Την πληροφορία της τιμητικής εκδήλωσης εκ μέρους της Θεολογικής Σχολής Του Πανεπιστημίουτου Μιλάνου προς τον Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ιωάννη Ζηζιούλα πληροφορηθήκαμε από το διαδίκτυο (http://www.eurcom.org/zizioulas–true–master/),όπου παρουσιάζεται η σχετική τελετή. Εκεί είναι αναρτημένες φωτογραφίες και ρεπορτάζ σχετικό (αγγλ.-ιταλ.), το οποίο μεταφέρουμε αυτούσιο αμέσως παρακάτω, μεταφρασμένο από Κοζανίτισσα με σπουδές στην Αγγλία:
Ένας «αληθινός δάσκαλος», που δείχνει τον δρόμο για το παρόν και το μέλλον της ακαδημαϊκής μας κοινότητας. Αυτός είναι ο χαρακτηρισμός που δόθηκε από τον καρδινάλιοAngeloScola, αρχιεπίσκοπο του Μιλάνου και μέγα καγκελάριο του πανεπιστημίου της Β. Ιταλίας στη σχολή της Θεολογίας, για να περιγράψει τον Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη Ζηζιούλα στον οποίο και απονεμήθηκε τιμητική διάκριση από το πανεπιστήμιο, στις 24 Ιανουαρίου 2015. Σύμφωνα με τον καθηγητή π. AntonioZani, o οποίος και του απέδωσε εγκώμια, ο Ιωάννης Ζηζιούλας θεωρείται διακεκριμένος ορθόδοξος λόγιος της θεολογικής σκέψης και εξέχουσα μορφή του οικουμενικού κινήματος. Παρέχει θεολογικές ιδέες, χρήσιμες διευκρινίσεις και επαναφέρει τον ορθόδοξο μοναδικό χαρακτήρα σε ένα πλαίσιο διαλόγου με τον υπόλοιπο χριστιανισμό.
Ο καθηγητής Zani αναφέρθηκε αναλυτικά στη ζωή του Μητροπολίτη Ζηζιούλα ξεκινώντας από το 1931, έτος γέννησής του, στην περιοχή της Μακεδονίας στην Ελλάδα, περιγράφοντας τη λαμπρή ακαδημαϊκή του καριέρα και την έντονη οικουμενική του δράση. Ο π. Zani επισήμανε ότι ο Ζηζιούλας, ως αντιπρόεδρος της Διεθνούς Μικτής Επιτροπής Διαλόγου της Ρωμαιοκαθολικής με την Ορθόδοξη Εκκλησία, συνέβαλε ουσιαστικά στην κατανόηση του μοναδικού ρόλου του επισκόπου της Ρώμης στη στενή σχέση και επικοινωνία μεταξύ των εκκλησιών. Στη συζήτηση περί του πρωτείου του αΑγίου Πέτρου, ο μητροπολίτης απέφυγε την ιστορική κανονιστική προσέγγιση, η οποία και είχε επικρατήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα στην ορθόδοξη Εκκλησία,ώστε να ερευνήσει τα αίτια της ύπαρξής της στη θεολογία.
Αντ’ αυτού, ο μητροπ. Ιωάννης επικεντρώθηκε στη σημασία της έννοιας του ανθρώπου στη χριστιανική θεολογία, ξεκινώντας από την κοινή παράδοση μεταξύ Ανατολής και Δύσης, για να δείξει ότι το πρόσωπο είναι η κεντρική έννοια της χριστιανικής οντολογίας,και αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως βάση για την απάντηση των υπαρξιακών οικουμενικών ερωτημάτων.Πριν από αυτό το επιχείρημα, ο μητροπολίτης έθεσε το ερώτημα αν στη σύγχρονη κοινωνία, ο άνθρωπος θεωρείται απλώς ως υπαρξιακή οντότητα ή ένα μέσο που μπορεί να θυσιαστεί για έναν ανώτερο σκοπό.
Προκειμένου να εξηγήσει το σημείο αυτό, αναφέρθηκε στους μάρτυρες της Χριστιανοσύνης στη Μέση Ανατολή, που ενσωμάτωσαν τον οικουμενισμό του μαρτυρικού θανάτου ή πιο γενικά,υπέδειξαν το υπαρξιακό κομμάτι του οικουμενισμού (διαμέσου του μαρτυρικού θανάτου) Στην περίπτωση αυτή οι δογματικές διαφορές που είχαν διχάσει τους χριστιανούς για αιώνες έδωσαν τη θέση τους στα θεμελιώδη υπαρξιακά προβλήματα που απασχολούσαν τους ανθρώπους, όπως η ελευθερία και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ακόμη και θέματα ζωής και θανάτου. Γυρνώντας το χρόνο πίσω στις ρίζες της θεολογίας για την έννοια του ατόμου, ο μητροπ. Ζηζιούλας ξεκίνησε ένα ιστορικό ταξίδι μέσω των Πατέρων της Εκκλησίας και του Τριαδικού δόγματος, αρχίζοντας από την κλασική εποχή στην Αρχαία Ελλάδα και τον ρωμαϊκό κόσμο. Η ομιλία του τελείωσε, τονίζοντας ότι στις μέρες μας οι άνθρωποι απειλούνται από κρίση ταυτότητας και υπαρξιακού σκοπού, κάτι που κρύβεται καλά κρυμμένο πίσω από τα ανθρώπινα επιτεύγματα (τεχνολογία και επιστημονική πρόοδος, οικονομική ανάπτυξη, παγκοσμιοποίηση). Πρόσθεσε επίσης ότι η θρησκεία μοιάζει να αποπροσωποποιεί την ανθρώπινη οντότητα, διαχωρίζοντας την πίστη από την αγάπη και θυσιάζοντας τη μοναδικότητα κάθε ανθρώπου για θρησκευτικούς σκοπούς. Επίσης πρόσθεσε την ανάγκη για αναγέννηση της οικουμενικής κοινότητας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «Όσοι δεν πιστεύουν στον Τριαδικό Θεό, δεν μπορούν να πιστέψουν, στον απόλυτο βαθμό, στην αξία της ανθρώπινης ύπαρξης, για την οποία πέθανε ο Χριστός. Το νέο έργο της χριστιανικής θεολογίας είναι να μεταφράσει το χριστιανικό δόγμα με τέτοιο τρόπο ώστε να το συσχετίσει με τον υπαρξιακό σκοπό της ανθρωπότητας».
Για την τιμητική αυτή διάκριση από το Πανεπιστημίου του Μιλάνου δεν μου είχε πει τίποτε ο φίλος από τα μαθητικά χρόνια Ιωάννης, καίτοι επικοινωνούμε και πάντοτε με ρωτάει για την Κοζάνη.Δεν ξεχνάει τα παιδικά και σχολικά του χρόνια στο Βαλταδώρειο Γυμνάσιο, όπως επίσης με ρωτάει αν έγινε ο δρόμος προς το Καταφύγι (γενέθλιος τόπος του), που είχε υποστεί καθίζηση. Κάθε καλοκαίρι ερχόταν το μήνα Αύγουστο και έμεινε στο Χωριό του, ιστορικό κεφαλοχώρι των Πιερίων , όπου και τον συναντούσαμε. Η σεμνότητατου Ιεράρχου Ιωάννη Ζηζιούλα , είναι αυτή που τον κρατάει μακριά από αλαζονείες, επιδείξεις και αυτοπροβολές, παρά το γεγονός ότι αποτελεί παγκόσμια προσωπικότητα της Χριστιανοσύνης.Είναι συμπεριφορά ενός σωστού και ταπεινού αρχιερέως. Ο ίδιος έχει τιμηθεί από πολλά πανεπιστήμια ευρωπαϊκών χωρών καθώς και από πανεπιστήμια όπου εδρεύουν ορθόδοξα Πατριαρχεία.
Γράφουμε λίγα λόγια για τη διαδρομή του ως Πανεπιστημιακού,Ακαδημαϊκού και ως Ιεράρχη του Πατριαρχείου. Αποφοίτησε από το Βαλταδώρειο Γυμνάσιο Κοζάνης, σπούδασε θεολογία στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στο Χάρβαντ της Βοστώνης, όπου δίδαξε επί τρία έτη. Κατόπιν δίδαξε στα πανεπιστήμια Γλασκώβης, Εδιμβούργου και Λονδίνου (συνολικά 25 χρόνια καθηγητής στην Αγγλία). Επίσης, δίδαξε στη Θεολογική ΑΠΘ και ως καθηγητής επισκέπτης σε διάφορα πανεπιστήμια. Υπήρξε μέλος σε πολλές επιτροπές του Πατριαρχείου. Το 1971 του προτάθηκε από τον πατριάρχου Αθηναγόρα να εισέλθει στον κλήρο, αλλά ήταν το 1986, όταν επί πατριάρχου Δημητρίου χειροτονήθηκε διάκονος, πρεσβύτερος και μητροπολίτης, μέσα σε μια εβδομάδα με το εκκλησιαστικό σύστημα( ΑΘΡΟΟΝ), ενώ συνέχισε και την ακαδημαϊκή του δραστηριότητα. Ο γνωστός δημοσιογράφος εκκλησιαστικών θεμάτων Σπύρος Αλεξίου έγραφε για την εκλογή: «Η ανάδειξη του Ιωάννη Ζηζιούλα σε ενενεργεία ιεράρχη του οικουμενικού θρόνου αποτελεί σταθμό στα χρονικά της εξελίξεως του Φαναρίου και του κλήρου της Κωνσταντινουπόλεως κατά τα τελευταία χρόνια. Διότι ο μητροπολίτης Περγάμου είναι αναγνωρισμένος ως ένας από τους κορυφαίους, αν όχι ο κορυφαίος, θεολόγος του κόσμου στον χώρο της Ορθοδοξίας».
Το 1993 εκλέχτηκε μέλος τηςΑκαδημίας Αθηνών, και το 2002 διετέλεσε πρόεδρος της Ακαδημίας. Συνέγραψε πολλά βιβλία.Θα αναφέρω εδώ μόνον μία εργασία: «Ελληνισμός και Χριστιανισμός.Η συνάντηση των δύο κόσμων», που έχει συμπεριληφθεί και στον ΣΤ΄ τόμο της Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους.Ο Σεβασμιώτατος κ. Ιωάννης έχει πολλές τιμητικές θέσεις στον ορθόδοξο χώρο για το ακαδημαϊκό και αποστολικό έργο που επιτελεί. Βρίσκεται σε διαρκή κίνηση, επισκεπτόμενος τα άλλα ορθόδοξα πατριαρχεία, τη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία και Εκκλησίες άλλων δογμάτων σε διάφορες χώρες τους, εκπροσωπώντας το Πατριαρχείο. Είναι μέλος της Ι. Συνόδου του Πατριαρχείου και έχει την επίβλεψη του πατριαρχικού γραφείου Αθηνών, εκπροσωπώντας το Πατριαρχείο στην Ελληνική πολιτεία, ενώ παράλληλα ανάλογα εποπτεύει Ερευνητικό Κέντρο στην Ακαδημία Αθηνών. Βρίσκεται πολλές φορές στη Γενεύη, καθώς ο μητροπολίτης Περγάμου είναι υπεύθυνος της οργάνωσης της παγκόσμιας ορθόδοξης συνόδου (Κωνσταντινούπολη 2016).
Το 2003, ο τότε πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας του απένειμε τον Ανώτατο Ταξιάρχη του Φοίνικος.
Αυτός είναι εν ολίγοις ο συμπατριώτης και φίλος μας Ιωάννης Ζηζιούλας, που τιμά την Κοζάνη πνευματικά ως Ακαδημαϊκός και ως αρχιερέας του Πατριαρχείου καθώς και ως κορυφαίος θεολόγος στην παγκόσμια σύναξη του Χριστιανισμού. Ο θεός να του δίνει δύναμη.
Η Φωτογραφία δείχνει το μητροπολίτη Περγάμου, δίπλα του είναι ό Καρδινάλιος AngeloSkola, Αρχιεπίσκοπος του Μιλάνου και πρύτανης του πανεπιστημίου, αριστερά δύο μητροπολίτες της Ρωσικής εκκλησίας και άλλοι ιερωμένοι της Καθολικής εκκλησίας. Στην αίθουσα τελετών του πανεπιστημίου, όπου έγινε η τιμητική τελετουργία.