Ένας σύγχρονος διανοούμενος, ομοεθνής του Ντοστογιέφσκι, ο Γεώργιος Φλορόφσκι, από τους μεγαλύτερους ορθόδοξους θεολόγους θεωρεί πως δεν πρέπει να εντάσσουμε την Εκκλησία στα περιοριστικά όρια ενός ορισμού, γιατί τα ξεπερνά κατά πολύ και ξανοίγεται στην ασύνορη βιωματική σχέση του Θεού με τον άνθρωπο.
Για τον Φλορόφσκι η Εκκλησία είναι κάτι που λιγότερο σπουδάζουμε και περισσότερο ζούμε.
Η Εκκλησία του Χριστού εμφανίζεται στον κόσμο ως μια νέα πραγματικότητα, μια νέα οντολογική πραγματικότητα που δεν σημαίνει ότι είναι αόρατη, ιδεώδης και μη ιστορική.
Είναι μετα-ιστορική και όχι εξω-ιστορική, γιατί όλος ο χριστιανισμός είναι μέσα στην ιστορία και όπως έλεγε ο μεγάλος θεολόγος, δεν είναι απλώς αποκάλυψη στην ιστορία ο χριστιανισμός, είναι πρόσκληση για να κάνουμε ιστορία, πρόσκληση για ιστορική δράση και ιστορική δημιουργία.
Όλοι «εν Χριστώ» είμαστε ένα, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει την απορρόφηση και την εξαφάνιση των ανθρώπινων προσώπων, των ανθρώπινων υποστάσεων.
Στην Εκκλησία, κατά τον Φλορόφσκι πάντα, δεν υπάρχει μια «συλλογική συνείδηση» μια παθητική κατάσταση διαλύσεως του Εγώ. Η καθολική συνείδηση δεν είναι μια «αυτοσυνειδησία», αλλά μια ελευθερία απέναντι στον εαυτό μας, αφού οι έχοντες περισσότερη συνείδηση της ενότητας όλων μέσα στο σώμα του Χριστού, είναι και οι πιο ελεύθεροι από τους ατομικούς τους περιορισμούς.
Η προσωπική τους συνείδηση είναι πιο ανοιχτή στην αλήθεια, διευρύνεται, συμπληρώνεται και ολοκληρώνεται στα πλαίσια μιας αληθινής μεταμορφώσεως.
Συνείδηση της Αλήθειας έχει εκείνος που δεν είναι πια το υποκείμενο της συνειδήσεώς του.
Σήμερα στο όνομα μιας αλλόκοτης ελευθερίας βιώνονται τραγικές καταστάσεις για τις οποίες οι υποστηρικτές της υλιστικής αντίληψης για τη ζωή τις προσπερνούν αβασάνιστα, επιβεβαιώνοντας το λεχθέν του Ντοστογιέφσκι «σ΄έναν κόσμο δίχως Θεό όλα επιτρέπονται».
Σε πολλά από τα γνωστικά αντικείμενα των σύγχρονων επιστημών (θετικής και θεωρητικής κατεύθυνσης) η επιχειρούμενη αμφισβήτηση και άρνηση της σχέσης του κτιστού με το άκτιστο, του κόσμου με το Θεό, δικαιολογείται και αιτιολογείται από την επιδίωξη της δήθεν απόλυτης ελευθερίας.
Ηλίας Κ Μάρκου
[email protected]