Υπάρχω και όσο υπάρχεις θα υπάρχω! (Του Διαμαντή Θ. Βαχτσιαβάνου)

 Η ιστορία του θρύλου Στέλιου Καζαντζίδη μέσα από το ΥΠΑΡΧΩ στην “μεγάλη οθόνη”, που αποτελεί συμβάν για τα βαλτωμένα κινηματογραφικά μας πράγματα… αλλά και η “άλλη”πλευρά που δεν έδειξε η ταινία!

 Η “μαρτυρία”  του Μίκη Θεοδωράκη για την “άλλη” πλευρά  του  Στέλιου Καζαντζίδη!

Ο Στέλιος Καζαντζίδης στην διαδρομή του επί της γης, απέδειξε πως είχε σπονδυλική στήλη. Δεν ήταν σκυφτός και το άστρο του μεσουράνησε, στην εποχή που ο Έλληνας έκλαιγε την φτώχεια του. Τότε που ο Έλληνας για να ζήσει, ξενιτεύτηκε στις φάμπρικες της Γερμανίας και του Βελγίου τις στοές! Τότε που ο Στέλιος έγινε η φωνή διαμαρτυρίας και το δάκρυ της μάνας, του μετανάστη συζύγου και γιού!

Ξεπέρασε η ταινία ΥΠΑΡΧΩ το ένα εκατ. εισιτήρια σε μόλις λίγες εβδομάδες προβολής, 24 χρόνια μετά τον θάνατό του! Μια ταινία σε σκηνοθεσία Τσεμπερόπουλου, με πρωταγωνιστές τον Χρ. Μάστορα και την Κλέλια Ρένεση, την οποία χρηματοδότησε ο επιχειρηματίας Δημ. Μελισσανίδης -τον ύμνο της ΑΕΚ είχε γράψει ο Στελλιος Καζαντζίδης -, η οποία “περνάει” τα έθιμα των Ποντίων, την προσφυγιά, τον σεβασμό στην μάνα, την πίστη στον Θεό με τον σταυρό στο τραπέζι, την συντροφιά της παρέας και τους κώδικες της νύχτας!

Η ταινία βγάζει στο φως την επανάσταση του Στέλιου στην εκμετάλλευση των εταιρειών στο τραγούδι και την οργισμένη αποχώρησή του από την νύχτα και την δισκογραφία!

Ο Καζαντζίδης “επέβαλε” με προσωπικό κόστος την αντίδραση στην εκμετάλλευση του “λαϊκού καπιταλισμού”, απαιτώντας ποσοστά από τις εισπράξεις, κάτι που δεν δέχτηκε ο Μάτσας και μετά από αυτό, ο Καζαντζίδης αποχώρησε!

Κερδίσανε όμως μετά από αυτό οι επόμενες γενιές τραγουδιστών, οι οποίες χρωστάνε σε αυτόν τις καλύτερες αμοιβές τους!

Κάνοντας ένα “φλας μπακ” στην ταινία ΥΠΑΡΧΩ, θα ξεχωρίσουμε δύο σκηνές, οι οποίες και οδήγησαν τον Στέλιο να φύγει από την νύχτα και την δισκογραφία. Αποχώρησε από τα νυχτερινά κέντρα το 1965, μετά το επεισόδιο με έναν μπράβο στην “Τριάνα του Χειλά”, στις Τζιτζιφιές!

Ο Καζαντζίδης αρνήθηκε πληρωμένη προστασία και ο μπράβος, με απειλή όπλου, τον υποχρέωσε να τραγουδήσει 22 φορές το “Ένας μάγκας στο Βοτανικό”. Τότε έφυγε από τα κέντρα των νεόπλουτων!

Η δεύτερη φορά ήταν και η καθοριστική. Μην αποδεχόμενος την στυγνή εκμετάλλευση των εταιρειών, έφυγε για το ησυχαστήριό του στον Άγιο Κωνσταντίνο, με συντροφιά τους ανθρώπους που αγαπούσε, την βάρκα του και το ψάρεμα στην θάλασσα!

Το τραγούδι ήταν το οξυγόνο, η ζωή του, αλλά τιμωρώντας τις εταιρείες, τιμώρησε και τον εαυτό του. Δεν μπορούσε να συμβιβαστεί με το άδικο, μην μπορώντας να κάνει κάτι αντίθετο με τα πιστεύω του!

Εδώ βλέπουμε στην ταινία την σκηνή με τον Πυθαγόρα και τον Χρήστο Νικολόπουλο. Αφού τους ανακοινώνει την απόφασή του να αποσυρθεί, τους ζητά να του γράψουν ένα τελευταίο τραγούδι που να κρατά “ζωντανό” τον Καζαντζίδη με τον κόσμο που τον αγάπησε κι έκλαψε με τα τραγούδια του!

 “Να πω έτσι αντίο και να την κοπανήσω, να εξαφανιστώ”, τους είπε!

Ήταν το ΥΠΑΡΧΩ σε στίχους Πυθαγόρα και μουσική Χρήστου Νικολόπουλου!

“Υπάρχω κι όσο υπάρχεις θα υπάρχω,/σκλάβα την ζωή σου θά ‘ χω/και ας βαδίζουμε σε δρόμους χωριστούς/.

Υπάρχω, στη χαρά σου και στη λύπη, η μορφή σου δεν θα σου λείπει και ούτε πρόκειται ποτέ να ξεχαστώ”!

Με αυτό το λαϊκό τραγούδι έριξε αυλαία! Χρειάζεται ψυχική δύναμη για να αποδεχτείς την αποχώρηση από αυτό που αγαπάς. Το τραγούδι ήταν η ζωή του, η αναπνοή του!

Η έρημος της αυτοεξορίας κράτησε από το 1976 ως το 1987, με τα δικαιώματα των τραγουδιών να ανήκουν πάντα στην ΜΙΝΟΣ!

Άντεξε, αλλά πάντα όρθιος. Δεν έσκυψε, δεν ταλαιπώρησε την σπονδυλική του στήλη ούτε λεπτό. Το ένα εκατ. εισιτήρια σε μόλις λίγες εβδομάδες, δείχνει το μέγεθος του ανδρός! Ήταν άντρας με μπέσα και λόγο στην πράξη και στα δύσκολα!

Αλήθεια, αν γυριζόταν ταινία με την ζωή πολιτικού, αν βρισκόταν βέβαια και πρόθυμος σκηνοθέτης, τι επιτυχία θα είχε; Πόσα εισιτήρια θα έκοβε στο ταμείο;

Η ζωή τον δικαίωσε, ο κόσμος τον κρατά ψηλά στην θύμισή του και γυρίζοντας στην δισκογραφία το 1987, “έγραψε” ιστορία για μια ακόμα γενιά!

Θα αναφέρουμε μια επισήμανση του Μανώλη Κοττάκη στην ΕΣΤΙΑ…Αν έλειψε κάτι από την ταινία, ήταν το τραγούδι σε στίχους Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου και μουσική Απόστολου Καρδάρα, που ακόμα και σήμερα εκφράζει τον Έλληνα, διότι μοιάζει με ιδεολογική προκήρυξη:

“Ποιός θα μου δώσει δύναμη, τον κόσμο αυτό ν’ αλλάξω, να φτιάξω όμορφες καρδιές, μεγάλες και πονετικές, τις σκάρτες να πετάξω.

Να σου δώσω μια να σπάσεις, αχ βρε κόσμε γυάλινε/και να φτιάξω μια καινούργια/κοινωνία άλληνε!

Αυτό μόνον ήταν όμως ο μεγάλος Στέλιος Καζαντζίδης; Γιατί ήταν μεγάλος και αυτό κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει! Υπήρχε και  κάτι άλλο που η ταινία δεν θέλησε να πεί; Σε αυτό το “άλλο” θα “μιλήσει” ο Μίκης Θεοδωράκης με συνέντευξή του!

Ήταν τότε που ο Μίκης Θεοδωράκης ήθελε Καζαντζίδη – Μπιθικώτση μαζί στο “Άξιον Εστί”. Όμως αυτό δεν έγινε! Σε αυτό το “γιατί δεν έγινε”, μιλάει ο Μίκης!

Το 1964 ηχογραφεί το ” Άξιον Εστί” και στο οποίο ο Μίκης Θεοδωράκης προόριζε τον Στέλιο Καζαντζίδη και τον Γρηγόρη Μπιθικώτση μαζί. Είχε προηγηθεί η ιστορική συνάντηση το “Κεντρικόν” το 1964, με την ταυτόχρονη εμφάνιση Καζαντζίδη – Μπιθικώτση!

Η συνεργασία κυλούσε ομαλά, είχε λαϊκή αποδοχή, αλλά τι πήγε στραβά για το “Άξιον εστί;”!

Το λέει ο Μίκης σε συνέντευξή του το 2008…

“Σύνθεσα (1964) το “Άξιον Εστί”, έχοντας στην σκέψη μου δύο φωνές – Στέλιο και Γρηγόρη-, να εναλλάσσονται…Ήρθαν τότε στο σπίτι μου Καζαντζίδης και Μαρινέλλα & μου είπαν…

– Θέλουμε να τραγουδήσουμε τραγούδια σας.

– Και ποιός σας εμποδίζει;

– Δεν είναι αυτό Μίκη.

– Τότε τι είναι;

– Να…ο “άλλος”.

– Ποιός “άλλος;”. Ο Γρηγόρης;

– Θέλουμε να γράψετε μόνο για μας…

– Βρε παιδιά…Εσείς είστε αυτοκράτορες. Ο καημένος ο Γρηγόρης μόλις τώρα άρχισε να τρώει γλυκό ψωμάκι. Μπορώ να γράψω τραγούδια και για σας & για κείνον…

– Θέλουμε μόνο για μας.

– Στο νέο έργο που γράφω τώρα, σκέφτομαι να τραγουδήσετε μαζί με τον Γρηγόρη. Θέλετε να ακούσετε λίγο;

– Όχι κ. Μίκη. Εάν κρατήσετε τον Γρηγόρη, τότε φύγαμε εμείς…”

Ανένδοτοι. Ιδίως ο Καζαντζίδης είχε μια φοβερή αντιπάθεια και δεν ήθελε ν’ ακούσει ούτε το όνομα του Μπιθικώτση. Έτσι χωρίσαν οι δρόμοι μας και το “Άξιον Εστί”, το τραγούδησε μονάχα ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης!

Υπ’ όψιν ότι εκείνη την εποχή Καζαντζίδης – Μαρινέλλα παίρναν νυχτοκάματο 5.000δρχ. και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης 50 δρχ.! Αφού ήθελε να τα παρατήσει, γιατί πεινούσε!

Ήταν και η σκοτεινή πλευρά του Στέλιου Καζαντζίδη, αλλά αυτό δεν τον κατεβάζει από τον θρόνο του. Άλλωστε το ένα εκατομμύριο  εισιτήρια σε μόλις λίγες εβδομάδες, τα λέει όλα!