Κυριακή, 22 Δεκεμβρίου, 2024

Εις μνήμη Σάκη Παπαβασιλείου, πρώην Προέδρου του Συλλόγου «Το Πηγάδ’ απ’ το Κεραμαριό», ερευνητής και συλλέκτης λέξεων από το Κοζανίτικο ιδίωμα. Σημειώσεις ενός Κοζανίτη (Γιάννη Κορκά)

0 comment 7 minutes read

Προ σαράντα ημερών έφυγε από κοντά μας ο φίλος Σάκης, ένας θαυμάσιος Άνθρωπος και οικογενειάρχης με κοινωνική παρουσία.

Οι μεγάλες ώρες της ανθρώπινης μοίρας λυγίζουν την ψυχή μας και τραυματίζουν το Είναι μας, όταν αγαπητοί φίλοι και αξιόλογοι άνθρωποι της κοινωνίας μας, φεύγουν και αφήνουν δυσαναπλήρωτο κενό και ιδιαιτέρως στην οικογένειά τους.

Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε την 27η Ιανουαρίου του Ιωάννου Χρυσοστόμου κατά την Εκκλησία, Θα είχε υποθέτω τη Βούληση του Αγίου Χρυσοστόμου και θα τον καθοδηγούσε στην καθημερινή του ζωή. Φεύγοντας ανήμερα της εορτής εικάζω ότι θα τον δεχθεί στους ουρανίους Θόλους.

Ο αείμνηστος Σάκης γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1946, γονείς του ήταν ο Χρήστος και η Ασημίνα από το ιστορικό χωριό Μεταξά ο πατέρας, από το Τρανόβαλτο η μητέρα, περιοχή των Καμβουνίων, εγκαταστάθηκαν στην Κοζάνη το 1945 μετά την κατοχή, απέκτησαν 4 παιδιά, τρία αγόρια και ένα κορίτσι.

Ο Σάκης πάλεψε από μικρός στη ζωή , διδάχθηκε πολλά τα οποία διαμόρφωσαν το χαρακτήρα του σε υπεύθυνο άνθρωπο με ωριμότητα και αγωνιστή του ωραίου.

Απόφοιτος Γυμνασίου. Υπηρέτησε τη θητεία του στην αεροπορία.

Προσελήφθηκε στη Δ.Ε.Η. στα γραφεία της Κοζάνης, όπου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις, πρόθυμος να εξυπηρετήσει, αντιμετωπίζοντας τους πελάτες με ευγένεια και καλοσύνη.

Το 1975 παντρεύεται τη Βασιλική Γούλα από την ιστορική γειτονιά των Αγίων Αναργύρων και δημιουργούν μια θαυμάσια οικογένεια. Απέκτησαν δύο παιδιά αγόρι και κορίτσι , τα οποία σπούδασαν, Δικηγόρος η Κόρη, και στέλεχος του Υπουργείου υγείας ( ΕΟΠΥΥ) ο γιός, απόφοιτος του ΤΕΙ Κοζάνης . Έχουν δύο εγγόνια.

Ανήσυχος, αγωνιστής και δημιουργικός, έχοντας βαθιά συναίσθηση της αξίας του Αθλητισμού, Ασχολήθηκε στον αθλητικό σύλλογο «Γυμναστικός» Κοζάνης, ως έφορος της ομάδας γυναικών του αθλήματος χειροσφαίρισης ( Χάντ-Μπώλ). Στην ομάδα συμμετείχε και η κόρη του, που διακρίθηκε ως παίκτρια του Χάντ μπωλ και εκλήθη στην Εθνική ομάδα της Ομοσπονδίας, συμμετέχοντας στους Ευρωπαϊκούς και Βαλκανικούς αγώνες πρωταθλημάτων. Ο Σάκης παρέμεινε ως έφορος επί τρία χρόνια από το 1988 έως το 1991.

Τότε γνωριστήκαμε με το Σάκη, ήμουνα πρόεδρος του Εθνικού Κοζάνης και αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας χειροσφαίρισης. Ευγενής και πρόθυμος να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του , συνεπείς και προσηλωμένος στις υποχρεώσεις και πίστη στις αρχές και στης Αξίες του Αθλητισμού. Εκτιμώντας τη συμπεριφορά του αυτή τον ενέταξα στους πολύτιμους συνεργάτες που υπηρετούν τον Αθλητισμό. Να εξάρω επίσης τη συνέπειά του ως εκπρόσωπος του συλλόγου απέναντι στην ομοσπονδία. Όταν η Ομοσπονδία είχε εκλογές κατέβαινε στην Αθήνα για να ψηφίσει , και να σταυρώσει και τον συμπολίτη του ,παρά τις συστάσεις μου να μην κάνει τον κόπο και κατέβει. Η υπευθυνότητά του όμως δεν τον απέτρεψε. Χαρακτηριστικό δείγμα ανθρώπου να τηρεί τις υποχρεώσεις του με σοβαρότητα.

Το 1993 οι διαμένοντες στην περιοχή κυκλικά από τον τότε κήπο του Καραδήμου, επί της οδού Δαβάκη, άλλη νοσταλγία ,(που ήταν κέντρο διασκεδάσεως και χορού με δύο πίστες και με τραγουδιστές και τρίες, που επισκέφτηκαν κατά καιρούς όπως, Σώτος Παναγόπουλος, Φώτης πολυμέρης, Κάκια Μένδρι, Δανάη και άλλοι). δεν ξεχνιούνται αυτά, τα ζήσαμε στα νιάτα μας, όπως και όλη η γειτονιά που τα θυμάται αναπολώντας τα. Με πρωτοβουλία των αειμνήστων Σάκη και Θόδωρο Κόμπο καθώς και ο Κώστας Ρήγας και συμφωνούντων όλων των κατοίκων της γειτονιάς Αποφάσισαν να ιδρύσουν σύλλογο και να λειτουργήσει ως πάλι ποτέ παλιά όμορφη γειτονιά και στον οποίο δόθηκε ο τίτλος « ΤΟ ΠΗΓΑΔ΄ΑΠ’ ΤΟ ΚΕΡΑΜΑΡΙΟ». Γιατί η γειτονιά γειτνίαζε με το Κεραμαριό. Το πηγάδι βρισκόταν απέναντι από τον κήπο του Καραδήμου, επί της οδού Δαβάκη και αριστερά ,δυτικά του διατηρητέου σπιτιού των Αφων Γερούση.

Έτρεχε νερό συνεχώς και τα παλιά χρόνια έπαιρνε νερό από το πηγάδι όλη η γειτονιά. Άλλη ιστορία αυτή. Κυκλοφορούσαν πολλά ανέκδοτα. Ήταν δηλαδή Ονομαστό το «πηγάδ.’» Ο σύλλογος ως Πολιτιστικός και Λαογραφικός είναι προσηλωμένος στην παράδοση, στην τοπική ιστορία και στις αρχές που αναδεικνύουν την αισθητική της γειτονιάς . Ο Σάκης εξελέγη πρώτος πρόεδρος του συλλόγου 1993-2000 και οι ενέργειές του απέβλεπαν στη συγκρότηση του συλλόγου και στην πιστή τήρηση των παραδόσεων, και στη Δημιουργία ενός νέου Φανού στη μικρή πλατεία της 3ης Σεπτεμβρίου, συμμετέχοντας στις απόκριες.

Επίσης δημιούργησαν ένα στέκι (παλιούκιρου Οντά) δωμάτιο κατάλληλα διακοσμημένο με τη μορφή της παλιάς εποχής για τις συναντήσεις τους, στο χώρο του Φανού. Δίνοντας πολιτιστική χροιά και ατμόσφαιρα χωρατά με πολλά «Μασλάτια και κασμέρια» και συγχρόνως κεντούσαν και έπλεκαν οι γυναίκες. Και κατά το ιδίωμα γκουργκιλούσαν οι ώρες. Ευχάριστα και όμορφα απογευματινά μιας άλλης εποχής. Ο Θεόδωρος Κόμπος αείμνηστος, παλαιό στέλεχος της αποκριάς και της γειτονιάς, αφηγούνταν αναμνήσεις από τους παλιούς Φανούς, τον κήπο του Καραδήμου και στιγμιότυπα από το «παγάδ’» τον είχαν ανακηρύξει και Επίτιμο πρόεδρο. Σήμερα πρόεδρος του συλλόγου είναι ο Κώστας Ρήγας. Όλη τη διαδρομή του συλλόγου με πολλές άλλες εκδηλώσεις εκτός από τις απόκριες, τις έχω περιγράψει δημοσιεύοντας στον τοπικό τύπο.

Ο αείμνηστος Σάκης διακατείχετο από πολλά αξιόλογα προσόντα πολιτιστικής συμπεριφοράς που μετέδιδε στο σύλλογο και διαχέοντο στους χώρους δραστηριότητος . Παραιτήθηκε από πρόεδρος το 2000 με τη σκέψη ότι πρέπει να εναλλάσσονται οι πρόεδροι και να εισέρχεται νέο αίμα, από τη νέα γενιά για να ενσωματώνονται, να μυούνται και να έχει συνέχεια ο σύλλογος. Δεν απομακρύνθηκε όμως από το σύλλογο , τουναντίον, πρωταγωνιστούσε από τη θέση του απλού μέλους στις εκδηλώσεις του συλλόγου.

Ο αείμνηστος φίλος Σάκης ως συνταξιούχος δεν έμεινε αδιάφορος ασχολείτο με μεγάλο ενδιαφέρον με το Κοζανίτικο Ιδίωμα, όσες λέξεις του ιδιώματος άκουγε να ομιλούνται τις συγκέντρωνε και τις κατέγραφε, επίσης, ερευνούσε πολλά γραπτά των λογίων της Κοζάνης που είχαν γράψει κατά το παρελθόν στο Ιδίωμα ή που το χρησιμοποιούσαν στη γραφή ιδιαιτέρως στις απόκριες, για να έχει μια πλήρη ενημέρωση της ονοματολογίας του ιδιώματος. Είχε βαθύ σεβασμό στην Ηθογραφία των Κοζανιτών και στην τοπική ιστορία, ώστε να επιδίδεται με ζήλο αξιοθαύμαστο, χωρίς να είναι ακαδημαϊκός, αλλά η σοφία του λαού τον ενθάρρυνε και αναζητούσε την ποιότητα της ζωής των προγόνων και την πολιτιστική τους κουλτούρα που τους ανέδειξε προ αιώνων παρά των δυσκολιών της εποχής.

Διότι το ιδίωμα έχει πολλές ερμηνείες με περιεχόμενο και νόημα που το καθιστά χρήσιμο σε πολλές περιπτώσεις. Με αυτό το πνεύμα λοιπόν, ο Σάκης συγκέντρωνε τις λέξεις τις τοποθετούσε κατά αλφαβητική σειρά και ετοίμασε ένα δοκίμιο που είναι 100 σελίδων. Μου μιλούσε πάντοτε για το Ιδίωμα, μου έλεγε να μου δείξει την εργασία του και να μιλήσουμε για την προετοιμασία εκδόσεως του δοκιμίου, του έδωσε τίτλο «Κουζιανιώτ΄κου Γλουσάρ». Και ως ερασιτέχνης «γλωσσολόγος» να αφήσει ως αποτύπωμα το γλουσάρ’, που αρέσει σε όλους το ιδίωμα και το χρησιμοποιούν όπου νομίζουν αυτάρεσκα. Δυστυχώς δεν πρόλαβε να το παρουσιάσει ενώ ασχολείτο πολλά χρόνια με τη συγκέντρωση του ιδιώματος ως εραστής αυτού. Ο Σύλλογος όμως, όπως μου είπε, θα το εκδώσει στη μνήμη του και μου έδωσαν ένα αντίτυπο για να ενημερωθώ στη γραφεί του έργου αυτού, ίσως και με πρόθεση να το προλογίσω.

Ο αλησμόνητος Σάκης ήταν απλός, ταπεινός, καλός συνομιλητής, συνεργάσιμος και καλοδεχούμενος στις συγκεντρώσεις.

Είχε έμφυτη ευγένεια και πλούσιο εσωτερικό κόσμο με πληρότητα πανανθρώπινων συναισθημάτων.
Άκακος, συνετός και αγωνιστής από μικρός, καλλιεργήθηκε από τη συναναστροφή με ανθρώπους της γειτονιάς και του λαού που είναι ντόμπροι και καλοπροαίρετοι , ομιλούντες με απλό λόγο.

Έντιμος, ειλικρινής και αντικειμενικός, φιλικός και φιλόξενος, χαρά του να προσφέρει στους συνανθρώπους του. Με ήθος συμπεριφοράς ενός ανθρώπου φιλοσοφημένου.

Πορεύσου αλησμόνητε Σάκη εν ειρήνη στην αιωνιότητα της ζωής και της ιστορίας. Θα σε θυμόμαστε πάντοτε. Η μνήμη σου θα μένει άσβεστη στην καρδιά των ανθρώπων που σε γνώρισαν.

Η γη της Κοζάνης που δέχεται τα εκλεκτά παιδιά της να είναι απαλή και δροσερή και να τον συντροφεύει το Γλουσάρ’.

Η ευδοκία του Κυρίου να απαλαίνει τον πόνο της οικογενείας σου.
Η μνήμη σου και η θύμησή σου αιώνια.
Γιάννης Κορκάς Επίτιμο μέλος του Συλλόγου

1956 τα αδέρφια Πάνος και Σάκης πωλούν παγωτό ΟΛΥΜΠΟΣ σε πανηγύρι στο Σιόποτο , που γιόρταζε 7-Ιουλίου, το παρεκκλήσι της Αγίας Κυριακής.

2016 . Στον Οντά – στέκι του συλλόγου που είναι πίσω από το Φανό, ο αείμνηστος Σάκης ακολουθώντας την παράδοση , επιδίδεται στη Χάσκα με τα παιδιά, ως άλλος παππούς και που ήταν και ο ίδιος παππούς, αναπαριστά ένα παλιό έθιμο που τηρούσαν με σεβασμό οι οικογένειες, όταν επισκέπτονταν την ημέρα της μεγάλης αποκριάς τα παιδιά και τα εγγόνια στον παππού και στη γιαγιά να φιλήσουν το χέρι και να πάρουν τις ευχές τους . Ο παππούς τους έκανε χάσκα, το ίδιο κάνει ομοίως και ο Σάκης ως παππούς Ωραία εποχή με βαθύ σεβασμό στους μεγάλους.

Leave a Comment

Ταυτότητα Ιστοσελίδας:
Σαλακίδης Ιωάννης – Ατομική Επιχείρηση

ΑΦΜ: 046450157, ΔΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

Δ/νση Έδρας: Ζαφειράκη 3, ΤΚ 0100 Κοζάνη

Email: info@efkozani.gr

Τηλ. 24610-25112

Ιδιοκτήτης, νόμιμος εκπρόσωπος και διευθυντής: Σαλακίδης Ιωάννης

Διευθύντρια Σύνταξης: Μαρία Τσακνάκη

Διαχειριστής: Σαλακίδης: Ιωάννης

Δικαιούχος του ονόματος τομέα (domain name): Σαλακίδης Ιωάννης

Efkozani logo

@2024 – All Right Reserved. Hosted and Supported by Webtouch.gr

Αυτή η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies για να βελτιώσει την εμπειρία σας. Θα υποθέσουμε ότι είστε εντάξει με αυτό, αλλά μπορείτε να εξαιρεθείτε αν το επιθυμείτε. Αποδοχή Διαβάστε περισσότερα

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?
-
00:00
00:00
Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00