Το πρόβλημα της ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ. Ενεργειακή κρίση: Κι όμως, υπάρχει άλλος δρόμος!…

ενεργειακός τομέας αποτελεί τον καθοριστικότεροτομέα για το σύνολο του εθνικού βίου. Η αλήθειααυτή δεν αποτελεί συνείδηση των πολιτών, ούτε όμωςκαι κεντρικό κριτήριο και άξονα των πολιτικών πουοι κυβερνήσεις ακολουθούν, ιδιαίτερα την τελευταία25ετία.

Υπάρχουν ασφαλώς εξηγήσεις για αυτή την κατάσταση,οι οποίες σχετίζονται με την κυριαρχία αντιλήψεων καιπολιτικών που έχουν ως πυρήνα τους την αποδοχή ότιο υφιστάμενος καπιταλιστικός τρόπος εκμετάλλευσηςκαι διαχείρισης κάθε φυσικού και κοινωνικού πόρουείναι ο ωφελιμότερος.Αντίληψη που έχει επανειλημμένα δείξει τα όρια της (με καταστροφικό μάλιστα τρόπο), αλλά κατορθώνεινα επιβιώνει και να αναπαράγεται. Μιλώντας,όμως, καθαρά και πέρα από τις σκοπιμότητες και τασυμφέροντα των δυνάμεων του κεφαλαίου και τουκέρδους, οφείλουμε να αναδείξουμε βασικές αλήθειες.Το κάθε τι -κυριολεκτικά το κάθε τι ως αγαθό καιυπηρεσία- έχει μέσα του ενσωματωμένη μια ποσότηταενέργειας.Δηλαδή, ενέργεια (μηχανική, ή ηλεκτρική) κι ένααντίστοιχο κόστος που προέρχεται από την ενέργειαπου χρησιμοποιείται για να παραχθεί, να διανεμηθεί, νακαταναλωθεί. Δείτε: π.χ., το ψωμί του κάθε ανθρώπου,από το σιτοχώραφο, την καλλιέργεια, στο θερισμό,στη μεταφορά του, στους αλευρόμυλους, στο φούρνο,στους εμπορικούς τύπους του, στη διανομή του μέχριτην τελική ατομική κατανάλωση, σε κάθε στάδιοαπαιτείται ενέργεια για να υπάρξει το αντίστοιχοπροϊόν-αποτέλεσμα και να οδηγηθεί στο επόμενοστάδιο, μέχρι την ατομική κατανάλωση.Η ενέργεια στις διάφορες μορφές της είναι παρούσα,καθορίζοντας παραγωγικά και επηρεάζονταςοικονομικά το κάθε τι: στα νοικοκυριά, στις ένοπλεςδυνάμεις σε θάλασσα, αέρα και ξηρά, στην παραγωγήόλων των προϊόντων, των αγαθών και των υπηρεσιών,στη λειτουργία των επιχειρήσεων, στη λειτουργία όλωντων κοινωνικών δομών και λειτουργιών (σχολεία,νοσοκομεία, μαζικά μέσα μεταφοράς, μαζικά μέσαενημέρωσης, αυτοδιοίκηση, κοινωνικές δομές κλπ),στις δραστηριότητες του εμπορίου, στις μεταφορέςόλων των μορφών, στην ενημέρωση, ιδιαίτερα στασχέδια ανάπτυξης και τις επενδύσεις.Είναι πραγματικό γεγονός ότι η ενέργεια, μολονότικατηγοριοποιείται για την ανάλυση και τονπρογραμματισμό ως ένας από τους τομείς τηςοικονομίας, βρίσκεται στη βάση όλων των τομέων της,εμφανίζοντας μια παντοειδή διάχυση και καθοριστικήεπιρροή.Αποτελεί, λοιπόν, τομέα Εθνικού χαρακτήρα. Και ωςτομέας εθνικού χαρακτήρα, πρέπει να ανήκει στο Έθνος.Το σημαντικότερο, πρέπει να διευθύνεται με ευθύνητου Έθνους και η διαχείριση του να είναι ευθύνη του Έθνους. Του Έθνους, το οποίο στις δημοκρατικέςκοινωνίες εκπροσωπείται μέσω των συνταγματικάεκλεγμένων θεσμικών του οργάνων, που οφείλουν μετη σειρά τους να τον εννοούν και να τον διαχειρίζονταιμε αυτόν τον τρόπο, ως Εθνικό.Εννοούμε ως υλική αξία που ανήκει στην Πατρίδα καιαξιοποιείται για την οικονομική της ισχύ, την βιώσιμηκαι ανταγωνιστική της ανάπτυξη και το ασφαλέςμέλλον της, καθώς και την συνοχή, την ποιότητα καιτην ευημερία της κοινωνίας της.
Όταν η ενέργεια δεν είναι μόνο εμπόρευμα,αλλά και δημόσιο-κοινωνικό αγαθό.
Η καθοριστική αυτή για την ενέργεια και το Έθνοςαντίληψη θεμελιώνει τη στρατηγική για την εθνικοποίησητου ενεργειακού τομέα (ή/και την επανεθνικοποίησητου), αφήνοντας, ασφαλώς, περιθώρια στην κίνηση καιτις επιλογές του ιδιωτικού κεφαλαίου που θα αποφάσιζενα αναπτύξει επιχειρηματική δραστηριότητα στον ίδιοτομέα. Αυτή η αντίληψη (της ενέργειας ως εθνικού/δημόσιουαγαθού) μέσω των αντίστοιχων πολιτικών της έφερετα γνωστά θεαματικά αναπτυξιακά και κοινωνικάαποτελέσματα σε χώρες της Ευρώπης όταν αυτόείχε συμβεί με σοσιαλιστικές & σοσιαλδημοκρατικέςκυβερνήσεις, αλλά συνέβαλε σοβαρά και στομεταπολεμικό άλμα της χώρας μας.Ακόμα και σήμερα, στο απόγειο των νεοφιλελεύθερωνοικονομικών δογμάτων, πρέπει να πούμε ότι ο δημόσιοςτομέας στην ενέργεια κατέχει σοβαρή θέση.Το δημόσιο στη Γαλλία κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιοτων μετοχών της Areva (88,41%), παγκόσμιας ηγέτιδαςστην πυρηνική ενέργεια, και της ΕDF (84,94%),κορυφαίας εταιρείας παραγωγής και διανομήςηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη.Το ίδιο ισχύει επίσης και στην Ιταλία, η οποία κατέχειτο 69,17% της Enel Green Power, παγκόσμιας ηγέτιδαςστην παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Πέραν αυτών, έχουμε, εδώ και πολλά χρόνια, αναπτύξειτη θέση μας για τη συμμετοχή της κοινωνίας, μέσα από συνεργατικά/συνεταιριστικά σχήματα βάσης,στα πλαίσια του φιλόδοξου αλλά και πραγματιστικούμοντέλου της Κοινωνικής Οικονομίας, στηνπαραγωγή, διανομή και κατανάλωση ηλεκτρικήςενέργειας ιδιαίτερα στον τομέα των ΑΠΕ καθώς καιτης γεωθερμίας και της βιομάζας.Αυτή η άποψη, που μπορεί να αξιοποιήσει και τουφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο των ΕνεργειακώνΚοινοτήτων, ολοκληρώνει ‘‘από τα κάτω’’ (μέσω τηςπαραγωγικής συμμετοχής της κοινωνικής βάσης) τηθέση μας για την ενέργεια ως δημόσιο/εθνικό.Εδώ, η έννοια της κοινωνικοποίησης της ενέργειαςέρχεται να αντιμετωπίσει συμπληρωματικά προς τηνεθνική ενεργειακή πολιτική την ‘‘ενεργειακή φτώχεια’’.Οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις έχουν συστηματικάυποεκτιμήσει τον καθοριστικό παράγοντα τηςενέργειας και του ενεργειακού κόστους ως βασικήςπαραμέτρου της οικονομικής πολιτικής σε μια χώραπου εξαρτάται θεαματικά από τις εισαγωγές.Ιδιαίτερα χτυπητό είναι το παράδειγμα της βιομηχανίας,η παραγωγή της οποίας έχει υποχωρήσει αισθητά τατελευταία χρόνια αφού αδυνατεί να ανταγωνισθείπαραγωγικές μονάδες σε Ευρώπη και Ασία, όπουχάρις στην πολιτική των κυβερνήσεων τους και στηνεξασφάλιση ενεργειακών πόρων απολαμβάνουνχαμηλότερες τιμές ενέργειας και είναι ανταγωνιστικές.Τα παραπάνω δεν είναι απόψεις χωρίς αντίκρισμα,όταν μάλιστα τις διασταυρώσει κανείς με κείνεςπου εφαρμόσθηκαν και εφαρμόζονται με το πάθοςνεοφώτιστων εκπροσώπων του ιδιωτικού κεφαλαίου,μην αφήνοντας τίποτε στα χέρια του Έθνους.Οι σημερινοί κυβερνώντες με νέα ορμή, παρέδωσαν,από τη μια, το σύνολο του τομέα της ενέργειας στοιδιωτικό κεφάλαιο και σε σχήματα που είναι αδύνατονα ελεγχθούν, και, από την άλλη, υποταγμένοι στοσύνδρομο του ‘‘πειθήνιου συμμαχικού εταίρου’’,αρνήθηκαν να προχωρήσουν στην αξιοποίησηυπαρκτών ενεργειακών κοιτασμάτων στις θάλασσεςτης Πατρίδας.Και, τώρα, κινητοποιούν έναν ετοιμόρροποεπικοινωνιακό μηχανισμό για να πείσουν ότι στην συνεχιζόμενη ενεργειακή καταιγίδα, που ήδη γονατίζειμικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά, η απάντησηθα είναι τα επιδόματα!…
Με την κλιματική κρίση: η ελπίδα αχνή, μήπωςόμως υπάρχει ευκαιρία;

Ας δούμε καλύτερα τα κυριότερα σημεία.Η μετάβαση προς οικονομίες με μηδενικό αποτύπωμαάνθρακα, στα πλαίσια της Συμφωνίας του Παρισιού γιατο Κλίμα παρουσιάζει τεράστια κενά και ανακολουθίεςστην πράξη. Η απουσία για ένα πλανητικό ζήτημαεπιβίωσης της Γης μιας συγκεκριμένης δεσμευτικήςστρατηγικής για όλα τα κράτη-μέλη και ιδιαίτερατων ενεργοβόρων (Κίνα, Ινδία κλπ), καθώς καιενός αντίστοιχου μηχανισμού παρακολούθησηςκαι τήρησης των στόχων (ενδιάμεσων και τελικών)καθώς και των όρων της στρατηγικής αποτελεί την κρίσιμη ανεπάρκεια, το κενό που αποδιοργανώνει τηνδιακηρυσσόμενη μετάβαση σ΄έναν κλιματικά ουδέτεροπλανήτη.Η κατάσταση αυτή -χωρίς πολιτική σχέδιο, χωρίςπολιτικό νεύρο, χωρίς στάθμιση χωρών και οικονομίωνστις επιπτώσεις για το κλίμα, χωρίς πολιτική διεύθυνση,χωρίς βήμα προς βήμα δεσμεύσεις και χωρίς κυρώσειςκαι μέτρα, όλη αυτή η κινητικότητα και η αναγνώρισηανάγκης για αλλαγές διαμόρφωνε και ένα τεράστιοπεδίο ευκαιριών, ένα πεδίο εισβολής συμφερόντων.Συμφερόντων που στο όνομα της απανθροκοποίησηςμορφοποιούσαν τους όρους, σχηματοποιούσαν τα όρια,όριζαν τους ‘‘φιλόδοξους στόχους’’, μετονομάζονταςστην πραγματικότητα τις δικές τους επιχειρηματικέςστοχεύσεις σε στόχους πράσινης ανάπτυξης!Τελικό όριο για ‘‘μηδενικό άνθρακα’’ είναι το 2050.Αλλά, για ορισμένους δείχνει μακρινό και πολλούςμάλλον δεν τους απασχολεί…Η Γλασκώβη (COP26) με πολύ χαμηλές επιδόσειςστα αποτελέσματά της, αποφάσιζε παγκόσμια μείωσηστο 30% των αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030(συγκριτικά με το 1990), αλλά η Ευρωπ. Επιτροπήοριοθετούσε στο πιο φιλόδοξο 55% μέχρι το ίδιο έτος.Την ίδια στιγμή, μπροστά στην ογκούμενη ενεργειακήκρίση θεωρούσε την πυρηνική ενέργεια (με αδειοδότησημέχρι το 2045) και τις μονάδες φυσικού αερίου (μεαδειοδότηση μέχρι το 2030) ‘‘πράσινες επενδύσεις’’.Παράλληλα, στο εσωτερικό της Ε.Ε. γινότανε ένααπίθανο αλαλούμ.Η Γερμανία έθετε άλλους στόχους, και αναγκάστηκενα έρθει κοντά στους στόχους της Ευρ. Επιτροπής μόνομετά από απόφαση του Συνταγματικού της Δικαστηρίου,η Πολωνία και οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπηςοριοθετούν για το 2038 και είναι επιφυλακτικές για τοτελικό μηδενικό αποτύπωμα του 2050, ενώ η Ελλάδαβιαστικά και βιασμένα παύει κάθε λιγνιτική της μονάδαμέχρι το 2023, δημιουργώντας ‘‘μοναδικές συνθήκες’’κερδοσκοπίας στους άλλους ενεργειακούς παίκτεςπλην της ΔΕΗ (Πτολεμαΐδα, Αμύνταιο, Μελίτη, ΆγιοςΔημήτριος, Καρδία, Μεγαλόπολη)!…Μέχρι στιγμής δεν φαίνεται όλα αυτά να έχουναντίκτυπο στη μάχη για την αλλαγή του κλίματος.Η Κίνα και η Ινδία βρίσκονται στην κορυφή της λίσταςτων πιο ρυπογόνων οικονομιών.Ωστόσο τα στοιχεία από την παγκόσμια κατανάλωσηάνθρακα δείχνουν ότι Κίνα και Ινδία αυξάνουν ραγδαίατην κατανάλωση άνθρακα! Έτσι ενώ στην Ευρώπη οι κοινωνίες των κρατών-μελών πληρώνουν βαρύ τίμημα και υφίστανταιτα αποτελέσματα της κρίσης οι ανταγωνιστές τηςσε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνουν της εκπομπέςμηδενίζοντας τα όποια μικρά οφέλη της ευρωπαϊκήςπροσπάθειας.Επιπλέον, η Κίνα θα συνεχίζει να αυξάνει τις εκπομπέςμέχρι το 2030 και δεσμεύεται να τις μηδενίσει έως το2060 (κι όχι στο παγκόσμιο χρονικό όριο του 2050), ανμπορεί κανείς να πιστέψει και αυτό…Η Κίνα και Ινδία για τα επόμενα τέσσερα (4) μετην αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειαςεξισορροπούν την παραγωγή την μείωση που θα έχειεπιτευχθεί από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ εξανεμίζοντας γιατον Πλανήτη κάθε πλεονέκτημα και διατηρώντας τηνπαραγωγή για τα επόμενα (4) χρόνια στα ίδια επίπεδα( 10.000 TWh)!Στοιχεία που ήρθαν στη δημοσιότητα δείχνουν ότι: ηΕυρώπη έχει 468 εργοστάσια που παράγουν ηλεκτρικήενέργεια από άνθρακα και χτίζονται άλλα 27.Η Κίνα έχει 2.363 που δουλεύουν κανονικά και χτίζειάλλα 1.171! Σύνολο, δηλαδή, 3.534 εργοστάσιασε συνεχή λειτουργία για τα επόμενα χρόνια, ενώκατασκευάζει και σε άλλες χώρες, όπως η Τουρκία,η Ινδονησία, το Μπαγκλαντές, το Βιετνάμ κλπ.Μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ)αποκαλύπτει ότι έως το 2024 θα υπάρχει συνεχιζόμενηαύξηση της κατανάλωσης άνθρακα και ίσως το 2027 ναείναι ο χρόνος της υψηλότερης κατανάλωσης!Στο παγκόσμιο επίπεδο διαμορφώνεται η εξής εικόνα:από τη μια, η Κίνα ακολουθεί μια δική της ενεργειακήπολιτική με μερική συνάφεια σκοπιμότητας με τουςστόχους της Συμφωνίας του Παρισιού όπως αυτοί κάθεφορά επικαροποιούνται, και, από την άλλη, ο λεγόμενοςΔυτικός κόσμος, διαμορφώνει ένα τοπίο στο οποίο οι αποφασιστικοί παίκτες που ορίζουν και τις εξελίξειςείναι οι ‘‘πράσινοι’’ (παραδοσιακοί μεταλλαγμένοι ήσχετικά νέοι) ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι.Μέσα σ΄ ένα τέτοιο περιβάλλον, στο οποίο ηπαγκόσμια πανδημία COVID-19 πρόσθεσεπροβλήματα εφοδιαστικής αλυσίδας με αρνητικόαντίκτυπο σε μεταφορές φορτίων αργού πετρελαίουκαι υγροποιημένου φυσικού αερίου (καθυστερήσειςφορτίων, ακυρώσεις συμβολαίων), οι παίκτες ενέργειαςαπό ανανεώσιμες πηγές και οι παίκτες του φυσικούαερίου μέσω αγωγών είχαν εκτός από την ώθηση λόγωκλιματικής κρίσης και πρόσθετο δώρο από τη μείωσηπαραγωγής πετρελαϊκών προϊόντων στα διϋλιστήρια.Κι ενώ αυτά συμβαίνουν, η ελληνική κυβέρνησηπαύει τη λειτουργία όλων των λιγνιτικών μονάδων,γνωρίζοντας ότι οι ΑΠΕ αδυνατούν να καλύψουν τιςενεργειακές ανάγκες.Δηλαδή, εξαρτώντας τη Χώρα με πρωτοφανή τρόπο τοαπό φυσικό αέριο, το οποίο στο σύνολό του εισάγεται(100%)!
Τι θα γίνει με την ενεργειακή κρίση και τοΦυσικό Αέριο;

Η εικόνα είναι καθηλωτική.Οι επαναλαμβανόμενες εφησυχαστικές κυβερνητικέςκαι ευρωπαϊκές απόψεις περί βραχύβιας ενεργειακήςκρίσης, είναι αβάσιμες και υποκριτικές. Η ενεργειακήκρίση θα συνεχιστεί. Καμία δεν έχει σχέση με τηναντίστοιχη του 1972-73. Όταν κανένας εν τοις πράγμασι παράγοντας δεναντισταθμίζει ή δεν εξουδετερώνει την ενεργειακήεξάρτηση και την συνακόλουθη έκρηξη τιμών, τότεαυτή θα συνεχίζεται, και οι αδύναμες οικονομίες θαπληρώνουν βαρύ τίμημα ακυρώνοντας τις προοπτικές ανάκαμψης τους μετά την πανδημία, ενώ τα αδύναμακοινωνικά στρώματα πιεζόμενα θα φτωχοποιούνται.Αυτή είναι η αλήθεια της ενεργειακής εξάρτησης.Γι αυτό με κάθε τρόπο, όπως έχουμε ξαναγράψει,χρειάζεται να προωθηθεί και να δομηθεί στο μέγιστοδυνατό βαθμό η ενεργειακή ανεξαρτησία-αυτοδυναμία.Το 2021 ήταν χρονιά ρεκόρ για την κατανάλωση τουφυσικού αερίου στην Ελλάδα, σύμφωνα και με ταετήσια στοιχεία του Διαχειριστή Εθνικού ΣυστήματοςΦυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ).Tο σημείο εισόδου στο Σιδηρόκαστρο παρέμεινε ηκύρια πύλη εισροής φυσικού αερίου (Φ.Α.) στο ΕθνικόΣύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ), ενώ αξιοσημείωτηήταν και η συμβολή του νέου σημείου εισόδου στηΝέα Μεσημβρία, το οποίο διασυνδέει το ΕΣΦΑ με τοναγωγό TAP από τα τέλη του 2020.Χρειάζεται προσοχή στο σημείο αυτό, διότι ο ΤΑΡ απ΄όπου εγχύθηκαν/προήλθαν για πρώτη φορά σοβαρέςποσότητες Φ.Α. δεν είναι παρά ένας αγωγός σεσύνδεση με τον ΤΑΝΑΡ (αγωγού αζέρικης-τούρκικηςμετοχικής σύνθεσης, με συμμετοχή 12% της ΒΡ, εντόςτης τουρκικής επικράτειας από τα σύνορα με τη Γεωργίαμέχρι τους Κήπους στον Έβρο και υπό τον έλεγχο της).Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ για το 2021, ηεγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά10,87% φθάνοντας τις 69,96 εκ. MWh από 63,1 εκ.MWh το 2020.Η αυξητική αυτή τάση αναμένεται να συνεχιστεί καιτο 2022. Το μεγαλύτερο τμήμα της εγχώριας ζήτησης(68,65%) αντιστοιχεί στην κατανάλωση μονάδωνπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ ακολουθούν οιοικιακοί καταναλωτές και οι συνδεδεμένες στα δίκτυαδιανομής επιχειρήσεις, με ποσοστό 18,77%, καθώς καιοι εγχώριες βιομηχανίες, που συνδέονται απευθείαςστο σύστημα υψηλής πίεσης του ΔΕΣΦΑ, με ποσοστό12,56%.Για το 2021, οι εισαγωγές φυσικού αερίου κατέγραψαναύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος, φθάνονταςτις 77,73 TWh, σε σύγκριση με τις 70,64 TWh για το2020.Οι μεγαλύτερες ποσότητες εισήλθαν από το σημείοεισόδου του Σιδηροκάστρου (35,37 TWh), το οποίοκάλυψε το 45,5% των συνολικών εισαγωγών (=Gasprom), σημειώνοντας αύξηση της τάξης του10,41% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.Κατά το πρώτο έτος λειτουργίας του ( =TAΡ), εισήχθημέσω του νέου σημείου στη Νέα Μεσημβρία ποσότητα13,61 TWh, που αντιστοιχεί σε 17,5% επί των συνολικώνεισαγωγών, ενώ, περίπου 4,02 TWh (5,17%) εισήχθησανστο ΕΣΦΑ από το σημείο εισόδου στους Κήπους του Έβρου ( = τουρκική BOTAS).Σχετικά με τις εκφορτώσεις LNG πουπραγματοποιήθηκαν στον Τερματικό Σταθμό τηςΡεβυθούσας κατά το 2021, αυτές ανήλθαν περίπου σε24,51 TWh από 35 δεξαμενόπλοια έναντι 33,40 TWhαπό 49 δεξαμενόπλοια το 2020.Παρά τη μείωση συγκριτικά με την προηγούμενηχρονιά, σχεδόν το ένα τρίτο (31,8%) του εισαγόμενουφυσικού αερίου προήλθε από εισαγωγές φορτίων LNG Κι όμως, υπάρχει άλλος δρόμος!…

Από τα παραπάνω προκύπτουν τα εξής:
1.
Το 2023, ως χρονικό όριο, αποτέλεσε αυθαίρετηοριοθέτηση, η οποία σε συνθήκες ενεργειακήςκρίσης και μετάβασης προσλαμβάνει χαρακτηριστικάοικονομικού (εκ)βιασμού και της περιοχής τηςΔυτικής Μακεδονίας και της Χώρας και θα έπρεπε νααναθεωρηθεί.Η μετάβαση πρέπει να είναι σε μεγαλύτερο χρονικόβάθος.Η πιο φιλόδοξη προσέγγιση θα ήταν για το 2030(σε συνδυασμό με τα ανάλογα που πράττουν χώρες,όπως η Γερμανία, η Πολωνία, η Εσθονία, όπως και τωναναγκαστικά ρεαλιστικών προτάσεων περί ‘‘πράσινωνεπενδύσεων’’ της πυρηνικής ενέργειας και του φυσικούαερίου, κ.ά.).
2.
Το ενεργειακό ζήτημα της Χώρας είναι ΕθνικόΖήτημα για λόγους που αναλύθηκαν στο πρώτοκεφάλαιο, με τις ανάλογες κατευθύνσεις.Επιπλέον, αυτών, αποτελεί εθνικό ζήτημα και για τονπαρακάτω σοβαρό λόγο. Διότι σημαντικό μέρος τηςτροφοδοσίας Φυσικού Αερίου στη Χώρα διέρχεται απόαγωγούς που βρίσκονται στην τουρκική επικράτεια καιη Τουρκία μπορεί να ασκήσει κάθε εκβιαστική πολιτικήόταν και όποτε το κρίνει σκόπιμο, επεμβαίνοντας/κλείνοντας τις βάνες τροφοδοσίας.Πρόκειται για τον ΤΑΝΑΡ (η σύνδεση με τον ΤΑΡεντός τουρκικού εδάφους) και την τουρκική ΒΟΤΑS.Υπογραμμίζουμε ότι κατά το 2021, το 22,67% απότο σύνολο των ποσοτήτων Φ.Α. που εισήχθησανστην Ελλάδα εισήλθαν από την Τουρκία! Μπορεί νααντιληφθεί ο καθένας την ασφυξία που μπορεί ναδημιουργήσει η Τουρκία όταν για τους δικούς τηςστόχους κρίνει σκόπιμο να επιβάλει τέτοιες συνθήκεςασφυξίας στην Ελλάδα!!…
3.
Πολύ σοβαρά πρέπει να προβληματίσει την ηγεσίατης Χώρας ο πρόσφατος τερματισμός των σεισμικώνερευνών της Τotal -ExxonMobil (με συμμετοχή στοσχήμα και των ΕΛΠΕ) νότια και δυτικά της Κρήτης.Πρόκειται για τερματισμό και όχι για αναστολή, αφούη σύμβαση ήταν μέχρι τον Οκτώβριο 2022, και μετάτον πρόσφατο τερματισμό η Κοινοπραξία δεν ζήτησεπαράταση πέραν του Οκτωβρίου 2022.Το ζήτημα είναι εξαιρετικά σοβαρό γιατί μετά και τηνπροηγούμενη αποχώρηση μεγάλων παικτών (Repsol,Energean) τα επιβεβαιωμένα υπαρκτά κοιτάσματα τωνελληνικών υδρογονανθράκων κινδυνεύουν να μηναξιοποιηθούν ποτέ!Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι οι ευθύνες της ελληνικήςκυβέρνησης στο θέμα αυτό είναι καταλυτικές λόγω τωνθέσεων-δηλώσεων της (του Υπουργού Εξωτερικών)ότι η Ελλάδα δεν έχει πλέον ενδιαφέρον για τουςυδρογονάνθρακες της και την παραγωγική τουςεκμετάλλευση.Μια πρωτοφανής θέση, η οποία λειτουργεί καταλυτικάσε όλα τα συσχετιζόμενα ενεργειακά μέτωπα:
πρώτον,
αποθαρρύνει τους μεγάλους παίκτες από τησυμμετοχή τους σε πεδία για τα οποία η ιδιοκτήτριαΧώρα δεν έχει πλέον κανένα ενδιαφέρον(!),
δεύτερον,
καταστρέφει το Έργο του EastMed αφούη μία από τις τρεις συμβαλλόμενες χώρες (η Ελλάδα)δεν θα έχει συμμετοχή με εισφερόμενες ποσότητεςΦυσικού Αερίου από τα δικά της πεδία κοιτασμάτωνμε αποτέλεσμα ο EastMed να είναι ελλειμματικός σεποσότητες, δηλαδή, μη χρήσιμος και αναγκαίος για τιςαγορές της Ευρώπης (ξεκινώντας από Ιταλία και προςτα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε.),
τρίτον,
χρησιμοποιώντας έναν ακραίο δογματισμόκάθε παραγωγική συζήτηση και προοπτική γιατους υδρογονάνθρακες και τη σημασία τους,υποστηρίζοντας ουσιαστικά μια θέση εξαπάτησηςότι οι υδρογονάνθρακες ταυτίζονται αποκλειστικά μεκοιτάσματα αργού πετρελαίου, ενώ η πραγματικότηταείναι ότι περιλαμβάνονται πολύ σημαντικές ποσότητεςΦυσικού Αερίου που μέχρι το 2050, τουλάχιστον, θααποτελεί ‘‘μεταβατικό πράσινο καύσιμο’’, και,
τέταρτον,
αλλά όχι τελευταίο, η θέση αυτή τουεξοβελισμού των κοιτασμάτων των ελληνικών -κι όχιτο αμερικάνικο non paper του Στέιτ Ντιπάρτμεντ πουεξάλλου ακολούθησε- αποτελεί ενδοτική διάθεσηαπέναντι στην αντιδρούσα, επεκτατική Τουρκία και, κυρίως, απέναντι στο εξωφρενικό τουρκολυβικόσύμφωνο για κοινή ΑΟΖ Τουρκίας- Λιβύης πουκαταργεί την Κρήτη και νησιά του Νοτίου Αιγαίου.Απέναντι σε όλα αυτά -κυριολεκτικά απέναντι σε όλααυτά- η Ελληνική εθνική γραμμή πρέπει να είναι: ηεπανεκκίνηση άμεσα και εντατικά των διαδικασιώνανάθεσης εργασιών για την παραγωγική και εμπορικήεκμετάλλευση των βεβαιωμένων σημαντικώνκοιτασμάτων υδρογονανθράκων με την εμπλοκήκαι ελληνικών σχημάτων (σημειώνουμε και πάλι: όχιμόνο πετρελαϊκών, όπως σκόπιμα διαστρεβλώνει ηεπίσημη ‘‘ενημέρωση’’, αλλά φυσικού αερίου και αργούπετρελαίου).Επίσης, να σημειωθεί, ότι η στροφή προς την ‘‘πράσινηενέργεια’’ δεν σημαίνει το ‘‘θάνατο του πετρελαίου’’,όταν η πετροχημική βιομηχανία και τα προϊόντα τηςαποτελούν -και θα αποτελούν για μακρύ χρονικόδιάστημα- καθοριστικό μέρος της ζωής μας, τηςκαθημερινότητας και των οικονομιών.
4.
Η ‘‘πράσινη μετάβαση’’ δεν μπορεί να είναιμετάβαση διεύρυνσης και βαθέματος των ανισοτήτων(οικονομικών, παραγωγικών και κοινωνικών), ούτεμετάβαση με δημιουργία μιας νέας κατηγορίαςφτώχειας, της ‘‘ενεργειακής φτώχειας’’.Η ‘‘πράσινη καπιταλιστική νομενκλατούρα’’ είτε στηνέα της σύνθεση είτε στις μεταλλάξεις παραδοσιακώνομίλων εμφανίζεται πιο αδηφάγα και αρπακτική απότην αποδράμουσα παραδοσιακή νομενκλάτουρα ή απότην αντίστοιχη μεταλλαγμένη. Όμως, η “πράσινη μετάβαση’’ αν δεν είναι κοινωνικάδίκαιη και οικολογικά βιώσιμη δεν μπορεί να υπάρξει.Το Έθνος, με τις ευθύνες όπως και παραπάνωπροσδιορίστηκαν δεν πρέπει να επιτρέψει μια τέτοιααρνητική εξέλιξη.Η ‘‘πράσινη μετάβαση’’, εκτός από μια οικολογικά/κλιματικά, ενεργειακά βιώσιμη προοπτική, πρέπειταυτόχρονα να συνδυαστεί με συμμετοχή της κοινωνίαςσ΄ αυτό το ίδιο, το νέο συμμετοχικό παραγωγικό μοντέλοενεργειακής παραγωγής και διαχείρισης.
5.
Η τρέχουσα Ελληνική, εθνική ενεργειακή πολιτικήπρέπει πέρα από τα παραπάνω, να περιλάβει το πρόσθετοκρίσιμο στοιχείο της ενδογενούς ανάπτυξης και τηςεθνικής προστιθέμενης αξίας σε κάθε νέα αναπτυξιακή,παραγωγική, περιφερειακή, καινοτόμα πρωτοβουλίαπου θα σχεδιαστεί και να πραγματοποιηθεί στα πλαίσιακαι από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.Αν υπάρχουν τομείς στους οποίους η Χώρα οφείλει ναδείξει επιμονή και οι προτεραιότητες τους να διαπερνούνμε μετρήσιμους στόχους κάθε επιμέρους πολιτική, αυτοίείναι τέσσερις (4): Ενέργεια, Απασχόληση, ΠεριφερειακήΑνάπτυξη, Ψηφιακή Εποχή.-

Ελευθέριος Τζιόλας

“e-Δίαυλος”