Βασίλη Σαραφίδη*
Η ερμηνεία του επίμαχου εγγράφου και το ακόλουθο συμπέρασμα ότι η συμφωνία των Πρεσπών κατοχυρώνει πλήρως τις θέσεις που είχαν διατυπώσει τα Σκόπια από το 2008, βρίσκεται εντελώς εκτός πραγματικότητας.
Εάν η συμφωνία των Πρεσπών ικανοποιεί όσα ζητούσαν διαχρονικά τα Σκόπια, τότε γιατί ο Γκρουέφσκι, πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ το 2008, κατηγορεί σήμερα τον Ζάεφ για εσχάτη προδοσία;
Η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στις δύο θέσεις είναι το εύρος εφαρμογής του ονόματος. Ο Γκρουέφσκι το 2008 επιζητούσε λύση διπλής ονομασίας: σύνθετη ονομασία στους διεθνείς οργανισμούς, «Μακεδονία» σκέτο στο εσωτερικό της χώρας του. Κάτι παρόμοιο δηλ. με αυτό που ίσχυε τόσα χρόνια (“FYRO Macedonia” στον ΟΗΕ, “Macedonia” στο σύνταγμα).
Εάν ένας λαός δεν αποδεχτεί την χρήση μιας ενιαίας ονομασίας για την χώρα του «έργκα όμνες», τότε η εντύπωση που συνήθως επικρατεί στο διεθνές περιβάλλον είναι ότι η συμφωνία έχει επιβληθεί εξ’ άνωθεν με όρους εκφοβισμού. Ειδικά όταν πρόκειται για μια μικρή χώρα όπως είναι η ΠΓΔΜ, κυβερνήσεις της οποίας έχουν υποκριθεί άριστα τον ρόλο του θύματος των Βαλκανίων τα τελευταία 25 χρόνια.
Το αποτέλεσμα, όπως έδειξε η 25ετή ιστορία της σχετικής διένεξης, μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: ολόκληρος σχεδόν ο υπόλοιπος κόσμος, σεβόμενος και το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού των λαών, τείνει να αποδέχεται και να χρησιμοποιεί εν τέλει τη συνταγματική ονομασία της χώρας, στην προκειμένη περίπτωση το «Μακεδονία» σκέτο. Με γνωστή κατάληξη την διαμόρφωση ενός άκρως δυσμενούς στάτους κβο για την Ελλάδα.
Εξού και το έγγραφο της Wikileaks το 2008 μιλάει για συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της «Μακεδονίας», όχι της ΠΓΔΜ.
Κάποια πολιτικά κόμματα (με προεξέχουσα την ΝΔ), επιλέγουν συνειδητά να θυσιάσουν κάθε ίχνος σοβαρότητας σε εθνικά ζητήματα, απλά και μόνο για ψηφοθηρικούς λόγους. Εκτός φυσικά κι αν πρόκειται για πλήρη ανικανότητα συγκεκριμένων ανθρώπων που χαράζουν υποτίθεται «στρατηγική» σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.
*Ο Βασίλης Σαραφίδης είναι Αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Monash