φθινοπωρινή ισημερία: Γιατί μικραίνει η μέρα. Τι είναι η ισημερία
Χθες Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2024, στις 15:43 ο Ήλιος διέσχισε το Ισημερινό σημείο σηματοδοτώντας την Φθινοπωρινή Ισημερία.
Από εκείνη τη στιγμή, μέχρι την Εαρινή Ισημερία, στις 20 Μαρτίου 2025, ο Ήλιος βρίσκεται επάνω από τόπους του Νοτίου Ημισφαιρίου, με αποτέλεσμα το Βόρειο να θερμαίνεται λιγότερο και να περάσει μέσω του φθινοπώρου στη χειμερινή του περίοδο.
Τι είναι η ισημερία
Ετυμολογικά, ο όρος ισημερία προέρχεται από τις λέξεις «ίσος» και «μέρα», επομένως αναφέρεται σε ένα 24ωρο όπου η ημέρα έχει την ίδια διάρκεια με τη νύχτα.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει και κατά τη διάρκεια των δύο ισημεριών, που παρατηρούνται κάθε χρόνο. Ειδικότερα, το τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου λαμβάνει χώρα η εαρινή ισημερία (οπότε μπαίνει και επίσημα η άνοιξη στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη) ενώ το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου λαμβάνει χώρα η φθινοπωρινή ισημερία, οπότε και ξεκινά το φθινόπωρο.
Και στις δύο περιπτώσεις, η διάρκεια της ημέρας και της νύχτας είναι πάνω κάτω η ίδια, στις 12 ώρες περίπου.
Μάλιστα, πρόκειται για τις δυο μοναδικές ημέρες του χρόνου που ο Ήλιος φαίνεται να ανατέλλει και να δύει από το ίδιο σημείο του ορίζοντα, ανεξάρτητα από το σημείο του πλανήτη στο οποίο βρισκόμαστε.
Σύμφωνα με τους αστρονόμους, κατά τη διάρκεια της ισημερίας ο Ήλιος διασχίζει τον ουράνιο ισημερινό (μια νοητή γραμμή στον ουρανό πάνω από τον ισημερινό της Γης), περνώντας από το νότιο ημισφαίριο του πλανήτη μας προς το βόρειο.
Καθώς ο Ήλιος βρίσκεται σε κατακόρυφη θέση σε σχέση με τον ισημερινό, τόσο το βόρειο ημισφαίριο όσο και το νότιο ημισφαίριο λαμβάνουν σχεδόν ίσες ποσότητες από τις ακτίνες του Ήλιου, οι οποίες μάλιστα πέφτουν κατακόρυφα στον ισημερινό.
Χειμερινό και θερινό ηλιοστάσιο
Δεν πρέπει να μπερδεύουμε τις ισημερίες (εαρινή και φθινοπωρινή) με τα ηλιοστάσια (χειμερινό και θερινό). Εάν και συνδέονται μεταξύ τους, στην πραγματικότητα πρόκειται για εντελώς διαφορετικά φαινόμενα.
Κατά τη διάρκεια του χειμερινού ηλιοστασίου (21 ή 22 Δεκεμβρίου ετησίως), σημειώνεται και η μικρότερη ημέρα της χρονιάς και αντίστοιχα η μεγαλύτερη σε διάρκεια νύχτα.
Από εκείνη τη στιγμή, σταδιακά, η μέρα ξεκινά να μεγαλώνει μέχρι να έρθει το θερινό ηλιοστάσιο (20 ή 21 Ιουνίου ετησίως), όταν πλέον η διάρκεια της ημέρας βρίσκεται στο αποκορύφωμά της (αντίστοιχα η νύχτα είναι μικρότερη από ποτέ σε διάρκεια). Τότε, η διάρκεια της ημέρας αρχίζει και πάλι να μειώνεται μέχρι να φτάσει και πάλι το χειμερινό ηλιοστάσιο.