30 χρόνια Τηλεθέρμανση Κοζάνης: Πώς βρήκαμε 5,5 δισ. δρχ για να γίνει. Το 1982 ο Ν. Κοζάνης (πρωτο)άκουσε για Τηλεθέρμανση (Τ/Θ) πόλεων
Αστέρης Χριστοδούλου – Συντ. ΜαθηματικόςΣυντονιστής
Περ. Επιχ. Πρ/τος Δυτ.Μακ. (1992-1993)
Η αναγκαιότητα κατασκευής συστημάτων Τηλεθέρμανσης, η έμπνευση, η πολιτική βούληση, η συμβολή/σύμπραξη πολιτικών στελεχών της Ν.Δ. και, ιδίως, οι επιτυχείς ενέργειες μεταφοράς πρόσθετων κονδυλίων στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δυτικής Μακεδονίας (Αύγουστος 1991-Δεκέμβριος 1992) που είχαν ως αποτέλεσμα τη χρηματοδότηση κατασκευής & της Τ/Θ Κοζάνης (α’ και β’ φάσεις), καταγράφονται στο παρόν κείμενο!
Η θέρμανση πόλεων από μονάδες της ΔΕΗ συνδυασμένης παραγωγής υψηλής απόδοσης είχε τις ευκαιρίες της στη Δυτική Μακεδονία με τα σημαντικά κοιτάσματα λιγνίτη.
Το αμοιβαίο όφελος των κατοίκων της Δ.Μ. με τους 7μηνους χειμώνες για «καθαρή» και φθηνή θέρμανση και της ΔΕΗ για εξοικονόμηση φυσικών πόρων (νερό-λιγνίτης) αποτέλεσε τον γνώμονα των ενεργειών, που, άρχισαν το 1990 για την κατασκευή της Τ/Θ Πτολεμαΐδας (η θεμελίωση έγινε στις 15.10.1991) κι ενώ είχαν παρέλθει 34 χρόνια(!) από τα εγκαίνια της 1ης μονάδας της ΔΕΗ (1957) στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας.
Δεδομένα εκείνης της περιόδου:
E Η ΔΕΗ από τη δεκαετία του 1950 χρησιμοποιούσε τηλεθέρμανση στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας για την ξήρανση του λιγνίτη, αφού η υγρασία του υπερέβαινε ακόμα και το 60%!
E ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΗΣ ΓΙΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΠΟΛΕΩΝ είχαν επισημάνει & άλλα στελέχη της ΔΕΗ, αλλά, ΜΟΝΟ ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΦΙΛΙΠΠΟΥ υποψήφιος Δήμαρχος Κοζάνης (1982) ΤΗΝ ΑΝΕΔΕΙΞΕ ΣΕ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΘΕΜΑ!
Σημ.: ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ ΤΟΥ Ν.Π. …ΚΑΣΜΕΡΕΥΑΝ (=κορόιδευαν) ΑΦΟΥ ΔΕΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ ΤΗΝ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΕΑΣ!
E Ο ΔΗΜΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ ΑΔΡΑΝΗΣΕ επί 8 ΧΡΟΝΙΑ μέχρι που ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας †ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗΣ, (1990) αξιοποίησε το Valoren, πρόγραμμα (από το 1984) της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ), για χρηματοδότηση έργων εξοικονόμησης & Ανανεώσιμων Πηγών ενέργειας, όπως οι Τ/Θ πόλεων.
E Η είδηση για τη θεμελίωση της Τ/Θ Πτολεμαΐδας ενόχλησε τους ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ (μέχρι τις 31.12.1990 στο Δημοτικό Συμβούλιο Κοζάνης και διατελέσαντες Δημάρχους) †ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΓΟΥΝΗ-πρώην & ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ ΚΟΥΚΟΥΛΟΠΟΥΛΟ-διάδοχό του, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΚΑΛΑ ΟΤΙ ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ 6.8.1991 ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ …ΟΥΤΕ ΦΡΑΓΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ Τ/Θ ΚΟΖΑΝΗΣ, ενώ το κόστος κατασκευής της ήταν τεράστιο (εκτιμώμενο 5,5 δισ. δρχ)!
ü Για την Τ/Θ Κοζάνης(συγκριτικά με την Τ/Θ Πτολεμαΐδας), μάλιστα, έπρεπε να ληφθεί υπόψη ότι απαιτούνταν 2-3 φορές μεγαλύτερες πιστώσεις, όπως χρόνος και κόστος για τη σύνταξη των απαραίτητων μελετών, αφού:
1) Η Κοζάνη απείχε 6-8 φορές πιο πολύ από τους ΑΗΣ (Καρδιάς & Αγ. Δημητρίου),
2) Το ανάγλυφο της Κοζάνης έχει μεγάλες υψομετρικές διαφορές μεταξύ των συνοικιών της!
3) Οι αγωγοί μεταφοράς υπέρθερμου ύδατος έπρεπε να διασχίσουν/παρακάμψουν ενδιάμεσους οικισμούς, οδικούς άξονες, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, δίκτυα σιδηροδρόμου και ηλεκτρισμού (πυλώνες ΔΕΗ) κ.ά.!
Σημ.: Η πόλη της Πτολεμαΐδας απέχει περίπου 3 χλμ από τον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας επιπλέον δε, οι υψομετρικές διαφορές μεταξύ των συνοικιών της είναι πολύ μικρές.
Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ (χρονολογικά)
Ιούνιος–Οκτώβριος 1989: Ο †ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, Βουλευτής Ν.Δ. Ν. Κοζάνης, υπηρετεί ως Υπουργός Βιομηχανίας, με Γενικό Γραμματέα τον απόστρατο πτέραρχο †ΓΕΩΡΓΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ από το ΠαΣοΚ (Σημ.: Ήταν ο Πρόεδρος της Επιτρ. Παρακολούθησης του Valoren ex officio) στην οικουμενική κυβέρνηση του Πρωθυπουργού †Τζανή Τζανετάκη. Ο Υπουργός ζητά από τον Γ.Γ. να «λαμβάνει ενημέρωση μόλις υπάρξουν πιστώσεις για τις Τ/Θ Κοζάνης και Πτολεμαΐδας».
1991: Η Τ/Θ του ΔΗΜΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ εντάσσεται στο Valoren και δημοπρατείται το έργο ύψους περίπου 2,6 δισεκ. δρχ.
6.8.1991: Ο Μ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ. τότε Υπουργός Γεωργίας, αφού ενημερώθηκε από τον Γ. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ, γνωστοποιεί στους ΘΕΟΔΩΡΟ ΣΚΡΕΚΑ–Γεν. Γραμματέα Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, ΛΟΥΚΑ ΚΑΤΣΑΡΟ–Νομάρχη Κοζάνης και ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ ΚΟΥΚΟΥΛΟΠΟΥΛΟ–Δήμαρχο Κοζάνης τη διαπίστωση αδιάθετων πιστώσεων του Valoren (προέρχονταν από άλλη χώρα της ΕΟΚ), ύψους περίπου 2,5 δισεκ. δρχ(8), καθώς και τη δυνατότητα υποβολής, μέχρι τις 31.10.1991, πρότασης του Δήμου Κοζάνης για χρηματοδότηση -τουλάχιστον, για να γίνει η αρχή- κατασκευής της Τ/Θ Κοζάνης.
15.10.1991: Θεμελίωση της Τ/Θ Πτολεμαΐδας, όπου ο †Γ. Αποστολάκης τιμήθηκε από το Δήμαρχο Κ.ΜΑΥΡΟΜΑΤΗ με αναμνηστική πλακέτα για την ένταξη της Τ/Θ στο VALOREN.
29.10.1991: Η πρόταση του Δήμου Κοζάνης υποβλήθηκε για έγκριση στην Επ.Παρ/σης του Valoren.
06.12.1991: Η πρόταση του Δήμου Κοζάνης (α’ φάση ύψους περίπου 2,4 δισεκ. δραχμών) εγκρίνεται από την ελληνική και την ευρωπαϊκή (Βρυξέλες) Επ.Παρ/σης του Valoren.
17.12.1991: Στην Κοζάνη, στη συνεδρίαση της ΕΠ του ΠΕΠ ΔΜ, ο †Αριστείδης Τσιπλάκος, υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας, αρμόδιος για το 1ο Κοιν. Πλαίσιο Στήριξης (1989-1993), απευθύνθηκε στο Δήμαρχο Κοζάνης Κουκουλόπουλο Παρ. με τα εξής λόγια: «Γνωρίζουμε για την απόφαση της Επ.Παρ. του Valoren, που ο Υπουργός (ενν. τον Μ.Π.) και όλοι υποστηρίξαμε. Να ετοιμάσετε, το συντομότερο δυνατόν, τη μελέτη κατασκευής του δικτύου Τ/Θ πόλεως Κοζάνης (αντλιοστάσια, αγωγοί κλπ) επειδή, με εντολή του Πρωθυπουργού †Κων/νου Μητσοτάκη, ήδη φροντίζουμε να μεταφερθούν οι απαιτούμενες πιστώσεις (από αναξιοποίητα κονδύλια) στο ΠΕΠ ΔΜ για τη χρηματοδότηση της Τ/Θ Κοζάνης-β’ φάση».
18.04.1992: Η μελέτη-πρόταση του Δήμου Κοζάνης για την κατασκευή της β’ φάσης Τ/Θ στην Κοζάνη υποβλήθηκε από το Δήμαρχο Κοζάνης, Παρ. Κουκουλόπουλο στην Επ.Παρ. του ΠΕΠ ΔΜ για έγκριση πιστώσεων ύψους 3,2 δισεκ. δραχμών ή περίπου 18,5 εκατ. ECU’s (=Ευρωπαϊκή Λογιστική Μονάδα, δηλ. ο «πρόγονος» του Ευρώ).
25.11.1992: Η ελληνική Επ. Παρ/σης του Κοιν.Πλαισίου Στήριξης 1989-1993, μετά από εργώδεις προσπάθειες της κυβέρνησης, καθώς και τριβές με κάποιες από τις υπόλοιπες 12 Περιφέρειες της χώρας, μεταφέρει 43,5 εκατ. ECU’s στον προϋπολογισμό του ΠΕΠ Δ.Μ., ο οποίος πλέον ανέρχεται στα 146,5 εκατ. ECU’s!
Σημ: Τον Αύγουστο του 1991 ο προϋπολογισμός των 470 έργων του ΠΕΠ ΔΜ ήταν 27 δισ. δρχ (~103 εκατ. ECU’s) ενώ το Δεκέμβριο του 1992 ο προϋπολογισμός των 485 έργων του ΠΕΠ ΔΜ έγινε 48 δισ. δρχ (~146 εκατ. ECU’s)
16.12.1992: Η ΕΠ του ΠΕΠ Δ.Μ. εγκρίνει την ένταξη της Τ/Θ Κοζάνης-β’ φάση και άλλων «νέων» έργων, καθώς και την αύξηση του προϋπολογισμού «παλαιών» έργων του ΠΕΠ Δ.Μ.
11.12.1993: Η πόλη της Κοζάνης θερμαίνεται αξιοποιώντας τη θερμική ενέργεια των μονάδων III και IV του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου 36+ χρόνια μετά από την έναρξη λειτουργίας της ΔΕΗ στο Ν. Κοζάνης!
Ήταν σαν σήμερα, προ του Αγίου Σπυρίδωνος και μια νέα εποχή είχε αρχίσει!
Η Τ/Θ Κοζάνης, έργο κόστους 5,5 δισ. δρχ (~31 εκ. ECU’s) κατασκευάσθηκε σε μόλις 16 μήνες «κατασκευαστικούς» (Άνοιξη 1992-Φθινόπωρο 1993) και ζέστανε τους κατοίκους, μειώνοντας τις δαπάνες θέρμανσης, σε μήκος χρόνου, τουλάχιστον κατά 50%!
Έτσι έρχεται η πρόοδος: Εξασφαλίζεις πρόσθετες πιστώσεις και τις επενδύεις!