Η επιλογή των λέξεων έγινε από τους στίχους ενός θρήνου που αναφέρεται σην προσφυγιά των Ποντίων του Καρς
Η Καρσλίδες γνώρισαν πολλές φορές την προσφυγιά, από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα που οι περισσότεροι έφυγαν από την Αργυρούπολη (Gumuschane ) της Τραπεζούντας και πήγαν στο Καρς , από όπου ξεσπιτώθηκαν μετά από 40 χρόνια και κατέφυγαν στο Βατούμ πριν από την Μικρασιατική καταστροφή και ήρθαν στην Ελλάδα στην Καλαμαριά πρόσφυγες για 3η φορά.
Για μεγάλο διάστημα έμειναν αποκλεισμένοι στην παραλία στην θέση Απολυμαντήρια (φωτογραφία στο Κολάζ )στην σημερινή Αρετσού και δίπλα από το Μικρό έμβολο που τότε λεγόταν Καραμπουρνάκι όπου πεθαίναν καθημερινά εκατοντάδες άνθρωποι.
Όντας το Καρς Η πατρίδα των γονιών μου κάποτε κάναμε ένα μικρο video περιγράφοντας την ιστορία του δείτε την στο τέλος της δημοσίευσης
Δείτε το.
ΠΟΝΤΙΑΚΑ
————————–
Ωχ! Και τσ̌ολ’ κι έρημον Καραπουρούν
Και τριγύλ’-τριγύλ’ ταφία
Και -ν- ανοίξτεν και τερέστε_ατά
Όλι͜α Γαρσλί’ παιδία
Τα νεότητα τ’ εμά Φαρμάκι͜α ποτίζ’ ατά
Την τύχη μ’ αναθεμά Τον χάρον θα δίγ’ ατά
Ωχ! Και -ν- έλα παπόρ’, έλα παπόρ’
Έλα γιαλόν-γιαλόν-ι Και φέρον με και σην Ελλάδαν
Και δέβα σο καλόν-ι Τα νεότητα -και- τ’ εμά-ν
Φαρμάκι͜α ποτίζ’ ατά Την τύχη μ’ αναθεμά
Τον χάρον θα δίγ’ ατά
*************
ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
Ωχ εγκαταλειμμένο και έρημο Καραμπουρνάκι
και γύρω γύρω τάφοι, ανοίξτε και κοιτάξτε τα,
όλα παιδιά από το Καρς.
Τα νιάτα μου φαρμάκια τα ποτίζω,
ανάθεμα την τύχη μου στο χάρο θα τα δώσω.
Ωχ έλα βαπόρι έλα βαπόρι
έλα γιαλό γιαλό , φέρε με στην Ελλάδα
και πήγαινε στο καλό.
Τα νιάτα μου φαρμάκια τα ποτίζω ,
ανάθεμα την τύχη μου στο χάρο θα τα δώσω.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
Φέρον – Έρημον – Τριγύλ’- Τερέστε – Δίγ’ ατά – Δέβα σο καλόν
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΕΩΣ ΣΗΜΕΡΑ
********************************************************************
1,Φέρον
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : Φέρω
Ετυμολογία : Φέρω < αρχαία ελληνική φέρω
Απόδοση στην νεοελληνική διάλεκτο : Φέρε.
Συγγενικές λέξεις : Φορέας φορείο φόρος
********************************************************************
2, Έρημον
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : Έρημος
Ετυμολογία : Έρημος < αρχαία ελληνική έρημος
Αβέβαιης ετυμολ. Ίσως συνδέεται με λατ. rēte «δίχτυ», rārus χαλαρός, αραιός, μεμονωμένος», αρχ. ινδ. r-te «χωρίς, εκτός».
Απόδοση στην νεοελληνική διάλεκτο Ερημία, ερημοσύνη
Συγγενικές λέξεις : Ρημάζω, ερήμην ερημητήριο ερημοκλήσι
********************************************************************
3,Τριγύλ’
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : Τρι- (για υπερβολή) + γύρω
Ετυμολογία : Γυρίζω < μεσαιωνική ελληνική γυρίζω < υποχωρητικό από το γύρος
τριγύρω < μεσαιωνική ελληνική τριγύρω < τρι- (για υπερβολή) + γύρω
Απόδοση στην νεοελληνική διάλεκτο : Τριγύρω
Συγγενικές λέξεις : Τριγυρίζω τριγύρισμα τριγυρισμένος τριγυρνώ
********************************************************************
4, Τερέστε_
Τερέστε_ατά: δείτε τα
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : Τηρῶ (τηρέω)
Ετυμολογία : Τερώ < αρχαία ελληνική τηρῶ (τηρέω)
Απόδοση στην νεοελληνική διάλεκτο :Τερώ κοιτάζω, κοινή νέα ελληνική τηράω
Συγγενικές λέξεις : Τέρεμαν.
********************************************************************
5, Δίγ’ ατά
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : Δίδωμι
Ετυμολογία : Δίδω < ελληνιστική κοινή δίδω < αρχαία ελληνική δίδωμι
δίδωμι < ινδοευρωπαϊκή ρίζα *dédeh₃- < *deh₃- (δίνω)
Απόδοση στην νεοελληνική διάλεκτο :Τα δίνω.
Συγγενικές λέξεις : Δόση, δῶρον, δωρεά, δώρημα
*******************************************************************
6 Δέβα σο καλόν
Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : Δια + βαίνω
Ετυμολογία : Λέξη: Διαβαίνω < αρχαία ελληνική διαβαίνω
διαβαίνω < αρχαία ελληνική διαβαίνω
βαίνω < βάσις <βαίνω
Απόδοση στην νεοελληνική διάλεκτο πήγαινε στο καλό .
Συγγενικές λέξεις : Διάβαση
