Εδώ και λίγα χρόνια έχει ανοίξει ένας διάλογος ειδικών επιστημόνων αναφορικά με το μεγάλο θέμα της τεχνητής νοημοσύνης, μετά τις προσπάθειες ερευνητών για την κατασκευή ενός είδους τεχνητού εγκεφάλου. Κάποια από αυτές τις απόψεις, η οποία προκάλεσε πολλές συζητήσεις, ήταν αυτή του γνωστού σύγχρονου αθεϊστή και φιλόσοφου, του θεωρητικού του εγκεφάλου και της συνείδησης, του Ντάνιελ Ντένετ, που συνοψίζεται στη φράση του «είμαστε ρομπότ που τα έκαναν ρομπότ».
Γι αυτόν, ο εγκέφαλος είναι ένας αποθηκευτικός χώρος των συμβόλων και των κανόνων που απεικονίζουν τον εσωτερικό μας κόσμο με τη βοήθεια του πλέγματος των νευρώνων του. Με αυτού του είδους τις αντιλήψεις ταυτίζονται και άλλες απόψεις ειδικών και ειδημόνων που ευθυγραμμίζονται με την αυταπάτη της τεχνητής νοημοσύνης. Είναι όλοι αυτοί που ούτε λίγο ούτε πολύ, ευθαρσώς πιστεύουν ότι αν αποθηκεύσουμε σ΄έναν αντίστοιχο με τον εγκέφαλο αποθηκευτικό χώρο, όλα εκείνα τα απαραίτητα στοιχεία, με τη βοήθεια μιας εξαιρετικής μηχανής αναζήτησης, θα φτάσουμε σε μια λειτουργία αντίστοιχη με την εγκεφαλική.
Έτσι, λοιπόν, στις μέρες μας, ένας καινούργιος προβληματισμός, εξυφαίνεται ο οποίος, όμως, έχει τις ρίζες του στο παρελθόν και μάλιστα στην εποχή του Γάλλου διανοούμενου, Καρτέσιου, όταν επιχειρήθηκε αποσαφήνιση και αναλυτική ερμηνεία αυτού που λέμε νόηση. Αυτός ήταν αυτός που επέμενε ότι ο άνθρωπος αποτελείται από δύο ενότητες, το υλικό σώμα και την άυλη νόηση. Για αιώνες μετά θεωρήθηκε αναγκαία η μεσολάβηση του Θεού ανάμεσα στα δύο, ώστε να εξηγηθεί, πώς κάτι που δεν είναι υλικό (νόηση) κατάφερνε να έχει χειροπιαστά αποτελέσματα, όπως λόγου χάρη η απλή κίνηση για να πιάσουμε κάποιο αντικείμενο. Ακολούθησαν κι άλλες πολλές επιστημονικές απόψεις που θεωρούσαν πως είναι λάθος αυτό που έκανε ο Καρτέσιος, δηλαδή το να κατατάσσει στην ίδια κατηγορία τη νόηση με τον εγκέφαλο και να την αναγνωρίζει ως «πράγμα». Κάπως έτσι οδηγηθήκαμε στα τωρινά ουτοπικά και παρατηρούμε ότι οι επιστημονικές απόψεις για τη μετεξέλιξη του ανθρώπου πληθαίνουν και μάλιστα κάποιοι θεωρούν πως δεν θα αργήσει να καταστεί εφικτή η δυνατότητα δημιουργίας χιμαιρικών βιο – κυβερνητικών πλασμάτων, κάτι που θα προκύψει από τη συνεργασία της πληροφορικής και της τεχνητής νοημοσύνης με τις νευροεπιστήμες. Ο αθεϊσμός από εδώ και πέρα μπαίνει σε άλλη τροχιά…
Ηλίας Μάρκου
14