριους και το νότιο στους Βαβυλώνιους.
Υπάρχει, όμως και μία άλλη ιστορική εκδοχή, που δε φαίνεται σήμερα να υποστηρίζεται από πολλούς μελετητές, σύμφωνα με την οποία οι Εβραίοι αποτελούν ξεχωριστή εθνική ομάδα της Χαναάν, συγγενεύουσα με τους Ισραηλίτες και πιθανόν να ταυτιζόταν με κάποιο κλάδο των Χαβίρου ή Χαπίρου, ενός λαού γνωστού από τις επιστολές της Tell el Amarma (15ος π.Χ αιώνας). Οι Επιστολές της Αμάρνα είναι ένα σύνολο 382 πήλινων πινακίδων σε βαβυλωνιακή σφηνοειδή γραφή, που πήραν το όνομά τους από την πεδιάδα της Τελ-ελ-Αμάρνα όπου ανακαλύφθηκαν το 1887, έναν σημαντικό αρχαιολογικό χώρο της Αιγύπτου στην ανατολική όχθη του Νείλου, 190 μίλια νότια του Καΐρου. Όχι μόνον η επιστολογραφία της Αμάρνα, αλλά και γενικά η περιοχή της Τελ-ελ-Αμάρνα αποτελεί έναν αρχαιολογικό θησαυρό που προσφέρει πληροφορίες για τους λαούς της Μεσοποταμίας, τη Χαναάν και το βιβλικό περιβάλλον, πιθανότατα την Κύπρο, ακόμα και για τον Μινωικό και Μυκηναϊκό πολιτισμό αφού θραύσματα κρητικών και μυκηναϊκών αγγείων βρέθηκαν στην περιοχή.
Υπάρχει, όμως και μια άλλη αδιαμφισβήτητη αλήθεια: Πριν από τρεις χιλιάδες περίπου χρόνια, αυτός ο λαός μέσα σ΄έναν κατακλυσμένο από τον πανθεϊσμό κόσμο της εποχής εκείνης ήταν ο πρώτος που πίστεψε στον έναν και μοναδικό Θεό.
Αγνοώντας τους πολυάριθμους θεούς των Βαβυλωνίων και των Αιγυπτίων και απέναντι στις πολυθεϊστικές θρησκείες του τότε κόσμου, αυτοί ανέδειξαν και μάλιστα με παρρησία τον Έναν, αόρατο Θεό, τον οποίο απαγορευόταν να τον απεικονίσουν (υπήρχε σχετική εντολή). Έτσι, ο Ιουδαϊσμός καταγράφτηκε στην ιστορία ως η πρώτη μεγάλη μονοθεϊστική θρησκεία στον κόσμο.
Ηλίας Μάρκου