ΝΤΟΠΙΟΛΑΛΙΑ ΔΡΥΟΒΟΥΝΟΥ: ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΗΡΘΙΝ ΟΥ ΚΑΖΑΝΑΡΣ. (ΟΥ ΠΑΠΠΟΥΣ ΟΥ ΝΤΑΗΚΑΣ).. Γράφει ο Παναγιώτης Κωστόπουλος
Δ5
Τσιατσιούλα: Μη ανησυχάς Κώτσιου… θα κάτσου ιγώ ιδώια μι του πιδι κι θα τηρώ κι τα ψμένα…θα του πω ιστουρίις κι θα ξιχλιάσουμι..άει σίρι να μη μας καβαλκέψ κι ώρα..ώπ νάνι φαίνιτι κι ου Μχάλτς…Άει Παναιουτάκ’ σι λίγου βγαίν κι τα ψμένα..α να πουρέψουμι τώρα μι τίπουτα ξιγιλασούρια ..νά έχου κατ’ κάχτις ιδώια..πάρι…κι σι λίγο θα βγούν όλα, κούκλις κρέας , μπάτζιους α να σι μουλουγήσου κι μια ιστουρία..
Χιρνάει η γιαγιά η Τσιατσιούλα να μουλουγάει..τι τουν θέλτς τουν Παναϊώτ’ κλάδουσιν..ράφκαν τα μάτιατ’. Τηρούσι τ’ αρνούλ’ πίχιν ησυχάσ’ στν κουριλού..τηρούσιν τς φλόγις π΄ έπιζαν μι τ φουτιά..τς σκαντίθρις π πιτάχνουνταν ..άκουιν κι τα ξύλα π’ κριτσούσαν κι τ φουνή τς γιαγιάς τς τσιατσιούλας..έτμους ήταν να γριντουθεί πτου τρουπί π κάθουνταν..τα καπάκια πτα μάτια γκιλνούσαν σιακάτ..’κουμπούσιν κι του μάλουγου στου ζιστό του ντβάρ..χπούσιν κι η πύρα πτ φουτιά…έτμους να..
Τν ώρα ικείν ακριβώς, ακούιτι ου μάνταλους πτ’ θύρα κι σαλαβάτ..σιβαίν ου Πατέρας τ’ ου Κώτσιους κι ου Μχάλτς. Ζβαρνίζν που μια κουσιόρα που μέσα..ινι κι μάμπουσου χιουντζμέν κι αυτοί κι οι κουσιόρις.. τνάζουντι πτου χιόν’ κι ου Κώτσιους λέει:
Κουτσιαρής: Ωρέ Μχάλ..μας πίριν κιρός..άει να βάλουμι δλειά να σφιχτούμι κι ψίχα…Γιώτη βγαίν κι τα ψμένα ..θα φάμι σι λίγου
Ανιβαίν ου Κουτσιαρής στου Καζάν κι χιρναει… του πλέν’ που μέσα μι του νιρό πόβαλιν πτου πηγάδ. Υστιρα χιρναει κι ου Μχάλτς κι η Μχάλινα κουβαλουν μι δυο μσούρις, τα τσίπουρα τα βάν κι σι μια μαλάθα για να προυφτεν τουν Κουτσιαρή. Αυτός παίρν’ κι ιουμώζ’ του καζάν. Μόλις μπιτίζ’ , σνάζ ουπάν του καπάκ’. Ύστιρα βάν κι τς σουλήνις κι μι του νιρό κι μι τουν ατμό κι χιρνάει κι τς σφραγίζ’ μι ζμάρ. Μόλις σών’, σφραγίζ μι πηλό π’ ίφιριν πτν κουτσούφλιαν κι πτου λάκου τς Παναϊάς, πτόχν κι για να φκιαν κασταλαί, του καζάν κι κατιβαίν’ ..λέει: «άιντι Μχάλ..να βγάλουμι ψια τα ψμένα πτά δαυλιά κι να βάλουμι ύστιρα ξύλα..θέλουμι γιρί φουτιά κι πύρα»
Βγαν τα φαϊα, σμαζών τα δαυλιά , φλάγουντας να μη ξαμώσν καένα, κι βάν γιρί φουτιά..αδρέϊνα, πουλτόξλα , μια παλιουμυγδαλιά πίχιν κόψ’ μι τουν κουριαστή ου Μχάλτσ’ , ένα ντίπ σαν κούχτιου που γκαργκάτς..μπουρμπούτιασιν η φουτιά κι φώτσιν του δουμάτιου.
Στρώθκαν στα τρουπιά γύρου πτου σουφρά κι χίρσαν ..έτρουγαν..ίπιναν κι μουλουγούσαν. Ου Παναϊωτς ξαγρύπνισιν, πιτάχκιν ουρθός κι κουβαλίθκιν κι στρώθκιν πρώτους στου κούτσουρου.
Κουτσιαρής: Ωρε Μχάλ..έτσ’ π’ πααίν’ η δλειά, ένα γόνα χιόν’ θα βρούμι τ’ χαραϊ..μι σι πώ έναν κώλου…έσφιξιν γιρά. Τούιδα ιγώ …ίχιν κριμάσ’ πτου γιόμα του σίνιφου απ’ ν Αησουτήρα, εχ’ κι βούρζμα κι του κλώθ’ θα φκιάσ’ κι ανιμουσούρια..ωρέ λίγου να βγείς κι να σ’ αρπάξ’ θα πουμίν κι ουπάνους τα ρούχα σίχουρα.. ως τ’ χαραϊ τσιουτίνια κι πλιυρίτ’. Ζάρουξέτι ιδώια πόχ’ γιρί πύρα να κάμνουμι κι τη δλειά μας κι όλα ιντάξ. Φαί έχουμε , πιουτί ζέστα..τι άλλου θέλουμι. Καλά π’ ταχτουποίησις κι τα πράματα στ αχούρ κι δε χιουνίζουντι κι αυτά τα καημένα..Ααα κι Μχάλ ..μη αστουχήσουμη να φουρλάξουμι αυτήν π’ βγαίν πρώτ’.. φαρμάκ’ ίνι..δηλητήριου..ουπάν που 37 μι 38 γράδα. Ούτι για ιλιάτσια δεν κάμν’ αν πέσ’ στου κουζίν’ στου ξιζιουλνάει …ιουμώιζ φουλτάκια κι αν καμ’ πως σέφκιν κι σι κανά μάτ’;; πάει ..γκαβάθκις..δε θα γκαμπλιώντς καντίπουτα..δε θα ζαρίιζ ούτι τ’ φεξ πτ γκαζόλαμπα..πουλιόμ’μα την σιαπέρα φρρτ. Ω Παναιουτάκ’ σ’ αρέζν τα ψμένα κι τάλλα τα καλούδια;
Γιώτης: Ιντάξ ίμι πατέρα..μ’ αρέζν όλα..ίνι καλά κι τ αρνούλ’ διάφκιν..ζέστα έχουμε μουλουγάτι κιόλας ..όλα ίνι καλά.
Μχάλτς: Ιντάξ ρε Κώτσιου..ισί ξερς καλύτυρα. Τήρα…μόλις πουλιουμήσουμι τ’ φύρα..ύστιρα στου μιτάβγλμα να τν’ αριώνουμι, στου κακάβ π’ τσαρτσαλνάει του σουρούκ’ κι να τ’ φέρνουμι στ’ αγιάρτς, κουντα στα 21 γράδα, μι νιρό που ήφιρα σι κανα δυό ντραματζάνις κι στς μπούκλις..τς τσιότρις πτου κρυουπήγαδου. Καλό ίνι; Κάμν πτου κρυουπήγαδου;
Κουτσιαρής: Τήρα Μχάλ’ κατά τουν πόθου πτουν καθένα. Άλλους μι φέρν’ για άριουμα νιρό πτου κρυουπήγαδου, άλλους απ τ’ χαρούμπα..κανα δυό πτς ρώσιους του πηγάδ’ ..άλλους απ ν’ Αησουτήρα..άλλους απ τ’ σκύψ..πτου γκριμότσ’, απου τν’ Παναϊά ..ωρε έχουμε τόσα κι τόσα πηγάδια, δε λουγαριάζουντι, όλα καλά ίνι..όλα.
Αραδιαζμέν’ που γύρου πτου σουφρά..έτρουγαν κι μουλουγούσαν..οι άντρ’ σβίγγουναν κια που καμιά, ταχατιά να δουκιμάζν τα γράδα..ίχιν γιρό ντιρλίκ’. Ου Γιώτης έφαϊν ψίχα , γιατί ήταν τσιούτσιανους, λιανός αλλά κι ψια ανάφαγους. Άκουιν όμους τα κασμέρια, τα μπέτια, τς ιστουρίις κι τουν άριζιν πουλύ.
Μχάλτς: Ωρε Κώτσιου να σι πώ..φέτου κόντιψιν να μη μέχς πιλάτ’..
Κουτσιαρής: Γιατί ρε Μχάλ; Δε σ’ αρέζ’ η δλιάμ; μη αντηριέσι..πέμι
Μχάλτς: Όχ’ ρε Κουτσιαρή ..δεν τούπα για τι’ αυτό. Άκσι..πριν κανά φιγγάρ’..ήμασταν μη ‘ν Τσιατσιούλα στ αμπέλ’. Είχαμι σώσ’ τ’ αράντζμα στ’ μια τ’ μιριά , κι σέφκαμι, έχου κι ψια μπαχτσιούλ’ πουκάτ πτου καπνό τ’ Αντρία τ΄Ντιούλ’, κι διφτιρνούσαμι. Μια δόσ’ , κουρντίσκι κι χίρσι να πουδαρίζιτι του μπλάρ’ , τηρώ κι τουν καραμάν’ , του σκλί, ίχιν βγάλ τα δόντια πόξου κι ύστιρα που λίγου χίρσι να τα τσιακτάει.Θάρσα λύκους, κι ιτοιμάσκα να σουντήσου τουν καραμάν’ . Ίχα τραβήξ’ κι πτου ζνάρ τν κάμα κι μι τ’ μαχιά συνουήθκαμι μι τα μάτια να πιταχτεί να μι φέρ’ του γκρά. Ξαφνικά…γλέπου , βγαίν που πισου π’ τς ντρίτζγκις , σαν χάρους , σαν κούχτιου, καβάλα ουπάν στ’ άλουγουτ’ , ικείνους ου τσιούλους..ου γκαβόμητσιους πτου μπουγατσκό. Ήταν ντιπ τιζαρουμένους , ουπάν στουν ψαρήτ , μι κάτ σουγλιτιρές μπότις ..σαν του βιλουχιώτ’. Που πίσου ακλουθούσι κι ένα γκέσου σκλι..μαλιαρό σαν αρκούδα.. κι ίπειν:
Μήτσιους: Γειά κι χαρά σας..τι φκιάντς ρε Μχάλ; Τι λεν τα μπιρικιάτια φέτου; Έφκιασι καλούτσκου καλουκαίρ’ κι θα σίτιψαν τα σταφύλια..θα νάχς καλούτσκου διάφουρου θαρρώ. Στν κάτ τ’ μιριά βέβια ίνι ψια βαρκό μι λούν’ κι βαστάει κάμπουσου νιρό…μπαριάζ’ πυκνά κι θα μουχλιάζν κι θα νάνι ψια αδυνατότιρα τα σταφύλια. Πουπάν πάλι του γλέπου κατ’ στιλνάρια, κι τσιούτσιανις μπιστιργιές θα τσ’ αδυνατίζν τς ρόγις. Στ’ μέσ’ , του παίρν ου λίβας π κατιβαίν πτ’ γκουρίτσα κι τα στιγνών τ’ αμπέλ..τήρσι.ίνι κι τ άλλου