Μόνη σταθερά η εκκλησία του Χριστού με τις πρεσβείες του οσίου Παϊσίου (Χαρίτων Καρανάσιος)

Την Κυριακή 12 Ιουλίου 2015 εορτάζουμε την πρώτη επέτειο της μνήμης του οσίου γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου, του δικού μας αγίου (εκοιμήθη το 1994). Είναι τυχαίο; Είναι παιχνίδι της ιστορίας; Είναι «διαβολική» σύμπτωση; Εγώ θέλω να το ερμηνεύσω ως σημάδι του γελαστού γέροντα, ότι ό,τι και να γίνει ο θεός θα βοηθήσει στα δύσκολα, και ο ίδιος θα πρεσβεύει για τους Έλληνες και όλον τον κόσμο.

Ο Παΐσιος, ο μικρασιάτης από τα Φάρασα της Καππαδοκίας, που ήρθε πρόσφυγας στην Ελλάδα ως μωρό 40 ημερών, αγάπησε μέχρι θανάτου τον θεό τους ανθρώπους και την Ελλάδα μας. Είπε και διάφορα για τις μελλοντικές εξελίξεις, διάφορες «προφητείες». Προσωπικά, δεν στηρίζομαι στις προφητείες ούτε του γέροντα Παϊσίου ούτε του πατρο-Κοσμά ούτε και κανενός. Δεν ξέρω αν όντως τις είπαν, αλλά και να τις είπαν, δεν έχω πνεύμα θεού να τις ερμηνεύσω. Οι προφητείες (το γνωρίζουμε από την Παλαιά και τη Καινή Διαθήκη) συνήθως ερμηνεύονται μετά τα γεγονότα, προς επιβεβαίωση της αλήθειας ότι κύριος της Ιστορίας είναι ο θεός.

Ο θεός μας χάρισε τους αγίους όχι για να μας πούνε το μέλλον ως χαρτορίχτρες και καφετζούδες, αλλά για έναν απλό λόγο: Να μας μιλήσουν με τον λόγο τους και κυρίως με τη βιωτή τους για τον θεό για το πώς πρέπει να είναι η ζωή μας. Να είναι αγάπη προς όλους, δηλαδή θυσία για τον άλλον. Μόνον μέσα από τον άλλο σωζόμαστε, μόνον αν κάνουμε το πρόβλημα του άλλου δικό μας γινόμαστε κοινωνία μέθεξης, κοινωνία αγάπης, σώμα Χριστού. Το λέει και ο λαός: «Μπες στη θέση μου». Στην άκρη λοιπόν οι προφητείες και οι διορατικοί. Ο θεός μας έδωσε και μυαλό. Ναι, είπε όμως ότι θα πάρουμε την Πόλη. Ωραία, να πάρουμε την Πόλη, αλλά να χάσουμε την ψυχή μας; Η πόλη που πρέπει να θέλουμε είναι η Άνω Ιερουσαλήμ, η βασιλεία του θεού. Η πόλη που πρέπει να κατακτήσουμε είναι η καθαρότητα της καρδιάς μας, και μέσα να βάλουμε όλον τον κόσμο, όλους τους ανθρώπους, και πρώτα τους κακούς, όλη την Κτίση μέχρι το τελευταίο μυρμήγκι, και μετά θα έρθει και ο θεός. Χωρίς την πόλη αυτή, την καθαρή καρδιά, και όλον τον κόσμο να εξουσιάζω, χάνω την ψυχή μου και είμαι πνευματικά νεκρός.

Το ελληνικό πρόβλημα (οι Έλληνες το ξέρουμε καλά) δεν είναι ελληνικό. Οπωσδήποτε αφορά πρώτα εμάς, εμείς το ζούμε, και έχουμε και εμείς τις ευθύνες μας, αλλά δεν υπάρχει κανείς καλός στην υπόθεση. Όλοι φταίμε, κράτη και πολιτικοί σε παγκόσμιο πλέον επίπεδο, πρωτίστως βέβαια τράπεζες και επιχειρήσεις, και στο τέλος και οι λαοί, άλλοι λιγότερο άλλοι περισσότερο. Η αιτία είναι κυρίως έξω από εμάς, αλλά εμείς γίναμε απλώς αφορμή, λόγω της «αποστασίας» από τον δρόμο του θεού. Ο διάολος μάς «αγαπά » πολύ και ξεκίνησε τη διάλυση των κοινωνιών από εμάς. Σπέρνει με τριπλό υνί, δεν ξέρει όμως, όπως έλεγε ο γέροντας Παΐσιος, ότι από πίσω σπέρνει ο θεός!

Το πρόβλημα της Ελλάδος, της Ευρώπης, αλλά και όλων των κοινωνιών ανά την υφήλιο, είναι η σκληρή επιβολή του καπιταλισμού, στη χειρότερη εκδοχή της, την τραπεζοκρατία και την καταδυνάστευση των λαών μέσω των χρηματιστηρίων. Υπό μία έννοια, ο ίδιος ο καπιταλισμός τρώγει τις σάρκες του μέσω της μεγάλης φούσκας ομολόγων, τζογαδόρων, καιροσκόπων χρηματιστών, που ανεβοκατεβάζουν τις αξίες μετοχών ολόκληρων κρατών. Η Κίνα έχασε μέσα σε μια εβδομάδα 3 τρις δολάρια! Αυτό είναι παγκόσμιο πρόβλημα. Κάποιοι δηλ. κέρδισαν 3 τρις από τον τζόγο των μετοχών, χωρίς να κουνήσουν το δαχτυλάκι τους, πουλώντας αέρα! Η παγκοσμιοποίηση στις δόξες της. Το δικό μας πρόβλημα είναι ότι βρεθήκαμε στο μάτι του κυκλώνα. Ο κυκλώνας απλώς υπήρχε, αλλά εμείς τρέξαμε να μπούμε μέσα.

Πέσαμε λοιπόν στη σύγχυση, και χάσαμε τις σταθερές μας, τις απλές παραδόσεις του χωριού μας, την ανθρωπιά και το φιλότιμό μας, τη γη μας, τα ζωντανά και τα περιβόλια μας, τις γειτονιές μας και το απλό «καλημέρα» του θεού. Καταντήσαμε οικτροί επαίτες για μια συμφωνία ή μη συμφωνία, κρεμόμαστε από ένα Ναι ή Όχι, παρακαλάμε Γερμανούς και Ευρωπαίους για μια «έντιμη» συμφωνία, δεν είμαστε σε θέση να διαχειριστούμε την πλούσια χώρα μας. Με μια φράση: Δεν έχουμε τον θεό μας! Χάσαμε τη μόνη μας σταθερά, την ελληνική χριστιανική παράδοσή μας. Κανένα Ναι και κανένα Όχι δεν μας σώζει. Μόνον η επιστροφή στις ρίζες μας, είτε με συμφωνία είτε χωρίς.

Αυτό δίδαξε με λόγο, πόνο και αίμα ο γελαστός γέροντας. Έζησε με ΑΠΛΟΤΗΤΑ νου, γελαστή ΑΠΑΛΟΤΗΤΑ ψυχής, αλλά, και ΑΡΓΑ, δηλ. χωρίς σύγχυση και διασκορπισμό νου, έκανε ήρεμα σκληρό αγώνα πνευματικό. Δεν χρειαζόταν τίποτε, και άντεξε όλες τις αρρώστιες του κόσμου. Πέρασε προσφυγιά, πολέμους, κατοχή, εμφύλιο, και μετά λιτότητα, ιώβεια υπομονή, μοναχικότητα, και προσευχή για όλον τον κόσμο. Εμείς δεν είμαστε καλόγεροι βέβαια, και το ζητούμενο δεν είναι να τον μοιάσουμε. Καθένας γράφει τη δική του ιστορία στην περιπέτεια της ζωής. Το ζητούμενο είναι ένα: να μορφωθεί ο Χριστός μέσα μας, να γίνουμε, όπως και ο Παΐσιος εικόνα Χριστού, ο Χριστός στη δική μας εκδοχή. Το λέγει ο απ. Παύλος πολύ όμορφα: «μέχρι καταντήσωμεν … εις άνδρα τέλειον ειςμέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (Εφ. 4.13).

Για να γίνει αυτό, πρέπει να επιστρέψουμε στις σταθερές μας, τη μόνη σταθερά, την εκκλησία του Χριστού. Όχι όμως απλά χαζο-παραδοσιακά, για λαϊκό γλέντι ή απλή ψυχολογική υποστήριξη της στιγμής ή από ηθικίστικο αυτοπειθαναγκασμό. Χριστός και εκκλησία είναι κοινωνία προσφοράς, ολικής προσφοράς του εαυτού μας στον Χριστό, δηλ. στους άλλους. Κι αν δεν μπορούμε, όσο μπορούμε. Κι αν δεν μπορούμε να προσφέρουμε, τουλάχιστον να μη μισούμε, να μην κάνουμε κακό, τουλάχιστον να προσφέρουμε τις αμαρτίες μας στον Χριστό, να μετανοήσουμε και να πούμε ένα «Παναγία βόηθα» από την καρδιά μας και με συναίσθηση της ανεπάρκειάς μας. Αυτό έλεγε και ο Παΐσιος: Ταπείνωση κι Αγάπη. Γι’ αυτό χρειάζεται υπομονή, πολύ υπομονή. «Εν τη υπομονή υμών κτήσεσθε τας ψυχάς υμών» (Λουκ. 21.19). Μα κι άλλο υπομονή; Μέχρι πότε; Μέχρι τέλους: «Ο υπομείνας εις τέλος, ούτος σωθήσεται» (Ματθ. 24.13).

Παχιά λόγια, θα πει κανείς, παπαδίστικες χαζολογίες των «θεούσων» και των «κότσων», ενώ πρώτοι αυτοί είναι βουτηγμένοι στη βρόμα. Όλοι στο ίδιο καζάνι βράζουμε. Ποιος θα πει ότι είναι καθαρός; Το πρόβλημα όμως δεν είναι εκεί: «διάτην αλήθειάν εστιν η αρετή, αλλ᾿ ου διά την αρετήν η αλήθεια» (Μάξιμος Ομολογητής). Το θέμα δεν είναι να είμαστε «καλοί» και «καθώς πρέπει». Πρέπει να είμαστε καθαροί όχι για να παριστάνουμε φαρισαϊκά τους αγίους, αλλά για να στηρίζουμε τον διπλανό μας. Όλοι τα χάλια μας έχουμε. Ο πνευματικός μας αγώνας μετράει, όχι ο αγώνας για τα ευρά και τις δραχμές, την επιβίωση και την καλοπέραση. Ναι, αμαρτωλοί, αλλά να είμαστε στη σωστή μεριά και να προσπαθούμε. Όχι να είμαστε στον «κόσμο μας» και να βιαζόμαστε να μπούμε γρήγορα και πιο βαθιά στην κόλαση που βιώνουμε στην καθημερινότητα.

Έρχονται δύσκολα, είτε με μνημόνια είτε με δραχμή. Κανένας πανικός, κανένας φόβος. Ο μόνος φόβος η αφροσύνη μας, η δειλία, η αμαρτία (δηλ. η βλακεία μας). Ο Χριστός μας θέλει λιοντάρια σαν τον Παΐσιο και όχι βόδια, όπως καταντήσαμε. Ο Χριστός όμως δεν μας υπόσχεται άνεση. «Στενή και τεθλιμμένη» είναι η οδός του. Όποιος είναι με τον Χριστό πρέπει να φτύσει και αίμα. Η άνεση είναι ύπουλη. Τίποτε δεν κατακτάται χωρίς αγώνα. Αν δεν απελευθερωθούμε από το στραβό μας μυαλό, δεν θα ελευθερωθούμε ποτέ από καμία εξάρτηση. Φως Χριστού και Δύναμη του Αγ. Πνεύματος χρειάζεται για την ελευθερία του ανθρώπινου προσώπου. Έχουμε αγώνα ζωής και θανάτου, ψυχικού θανάτου. Ούτε η δραχμή ούτε το ευρώ, ούτε το δολάριο θα μας σώσει. Όλοι μαζί στα δύσκολα, λοιπόν, με μόνη σταθερά την εκκλησία του Χριστού, και με τις πρεσβείες του οσίου Παϊσίου. Προσευχή και υπομονή. Εμείς έχουμε θεό. Μη φοβάστε τίποτε.