Συνέντευξη της Κοζανίτισσας Όλγας Κούρτογλου στην” Μακεδονία ” της Κυριακής και στον κύριο Νίκο Ασλανίδη
1) Αρχικά πείτε μας πως εξηγείται την έξαρση της επιθετικότητας που παρατηρείται τελευταία στα παιδιά; Αρχικά πείτε μας πως εξηγείται την έξαρση της επιθετικότητας που παρατηρείται τελευταία στα παιδιά;
Η έξαρση της επιθετικότητας στα παιδιά δεν είναι ένα μονοδιάστατο φαινόμενο. Οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Κάποιοι από αυτούς είναι η έλλειψη δεξιοτήτων συμπεριφοράς, η έλλειψη αποδοχής ή κατανόησης από τους γονείς, η έλλειψη επικοινωνίας με άλλα παιδιά, η έκθεση σε βίαια ή επιθετικά περιβάλλοντα και η αντιμετώπιση της επιθετικότητας ως αποδεκτή συμπεριφορά. Πάντα υπήρχαν περιστατικά βίας στα σχολεία όμως η σύγχρονη κατάσταση ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Κάθε μέρα πληροφορούμαστε περιστατικά τα οποία μας πανικοβάλλουν ωστόσο δεν είναι ούτε εύκολο ούτε απλό να εντοπιστούν τα αίτια τους.
- Πρόκειται για ελληνικό φαινόμενο ή διεθνώς υπάρχει έξαρση στην παραβατικότητα των νέων;
Η παραβατικότητα των νέων είναι ένα φαινόμενο που υπάρχει διεθνώς και δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα. Αυτά τουλάχιστον πληροφορούμαστε από τα ΜΜΕ καθημερινά. Θεωρώ πως έχει να κάνει με την ανθρώπινη φύση ιδιαίτερα όταν αυτή αναπτύσσεται σε περιόδους κρίσεων οικονομικών, κοινωνικών, πολιτικών κ.ο.κ. Και δυστυχώς διογκώνεται όταν δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Και δεν μπορεί γιατί η ανθρώπινη φύση είναι περίπλοκη και ιδιαίτερη . Δεν πειθαρχεί εύκολα σε κανόνες και μέτρα ούτε μπορεί μα ερμηνευτεί εύκολα μέσα από επιστημονικές θεωρίες.
3)Εσείς που το αποδίδεται; (Πόσο συμβάλουν το διαδίκτυο, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, οι βίαιες ταινίες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;)
Σημεία των καιρών. Η ραγδαία εξάπλωση της τεχνολογίας η οποία αντικατέστησε τα παιδικά παιχνίδια με μια οθόνη αναδεικνύοντας την βία και τον θάνατο σε ανατρέψιμα και ασήμαντα γεγονότα. Ο τρόπος αυτός παιδαγωγικής ψυχαγωγίας είχε και μια επιπλέον δυσάρεστη συνέπεια: την απομάκρυνση του παιδιού από το βιβλίο και τον χώρο των ανθρωπιστικών σπουδών γενικότερα. Ηθικές αξίες μεταβλήθηκαν και η γνώση ακολούθησε νέους δρόμους κατάρτισης και εκπαίδευσης. Η λογοτεχνία απαξιώθηκε, η φιλοσοφία κρίθηκε περιττή και κυριάρχησε η γλώσσα της παγκοσμιοποίησης απόρροια των διεθνών συγκυριών και της χρήσης της τεχνολογίας. Όλα αυτά σε συνάρτηση με άλλους παράγοντες μεγέθυναν το φαινόμενο.
4)Τι βιβλία έχετε γράψει για τα παιδιά και πως μπορούν να τα βοηθήσουν;
Τα βιβλία μου έχουν σκοπό να μυήσουν τα παιδιά στον χώρο της αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας με σκοπό αφενός την προσέγγιση του Ελληνικού Πολιτισμού αλλά και τις πνευματικές αναζητήσεις των αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων οι οποίοι ερευνούν την βελτίωση του ανθρώπου και κατά συνέπεια όλης της κοινωνίας. Με αυτόν τον τρόπο ανακαλύπτουν πως τα ερωτήματα που ταλανίζουν τον άνθρωπο έχουν τις ρίζες τους στα βάθη των αιώνων και στην αρχαία ελληνική διανόηση. Παράλληλα με έναν ιδιαίτερο τρόπο αναλύονται φιλοσοφικοί όροι και έννοιες θέτοντας τις βάσεις να δημιουργηθεί το ενδιαφέρον για περεταίρω αναζήτηση και έρευνα του παιδιού στον χώρο των μελετών με κέντρο των άνθρωπο. Προς τον σκοπό αυτό η επιθετικότητα στον σχολικό χώρο αναλύεται μέσα από το πρόσωπο του Διογένη του Κυνικού, η μάστιγα των ναρκωτικών μέσα από την παρουσίαση του Πλάτωνα και η ευρύτητα του πνεύματος μέσα από την μορφή του Αριστοτέλη.
5) Πως είδατε τα τελευταία μέτρα που πήρε η κυβέρνηση κατά του bulling;
Η έκταση του φαινόμενου της ενδοσχολικής βίας και οι σοβαρές επιπτώσεις του στη σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών καθιστούν επιτακτική την ανάγκη της άμεσης αναγνώρισης του προβλήματος ως ιδιαίτερα σοβαρού και της λήψης μέτρων για την πρόληψη και την αποτελεσματική αντιμετώπισή του. Στη χώρα μας, όπως και σε άλλα κράτη – μέλη της Ε.Ε., το ενδιαφέρον της εκπαιδευτικής πολιτικής στρέφεται προς την κατεύθυνση αυτή, προκειμένου να διασφαλιστεί με θεσμικά μέτρα η δραστική μείωση του σχολικού εκφοβισμού και να επιτευχθεί η ασφαλής θωράκιση των σχολικών μονάδων απέναντι στη βία.
Φυσικά η κυβέρνηση και γενικότερα η Πολιτεία δεν μπορεί να αγνοήσει ένα τέτοιο αρνητικό κοινωνικό φαινόμενο και μέσα από την κοινωνική της πολιτική θέσπισε μια σειρά μέτρων με στόχο την εξάλειψη του φαινομένου. Ωστόσο δεν αρκούν. Τα κενά που αφήνει η οικογένεια, το σχολείο και η κοινωνία γενικότερα δεν μπορούν να καλυφθούν μόνο από την κυβερνητική πολιτική. Την κάθε κυβερνητική πολιτική. Όλοι έχουμε την ευθύνη μας για την τρέχουσα κατάσταση και μόνο όταν αναλάβουμε τις ευθύνες μας τότε θα μπορέσει να αλλάξει το σκηνικό.
6)Τι θα συμβουλεύατε στα παιδιά που πέφτουν θύματα bullying; Ειλικρινά δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι το οποίο θα αποτελούσε συμβουλή για την αντιμετώπιση της βίας. Το μόνο που θεωρώ πως μπορεί να βοηθήσει είναι να μιλούν τα παιδιά. Να μην καλύπτουν τις βίαιες συμπεριφορές με την σιωπή τους. Με αυτόν τον τρόπο ενοχοποιούν τον εαυτό τους αφενός και αφετέρου αφήνουν τους δράστες να δρουν ανενόχλητοι. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα βοηθούσε και η ενημέρωση των γονέων μέσα από ημερίδες, σεμινάρια που βοηθούν στην αντιμετώπιση των συγκεκριμένων καταστάσεων.
8) Πως μπορούν οι εκπαιδευτικοί να περιορίσουν την παραβατικότητα των παιδιών;
Η διαπαιδαγώγηση είναι το κλειδί στην ανατροπή αυτής της δυσάρεστης και τόσο επικίνδυνης κατάστασης. Μετά την οικογένεια το σχολείο διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Τα πάντα βλέπετε είναι θέμα αγωγής. Μέσα από διάφορες εκπαιδευτικές μεθόδους όπως η συνεργατική διδασκαλία και με την συνεργασία ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αποτελέσουν την γέφυρα που θα ενώνει τα παιδιά με τους συμμαθητές τους και θα άρει τις διαφορές τους. Ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αυτές τις δύσκολες συμπεριφορές ιδιαίτερα όταν οι κινήσεις τους είναι αυστηρά καθορισμένες από το Υπουργείο.
9) Πως θα μπορούσαν να συμβάλουν θετικά τα μέσα ενημέρωσης;
Δύσκολη ερώτηση. Προς το παρόν τα μέσα ενημέρωσης περιορίζονται στην ανάδειξη βίαιων περιστατικών που εξασφαλίζουν θεαματικότητα. Θα μπορούσαν όμως μέσα από καμπάνιες να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη και αρμόδιους φορείς προς αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Η προβολή επίσης ανάλογων σποτ θα βοηθούσαν στην περαιτέρω ευαισθητοποίηση του κοινωνικού περίγυρου ώστε να συνδράμει ο καθένας με τον τρόπο του τουλάχιστον στην εξομάλυνση της κατάστασης.
10)Τι θα έπρεπε να γίνει επιπλέον κατά τη δική σας εκτίμηση για να περιοριστεί η παραβατικότητα των παιδιών;
Δύσκολη ερώτηση πραγματικά. Θα πρέπει να αλλάξει η κοινωνία. Και επειδή αυτό δεν είναι εύκολο η αρχή θα πρέπει να γίνει από εμάς τους ίδιους. Να γίνουμε όλοι πιο υπεύθυνοι και να αποκτήσουμε ενσυναίσθησή. Να το αντιμετωπίσουμε σαν δικό μας πρόβλημα γιατί ακόμη και αν δεν το βιώνουμε τώρα ποτέ δεν ξέρουμε τι θα συμβεί. Δεν μπορεί να αγνοούμε κοινωνικά θέματα με την δικαιολογία πως δε μας αφορά γιατί έρχεται κάποια στιγμή που το βρίσκουμε μπροστά μας.
Η Όλγα Κούρτογλου για τα Βιβλία της
Στο Διογένη των αγενή αναλύεται η επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού απέναντι στους συμμαθητές του. Πρόκειται για λεκτική βία η οποία φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση τους συμμαθητές του αλλά και ολόκληρη την οικογένεια του γιατί με αυτό τον τρόπο απευθύνεται και σε όλους. Μία σειρά τυχαίων γεγονότων τον φέρνει αντιμέτωπο με την άσχημη συμπεριφορά του ντρέπεται για τους άσχημους τρόπους του και αναθεωρεί την μέχρι τώρα στάση του. Με την αφορμή αυτή τα παιδιά έρχονται σε επαφή με την έννοια του κυνισμού και μαθαίνουν για τον Διογένη το φιλόσοφο ενώ παράλληλα γίνεται αναφορά στην βία έστω και στην λεκτική της όψη.
Στον Φαίδωνα περιγράφεται το θέμα των ναρκωτικών μέσα από την θεωρία του σπηλαίου. Στη θεωρία του σπηλαίου η πραγματική ζωή που είναι το φυσικό φως παραλληλίζεται με τη διαύγεια του πνεύματος η οποία εξασφαλίζεται μέσα από την ορθή κρίση και την διαύγεια του πνεύματος και το τεχνητό φως που βρίσκεται τις σπηλιά με τον κόσμο των ψευδαισθήσεων που οδηγούν τα ναρκωτικά. Εδώ γίνεται αναφορά για τον φιλόσοφο Πλάτωνα τον ιδρυτή του πρώτου Πανεπιστημίου και επιχειρείται μια συνοπτική παρουσίαση του έργου του.
Στον Αριστοτέλη επιχειρείται η σκιαγράφηση του μεγάλου φιλοσόφου ο οποίος πρώτος επιχείρησε την επιστημονική τεκμηρίωση και μίλησε για την πειραματική παρατήρηση και απόδειξη. Μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας διαχωρίζεται η ευρυμάθεια και η αγάπη για τη γνώση από την πρόχειρη μελέτη και την επίδειξη πνεύματος.
